'Cái tôi' thời 4.0 và tính hai mặt của mạng xã hội

Ngân Vy
04/09/2021 13:41
D

Trong kỷ nguyên công nghệ 4.0, mạng xã hội mang lại nhiều lợi ích nhưng đây cũng là "mảnh đất màu mỡ'' để nhiều người thể hiện "cái tôi" theo chiều hướng tích cực hoặc tiêu cực.

Mạng xã hội đang phát triển mạnh mẽ với hàng tỷ người sử dụng trên thế giới, trong đó giới trẻ Việt Nam là một trong những nhóm sử dụng mạng xã hội nhiều nhất, với hơn 70 triệu người dùng.

Bên cạnh những thông tin lành mạnh, vui vẻ, không ít người, trong đó phần lớn là giới trẻ trở thành các "anh hùng bàn phím" sử dụng mạng xã hội để bôi xấu hình ảnh, thậm chí xúc phạm danh dự của cá nhân, tổ chức nào đó với những lời lẽ thiếu văn hóa, thô tục xuất hiện ngày càng nhiều trong những năm gần đây.

Những "anh hùng giấu mặt" sau bàn phím

Theo định nghĩa của chính "cư dân" trên mạng xã hội, cụm từ "anh hùng bàn phím" thực chất được sử dụng với ý nghĩa mỉa mai, chê cười những người "giấu mặt" sau màn hình máy tính. Họ bình luận (comment) qua bàn phím, một cách thoải mái, không cần quan tâm vấn đề đó đúng hay sai, bởi họ nghĩ mạng xã hội là thế giới ảo.

Các "anh hùng bàn phím" ngày nay không khó để tìm trong thời đại 4.0

Các "anh hùng bàn phím" ngày nay không khó để tìm trong thời đại 4.0.

Họ buông những lời lẽ thách thức, ngông cuồng không kiểm soát, không lường trước được hậu quả, kể cả việc có thể gây tổn thương cho người khác, “chém” những chuyện không liên quan đến mình hoặc nói những lời hoa văn mĩ miều, cao siêu, thay vì hành động đem đến những điều tốt đẹp cho người khác. Họ có thể là học sinh, sinh viên, nhân viên văn phòng, hay làm việc ở bất kể ngành nghề nào khác.

Không khó để tìm thấy "anh hùng bàn phím" trên mạng xã hội. Chỉ cần tham gia các diễn đàn hay các trang fanpage lớn của Facebook, có thể dễ dàng bắt gặp hàng trăm "anh hùng bàn phím". Trạng thái chung của họ là thường tham gia bàn luận các vấn đề theo kiểu chọc ngoáy, chửi mắng bên này, đồng cảm chia sẻ với bên kia, nhưng dù ở bên nào cũng đều thiếu đi cái nhìn bình tĩnh, thái độ quan sát sự việc một cách đầy đủ, rõ ràng.

Điển hình như câu chuyện về cuộc tấn công dữ dội của cư dân mạng vào Facebook cá nhân của trọng tài người Iraq Ali Sabah Adday Al-qaysi - người cầm còi trận đấu giữa Việt Nam với UAE thuộc vòng loại World Cup 2022.

Thậm chí, ngay khi hiệp 1 chỉ mới kết thúc, từ khóa "Ali Sabah Adday" đã nhanh chóng lên Top tìm kiếm tại Việt Nam. Cộng đồng mạng Việt Nam liên tục vào các bài đăng facebook của vị trọng tài để lại phẫn nộ cùng nhiều bình luận khiếm nhã.

Hay mới đây là câu chuyện về một chiến sỹ cảnh sát giao thông ở Long An phạt hai người trẻ đưa mèo ốm đi khám bác sĩ thú y trong thời gian giãn cách xã hội, vi phạm quy định phòng, chống dịch COVID-19, diễn ra giữa tháng 7/2021. Tình huống trên đã dẫn tới rất nhiều tranh cãi trong cộng đồng mạng.

