Tranh cãi về sự nguy hiểm của điện toán lượng tử so với AI

Thế Tường
02/09/2022 20:31
D

Một số chuyên gia đánh giá công nghệ lượng tử là mối đe dọa lớn đối với nhân loại, nhưng số khác lại tin AI mới cần bị kiểm soát.

Từ lâu, không ít chuyên gia cho rằng AI rất nguy hiểm và liệt vào danh sách các công nghệ cần phải kiểm soát. Tuy nhiên, ngày 21/8, nhà báo kiêm chuyên gia công nghệ Vivek Wadhwa và Mauritz Kop, giáo sư thỉnh giảng tại Đại học Stanford, có bài viết trên tạp chí Foreign Policy, nhấn mạnh điện toán lượng tử nguy hiểm hơn AI.

Điện toán lượng tử nguy hiểm hơn AI?

"Bất chấp những cường điệu xung quanh AI rằng chúng có tri giác, công nghệ này chưa thể đi vào cuộc sống. Nó thậm chí không thành công khi thực hiện các tác vụ đơn giản hàng ngày, chẳng hạn khi điều khiển phương tiện giao thông và đối mặt với tình huống bất ngờ đòi hỏi trực giác. Lúc này AI không thể làm gì, còn con người chỉ cần tư duy ở mức thấp đã có thể xử lý", hai tác giả mở đầu bài viết.

điện toán lượng tử, công nghệ AI

CEO Sundar Pichai (trái) đứng cạnh một trong những máy tính lượng tử của Google, tháng 10/2019. Ảnh: Reuters

Theo Wadhwa và Kop, AI hiện chỉ là một công nghệ thô sơ được thổi phồng. Trong khi đó, điện toán lượng tử có tác động tiềm tàng lớn hơn nhiều. Sức mạnh của nó thậm chí ngày càng vượt trội nếu được kết hợp với chính công nghệ AI.

"Dù vẫn còn sơ khai, tính toán lượng tử hoạt động theo nguyên lý rất khác so với máy tính hiện nay. Nếu các dự án hiện có trên khắp thế giới thành công, các cỗ máy này sẽ vô cùng mạnh mẽ, thực hiện các nhiệm vụ chỉ trong vài giây mà máy tính thông thường phải mất hàng triệu năm mới thực hiện được", Wadhwa cho biết.

Máy tính lượng tử hiện xử lý thông tin theo cách khác biệt. Với máy tính thông thường, dữ liệu được mã hóa thành số nhị phân (bit) và gán cho hai giá trị Tắt và Mở, tương ứng là 0 và 1. Nó chỉ có thể xử lý lần lượt một trong hai giá trị 0 hoặc 1. Trong khi đó, máy tính lượng tử sử dụng đơn vị tính toán gọi là qubit, cho phép tồn tại đồng thời ở nhiều trạng thái như 1-0, 1-1, 0-1 và 0-0 cùng lúc, từ đó lượng thông tin được xử lý nhanh hơn nhiều máy tính bình thường.

"Nếu vật lý lượng tử rời khỏi giai đoạn thử nghiệm để ứng dụng hàng ngày, nó sẽ làm được rất nhiều thứ và thay đổi nhiều khía cạnh cuộc sống", bài viết nêu. "Với sức mạnh tính toán đó, máy tính lượng tử có thể nhanh chóng thu thập lượng dữ liệu khổng lồ, áp đảo bất kỳ hệ thống nào hiện nay".

Tuy nhiên, cả hai lo ngại công nghệ này sẽ bị lợi dụng cho những mục đích bất chính, như chế tạo các loại vật liệu, vũ khí sinh học mới độc hại hơn. Nhưng nguy cơ tiềm tàng nhất là bẻ khóa hệ thống mật khẩu hoặc mã hóa dữ liệu.

Thực tế, sức mạnh giải mã của máy tính lượng tử là vô hạn. Cyber News lấy ví dụ, nếu các đơn vị tình báo được trang bị máy tính lượng tử, họ có thể phá vỡ mã hóa RSA 2048-bit trong chưa đầy 8 tiếng. Trong khi đó, nếu đưa nhiệm vụ tương tự cho siêu máy tính nhanh nhất thế giới và thực hiện giải mã bằng kỹ thuật truyền thống, cỗ máy này có thể mất khoảng 300 nghìn tỷ năm mới vượt qua.

