“Cầu nối tới Tương lai: Việc làm cho Thanh niên ASEAN”
Đây là các sáng kiến thuộc dự án hợp tác với Plan International, được hỗ trợ bởi Google.org.
- Lo lắng robot lấy mất việc làm, nay lại đến ‘người nhân tạo’
- Củng cố vị trí trung tâm của ASEAN trong khuôn khổ hợp tác kinh tế khu vực và toàn cầu
- Diễn đàn Thanh niên khởi nghiệp Quốc gia năm 2022
Dự án xuất phát từ sự ảnh hưởng từ đại dịch đã khiến 6,2% lao động trẻ tại ASEAN mất việc làm, so với tỷ lệ thất nghiệp 2,8% ở người trưởng thành. Xu hướng này dự báo sẽ tiếp tục đẩy nhóm người trẻ ít được phục vụ bao gồm nữ giới và người khuyết tật vào thế bất lợi.
Quỹ ASEAN đã phối hợp với Tổ chức Plan International để đưa ra báo cáo nghiên cứu “Nhận diện những cách biệt: Kỹ năng cần thiết để Thanh niên ASEAN bước vào tương lai” với sự hỗ trợ từ Google.org. Nghiên cứu chuyên sâu này tập trung vào các nhóm thanh niên từ các cộng đồng thiểu số, phụ nữ, người khuyết tật, người thất nghiệp và người lao động có thu nhập dưới mức tối thiểu.
Báo cáo ghi nhận kết quả từ 1.080 người trả lời khảo sát, 320 người tham gia thảo luận nhóm tập trung và tham gia phỏng vấn đến từ 10 quốc gia ASEAN có liên quan.
Theo đó, tính đến năm 2020, Việt Nam có tổng dân số 97 triệu người, trong đó có hơn 23 triệu người (tương ứng 25% dân số) là thanh niên trong độ tuổi 16-30. Thanh niên đã bị ảnh hưởng bởi việc thực thi các chính sách hạn chế do hậu quả của đại dịch. Tỷ lệ thanh niên thất nghiệp của Việt Nam đã tăng từ 6,5% ở thời điểm trước đại dịch lên 7,5% trong quý 2/2021, cao hơn gần 3 lần so với tỷ lệ thất nghiệp trung bình trong độ tuổi lao động.
COVID-19 cũng khiến phụ nữ chịu những thiệt thòi không đáng có trên thị trường lao động Việt Nam. Trái ngược với xu hướng giảm tỷ lệ thất nghiệp của nam giới trẻ tuổi từ 5,7% xuống 5,2% trong quý 3 và quý 4 năm 2020, tỷ lệ thất nghiệp của nữ giới trẻ tuổi lại ghi nhận mức tăng nhẹ từ 9,1% đến 9,2%.
So với nam giới, nữ giới thường hiện diện ở những công việc chất lượng thấp hơn, nơi họ kiếm được ít tiền hơn mặc dù thời gian làm việc là tương đương với nam giới. Họ cũng được gán cho vai trò lớn hơn trong các công việc không có chế độ bảo hộ (ví dụ như việc quán xuyến gia đình), và ít có tiếng nói hơn ở những vị trí công việc đưa ra quyết định.
Cũng theo nghiên cứu, có một khoảng cách tiềm tàng rất lớn giữa trình độ thông thạo kỹ năng hiện tại của thanh niên Việt Nam. Trong đó có đến 44% số người được hỏi cho biết họ không thành thạo các kỹ năng số dù ở mức cơ bản đến mức thấp. 37% thành thạo ở mức độ thấp, và 43% cho biết họ không có bất cứ kỹ năng số nâng cao nào.
Trong khi đó, có tới 76% thanh niên cảm thấy các kỹ năng về quản lý bản thân quan trọng hơn để tìm được việc làm. Các kỹ năng giao tiếp như lãnh đạo hoặc làm việc nhóm đứng ở vị trí thứ hai với 73% lượt tán thành, theo sau đó là kỹ năng nhận thức với 70%.
Nếu nhìn xa hơn, có thể thấy rằng 66% thanh niên Việt Nam trau dồi kỹ năng thông qua hoạt động giáo dục chính thức hoặc được cố vấn (54%). Khoảng 1/3 có được kỹ năng từ mô hình đào tạo tại chỗ (on-the-job) (37%), và một tỷ lệ ít hơn đến từ việc thực tập (22%) và trung tâm đào tạo (13%). Hầu hết thanh niên Việt Nam chưa tham gia bất kỳ hoạt động đào tạo nào (62%). Trong số những người trẻ đó, 60,5% đã theo học các chương trình do các cơ sở tư nhân cung cấp và 39,5% được hưởng lợi từ khóa đào tạo do chính phủ tài trợ.