Các ý kiến chia làm 2 luồng: Một bên xót thương cho chú mèo ốm và hai bạn trẻ, không đồng tình khi lực lượng trực chốt phòng dịch "không thông cảm" cho tình cảnh gấp gáp của họ.

Còn bên kia khẳng định các đồng chí công an đã thực hiện đúng nhiệm vụ vì tình hình dịch COVID-19 đang rất căng thẳng, Long An đã áp dụng giãn cách xã hội theo Chỉ thị 16/CT-TTg tại thành phố Tân An và 4 huyện Đức Hòa, Bến Lức, Cần Đước, Cần Giuộc.

Chưa bàn đến chuyện người cảnh sát giao thông này làm đúng hay sai; điều đáng nói là rất nhiều người đã dùng mạng xã hội để buông ra những lời chỉ trích, xúc phạm tới anh cảnh sát này. Họ "tấn công" tài khoản cá nhân trên các mạng xã hội của anh và vợ con để xúc phạm, làm ảnh hưởng đến tinh thần, cũng như đời sống của gia đình anh.

Theo khảo sát của Microsoft vào tháng 2/2020, chỉ số văn minh trên không gian mạng - Digital Civility Index (DCI) của Việt Nam đang đứng thứ 5/25 của thế giới (chỉ số càng cao, mức độ văn minh càng thấp) - sau Nga, Columbia, Peru, Nam Phi.

Khảo sát này của Microsoft nhằm tìm hiểu nhận thức của thanh thiếu niên và người trưởng thành trên 25 quốc gia về cuộc sống trên mạng và những trải nghiệm của các đối tượng này đối với 21 rủi ro do các hành xử không đúng mực gây ra.

Cũng theo khảo sát của Microsoft, top 5 chủ đề người Việt Nam thường có những hành xử không đúng mực bao gồm các mối quan hệ tình cảm (48%), giới tính (48%), ngoại hình (35%), chủng tộc (23%) và quan điểm chính trị (23%).

Không những vậy, tại nhiều diễn đàn, trang mạng xã hội, nhiều "anh hùng bàn phím" tham gia bàn luận về các vấn đề chính trị, xã hội, như bản thân mắt thấy, tai nghe; thậm chí còn chia sẻ các thông tin, hình ảnh, video nhảm nhí, thiếu chuẩn mực đạo đức, tung tin giả có nội dung xấu, độc, thông tin sai sự thật trên mạng xã hội để câu like (lượt thích), câu view (lượt xem), làm ảnh hưởng đến trật tự an toàn xã hội. Các hành vi này đều đã bị các cơ quan chức năng "chỉ mặt, gọi tên" và xử lý nghiêm minh.

Bộ quy tắc ứng xử - Chuẩn văn hóa trên mạng xã hội

Mọi hành vi bịa đặt, xuyên tạc, không đúng sự thật nhằm bôi nhọ, xúc phạm danh dự, nhân phẩm, uy tín của người khác là vi phạm pháp luật và có đủ các chế tài pháp luật để xử lý.

Theo Điểm a, Khoản 1, Điều 101 Nghị định 15/2020/NĐ-CP quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bưu chính, viễn thông, tần số vô tuyên điện, công nghệ thông tin và giao dịch điện tử, các hành vi lợi dụng mạng xã hội để cung cấp, chia sẻ thông tin giả mạo, thông tin sai sự thật, xuyên tạc, vu khống, xúc phạm uy tín của cơ quan, tổ chức, danh dự, nhân phẩm của cá nhân... bị phạt tiền từ 10 đến 20 triệu đồng.

Tương tác có văn hoá là có trách nhiệm với bản thân và cả cộng đồng

Tương tác có văn hoá là có trách nhiệm với bản thân và cả cộng đồng.