Từ 2017, Larry Karisny, Giám đốc tổ chức bảo mật Project Safety, cho rằng một khi công nghệ lượng tử hỗ trợ bẻ khóa các loại mật mã, nền kinh tế cũng như sự cân bằng quyền lực giữa các quốc gia sẽ bị phá vỡ. "Công nghệ máy tính lượng tử không thể bị tấn công và về lý thuyết, sức mạnh xử lý của nó có thể phá vỡ mọi loại mã hóa", Karisny nói với Forbes.

Các cơ quan quản lý cũng bắt đầu nhận thức về vấn đề này. Tổ chức Tiêu chuẩn và Công nghệ (NIST) thuộc Bộ Thương mại Mỹ đã nghiên cứu cái gọi là Mật mã kháng lượng tử, trong đó phát triển hệ thống mật mã an toàn để chống lại cả khả năng bẻ khóa của máy tính lượng tử.

Điện toán lượng tử cũng đang dần xuất hiện trong doanh nghiệp. Theo dự đoán của IDG, khoảng 25% công ty trong danh sách Fortune 500 có thể dùng máy tính lượng tử trong ba năm tới. "Chúng có thể đẩy nhanh các quá trình về giải mã, thu thập dữ liệu và vi phạm quyền riêng tư. Thậm chí, sẽ có sự chạy đua vũ trang giữa các công ty với nhau", trang Deloitte bình luận.

Theo Wadhwa và Kop, các chính phủ trên thế giới cần tính đến chuyện kiểm soát sự phát triển của điện toán lượng tử vì công nghệ này "có nguy cơ tiềm tàng" hơn hẳn AI nếu bị sử dụng sai mục đích.

Ý kiến phản đối

Sau ý kiến của Wadhwa và Kop, chuyên gia hệ thống thông tin Tristan Greene phản bác. "Tôi đồng ý với quan điểm lượng tử có tiềm năng trở thành công nghệ có tác động lớn, thậm chí khiến lịch sử sang trang. Nhưng nỗi lo về mối đe dọa của nó có thể là thừa", Greene nêu trên The Next Web.

Lấy ví dụ về việc giải mã các dữ liệu bí mật, ông cho rằng máy tính lượng tử chỉ nhằm mục đích tăng tốc. Trong khi đó, hiện thế giới đã có những cách thức để giảm thiểu mối đe dọa từ việc giải mã lượng tử. Quan trọng hơn, chi phí hàng tỷ USD cho một cỗ máy lượng tử cũng là rào cản lớn mà không phải ai cũng có thể đầu tư. Với các tổ chức hoặc phòng thí nghiệm đã sở hữu loại máy này, họ cũng đang phải chịu sự quản lý và kiểm soát của cơ quan quản lý cấp chính phủ.

"Vậy tác hại tiềm tàng mà máy tính lượng tử có thể gây ra là gì? Theo tôi, nó sẽ làm trầm trọng thêm các vấn đề sẽ đưa vào phân tích, như sai lệch thuật toán", Greene nói. "Điện toán lượng tử giống như một phản ứng tổng hợp. Nó có khả năng gây ra tác hại lớn ở quy mô chưa từng có, nhưng chi phí đầu vào đủ cao để ngăn phần lớn mọi người trên hành tinh tiếp cận".

Trong khi đó, ông cho rằng AI hiện phổ biến hơn nhiều. Với Internet và một chiếc máy tính, mỗi người có thể tự lên mạng, tải AI về và trải nghiệm. "Chỉ với một chút chuyên môn và kỹ năng, mỗi người đều có thể học cách xây dựng và triển khai mô hình AI", Greene nhấn mạnh. "Khả năng tiếp cận dễ dàng của AI khiến nó trở thành mối đe dọa rõ ràng và hiện hữu đối với từng con người trên Trái đất".

