Người tiền sử thuần dưỡng loài cây nào đầu tiên?

Thế Kiên
08/01/2020 07:54
D

Cây thuốc lá mới là giống cây đầu tiên được người tiền sử thuần dưỡng và canh tác, không phải là bất kỳ cây lương thực thực phẩm nào khác quả là điều đáng ngạc nhiên.

Ở các nước đang phát triển, số người hút thuốc ngày càng tăng - Ảnh: MIC

Trong tất cả các loài thực vật mà con người đã thuần dưỡng được, cây thuốc lá đóng một vai trò rất đặc biệt. Các hóa chất chứa trong lá thuốc giúp đầu óc minh mẫn hơn, tăng cường năng lượng, nhưng dùng với liều cao sẽ gây ảo giác, ảo thị.

Một công trình nghiên cứu của nhóm khảo cổ thuộc Trường đại học Troy (Mỹ) được công bố trên tạp chí chuyên ngành uy tín Journal of Archaeological Science kết luận rằng con người đã biết hút thuốc từ hơn 6.000 năm trước.

Khởi đầu cách mạng nông nghiệp, giúp tiến hóa

Từ trước nay, giới khảo cổ vẫn thắc mắc tại sao người tiền sử châu Mỹ vẫn phát triển ổn thỏa với lối sống du mục săn bắt hái lượm bỗng quay sang lối sống định cư trồng trọt. Điểm đáng chú ý nhất là thời điểm này cũng trùng hợp với việc con người bắt đầu biết hút thuốc. 

Phải chăng chính vì muốn có thuốc hút mà người tiền sử bắt đầu nghiên cứu việc thuần dưỡng và trồng cây thuốc lá, nhờ đó đã tạo nên một cách mạng về nông nghiệp ở châu Mỹ? Bởi từ đó, con người cũng tiến hành thuần dưỡng các loại thực vật cung cấp thực phẩm khác tiếp theo việc trồng cây thuốc lá, nhờ đó cuộc sống và nền văn minh phát triển lên mức cao hơn.

Không chỉ vậy, nhiều nhà khoa học cho rằng chính thuốc lá đã góp phần giúp con người tiến hóa. 

Một công trình nghiên cứu của các nhà khoa học thuộc Trường đại học Oxford (Anh) công bố năm 2016 cho biết hút thuốc làm biến đổi một số gen con người. Nhờ đó, con người tiền sử có khả năng chống chịu tốt hơn với các chất gây ung thư (carcinogen) từ thịt nướng cháy khét và khói độc từ những đống lửa mà họ đốt hằng ngày để nấu nướng và sưởi ấm.

Chính nhờ sự biến đổi gen có lợi này nên từ nhiều thiên niên kỷ nay, loài người mới có thể sống sót khi hút tràn lan các loại thuốc lá và cần sa. Điểm đặc biệt là sự biến đổi gen này chỉ xuất hiện ở tổ tiên loài người Homo sapiens, nhưng không tìm thấy ở giống người cổ Neanderthal đã tuyệt chủng, vốn không biết hút thuốc.

Trong thập niên 1960, Mỹ là nước sản xuất và xuất khẩu thuốc lá lớn nhất thế giới - Ảnh: Wikipedia

Đến ngành kinh doanh béo bở

Nhóm nghiên cứu đã tốn rất nhiều công sức săn tìm những bằng chứng về tập quán hút thuốc của người tiền sử. Họ khai quật các di chỉ cổ và lục lọi trong bộ sưu tập của các viện bảo tàng, cạo những mẫu cao thuốc từ các tẩu hút có tuổi đời hơn 3.000 năm, lấy cao từ hàm răng của những xác ướp cổ. 

Công phu hơn nữa, họ dò tìm dấu vết của những hóa chất có trong thuốc lá còn lưu lại ở những mớ tóc của người cổ xưa.