Trường hợp tiết lộ thông tin thuộc danh mục bí mật nhà nước, bí mật đời tư của cá nhân và bí mật khác mà chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự thì bị phạt tiền từ 20 triệu đồng đến 30 triệu đồng, theo quy định tại Khoản 2, Điều 101, Nghị định 15/2020/NĐ-CP.

Người vi phạm còn phải có trách nhiệm khắc phục hậu quả: Buộc gỡ bỏ thông tin sai sự thật hoặc gây nhầm lẫn hoặc thông tin vi phạm pháp luật do thực hiện hành vi vi phạm.

Theo Khoản 2, Điều 155 của Bộ luật Hình sự năm 2015, nếu bị truy cứu trách nhiệm hình sự đối với hành vi xúc phạm danh dự, nhân phẩm người khác trên mạng xã hội, sửa đổi, bổ sung năm 2017, người phạm tội có thể bị phạt tù từ 3 tháng đến 2 năm với tình tiết định khung là “Sử dụng mạng máy tính hoặc mạng viễn thông, phương tiện điện tử để phạm tội”.

Ngoài ra, người có hành vi vi phạm còn phải chịu trách nhiệm bồi thường cho người bị xúc phạm, ảnh hưởng danh dự, nhân phẩm nếu có thiệt hại xảy ra theo quy định tại Điều 584 Bộ luật Dân sự 2015. Mức thiệt hại được quy định chi tiết tại Điều 592 Bộ luật Dân sự 2015...

Bộ TT&TT cũng thường xuyên ban hành các văn bản yêu cầu sở TT&TT các tỉnh, thành phố tăng cường rà soát, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm pháp luật trong việc lan truyền các thông tin xấu, độc, tin sai sự thật; các cơ quan báo chí tăng cường thông tin tuyên truyền để người dân hiểu đúng các vụ việc, không lan truyền các thông tin sai sự thật, xúc phạm đến uy tín tổ chức, cá nhân, ảnh hưởng đến trật tự an toàn xã hội.

Đáng chú ý, ngày 17/6, Bộ TT&TT đã có Quyết định số 874/QĐBTTTT ban hành “Bộ Quy tắc ứng xử trên mạng xã hội”. Bộ Quy tắc này gồm 3 chương, 9 điều, được xem là "thể chế mềm" điều chỉnh các hành vi ứng xử, chuẩn mực đạo đức, văn hóa trên môi trường mạng và có tính chất khuyến nghị đối với các tổ chức, cá nhân, nhà cung cấp dịch vụ mạng xã hội.

Mục đích chính của Bộ quy tắc ứng xử này là nhằm tạo điều kiện lành mạnh mạng xã hội tại Việt Nam, đảm bảo quyền tự do cá nhân, quyền tự do kinh doanh, không phân biệt đối xử nhà cung cấp dịch vụ trong và ngoài nước, phù hợp với chuẩn mực, thông lệ, các điều ước quốc tế mà Việt Nam đã tham gia.

Đồng thời, Bộ Quy tắc hướng đến xây dựng chuẩn mực đạo đức về hành vi ứng xử trên mạng xã hội, giáo dục ý thức, tạo thói quen tích cực trong các hành vi ứng xử của người dùng trên mạng xã hội, góp phần xây dựng mạng an toàn, lành mạnh tại Việt Nam.

Bộ quy tắc ứng xử trên mạng xã hội chỉ mang tính chất khuyến cáo, khuyến nghị, nhưng khi xảy ra các hành vi vi phạm pháp luật, các tổ chức, cá nhân sai phạm sẽ bị xử lý theo các quy định của pháp luật.

Bên cạnh các chế tài xử lý, điều quan trọng nhất vẫn là ý thức của những người sử dụng mạng xã hội. Để tránh những sự việc đáng tiếc xảy ra, người dân hãy nâng cao tinh thần trách nhiệm với bản thân và cộng đồng bằng cách sử dụng mạng xã hội đúng quy định và có văn hóa.