Không chỉ Greene, nhiều người cũng lo ngại AI có thể gây hại cho nhân loại nếu sử dụng sai cách. Trò chuyện tại nhà máy Tesla ở California đầu năm nay, tỷ phú Elon Musk cho biết nỗi sợ hãi lớn nhất của ông là "AI hoạt động sai". Hồi tháng 3/2018, ông cũng nhấn mạnh "AI nguy hiểm hơn hạt nhân nhiều".

Trong tháng 8, giới công nghệ cũng liên tục tranh cãi sau khi Blake Lemoine, cựu chuyên gia AI của Google, kết luận chatbot thông minh LaMDA mà Google đang phát triển "có tư duy của một đứa trẻ".

Nhiều người cho rằng AI hiện nay chỉ đơn giản phản hồi lệnh mà người dùng đưa vào sao cho phù hợp dựa trên khối lượng dữ liệu khổng lồ đã có. Tuy nhiên, không ít chuyên gia nhận định "AI có tư duy hoàn toàn có thể xuất hiện trong 10-20 năm nữa, nên các chính phủ cần kiểm soát loại công nghệ này chặt chẽ hơn so với hiện tại".

Trong khi đó, điện toán lượng tử mới ở giai đoạn sơ khai dù phát triển nhanh. Hiện máy tính lượng tử do công ty QuEra chế tạo được cho là mạnh nhất hiện nay với 256 qubit, cao hơn Jiuzhang 2 của Trung Quốc với 66 qubit. Cuối năm ngoái, IBM cũng ra mắt chip lượng tử Eagle với 127 qubit nhưng chưa áp dụng trên hệ thống nào. Hãng cũng dự định ra Quantum Osprey 433 qubit năm nay và Quantum Condor 1.121 qubit vào năm sau.

Theo VnExpress

Bình luận

Tối thiểu 10 chữ Tiếng việt có dấu Không chứa liên kết

Gửi bình luận

Tin cùng chuyên mục

Juniper giúp nâng cao năng lực chuyển đổi số của các ngân hàng

Juniper giúp nâng cao năng lực chuyển đổi số của các ngân hàng

iOS 26 chính thức ra mắt với tính năng AI mới

iOS 26 chính thức ra mắt với tính năng AI mới

Huấn luyện LLM hiệu quả với ma trận AI tối ưu

Huấn luyện LLM hiệu quả với ma trận AI tối ưu

Báo chí khoa học Việt Nam cần 'gỡ' rào cản để phát triển

Báo chí khoa học Việt Nam cần 'gỡ' rào cản để phát triển

Spotify nâng cấp dịch vụ cho người dùng miễn phí

Spotify nâng cấp dịch vụ cho người dùng miễn phí

CYSEEX 2025: Doanh nghiệp Việt chủ động ứng dụng AI trong an ninh mạng

CYSEEX 2025: Doanh nghiệp Việt chủ động ứng dụng AI trong an ninh mạng

FPT Và Future Processing thúc đẩy chuyển đổi số ngành tài chính

FPT Và Future Processing thúc đẩy chuyển đổi số ngành tài chính

Ông chủ mới của TikTok tại Mỹ sắp lộ diện

Ông chủ mới của TikTok tại Mỹ sắp lộ diện

Học viện AIUni ra mắt sách, nền tảng và công cụ AI ‘made in Vietnam’

Học viện AIUni ra mắt sách, nền tảng và công cụ AI ‘made in Vietnam’

MISA AMIS OneAI: Nền tảng AI hợp nhất phổ cập cho tổ chức, doanh nghiệp và gia đình

MISA AMIS OneAI: Nền tảng AI hợp nhất phổ cập cho tổ chức, doanh nghiệp và gia đình

Zalo ra mắt Trợ lý công dân số AI

Zalo ra mắt Trợ lý công dân số AI

Trung Quốc áp dụng chiến lược tinh gọn với AI

Trung Quốc áp dụng chiến lược tinh gọn với AI

Tin mới cập nhật

SABECO tổ chức chuỗi “Hành trình di sản”

SABECO tổ chức chuỗi “Hành trình di sản”