Một nhóm khảo cổ khác ở Đại học bang Washington (Mỹ) cũng tiến hành nhiều cuộc khai quật ở vùng Tây Bắc Thái Bình Dương, nơi do khí hậu lạnh và ẩm ướt nên chỉ có 2 giống cây thuốc lá Nicotiana quadrivalvis và Nicotiana attenuate là mọc được. Họ đã tìm thấy 12 cái tẩu hút thuốc được làm cách đây 1.200 năm, trong đó có 8 cái là có dấu vết của chất nicotine.

Các khám phá này chứng minh rằng người bản địa châu Mỹ đã biết hút trước từ rất lâu trước khi người châu Âu tìm ra tân lục địa này. Đó cũng là lý do tại sao các sắc dân bản địa châu Mỹ hiện nay lại có tỉ lệ nghiện hút cao hơn hẳn so với các nhóm chủng tộc nhập cư.

Những người châu Âu đầu tiên đến châu Mỹ cũng thử hút thuốc vì tò mò và trở nên nghiện, nhờ vậy thuốc lá mới phổ biến sang lục địa già.

Thời đó, việc hút thuốc được xem như một trong những nghi thức chủ yếu để thiết lập mối quan hệ cộng đồng, người ta tụ tập để uống rượu và hút thuốc để giao lưu và mở rộng quan hệ xã hội.

Không dừng lại ở đó, thuốc lá trở thành một ngành kinh doanh béo bở. Ở Bắc Mỹ, trước khi có các đồn điền chuyên canh bông vải, người châu Âu đã thiết lập những trang trại trồng cây thuốc lá với quy mô lớn. 

Trong thời kỳ 1617-1793, thuốc lá là mặt hàng xuất khẩu có giá trị cao nhất ở Bắc Mỹ sang châu Âu, cho đến những năm 1960, Mỹ là nước sản xuất và xuất khẩu thuốc lá nhiều nhất thế giới.

Hiện nay, theo nghiên cứu của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), toàn cầu có 1,1 tỉ người nghiện hút thuốc, trong đó 80% là người dân các nước đang phát triển và đa số thuộc khu vực châu Á-Thái Bình Dương. 

Hút chung tẩu thuốc sau một cuộc giao dịch thành công là nghi thức không thể thiếu của thổ dân châu Mỹ - Ảnh: worthpoint

Người châu Âu thế kỷ 19 xem hút thuốc là một phần không thế thiếu trong mở rộng quan hệ xã hội - Ảnh: Wikipedia

Nếu những nhận định của giới khoa học là chính xác về việc hút thuốc đã tạo nên một cuộc cách mạng nông nghiệp thời tiền sử và cải thiện gen loài người theo hướng tốt hơn (có một số ít người có sức đề kháng cực cao với khói thuốc, nên dù họ hút thuốc từ rất trẻ cho đến tuổi già mà không hề bị ảnh hưởng gì), thì thuốc lá quả là con dao hai lưỡi: mang lại lợi ích lớn lao thời xa xưa, nhưng thời hiện đại nó lại mang đến những hệ lụy vô cùng nguy hiểm cho sức khỏe của con người và môi trường sống.

Theo Tạp chí Điện tử

Bình luận

Tối thiểu 10 chữ Tiếng việt có dấu Không chứa liên kết

Gửi bình luận

Tin cùng chuyên mục

VietNamNet chính thức trở thành cơ quan ngôn luận của Bộ Dân tộc và Tôn giáo

VietNamNet chính thức trở thành cơ quan ngôn luận của Bộ Dân tộc và Tôn giáo

Hội Báo toàn quốc 2025: Dấu ấn 100 năm Báo chí cách mạng Việt Nam

Hội Báo toàn quốc 2025: Dấu ấn 100 năm Báo chí cách mạng Việt Nam

Four Points by Sheraton Hà Giang: Khách sạn 5 sao quốc tế đầu tiên tại cực bắc Việt Nam

Four Points by Sheraton Hà Giang: Khách sạn 5 sao quốc tế đầu tiên tại cực bắc Việt Nam

