Đề xuất cải thiện quy định công nhận chức danh GS và PGS: Nên giao quyền cho các Trường Đại học

Hải Vi
20/10/2023 13:19
D

Nhiều chuyên gia cho rằng những quy định công nhận chức danh giáo sư (GS) và phó giáo sư (PGS) hiện nay vẫn còn khá nhiều bất cập, đồng thời đề nghị giao quyền cho các Trường Đại học làm việc này.

 

Đề xuất cải thiện quy định công nhận chức danh GS và PGS Nên giao quyền cho các Trường Đại học

Sau khi đạt chuẩn, ứng viên sẽ được cơ sở giáo dục đại học bổ nhiệm chức danh PGS. Trong ảnh: Trường ĐH Sư phạm TP.HCM trao quyết định bổ nhiệm chức danh PGS năm 2022 cho giảng viên của trường - Ảnh: TRẦN HUỲNH.

Từ thực tiễn hoạt động của hội đồng GS các cấp, hiện nay chúng ta cần cải thiện nhiều nội dung. Trước hết cần có quy định chuẩn mực về tính liêm chính khoa học và nghiêm khắc đối với đạo văn (định nghĩa, hành vi, giám sát và phương thức, mức độ xử lý).

Hội đồng GS nhà nước công nhận danh sách tạp chí khoa học quốc tế chất lượng hằng năm và kịp thời cập nhật theo thông tin chính thống từ các tổ chức theo dõi chất lượng khoa học quốc tế. Việc công nhận tuân theo các quy định quốc tế. Hội đồng nào thẩm định chưa chính xác phải chịu trách nhiệm và bị xử lý.

Cá nhân vi phạm liêm chính khoa học, trước, trong và sau khi được công nhận chức danh, sẽ bị xem xét và theo quy định, xử lý đúng mức, kể cả thu hồi công nhận chức danh, ngay khi phát hiện và kiểm chứng sự việc dù đã được công nhận chức danh.

 

Công bố kết quả nghiên cứu khoa học trên các tạp chí quốc tế là sinh hoạt học thuật và là công việc bình thường ở trường đại học, viện nghiên cứu. Tuy nhiên hiện nay, cùng với xếp hạng đại học và yêu cầu ngày càng cao về công bố quốc tế, nhất là ở các nước đang phát triển, thì sự minh bạch, liêm chính trong công bố khoa học bị "nhiễm khuẩn".

PGS.TS Phan Thanh Bình

Bộ Giáo dục và Đào tạo chủ trì vấn đề đảm bảo liêm chính khoa học và cần có quy định và hướng dẫn thực hiện liêm chính khoa học trong toàn hệ thống, yêu cầu các cơ sở đào tạo phải có quy chế về liêm chính trong nội bộ đơn vị và có hội đồng liêm chính để xử lý các trường hợp vi phạm.

Bên cạnh đó, ần làm rõ nhiệm vụ của chức danh GS, PGS. Cần có quy định GS, PGS định kỳ báo cáo hoạt động chuyên môn của mình sau khi được bổ nhiệm chức vụ với các đơn vị quản lý.

Từ những nhận thức về vấn đề liêm chính khoa học và tác động đến quá trình công nhận chức danh GS, PGS như trên, tôi kiến nghị nên nghiên cứu để chuyển giao việc xét duyệt và công nhận GS và PGS về cho cơ sở thực hiện theo những quy chuẩn chung. Hội đồng GS nhà nước, Bộ Giáo dục và Đào tạo chịu trách nhiệm ban hành quy chuẩn, quy định và giám sát, xử lý các trường hợp vi phạm, khiếu kiện trong quá trình xét duyệt và công nhận GS, PGS của các cơ sở.

Mới đây, GS.TS Võ Văn Tới (Trường Đại học Quốc tế, Đại học Quốc gia TP.HCM) đã chia sẻ với Báo chí:

Giao các trường công nhận nhưng phải kiểm soát chặt

Ở Mỹ, chức danh PGS, GS đều do các trường đại học bổ nhiệm. Các trường được toàn quyền tự phong PGS, GS nhưng phải thông qua một hội đồng GS với luật định rất chặt chẽ. Những quy định này được nhà trường đặt ra, nhưng phải được hội đồng GS chấp nhận. Ngoài ra khi nhà trường muốn xét bổ nhiệm PGS, GS cho người nào đó, không phải chỉ nội bộ nhà trường xem xét quyết định mà họ còn lấy ý kiến của người bên ngoài. Sau đó, hội đồng trường sẽ mời một trong số những GS đã tham gia đánh giá hồ sơ của ứng viên đến trao đổi với hội đồng để đưa ra quyết định cuối cùng.