Hãy thật thận trọng khi đăng tải thông tin, đừng vì sự thiếu hiểu biết, bốc đồng mà chia sẻ hoặc bình luận những nội dung sai trái. Hơn ai hết, mỗi người sử dụng cần có ý thức ứng xử có văn hóa mới dần loại bỏ được những mặt tiêu cực trên mạng xã hội.

Theo Tạp chí Điện tử

Bình luận

Tối thiểu 10 chữ Tiếng việt có dấu Không chứa liên kết

Gửi bình luận

Tin cùng chuyên mục

Nhiều giáo sư Hàn Quốc từ chức để phản đối tăng chỉ tiêu tuyển sinh trường y

Nhiều giáo sư Hàn Quốc từ chức để phản đối tăng chỉ tiêu tuyển sinh trường y

Người dùng Facebook hoang mang vì liên tục bị đăng xuất

Người dùng Facebook hoang mang vì liên tục bị đăng xuất

Cục Tác chiến xem xét chiều cao Tháp tài chính 108 tầng tại dự án Smart City

Cục Tác chiến xem xét chiều cao Tháp tài chính 108 tầng tại dự án Smart City

Tập đoàn Siemens ngỏ ý muốn tham gia Dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam

Tập đoàn Siemens ngỏ ý muốn tham gia Dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam

Bác sĩ cảnh báo việc tự ý truyền đạm tại nhà tiềm ẩn nhiều nguy hiểm

Bác sĩ cảnh báo việc tự ý truyền đạm tại nhà tiềm ẩn nhiều nguy hiểm

Khám bệnh, tặng quà cho người dân vùng cao khó khăn ở Lào Cai

Khám bệnh, tặng quà cho người dân vùng cao khó khăn ở Lào Cai

Chúc Tết qua app, công nghệ đang dần thay đổi thói quen của nhiều người

Chúc Tết qua app, công nghệ đang dần thay đổi thói quen của nhiều người

Dat Bike khởi động 'Sạc đầy yêu thương' mùa Tết với Re:Charge

Dat Bike khởi động 'Sạc đầy yêu thương' mùa Tết với Re:Charge

Huawei vinh danh 06 sinh viên chiến thắng cuộc thi ICT Competition Vietnam 2023 - 2024

Huawei vinh danh 06 sinh viên chiến thắng cuộc thi ICT Competition Vietnam 2023 - 2024

