Mạng vệ tinh cho 5G và kết nối toàn cầu

Phạm Anh
05/10/2023 12:11
D

Phiên bản Release 17 của 3GPP (3rd Generation Partnership Project - Dự án Đối tác Thế hệ thứ 3) cung cấp tiêu chuẩn để các nhà mạng 5G mở rộng dịch vụ của mình vượt qua biên giới của các mạng mặt đất. Nhờ đó, thiết bị di động của bạn sẽ luôn có dịch vụ, bất kể bạn đang ở trong một ngôi làng xa xôi, trong sa mạc hay đi thuyền trên biển. Công nghệ mang tính chuyển đổi này sẽ mở rộng phạm vi tiếp cận của truyền thông số đến các cộng đồng xa xôi, tăng cường tự do và an ninh cá nhân.

Năm 1901, Guglielmo Marconi đã gửi tín hiệu vô tuyến đầu tiên xuyên Đại Tây Dương từ Poldhu ở Cornwall, Anh, đến Newfoundland, Canada. Nhưng điều bất ngờ là, đây lại là tín hiệu số thay vì tín hiệu analog. Marconi đã gửi đi một chữ ’S’ bằng mã Morse. Kể từ thành tựu đáng kinh ngạc đó, công nghệ vô tuyến đã tiếp tục kết nối những người ở cách xa nhau. Hãy nghĩ đến thiết bị di động của bạn, mặc dù hoạt động theo nguyên tắc vô tuyến, các trạm gốc 5G (gNB) cung cấp kết nối lại là một hạ tầng trên mặt đất. Bạn sẽ không có dịch vụ bên ngoài vùng phủ sóng. Mạng vệ tinh (NTN) sẽ thay đổi điều này.

Theo chuyên gia Albert Lee đến từ Keysight Technologies, Phiên bản Release 17 của 3GPP (3rd Generation Partnership Project - Dự án Đối tác Thế hệ thứ 3) cung cấp tiêu chuẩn để các nhà mạng 5G mở rộng dịch vụ của mình vượt qua biên giới của các mạng mặt đất. Nhờ đó, thiết bị di động của bạn sẽ luôn có dịch vụ, bất kể bạn đang ở trong một ngôi làng xa xôi, trong sa mạc hay đi thuyền trên biển. Công nghệ mang tính chuyển đổi này sẽ mở rộng phạm vi tiếp cận của truyền thông số đến các cộng đồng xa xôi, tăng cường tự do và an ninh cá nhân.

Mạng NTN hoạt động như thế nào?

Mạng NTN được xác định như một chùm vệ tinh hoặc các nền tảng hoạt động trên độ cao lớn, có chức năng chuyển tiếp, mở rộng vùng phủ sóng và dung lượng của mạng 5G mặt đất. Các mạng này có tiềm năng cung cấp dịch vụ vô tuyến cho các khu vực xa xôi hoặc chưa được phục vụ đầy đủ, đảm bảo thông tin liên lạc khẩn cấp trong trường hợp thiên tai và hỗ trợ các ứng dụng khác như thiết bị Internet Vạn Vật (IoT).

3GPP Release 17 xác định cách các nhà mạng sử dụng 5G NR cho mạng NTN bằng kiến trúc ống cong. Trong cấu hình này, tín hiệu được mã hóa từ gNB không bị thay đổi trong liên kết feeder và liên kết dịch vụ. Tuy nhiên, các tín hiệu có thể được tăng hoặc giảm tần số. Bởi vì tín hiệu không được tái tạo, chúng ta gọi tín hiệu đó là tải trong suốt.

Ngược lại, tải không trong suốt yêu cầu vệ tinh giải điều chế và điều chế tín hiệu. Lợi ích của tải trong suốt là có thể phát huy nhiều công nghệ NR đã hoàn thiện và đơn giản hóa thiết kế vệ tinh. Hình 1 so sánh hai kiến trúc.

So sánh NTN trong suốt và không trong suốt

Lợi ích của mạng NTN

Lợi ích chính của mạng NTN là mở rộng vùng phủ sóng. Các khu vực xa xôi và chưa được phục vụ đầy đủ như khu vực nông thôn, hải đảo và các cộng đồng bị cô lập có thể được hưởng lợi từ công nghệ này. Mạng NTN cũng có thể cung cấp dịch vụ cho tàu thuyền trên biển và máy bay trên không. Mạng NTN tạo cơ hội cho các nhà cung cấp dịch vụ mạng vận hành trong một thị trường chưa được khai thác, và có thể triển khai các dịch vụ cao cấp cho khách hàng có yêu cầu dịch vụ vượt quá khả năng của các mạng mặt đất truyền thống. Các ứng dụng kết nối máy móc với máy móc (M2M), trong các lĩnh vực nông nghiệp, giao thông vận tải, giám sát môi trường và theo dõi tài sản, có thể khai thác mạng NTN để có kết nối Internet phổ quát và đáng tin cậy.