Hemispheres Steak & Seafood Grill tiếp tục được Michelin Guide 2025 vinh danh

Hemispheres Steak & Seafood Grill tiếp tục được Michelin Guide 2025 vinh danh

Cảnh báo: Giả danh tuyển dụng Honda Việt Nam để chiếm đoạt tài sản qua ứng dụng Signal

Cảnh báo: Giả danh tuyển dụng Honda Việt Nam để chiếm đoạt tài sản qua ứng dụng Signal

Đề xuất bỏ tem thu phí đường bộ trên ôtô

Đề xuất bỏ tem thu phí đường bộ trên ôtô

Elon Musk tuyên bố ngừng hoạt động tàu vũ trụ Dragon sau đe dọa từ Donald Trump

Elon Musk tuyên bố ngừng hoạt động tàu vũ trụ Dragon sau đe dọa từ Donald Trump

Lực lượng Hải quan cửa khẩu Nội Bài chủ trì bắt giữ 2 đối tượng mua bán, vận chuyển hơn 5,3kg ma tuý

Lực lượng Hải quan cửa khẩu Nội Bài chủ trì bắt giữ 2 đối tượng mua bán, vận chuyển hơn 5,3kg ma tuý

Chính quyền Trump cấm Harvard tuyển sinh sinh viên quốc tế

Chính quyền Trump cấm Harvard tuyển sinh sinh viên quốc tế

Nhà hát Ngôi Sao tiên phong số hóa ngành tổ chức sự kiện bằng công nghệ trình diễn 4.0

Nhà hát Ngôi Sao tiên phong số hóa ngành tổ chức sự kiện bằng công nghệ trình diễn 4.0

Alibaba, Tencent và JD.com bứt phá nhờ AI trong quảng cáo: Xu hướng mới đang thay đổi thị trường Trung Quốc

Alibaba, Tencent và JD.com bứt phá nhờ AI trong quảng cáo: Xu hướng mới đang thay đổi thị trường Trung Quốc

Giấu ma túy trong lốp dự phòng: Thêm một thủ đoạn mới bị triệt phá

Giấu ma túy trong lốp dự phòng: Thêm một thủ đoạn mới bị triệt phá

Tin mới cập nhật

VinFast ra mắt chương trình đổi xe xăng lấy xe điện: Chiến lược hay chiêu trò marketing?

VinFast ra mắt chương trình đổi xe xăng lấy xe điện: Chiến lược hay chiêu trò marketing?

AI và hạ tầng mạng thông minh: Chìa khóa giúp doanh nghiệp trụ vững trong thế giới thời gian thực

AI và hạ tầng mạng thông minh: Chìa khóa giúp doanh nghiệp trụ vững trong thế giới thời gian thực

Ngày đầu Kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025: Trò vững vàng, cha mẹ hồi hộp

Ngày đầu Kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025: Trò vững vàng, cha mẹ hồi hộp

Cổ phiếu Chip châu Á tăng vọt nhờ Nvidia trở thành công ty giá trị nhất thế giới

Cổ phiếu Chip châu Á tăng vọt nhờ Nvidia trở thành công ty giá trị nhất thế giới

'Giải pháp chuyển đổi số và thực hành ESG - Chìa khóa hướng tới hội nhập nền kinh tế toàn cầu'

'Giải pháp chuyển đổi số và thực hành ESG - Chìa khóa hướng tới hội nhập nền kinh tế toàn cầu'

Khai mạc Hội chợ Triển lãm quốc tế công nghệ năng lượng - môi trường Hà Nội năm 2025

Khai mạc Hội chợ Triển lãm quốc tế công nghệ năng lượng - môi trường Hà Nội năm 2025

Tineco duy trì vị thế máy lau nhà khô ướt số 1 thế giới

Tineco duy trì vị thế máy lau nhà khô ướt số 1 thế giới

Cả nước sẵn sàng trước 'giờ G' khai mở kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025

Cả nước sẵn sàng trước 'giờ G' khai mở kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025