Ở các nước, GS của một trường đại học có thứ hạng thấp có thể được nhận vào làm việc ở trường đại học có thứ hạng cao hơn (tất nhiên phải qua hội đồng tuyển dụng), nhưng người đó không được công nhận GS mà phải làm lại từ đầu. Ở Việt Nam, chức danh PGS, GS do Nhà nước bổ nhiệm được thực hiện với quy định tiêu chuẩn, thủ tục bài bản, nhưng thực tế tôi thấy có những người xứng đáng nhưng lại chưa được bổ nhiệm. Theo tôi, Nhà nước nên giao quyền cho các trường đại học tự làm việc này.

 

GS.TS Nguyễn Ngọc Châu (Viện Sinh thái và Tài nguyên sinh vật - Viện hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam) cho rằng cần tăng cường kiểm tra, giám sát.

Thông thường để có bài báo cần thời gian khác nhau giữa nghiên cứu lý thuyết và thực nghiệm, nhưng nhanh nhất cũng cần 3 - 12 tháng từ lúc xây dựng ý tưởng nghiên cứu, thu thập số liệu, xử lý số liệu, viết bài, nộp bài, sửa bài đến lúc công bố. Do vậy, nếu một ứng viên PGS 10 năm không có công bố quốc tế trong khi chỉ sáu tháng đầu năm 2023 lại có tới năm bài thì chắc chắn là bất bình thường. Một nhà khoa học giỏi cũng không thể sản xuất và công bố bài báo SCI-E với năng suất như vậy. Trừ trường hợp nhà khoa học cùng lúc có nhiều đề tài hợp tác quốc tế, do nhiều người viết mà ứng viên là đồng tác giả.

Thực ra quy định "đếm bài SCI-E/SCOPUS để tính điểm" cũng chỉ là một tiêu chí mà thôi. Để trở thành GS, PGS còn cần hàng chục tiêu chí khác mà ứng viên phải đáp ứng (như H-index - mức độ ảnh hưởng tích lũy của một nhà khoa học - của ứng viên). Và điều quan trọng nhất là hội đồng GS các cấp và người được phân công thẩm định hồ sơ của ứng viên, dư luận cộng đồng khoa học, báo chí cũng có vai trò không nhỏ.

Sản phẩm nghiên cứu gồm bài báo công bố (original research papers) và phát minh sáng chế (patents) cùng với chỉ số tham khảo (citation index) dùng để đánh giá, xếp loại tạp chí khoa học trên toàn thế giới. Số lượng bài báo và sáng chế phát minh không chỉ là thước đo quan trọng năng lực của nhà khoa học (H-index) mà còn là chỉ số cơ bản đánh giá năng lực của tổ chức khoa học công nghệ, rộng lớn hơn là năng lực khoa học và đổi mới quốc gia. Theo tôi, những quy định xét công nhận chức danh đạt tiêu chuẩn chức danh PGS, GS hiện nay vẫn còn khá nhiều bất cập. Việc hoàn thiện các quy định như tăng cường kiểm tra, giám sát cả ứng viên và hội đồng GS các cấp là yêu cầu thực tế cấp thiết.

 

Có sự chạy chọt ở hội đồng GS cấp cơ sở

Để viết và công bố một bài báo khoa học chất lượng và đăng được trên một Tạp chí quốc tế uy tín đòi hỏi mất nhiều công sức nghiên cứu khoa học. Thời gian có khi kéo dài cả 6 tháng đến 1 năm nếu thấy đạt được yêu cầu thì mới xuất bản. Thực tế đang cho thấy không ít ứng viên GS, PGS có quá trình nghiên cứu không liên tục và cố "chạy" bài báo để làm hồ sơ rất bất thường và tính liêm chính khoa học dễ bị nghi ngờ.

Hiện vẫn còn những hồ sơ ứng viên dưới sàn quy định "lọt lưới". Theo tôi, đó là trách nhiệm của các hội đồng GS cơ sở đã bỏ qua quy định của Hội đồng GS nhà nước. Việc này có thể do vô ý do năng lực hạn chế và rất có thể do "tình cảm" vì nể "anh dễ cho người của tôi, tôi dễ cho người của anh", có sự chạy chọt ở hội đồng GS cấp cơ sở.