Mạng NTN tăng cường năng lực phục hồi và dự phòng cho mạng 5G hiện có. Trong trường hợp xảy ra thiên tai, xung đột khu vực hoặc mạng ngừng hoạt động, mạng NTN có thể cung cấp kết nối dự phòng để đảm bảo dịch vụ thông tin liên lạc trọng yếu được thông suốt.

Những thách thức trong triển khai mạng NTN

Quá trình triển khai mạng NTN phải đối mặt với rất nhiều thách thức về kỹ thuật và quy định. Ví dụ, khác với các mạng mặt đất nơi trạm gốc cố định, mạng NTN có các vệ tinh trên quỹ đạo Trái đất thấp (LEO) di chuyển với tốc độ vài km mỗi giây, tạo ra hiệu ứng dịch chuyển tần số Doppler và thay đổi theo quỹ đạo của vệ tinh. Thiết bị người dùng cần bù đắp giá trị dịch tần này, vì vậy các thiết bị này phải biết về quỹ đạo vệ tinh. Khoảng cách lan truyền của tín hiệu qua bầu khí quyển để đến được người dùng lớn hơn nhiều, làm tăng suy hao đường truyền.

Khoảng cách và suy hao đường truyền còn ảnh hưởng đến hiệu năng mạng, được đo bằng độ trễ và dung lượng. Sự kết hợp của các yếu tố này và tính nhạy cảm cao hơn với nhiễu là một thách thức đối với các kỹ sư thiết kế. Sử dụng phần mềm mô phỏng và bản sao số có thể giúp giảm nhẹ nhiều thách thức.

Ấn định phổ, vị trí của các trạm mặt đất, tuân thủ các quy định quốc gia và quốc tế, và quá trình phê duyệt cấp phép phức tạp cũng tạo ra rào cản đối với việc triển khai mạng NTN ở nhiều quốc gia.

Các nhà khai thác vệ tinh, nhà cung cấp dịch vụ mạng, cơ quan chính phủ và các cơ quan tiêu chuẩn cần hợp tác chặt chẽ để có thể vượt qua các rào cản pháp lý và triển khai thành công mạng NTN.

Phần mềm mô phỏng và thiết kế mạng NTN

Phần mềm mô phỏng rất hữu ích cho bất kỳ thiết kế điện tử nào, đặc biệt đối với thiết kế mạng NTN. Phần mềm mô phỏng giúp các nhà thiết kế tránh được những sai lầm tốn kém trước khi nhà khai thác phóng vệ tinh. Có thể xác nhận hiệu năng hệ thống bằng cách mô hình hóa và mô phỏng tính toàn vẹn tín hiệu đường lên và đường xuống trong các điều kiện khí quyển và quỹ đạo khác nhau.

Mô phỏng cho phép các nhà thiết kế học hỏi từ các tình huống thực tế, chẳng hạn như vị trí vệ tinh, điều kiện khí quyển, hiệu ứng Doppler và nhiễu. Hình 2 biểu diễn quỹ đạo 3D của vệ tinh với các thông số, khoảng cách, độ trễ đường truyền, hiệu ứng doppler và góc ngẩng. Các tính năng của phần mềm mô phỏng bao gồm tạo quỹ đạo, mô hình liên kết vệ tinh, mô hình liên kết mặt đất và mảng ăng-ten.

Không chỉ giai đoạn triển khai, phần mềm mô phỏng còn rất hữu ích cho các hoạt động giám sát, cung cấp và khắc phục sự cố. Khi mạng thay đổi, phần mềm mô phỏng có thể xây dựng các kịch bản nếu-thì.

Phần mềm mô phỏng biểu diễn quỹ đạo vệ tinh

Mô phỏng mạng NTN bằng cách sử dụng bản sao số

Tại Mobile World Congress Barcelona 2023, Keysight đã trình diễn một giải pháp đo kiểm toàn diện cho mạng NTN, trong đó bao gồm phát video trực tiếp qua kết nối 5G NTN. Hình 3 biểu diễn thiết lập trình diễn.