Kiến tạo không gian phát triển báo chí Việt Nam trong kỷ nguyên mới

Kiến tạo không gian phát triển báo chí Việt Nam trong kỷ nguyên mới

Zalo tham gia Liên minh Âu Lạc

Zalo tham gia Liên minh Âu Lạc

Trung tâm phục vụ hành chính công vận hành thông suốt sau sắp xếp bộ máy

Trung tâm phục vụ hành chính công vận hành thông suốt sau sắp xếp bộ máy

Hàng loạt sự cố khi Tesla thử nghiệm robotaxi tại Mỹ khiến cơ quan quản lý vào cuộc

Hàng loạt sự cố khi Tesla thử nghiệm robotaxi tại Mỹ khiến cơ quan quản lý vào cuộc

Tin đọc nhiều

VietNamNet chính thức trở thành cơ quan ngôn luận của Bộ Dân tộc và Tôn giáo

VietNamNet chính thức trở thành cơ quan ngôn luận của Bộ Dân tộc và Tôn giáo

Hội Báo toàn quốc 2025: Dấu ấn 100 năm Báo chí cách mạng Việt Nam

Hội Báo toàn quốc 2025: Dấu ấn 100 năm Báo chí cách mạng Việt Nam

Four Points by Sheraton Hà Giang: Khách sạn 5 sao quốc tế đầu tiên tại cực bắc Việt Nam

Four Points by Sheraton Hà Giang: Khách sạn 5 sao quốc tế đầu tiên tại cực bắc Việt Nam

Hemispheres Steak & Seafood Grill tiếp tục được Michelin Guide 2025 vinh danh

Hemispheres Steak & Seafood Grill tiếp tục được Michelin Guide 2025 vinh danh

Cảnh báo: Giả danh tuyển dụng Honda Việt Nam để chiếm đoạt tài sản qua ứng dụng Signal

Cảnh báo: Giả danh tuyển dụng Honda Việt Nam để chiếm đoạt tài sản qua ứng dụng Signal

Đề xuất bỏ tem thu phí đường bộ trên ôtô

Đề xuất bỏ tem thu phí đường bộ trên ôtô

Elon Musk tuyên bố ngừng hoạt động tàu vũ trụ Dragon sau đe dọa từ Donald Trump

Elon Musk tuyên bố ngừng hoạt động tàu vũ trụ Dragon sau đe dọa từ Donald Trump

Lực lượng Hải quan cửa khẩu Nội Bài chủ trì bắt giữ 2 đối tượng mua bán, vận chuyển hơn 5,3kg ma tuý

Lực lượng Hải quan cửa khẩu Nội Bài chủ trì bắt giữ 2 đối tượng mua bán, vận chuyển hơn 5,3kg ma tuý

Hơn 23.200 cú sét đánh ở miền Bắc rạng sáng nay

Hơn 23.200 cú sét đánh ở miền Bắc rạng sáng nay

Dell Technologies châu Á-Thái Bình Dương và Nhật Bản có Chủ tịch mới

Dell Technologies châu Á-Thái Bình Dương và Nhật Bản có Chủ tịch mới

Video xem nhiều

Đại học Miami tạo ra cảm biến chất lượng không khí phát hiện Covid-19

Đại học Miami tạo ra cảm biến chất lượng không khí phát hiện Covid-19

Ford F-150 Lightning 2022 ra mắt: Bán tải chạy điện giá khởi điểm chưa đến 40 nghìn USD

Ford F-150 Lightning 2022 ra mắt: Bán tải chạy điện giá khởi điểm chưa đến 40 nghìn USD

Clip: Khuyến cáo đối với người lao động, người làm việc, người bán hàng tại khu dịch vụ trong dịch Covid-19

Clip: Khuyến cáo đối với người lao động, người làm việc, người bán hàng tại khu dịch vụ trong dịch Covid-19