Visa hợp tác cùng Đội Red Bull F1

Visa hợp tác cùng Đội Red Bull F1

Kỷ lục mới về khoảng cách truyền dữ liệu qua Wifi

Kỷ lục mới về khoảng cách truyền dữ liệu qua Wifi

11 Điểm bắn pháo hoa trong dịp Tết Nguyên đán Giáp Thìn 2024 tại TP.HCM

11 Điểm bắn pháo hoa trong dịp Tết Nguyên đán Giáp Thìn 2024 tại TP.HCM

Tin mới cập nhật

Vai trò trọng yếu của POS trong duy trì hoạt động bán lẻ liền mạch

Vai trò trọng yếu của POS trong duy trì hoạt động bán lẻ liền mạch

EVN được thực hiện việc tăng giá điện

EVN được thực hiện việc tăng giá điện

Samsung ra mắt Galaxy S24 Ultra bản đặc biệt, giới hạn 2.000 chiếc

Samsung ra mắt Galaxy S24 Ultra bản đặc biệt, giới hạn 2.000 chiếc

MSI chính thức bước vào kỷ nguyên AI bằng loạt laptop thế hệ mới

MSI chính thức bước vào kỷ nguyên AI bằng loạt laptop thế hệ mới

Keysight xác minh sản phẩm Hệ thống SoC 5G NR cho kết nối V2X của Autotalk

Keysight xác minh sản phẩm Hệ thống SoC 5G NR cho kết nối V2X của Autotalk

Sam Altman tái xuất tại hội đồng quản trị của OpenAI

Sam Altman tái xuất tại hội đồng quản trị của OpenAI

Nhiều giáo sư Hàn Quốc từ chức để phản đối tăng chỉ tiêu tuyển sinh trường y

Nhiều giáo sư Hàn Quốc từ chức để phản đối tăng chỉ tiêu tuyển sinh trường y

HONOR giành được 45 giải thưởng tại MWC 2024

HONOR giành được 45 giải thưởng tại MWC 2024

Người dùng Facebook hoang mang vì liên tục bị đăng xuất

Người dùng Facebook hoang mang vì liên tục bị đăng xuất

Nhiều chính sách ưu đãi đấu thầu trong Nghị định số 24/2024/NĐ-CP

Nhiều chính sách ưu đãi đấu thầu trong Nghị định số 24/2024/NĐ-CP

Top 10 công ty lọt vào vòng chung kết Qualcomm Vietnam Innovation Challenge 2024

Top 10 công ty lọt vào vòng chung kết Qualcomm Vietnam Innovation Challenge 2024

Samsung Knox đạt chứng nhận CC về tiêu chuẩn bảo mật cao trên TV

Samsung Knox đạt chứng nhận CC về tiêu chuẩn bảo mật cao trên TV

Tin đọc nhiều

Nhiều giáo sư Hàn Quốc từ chức để phản đối tăng chỉ tiêu tuyển sinh trường y

Nhiều giáo sư Hàn Quốc từ chức để phản đối tăng chỉ tiêu tuyển sinh trường y

Người dùng Facebook hoang mang vì liên tục bị đăng xuất

Người dùng Facebook hoang mang vì liên tục bị đăng xuất

Cục Tác chiến xem xét chiều cao Tháp tài chính 108 tầng tại dự án Smart City

Cục Tác chiến xem xét chiều cao Tháp tài chính 108 tầng tại dự án Smart City

Tập đoàn Siemens ngỏ ý muốn tham gia Dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam

Tập đoàn Siemens ngỏ ý muốn tham gia Dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam

Bác sĩ cảnh báo việc tự ý truyền đạm tại nhà tiềm ẩn nhiều nguy hiểm

Bác sĩ cảnh báo việc tự ý truyền đạm tại nhà tiềm ẩn nhiều nguy hiểm

Bộ TT&TT công bố Cốc Cốc đạt tiêu chí nền tảng số phục vụ người dân

Bộ TT&TT công bố Cốc Cốc đạt tiêu chí nền tảng số phục vụ người dân

Sex Education mùa 3 được Netflix công chiếu vào 17/9

Sex Education mùa 3 được Netflix công chiếu vào 17/9

6 bộ phim hay nhất để xem trên VieON

6 bộ phim hay nhất để xem trên VieON

Bắc Ninh: Không ký kết triển khai dự án Owifi 5G với CSE Singapore

Bắc Ninh: Không ký kết triển khai dự án Owifi 5G với CSE Singapore

Bị World Bank cấm dự thầu 7 năm, công ty Sao Bắc Đẩu thừa nhận sai sót

Bị World Bank cấm dự thầu 7 năm, công ty Sao Bắc Đẩu thừa nhận sai sót

Video xem nhiều

Đại học Miami tạo ra cảm biến chất lượng không khí phát hiện Covid-19

Đại học Miami tạo ra cảm biến chất lượng không khí phát hiện Covid-19

Ford F-150 Lightning 2022 ra mắt: Bán tải chạy điện giá khởi điểm chưa đến 40 nghìn USD

Ford F-150 Lightning 2022 ra mắt: Bán tải chạy điện giá khởi điểm chưa đến 40 nghìn USD

Thông điệp lan tỏa mùa dịch COVID-19

Thông điệp lan tỏa mùa dịch COVID-19

Clip: Khuyến cáo đối với người lao động, người làm việc, người bán hàng tại khu dịch vụ trong dịch Covid-19