Việc tích hợp các trình giả lập phần cứng sẽ tái tạo tín hiệu thực tế trên đường truyền và trở thành bản sao số của mạng NTN. Các nhà thiết kế có thể sử dụng bản sao số để nhanh chóng đo kiểm bất kỳ thiết bị nào trong hệ thống một cách đáng tin cậy, với khả năng thay đổi linh hoạt các thông số đo kiểm. Một phần trọng yếu của đo kiểm mạng NTN là mô phỏng các tác động của vệ tinh di chuyển, nhiễu tín hiệu và suy hao đường truyền. Trình giả lập kênh PROPSIM của Keysight có thể giả lập những biến dạng tín hiệu này và các biến dạng khác.

Bản sao số của NTN

Mạng NTN có tiềm năng rút ngắn khoảng cách số bằng cách cung cấp các dịch vụ truyền thông phổ biến đến các vùng sâu vùng xa và nông thôn, tạo điều kiện xây dựng các ứng dụng hoàn toàn mới. Không chỉ là những thành tựu kỹ thuật, mạng NTN còn giúp thúc đẩy phát triển kinh tế và trao quyền cho các cá nhân nhờ nâng cao tính bao trùm trong xã hội. Các doanh nghiệp sẽ tìm được các ứng dụng mới để nâng cao hiệu quả và độ tin cậy trong quản lý hoạt động hiệu quả. Mạng NTN sẽ là công nghệ xúc tác, thúc đẩy đổi mới sáng tạo và tăng trưởng trong nhiều ngành nghề.

Theo tạp chí Điện tử và Ứng dụng

Tin cùng chuyên mục

Thấy gì từ vụ thiết bị gây nhiễu smart key làm 'tê liệt' xe máy tại Kim Mã

Thấy gì từ vụ thiết bị gây nhiễu smart key làm 'tê liệt' xe máy tại Kim Mã

VietChain Talents 2025: 1.000 lập trình viên trẻ tham gia, tổng giải thưởng 3,5 tỷ đồng

VietChain Talents 2025: 1.000 lập trình viên trẻ tham gia, tổng giải thưởng 3,5 tỷ đồng

Microsoft hạn chế quyền truy cập của công ty Trung Quốc sau nghi vấn tấn công SharePoint

Microsoft hạn chế quyền truy cập của công ty Trung Quốc sau nghi vấn tấn công SharePoint

FPT tiên phong đưa Internet 10Gbps đến tay người dùng Việt

FPT tiên phong đưa Internet 10Gbps đến tay người dùng Việt

Internet công nghiệp, chìa khóa để doanh nghiệp bứt phá

Internet công nghiệp, chìa khóa để doanh nghiệp bứt phá

VNPT sẵn sàng hạ tầng viễn thông cho Đại lễ

VNPT sẵn sàng hạ tầng viễn thông cho Đại lễ

Malaysia giải quyết 'cơn khát' năng lượng và nước của các trung tâm dữ liệu AI

Malaysia giải quyết 'cơn khát' năng lượng và nước của các trung tâm dữ liệu AI

Chuyển đổi số CRM: Doanh nghiệp Việt đang hướng về No-code/AI

Chuyển đổi số CRM: Doanh nghiệp Việt đang hướng về No-code/AI

Trung Quốc tung robot giá rẻ gấp 10 lần Tesla, dự báo bùng nổ nhà máy trong 2-4 năm tới

Trung Quốc tung robot giá rẻ gấp 10 lần Tesla, dự báo bùng nổ nhà máy trong 2-4 năm tới

Fortinet sử dụng giải pháp Keysight để xác thực hiệu năng SSL Deep Inspection và hiệu quả bảo mật mạng

Fortinet sử dụng giải pháp Keysight để xác thực hiệu năng SSL Deep Inspection và hiệu quả bảo mật mạng

Trung tâm Điều hành An ninh tiên tiến là chìa khóa để triển khai hệ thống phòng thủ thông minh

Trung tâm Điều hành An ninh tiên tiến là chìa khóa để triển khai hệ thống phòng thủ thông minh

Fortinet tăng cường năng lực bảo mật đám mây tại khu vực ASEAN

Fortinet tăng cường năng lực bảo mật đám mây tại khu vực ASEAN

Tin mới cập nhật

AI giúp phát hiện dấu hiệu ung thư da, giảm nhu cầu sinh thiết

AI giúp phát hiện dấu hiệu ung thư da, giảm nhu cầu sinh thiết

Keurig Dr Pepper chi 18 tỷ đô la thâu tóm JDE Peet’s, củng cố mảng kinh doanh cà phê