“Rắn tiên tri” dự đoán đội tuyển Việt Nam thắng Thái Lan

“Rắn tiên tri” dự đoán đội tuyển Việt Nam thắng Thái Lan

Một ngày trải nghiệm giấc mơ trở thành tay đua F1 chuyên nghiệp ở Nhật Bản

Một ngày trải nghiệm giấc mơ trở thành tay đua F1 chuyên nghiệp ở Nhật Bản

Pretzel - Bánh quy cây: Biểu tượng văn hoá châu Âu với nhiều tranh cãi về nguồn gốc

Pretzel - Bánh quy cây: Biểu tượng văn hoá châu Âu với nhiều tranh cãi về nguồn gốc

Làm thế nào để nâng cao tương tác giữa loa và phòng nghe hiệu quả

Làm thế nào để nâng cao tương tác giữa loa và phòng nghe hiệu quả

Trực tiếp: Apple ra mắt Iphone 11 tại Cupertino, California, Mỹ

Trực tiếp: Apple ra mắt Iphone 11 tại Cupertino, California, Mỹ

Hé lộ những hình ảnh thiết kế của Galaxy Fold trong sự kiện ra mắt Galaxy Note 10

Hé lộ những hình ảnh thiết kế của Galaxy Fold trong sự kiện ra mắt Galaxy Note 10

Chiếc điều hòa cá nhân này của Sony là tất cả những gì bạn cần để sống sót qua mùa hè nóng nực

Chiếc điều hòa cá nhân này của Sony là tất cả những gì bạn cần để sống sót qua mùa hè nóng nực

Những gì bạn muốn biết về 5G

Những gì bạn muốn biết về 5G

5G thay đổi tương lai của bạn như thế nào?

5G thay đổi tương lai của bạn như thế nào?

Bàn về tầm nhìn và các trụ cột của công nghệ thông tin di động 6G
04/03/2022
Chip xử lý A15 Bionic của Apple có gì mới
15/09/2021
Sex Education mùa 3 được Netflix công chiếu vào 17/9
14/09/2021
iPhone 13 không thay đổi nhiều về ngoại hình, camera được nâng cấp mạnh
13/09/2021
Cách xem trực tiếp sự kiện ra mắt iPhone 13 và Apple Watch 7
10/09/2021
VNEID của Bộ Công an khác các ứng dụng đang được vận hành?
10/09/2021
'Cái tôi' thời 4.0 và tính hai mặt của mạng xã hội
04/09/2021
'Muôn màu' cảm xúc của trẻ trong ngày khai giảng online
24/08/2021
Chủ tịch Chu Ngọc Anh giải toả 'ách tắc' về Giấy đi đường cho người dân Thủ đô
10/08/2021
Hàng loạt Macbook M1 tự dưng vỡ màn hình, Apple có đồng ý bảo hành?
02/08/2021
6 bộ phim hay nhất để xem trên VieON
29/01/2021
Bắc Ninh: Không ký kết triển khai dự án Owifi 5G với CSE Singapore
27/06/2020
Bị World Bank cấm dự thầu 7 năm, công ty Sao Bắc Đẩu thừa nhận sai sót
27/06/2020
Wefinex - Mô hình hoạt động đa cấp "đội lốt" đầu tài chính trên mạng internet
10/06/2020
Khai trừ MISA khỏi Câu lạc bộ Chữ ký số và Giao dịch điện tử Việt Nam
27/05/2020
Chuyển đổi số - Nên hiểu như thế nào cho đúng
25/05/2020
Chống thất thu thuế là thách thức lớn đối với nền kinh tế số
29/04/2020
Cách chuyển tập tin sang máy tính mới
10/11/2019
VNPT, MobiFone, VTC sẽ hoàn thành cổ phần hóa trước năm 2021
20/08/2019
5G thay đổi tương lai của bạn như thế nào?
26/07/2019
Nhận diện hành vi lừa đảo trên không gian mạng
25/07/2019
Truyền hình OTT - Hướng đi mới của các “nhà Đài”
24/07/2019