MoMo cùng Chubb Life Việt Nam ra mắt MoMoCare

MoMo cùng Chubb Life Việt Nam ra mắt MoMoCare

Xiaomi khai trương cửa hàng Xiaomi Store đầu tiên tại Việt Nam

Xiaomi khai trương cửa hàng Xiaomi Store đầu tiên tại Việt Nam

Cuộc thi 'Thiết kế điện tử Việt Nam 2025': Y tế dẫn đầu với 29 đội dự thi, vượt trội so với các lĩnh vực khác

Cuộc thi 'Thiết kế điện tử Việt Nam 2025': Y tế dẫn đầu với 29 đội dự thi, vượt trội so với các lĩnh vực khác

Khai trương Tổng đài điện thoại quốc gia về phòng, chống mua bán người 111

Khai trương Tổng đài điện thoại quốc gia về phòng, chống mua bán người 111

Nhà chế tác Việt Nam công bố bộ đôi iPhone Air và iPhone 17 Pro Max mạ vàng đầu tiên thế giới

Nhà chế tác Việt Nam công bố bộ đôi iPhone Air và iPhone 17 Pro Max mạ vàng đầu tiên thế giới

TECNO SPARK 40 Series vừa ra mắt có gì?

TECNO SPARK 40 Series vừa ra mắt có gì?

6 ngân hàng đoạt giải Ngân hàng bán lẻ tiêu biểu

6 ngân hàng đoạt giải Ngân hàng bán lẻ tiêu biểu

Juniper giúp nâng cao năng lực chuyển đổi số của các ngân hàng

Juniper giúp nâng cao năng lực chuyển đổi số của các ngân hàng

LG Electronics Việt Nam ghi dấu chặng đường 30 năm nâng tầm cuộc sống người Việt

LG Electronics Việt Nam ghi dấu chặng đường 30 năm nâng tầm cuộc sống người Việt

iOS 26 chính thức ra mắt với tính năng AI mới

iOS 26 chính thức ra mắt với tính năng AI mới

Huấn luyện LLM hiệu quả với ma trận AI tối ưu

Huấn luyện LLM hiệu quả với ma trận AI tối ưu

Tin đọc nhiều

Juniper giúp nâng cao năng lực chuyển đổi số của các ngân hàng

Juniper giúp nâng cao năng lực chuyển đổi số của các ngân hàng

iOS 26 chính thức ra mắt với tính năng AI mới

iOS 26 chính thức ra mắt với tính năng AI mới

Huấn luyện LLM hiệu quả với ma trận AI tối ưu

Huấn luyện LLM hiệu quả với ma trận AI tối ưu

Báo chí khoa học Việt Nam cần 'gỡ' rào cản để phát triển

Báo chí khoa học Việt Nam cần 'gỡ' rào cản để phát triển

Spotify nâng cấp dịch vụ cho người dùng miễn phí

Spotify nâng cấp dịch vụ cho người dùng miễn phí

FPT Và Future Processing thúc đẩy chuyển đổi số ngành tài chính

FPT Và Future Processing thúc đẩy chuyển đổi số ngành tài chính

Công bố 6 sản phẩm dữ liệu lõi 'Make in Vietnam'

Công bố 6 sản phẩm dữ liệu lõi 'Make in Vietnam'

Ông Donald Trump kiện Twitter, Facebook và Google

Ông Donald Trump kiện Twitter, Facebook và Google

ITU Digital World 2020: Doanh nghiệp kỳ vọng vào các cơ hội mới

ITU Digital World 2020: Doanh nghiệp kỳ vọng vào các cơ hội mới

VnExpress dùng AI để nhận dạng số bib trong giải chạy Marathon

VnExpress dùng AI để nhận dạng số bib trong giải chạy Marathon

Video xem nhiều

Ford F-150 Lightning 2022 ra mắt: Bán tải chạy điện giá khởi điểm chưa đến 40 nghìn USD

Ford F-150 Lightning 2022 ra mắt: Bán tải chạy điện giá khởi điểm chưa đến 40 nghìn USD