Để đạt được chức danh GS, PGS đòi hỏi ứng viên nhiều năng lực và phẩm chất. Việc không biết tạp chí dỏm, không phù hợp với chuyên ngành của mình như giải thích của một số ứng viên cho thấy phẩm chất rất có vấn đề và cần loại vĩnh viễn những hồ sơ đó ra khỏi quá trình đăng ký xét duyệt.

Thực tế cho thấy hội đồng cơ sở có chất lượng thẩm định không cao. Nên chăng phải có quy định về năng lực chuyên môn của thành viên hội đồng, có thể mở rộng đối tượng trở thành thành viên chỉ cần có học vị tiến sĩ, nhất là những người được đào tạo xuất sắc ở nước ngoài, vì không cứ GS đã là giỏi, không phải "cứ lấp lánh ngỡ là vàng".

TS Hoàng Ngọc Vinh (nguyên vụ trưởng Vụ Giáo dục trung học - Bộ GD-ĐT).

Theo tạp chí Điện tử và Ứng dụng

Tin cùng chuyên mục

Thông tin xung quanh sự cố vỡ đê bối tại Hưng Yên do bão số 3

Thông tin xung quanh sự cố vỡ đê bối tại Hưng Yên do bão số 3

Thủ tướng yêu cầu hai bộ cử cán bộ xuống cơ sở tháo gỡ vướng mắc về đất đai, cấp sổ đỏ

Thủ tướng yêu cầu hai bộ cử cán bộ xuống cơ sở tháo gỡ vướng mắc về đất đai, cấp sổ đỏ

Gần 50 đội bóng tranh tài tại Giải Bóng rổ Học sinh – Sinh viên GMB Laeague 2025

Gần 50 đội bóng tranh tài tại Giải Bóng rổ Học sinh – Sinh viên GMB Laeague 2025

Đà Lạt lọt Top những điểm đến mùa hè đáng chú ý trong khu vực

Đà Lạt lọt Top những điểm đến mùa hè đáng chú ý trong khu vực

Trí Việt Investcons bị tỉnh Thanh Hóa cấm thầu 3 năm

Trí Việt Investcons bị tỉnh Thanh Hóa cấm thầu 3 năm

Cán bộ Bộ Khoa học và Công nghệ đăng quang Hoa hậu Quý bà Hòa bình Việt Nam 2025

Cán bộ Bộ Khoa học và Công nghệ đăng quang Hoa hậu Quý bà Hòa bình Việt Nam 2025

HASCO nhận Quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư dự án tổ hợp nghỉ dưỡng tại Hòa Bình

HASCO nhận Quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư dự án tổ hợp nghỉ dưỡng tại Hòa Bình

VietNamNet chính thức trở thành cơ quan ngôn luận của Bộ Dân tộc và Tôn giáo

VietNamNet chính thức trở thành cơ quan ngôn luận của Bộ Dân tộc và Tôn giáo

Hội Báo toàn quốc 2025: Dấu ấn 100 năm Báo chí cách mạng Việt Nam

Hội Báo toàn quốc 2025: Dấu ấn 100 năm Báo chí cách mạng Việt Nam

Four Points by Sheraton Hà Giang: Khách sạn 5 sao quốc tế đầu tiên tại cực bắc Việt Nam

Four Points by Sheraton Hà Giang: Khách sạn 5 sao quốc tế đầu tiên tại cực bắc Việt Nam

Hemispheres Steak & Seafood Grill tiếp tục được Michelin Guide 2025 vinh danh

Hemispheres Steak & Seafood Grill tiếp tục được Michelin Guide 2025 vinh danh

Cảnh báo: Giả danh tuyển dụng Honda Việt Nam để chiếm đoạt tài sản qua ứng dụng Signal

Cảnh báo: Giả danh tuyển dụng Honda Việt Nam để chiếm đoạt tài sản qua ứng dụng Signal

Tin mới cập nhật

Đại hội đại biểu Đảng bộ xã Thiên Lộc lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030

Đại hội đại biểu Đảng bộ xã Thiên Lộc lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030

VNPT làm chủ hạ tầng kết nối

VNPT làm chủ hạ tầng kết nối

Hà Nội: Một xã đặt mục tiêu thu nhập bình quân đầu người đạt từ 120 triệu đồng/năm vào năm 2030

Hà Nội: Một xã đặt mục tiêu thu nhập bình quân đầu người đạt từ 120 triệu đồng/năm vào năm 2030