“Dư âm của đại dịch vẫn còn đó khi thế giới bắt đầu bước vào thời kỳ hậu COVID. Sự thay đổi mạnh mẽ đang diễn ra trong thị trường việc làm ngày nay đòi hỏi thanh niên phải thích ứng nhanh chóng, bằng cách đào tạo lại hoặc nâng cao kỹ năng cho bản thân. Đây là lúc ‘Cầu nối tới Tương lai: Việc làm cho Thanh niên ASEAN’ phát huy tác dụng. Chương trình được thực hiện với mục tiêu: không chỉ hỗ trợ thanh niên ASEAN trang bị đủ các kỹ năng cần thiết của thế kỷ 21 để (tái) gia nhập lực lượng lao động mà còn xây dựng một nền kinh tế bền vững và an toàn hơn sau đại dịch”. Giám đốc Điều hành của Quỹ ASEAN, Tiến sĩ Yang Mee Eng cho biết.
“Bên cạnh việc hợp tác với Plan International Việt Nam và các đối tác triển khai trong nước, Quỹ ASEAN cũng đã tổ chức hội chợ việc làm và lớp huấn luyện đầu tiên để trao quyền cho 220 thanh niên Việt Nam, trong đó có 111 thanh niên khuyết tật. Chúng tôi kỳ vọng sẽ mang lại lợi ích cho 1.600 thanh niên Việt Nam thông qua chuỗi hội chợ việc làm và các lớp huấn luyện tiếp theo tại Hà Nội vào tháng 6 và tháng 7 này”, bà bổ sung.
Như vậy cứ 2 thanh niên Việt Nam thì có 1 người khao khát khởi nghiệp (43%), tiếp theo là làm việc trong lĩnh vực thông tin và truyền thông (37%), giáo dục (22%), công nghệ (20%), tổ chức phi chính phủ và chính phủ (17%), và lĩnh vực tài chính (11%). Chỉ một tỷ lệ nhỏ người được hỏi tìm kiếm nghề nghiệp trong lĩnh vực giao thông vận tải (8%) và năng lượng (5%).
Trong khi nhu cầu về kỹ năng kỹ thuật số ngày càng tăng, những kỹ năng này ít được nêu lên nhất trong số các kỹ năng cần được nâng cao. Thay vào đó, khoảng một nửa số người trẻ được khảo sát muốn có thêm kỹ năng quản lý bản thân (53%) và kỹ năng giao tiếp giữa các cá nhân (48%). Tiếp theo là nhu cầu về việc đào tạo lại các kỹ năng số nâng cao và nhận thức (37%), kế đến là các kỹ năng số cơ bản (28%).
bà Dini Widiastuti, Giám đốc Điều hành của Plan Indonesia cho biết: “Plan International đã kiên trì thực hiện chương trình nhằm trao quyền cho thanh niên, đặc biệt là phụ nữ, nữ giới trẻ tuổi từ các gia đình có hoàn cảnh khó khăn, người khuyết tật để có được các kỹ năng mới và cạnh tranh trong thị trường mới sau đại dịch COVID-19. Trong hai năm qua, với sự hợp tác của Quỹ ASEAN và các đối tác, chúng tôi đã nỗ lực đóng góp các giải pháp thông qua chương trình này. Chương trình cũng đã được hỗ trợ bởi các cộng đồng khu vực tư nhân và các tổ chức chính phủ. Chúng ta cần chung tay để giải quyết vấn đề thất nghiệp, đặc biệt là ở thanh niên”.
Song song với báo cáo nghiên cứu, chương trình “Cầu nối tới Tương lai: Việc làm cho Thanh niên ASEAN” cũng đánh dấu cột mốc quan trọng khác với sự ra mắt của trung tâm thông tin việc làm ASEANJobs.org. Website sẽ là giải pháp bền vững giúp thanh niên ASEAN kết nối với các nhà tuyển dụng từ khắp khu vực và đảm bảo cơ hội việc làm.
Bà Marija Ralic, Giám đốc dự án Google.org của Google Châu Á – Thái Bình Dương cho biết: “Nhìn vào cách tiếp cận hòa nhập của chương trình này, Cầu nối tới Tương lai đã tiếp cận được tổng số 159 thanh niên khuyết tật thông qua một loạt các hoạt động và hỗ trợ, bao gồm cả hội chợ việc làm triển khai cả ở Việt Nam và Indonesia”. Bà Marija cũng nhấn mạnh Google.org có niềm tin vững vàng rằng xu hướng thị trường việc làm và nhu cầu kỹ năng hiện nay nên được giới trẻ công nhận.
“Chúng tôi tự hào khi chứng kiến sự phát triển của nền tảng mới ASEANJobs.org nhằm giúp thanh niên vượt qua trở ngại để tiếp cận thông tin nghề nghiệp. Tôi tin rằng trung tâm thông tin việc làm này có thể là một nền tảng tuyệt vời cho thanh niên ASEAN, không chỉ để họ tìm kiếm cơ hội việc làm và cải thiện việc sẵn sàng trau dồi lại và nâng cao trình độ, mà còn mở rộng mạng lưới quan hệ giữa thanh niên và với các nhà tuyển dụng”, bà Marija bổ sung.
Theo Tạp chí Điện tử