Honda MSX 125 Grom 2021 mẫu xe côn tay phiên bản đường đua

Honda MSX 125 Grom 2021 mẫu xe côn tay phiên bản đường đua

Clip: Khuyến cáo đối với người lao động, người làm việc, người bán hàng tại khu dịch vụ trong dịch Covid-19

Clip: Khuyến cáo đối với người lao động, người làm việc, người bán hàng tại khu dịch vụ trong dịch Covid-19

Geneva Motor Show 2020: Bentley hé lộ siêu xe Bacalar triệu đô

Geneva Motor Show 2020: Bentley hé lộ siêu xe Bacalar triệu đô

Lộ diện siêu xe hypercar Czinger 21C tăng tốc 0-100km/h chưa tới 2 giây

Lộ diện siêu xe hypercar Czinger 21C tăng tốc 0-100km/h chưa tới 2 giây

“Rắn tiên tri” dự đoán đội tuyển Việt Nam thắng Thái Lan

“Rắn tiên tri” dự đoán đội tuyển Việt Nam thắng Thái Lan

Bắc Sơn mây hát

Bắc Sơn mây hát

Làm thế nào để nâng cao tương tác giữa loa và phòng nghe hiệu quả

Làm thế nào để nâng cao tương tác giữa loa và phòng nghe hiệu quả

Trực tiếp: Apple ra mắt Iphone 11 tại Cupertino, California, Mỹ

Trực tiếp: Apple ra mắt Iphone 11 tại Cupertino, California, Mỹ

Sếp nhà bán lẻ làm lộ ngày bán iPhone 11

Sếp nhà bán lẻ làm lộ ngày bán iPhone 11

Chiếc điều hòa cá nhân này của Sony là tất cả những gì bạn cần để sống sót qua mùa hè nóng nực

Chiếc điều hòa cá nhân này của Sony là tất cả những gì bạn cần để sống sót qua mùa hè nóng nực

Những gì bạn muốn biết về 5G

Những gì bạn muốn biết về 5G

Bàn về tầm nhìn và các trụ cột của công nghệ thông tin di động 6G
04/03/2022
Chip xử lý A15 Bionic của Apple có gì mới
15/09/2021
Sex Education mùa 3 được Netflix công chiếu vào 17/9
14/09/2021
iPhone 13 không thay đổi nhiều về ngoại hình, camera được nâng cấp mạnh
13/09/2021
Cách xem trực tiếp sự kiện ra mắt iPhone 13 và Apple Watch 7
10/09/2021
VNEID của Bộ Công an khác các ứng dụng đang được vận hành?
10/09/2021
'Cái tôi' thời 4.0 và tính hai mặt của mạng xã hội
04/09/2021
'Muôn màu' cảm xúc của trẻ trong ngày khai giảng online
24/08/2021
Chủ tịch Chu Ngọc Anh giải toả 'ách tắc' về Giấy đi đường cho người dân Thủ đô
10/08/2021
Hàng loạt Macbook M1 tự dưng vỡ màn hình, Apple có đồng ý bảo hành?
02/08/2021
6 bộ phim hay nhất để xem trên VieON
29/01/2021
Bắc Ninh: Không ký kết triển khai dự án Owifi 5G với CSE Singapore
27/06/2020
Bị World Bank cấm dự thầu 7 năm, công ty Sao Bắc Đẩu thừa nhận sai sót
27/06/2020
Wefinex - Mô hình hoạt động đa cấp "đội lốt" đầu tài chính trên mạng internet
10/06/2020
Khai trừ MISA khỏi Câu lạc bộ Chữ ký số và Giao dịch điện tử Việt Nam
27/05/2020
Chuyển đổi số - Nên hiểu như thế nào cho đúng
25/05/2020
Chống thất thu thuế là thách thức lớn đối với nền kinh tế số
29/04/2020
Cách chuyển tập tin sang máy tính mới
10/11/2019
VNPT, MobiFone, VTC sẽ hoàn thành cổ phần hóa trước năm 2021
20/08/2019
5G thay đổi tương lai của bạn như thế nào?
26/07/2019
Nhận diện hành vi lừa đảo trên không gian mạng
25/07/2019
Truyền hình OTT - Hướng đi mới của các “nhà Đài”
24/07/2019