Hà Nội tổ chức không gian giới thiệu du lịch tại World Expo 2025

Hà Nội tổ chức không gian giới thiệu du lịch tại World Expo 2025

GS.TSKH Ngô Bảo Châu: Sân chơi toán học giúp học sinh thích ứng với AI

GS.TSKH Ngô Bảo Châu: Sân chơi toán học giúp học sinh thích ứng với AI

Lộ diện 3 ứng viên Việt Nam tranh vương miện Hoa hậu - Nam vương Cộng hòa Liên lục địa Quốc tế 2025

Lộ diện 3 ứng viên Việt Nam tranh vương miện Hoa hậu - Nam vương Cộng hòa Liên lục địa Quốc tế 2025

ChatGPT giới thiệu chế độ học tập giúp học sinh có gia sư trực tuyến 24/7

ChatGPT giới thiệu chế độ học tập giúp học sinh có gia sư trực tuyến 24/7

Yêu cầu cấp thiết bảo đảm an toàn cho Blockchain Việt Nam

Yêu cầu cấp thiết bảo đảm an toàn cho Blockchain Việt Nam

TikTok một thời làm rung chuyển thế giới, giờ AI Trung Quốc sắp làm điều tương tự

TikTok một thời làm rung chuyển thế giới, giờ AI Trung Quốc sắp làm điều tương tự

Thủ tướng: Chậm nhất tới 2027 phải thiết kế, chế tạo, kiểm thử một số chíp bán dẫn cần thiết

Thủ tướng: Chậm nhất tới 2027 phải thiết kế, chế tạo, kiểm thử một số chíp bán dẫn cần thiết

Hướng dẫn cài đặt và gỡ 'Mã khóa màn hình Zalo'

Hướng dẫn cài đặt và gỡ 'Mã khóa màn hình Zalo'

Cần tư duy mới cho cuộc cách mạng năng lượng

Cần tư duy mới cho cuộc cách mạng năng lượng

Tin đọc nhiều

Thông tin xung quanh sự cố vỡ đê bối tại Hưng Yên do bão số 3

Thông tin xung quanh sự cố vỡ đê bối tại Hưng Yên do bão số 3

Thủ tướng yêu cầu hai bộ cử cán bộ xuống cơ sở tháo gỡ vướng mắc về đất đai, cấp sổ đỏ

Thủ tướng yêu cầu hai bộ cử cán bộ xuống cơ sở tháo gỡ vướng mắc về đất đai, cấp sổ đỏ

Gần 50 đội bóng tranh tài tại Giải Bóng rổ Học sinh – Sinh viên GMB Laeague 2025

Gần 50 đội bóng tranh tài tại Giải Bóng rổ Học sinh – Sinh viên GMB Laeague 2025

Đà Lạt lọt Top những điểm đến mùa hè đáng chú ý trong khu vực

Đà Lạt lọt Top những điểm đến mùa hè đáng chú ý trong khu vực

Trí Việt Investcons bị tỉnh Thanh Hóa cấm thầu 3 năm

Trí Việt Investcons bị tỉnh Thanh Hóa cấm thầu 3 năm

VietNamNet chính thức trở thành cơ quan ngôn luận của Bộ Dân tộc và Tôn giáo

VietNamNet chính thức trở thành cơ quan ngôn luận của Bộ Dân tộc và Tôn giáo

Hơn 23.200 cú sét đánh ở miền Bắc rạng sáng nay

Hơn 23.200 cú sét đánh ở miền Bắc rạng sáng nay

Dell Technologies châu Á-Thái Bình Dương và Nhật Bản có Chủ tịch mới

Dell Technologies châu Á-Thái Bình Dương và Nhật Bản có Chủ tịch mới

Iran: Đào tiền ảo gây nguy cơ thiếu điện vào mùa Đông

Iran: Đào tiền ảo gây nguy cơ thiếu điện vào mùa Đông

Đóng cứng carbon trong bê tông - Một sáng tạo trong việc thu hồi CO2 phục vụ ngành xây dựng

Đóng cứng carbon trong bê tông - Một sáng tạo trong việc thu hồi CO2 phục vụ ngành xây dựng

Video xem nhiều

Đại học Miami tạo ra cảm biến chất lượng không khí phát hiện Covid-19

Đại học Miami tạo ra cảm biến chất lượng không khí phát hiện Covid-19

Ford F-150 Lightning 2022 ra mắt: Bán tải chạy điện giá khởi điểm chưa đến 40 nghìn USD