Keurig Dr Pepper chi 18 tỷ đô la thâu tóm JDE Peet’s, củng cố mảng kinh doanh cà phê

Thủ tướng chỉ đạo tập trung khắc phục hậu quả BÃO SỐ 5; quyết liệt ứng phó mưa lũ sau bão

Thủ tướng chỉ đạo tập trung khắc phục hậu quả BÃO SỐ 5; quyết liệt ứng phó mưa lũ sau bão

Trump dọa áp thuế 200% lên Trung Quốc nếu hạn chế xuất khẩu nam châm đất hiếm

Trump dọa áp thuế 200% lên Trung Quốc nếu hạn chế xuất khẩu nam châm đất hiếm

Các hãng ô tô lớn đối mặt với sự thật phũ phàng trong thời đại ‘đa khủng hoảng’

Các hãng ô tô lớn đối mặt với sự thật phũ phàng trong thời đại ‘đa khủng hoảng’

Tiết kiệm hộ gia đình Trung Quốc thúc đẩy chứng khoán tăng vọt: CSI 300 ghi nhận đỉnh cao mới

Tiết kiệm hộ gia đình Trung Quốc thúc đẩy chứng khoán tăng vọt: CSI 300 ghi nhận đỉnh cao mới

Huawei Việt Nam lần thứ 2 liên tiếp nhận giải thưởng 'Nơi làm việc tốt nhất châu Á' 2025

Huawei Việt Nam lần thứ 2 liên tiếp nhận giải thưởng 'Nơi làm việc tốt nhất châu Á' 2025

Thế giới dưới tác động của thuốc giảm cân GLP-1

Thế giới dưới tác động của thuốc giảm cân GLP-1

Sẽ vinh danh những thầy, cô giáo tại 248 xã, phường, đặc khu vùng biên giới

Sẽ vinh danh những thầy, cô giáo tại 248 xã, phường, đặc khu vùng biên giới

Ông Trần Lưu Quang làm Bí thư Thành ủy TP.HCM

Ông Trần Lưu Quang làm Bí thư Thành ủy TP.HCM

Mừng đại lễ 02/9, săn seal công nghệ giá từ 29 nghìn đồng

Mừng đại lễ 02/9, săn seal công nghệ giá từ 29 nghìn đồng

L’Oréal kỷ niệm 16 năm Citizen Day: Gắn kết cộng đồng, lan tỏa giá trị bền vững

L’Oréal kỷ niệm 16 năm Citizen Day: Gắn kết cộng đồng, lan tỏa giá trị bền vững

Tin đọc nhiều

Thấy gì từ vụ thiết bị gây nhiễu smart key làm 'tê liệt' xe máy tại Kim Mã

Thấy gì từ vụ thiết bị gây nhiễu smart key làm 'tê liệt' xe máy tại Kim Mã

VietChain Talents 2025: 1.000 lập trình viên trẻ tham gia, tổng giải thưởng 3,5 tỷ đồng

VietChain Talents 2025: 1.000 lập trình viên trẻ tham gia, tổng giải thưởng 3,5 tỷ đồng

Microsoft hạn chế quyền truy cập của công ty Trung Quốc sau nghi vấn tấn công SharePoint

Microsoft hạn chế quyền truy cập của công ty Trung Quốc sau nghi vấn tấn công SharePoint

FPT tiên phong đưa Internet 10Gbps đến tay người dùng Việt

FPT tiên phong đưa Internet 10Gbps đến tay người dùng Việt

Internet công nghiệp, chìa khóa để doanh nghiệp bứt phá

Internet công nghiệp, chìa khóa để doanh nghiệp bứt phá

VNPT sẵn sàng hạ tầng viễn thông cho Đại lễ

VNPT sẵn sàng hạ tầng viễn thông cho Đại lễ

Malaysia giải quyết 'cơn khát' năng lượng và nước của các trung tâm dữ liệu AI

Malaysia giải quyết 'cơn khát' năng lượng và nước của các trung tâm dữ liệu AI

Công bố 6 sản phẩm dữ liệu lõi 'Make in Vietnam'

Công bố 6 sản phẩm dữ liệu lõi 'Make in Vietnam'

ITU Digital World 2020: Doanh nghiệp kỳ vọng vào các cơ hội mới

ITU Digital World 2020: Doanh nghiệp kỳ vọng vào các cơ hội mới

Facebook khởi kiện NSO vì xâm nhập khai thác thông tin người dùng

Facebook khởi kiện NSO vì xâm nhập khai thác thông tin người dùng

Video xem nhiều

Ford F-150 Lightning 2022 ra mắt: Bán tải chạy điện giá khởi điểm chưa đến 40 nghìn USD