Clip: Khuyến cáo đối với người lao động, người làm việc, người bán hàng tại khu dịch vụ trong dịch Covid-19

Cỗ xe lai phản lực tăng tốc từ 0 - 1010 km/h trong 50 giây tham vọng phá kỷ lục thế giới

Cỗ xe lai phản lực tăng tốc từ 0 - 1010 km/h trong 50 giây tham vọng phá kỷ lục thế giới

“Rắn tiên tri” dự đoán đội tuyển Việt Nam thắng Thái Lan

“Rắn tiên tri” dự đoán đội tuyển Việt Nam thắng Thái Lan

Pretzel - Bánh quy cây: Biểu tượng văn hoá châu Âu với nhiều tranh cãi về nguồn gốc

Pretzel - Bánh quy cây: Biểu tượng văn hoá châu Âu với nhiều tranh cãi về nguồn gốc

Làm thế nào để nâng cao tương tác giữa loa và phòng nghe hiệu quả

Làm thế nào để nâng cao tương tác giữa loa và phòng nghe hiệu quả

Trực tiếp: Apple ra mắt Iphone 11 tại Cupertino, California, Mỹ

Trực tiếp: Apple ra mắt Iphone 11 tại Cupertino, California, Mỹ

Chiếc điều hòa cá nhân này của Sony là tất cả những gì bạn cần để sống sót qua mùa hè nóng nực

Chiếc điều hòa cá nhân này của Sony là tất cả những gì bạn cần để sống sót qua mùa hè nóng nực

Những gì bạn muốn biết về 5G

Những gì bạn muốn biết về 5G

5G thay đổi tương lai của bạn như thế nào?

5G thay đổi tương lai của bạn như thế nào?

Bàn về tầm nhìn và các trụ cột của công nghệ thông tin di động 6G
04/03/2022
Chip xử lý A15 Bionic của Apple có gì mới
15/09/2021
Sex Education mùa 3 được Netflix công chiếu vào 17/9
14/09/2021
iPhone 13 không thay đổi nhiều về ngoại hình, camera được nâng cấp mạnh
13/09/2021
Cách xem trực tiếp sự kiện ra mắt iPhone 13 và Apple Watch 7
10/09/2021
VNEID của Bộ Công an khác các ứng dụng đang được vận hành?
10/09/2021
'Cái tôi' thời 4.0 và tính hai mặt của mạng xã hội
04/09/2021
'Muôn màu' cảm xúc của trẻ trong ngày khai giảng online
24/08/2021
Chủ tịch Chu Ngọc Anh giải toả 'ách tắc' về Giấy đi đường cho người dân Thủ đô
10/08/2021
Hàng loạt Macbook M1 tự dưng vỡ màn hình, Apple có đồng ý bảo hành?
02/08/2021
6 bộ phim hay nhất để xem trên VieON
29/01/2021
Bắc Ninh: Không ký kết triển khai dự án Owifi 5G với CSE Singapore
27/06/2020
Bị World Bank cấm dự thầu 7 năm, công ty Sao Bắc Đẩu thừa nhận sai sót
27/06/2020
Wefinex - Mô hình hoạt động đa cấp "đội lốt" đầu tài chính trên mạng internet
10/06/2020
Khai trừ MISA khỏi Câu lạc bộ Chữ ký số và Giao dịch điện tử Việt Nam
27/05/2020
Chuyển đổi số - Nên hiểu như thế nào cho đúng
25/05/2020
Chống thất thu thuế là thách thức lớn đối với nền kinh tế số
29/04/2020
Cách chuyển tập tin sang máy tính mới
10/11/2019
VNPT, MobiFone, VTC sẽ hoàn thành cổ phần hóa trước năm 2021
20/08/2019
5G thay đổi tương lai của bạn như thế nào?
26/07/2019
Nhận diện hành vi lừa đảo trên không gian mạng
25/07/2019
Truyền hình OTT - Hướng đi mới của các “nhà Đài”
24/07/2019