Ford F-150 Lightning 2022 ra mắt: Bán tải chạy điện giá khởi điểm chưa đến 40 nghìn USD

Honda MSX 125 Grom 2021 mẫu xe côn tay phiên bản đường đua

Honda MSX 125 Grom 2021 mẫu xe côn tay phiên bản đường đua

Thông điệp lan tỏa mùa dịch COVID-19

Thông điệp lan tỏa mùa dịch COVID-19

Clip: Khuyến cáo đối với người lao động, người làm việc, người bán hàng tại khu dịch vụ trong dịch Covid-19

Clip: Khuyến cáo đối với người lao động, người làm việc, người bán hàng tại khu dịch vụ trong dịch Covid-19

“Rắn tiên tri” dự đoán đội tuyển Việt Nam thắng Thái Lan

“Rắn tiên tri” dự đoán đội tuyển Việt Nam thắng Thái Lan

Một ngày trải nghiệm giấc mơ trở thành tay đua F1 chuyên nghiệp ở Nhật Bản

Một ngày trải nghiệm giấc mơ trở thành tay đua F1 chuyên nghiệp ở Nhật Bản

Pretzel - Bánh quy cây: Biểu tượng văn hoá châu Âu với nhiều tranh cãi về nguồn gốc

Pretzel - Bánh quy cây: Biểu tượng văn hoá châu Âu với nhiều tranh cãi về nguồn gốc

Trực tiếp: Apple ra mắt Iphone 11 tại Cupertino, California, Mỹ

Trực tiếp: Apple ra mắt Iphone 11 tại Cupertino, California, Mỹ

Khám phá Huawei Mate X đối thủ của Galaxy Fold tại IFA 2019

Khám phá Huawei Mate X đối thủ của Galaxy Fold tại IFA 2019

Chiếc điều hòa cá nhân này của Sony là tất cả những gì bạn cần để sống sót qua mùa hè nóng nực

Chiếc điều hòa cá nhân này của Sony là tất cả những gì bạn cần để sống sót qua mùa hè nóng nực

5G thay đổi tương lai của bạn như thế nào?

5G thay đổi tương lai của bạn như thế nào?

Bàn về tầm nhìn và các trụ cột của công nghệ thông tin di động 6G
04/03/2022
Chip xử lý A15 Bionic của Apple có gì mới
15/09/2021
Sex Education mùa 3 được Netflix công chiếu vào 17/9
14/09/2021
iPhone 13 không thay đổi nhiều về ngoại hình, camera được nâng cấp mạnh
13/09/2021
Cách xem trực tiếp sự kiện ra mắt iPhone 13 và Apple Watch 7
10/09/2021
VNEID của Bộ Công an khác các ứng dụng đang được vận hành?
10/09/2021
'Cái tôi' thời 4.0 và tính hai mặt của mạng xã hội
04/09/2021
'Muôn màu' cảm xúc của trẻ trong ngày khai giảng online
24/08/2021
Chủ tịch Chu Ngọc Anh giải toả 'ách tắc' về Giấy đi đường cho người dân Thủ đô
10/08/2021
Hàng loạt Macbook M1 tự dưng vỡ màn hình, Apple có đồng ý bảo hành?
02/08/2021
6 bộ phim hay nhất để xem trên VieON
29/01/2021
Bắc Ninh: Không ký kết triển khai dự án Owifi 5G với CSE Singapore
27/06/2020
Bị World Bank cấm dự thầu 7 năm, công ty Sao Bắc Đẩu thừa nhận sai sót
27/06/2020
Wefinex - Mô hình hoạt động đa cấp "đội lốt" đầu tài chính trên mạng internet
10/06/2020
Khai trừ MISA khỏi Câu lạc bộ Chữ ký số và Giao dịch điện tử Việt Nam
27/05/2020
Chuyển đổi số - Nên hiểu như thế nào cho đúng
25/05/2020
Chống thất thu thuế là thách thức lớn đối với nền kinh tế số
29/04/2020
Cách chuyển tập tin sang máy tính mới
10/11/2019
VNPT, MobiFone, VTC sẽ hoàn thành cổ phần hóa trước năm 2021
20/08/2019
5G thay đổi tương lai của bạn như thế nào?
26/07/2019
Nhận diện hành vi lừa đảo trên không gian mạng
25/07/2019
Truyền hình OTT - Hướng đi mới của các “nhà Đài”
24/07/2019