Ford F-150 Lightning 2022 ra mắt: Bán tải chạy điện giá khởi điểm chưa đến 40 nghìn USD

Isuzu Mu-X 2021 hoàn toàn mới: Thiết kế hiện đại và đầy công nghệ

Isuzu Mu-X 2021 hoàn toàn mới: Thiết kế hiện đại và đầy công nghệ

Honda MSX 125 Grom 2021 mẫu xe côn tay phiên bản đường đua

Honda MSX 125 Grom 2021 mẫu xe côn tay phiên bản đường đua

Geneva Motor Show 2020: Bentley hé lộ siêu xe Bacalar triệu đô

Geneva Motor Show 2020: Bentley hé lộ siêu xe Bacalar triệu đô

Lộ diện siêu xe hypercar Czinger 21C tăng tốc 0-100km/h chưa tới 2 giây

Lộ diện siêu xe hypercar Czinger 21C tăng tốc 0-100km/h chưa tới 2 giây

Xe máy điện VinFast được CNN chọn là 1 trong 5 biểu tượng mới của Hà Nội

Xe máy điện VinFast được CNN chọn là 1 trong 5 biểu tượng mới của Hà Nội

Một ngày trải nghiệm giấc mơ trở thành tay đua F1 chuyên nghiệp ở Nhật Bản

Một ngày trải nghiệm giấc mơ trở thành tay đua F1 chuyên nghiệp ở Nhật Bản

Bắc Sơn mây hát

Bắc Sơn mây hát

Trực tiếp: Apple ra mắt Iphone 11 tại Cupertino, California, Mỹ

Trực tiếp: Apple ra mắt Iphone 11 tại Cupertino, California, Mỹ

Sếp nhà bán lẻ làm lộ ngày bán iPhone 11

Sếp nhà bán lẻ làm lộ ngày bán iPhone 11

Chiếc điều hòa cá nhân này của Sony là tất cả những gì bạn cần để sống sót qua mùa hè nóng nực

Chiếc điều hòa cá nhân này của Sony là tất cả những gì bạn cần để sống sót qua mùa hè nóng nực

5G thay đổi tương lai của bạn như thế nào?

5G thay đổi tương lai của bạn như thế nào?

Bàn về tầm nhìn và các trụ cột của công nghệ thông tin di động 6G
04/03/2022
Chip xử lý A15 Bionic của Apple có gì mới
15/09/2021
Sex Education mùa 3 được Netflix công chiếu vào 17/9
14/09/2021
iPhone 13 không thay đổi nhiều về ngoại hình, camera được nâng cấp mạnh
13/09/2021
Cách xem trực tiếp sự kiện ra mắt iPhone 13 và Apple Watch 7
10/09/2021
VNEID của Bộ Công an khác các ứng dụng đang được vận hành?
10/09/2021
'Cái tôi' thời 4.0 và tính hai mặt của mạng xã hội
04/09/2021
'Muôn màu' cảm xúc của trẻ trong ngày khai giảng online
24/08/2021
Chủ tịch Chu Ngọc Anh giải toả 'ách tắc' về Giấy đi đường cho người dân Thủ đô
10/08/2021
Hàng loạt Macbook M1 tự dưng vỡ màn hình, Apple có đồng ý bảo hành?
02/08/2021
6 bộ phim hay nhất để xem trên VieON
29/01/2021
Bắc Ninh: Không ký kết triển khai dự án Owifi 5G với CSE Singapore
27/06/2020
Bị World Bank cấm dự thầu 7 năm, công ty Sao Bắc Đẩu thừa nhận sai sót
27/06/2020
Wefinex - Mô hình hoạt động đa cấp "đội lốt" đầu tài chính trên mạng internet
10/06/2020
Khai trừ MISA khỏi Câu lạc bộ Chữ ký số và Giao dịch điện tử Việt Nam
27/05/2020
Chuyển đổi số - Nên hiểu như thế nào cho đúng
25/05/2020
Chống thất thu thuế là thách thức lớn đối với nền kinh tế số
29/04/2020
Cách chuyển tập tin sang máy tính mới
10/11/2019
VNPT, MobiFone, VTC sẽ hoàn thành cổ phần hóa trước năm 2021
20/08/2019
5G thay đổi tương lai của bạn như thế nào?
26/07/2019
Nhận diện hành vi lừa đảo trên không gian mạng
25/07/2019
Truyền hình OTT - Hướng đi mới của các “nhà Đài”
24/07/2019