"Hộ chiếu vắc-xin" - "Mạnh ai nấy làm" khiến thế giới khó đạt được kỳ vọng

Theo báo Business Times ngày 22/3 cho rằng với việc triển khai ngày càng nhiều các chương trình tiêm vắc-xin ngừa COVID-19 trên toàn thế giới, “hộ chiếu vắc-xin” có thể giúp mở lại các đường biên giới quốc tế nhiều hơn.

Những tấm "Hộ chiếu vắc-xin" mang theo kỳ vọng rất lớn về tự do đi lại sau thời gian bị "kìm kẹp" bởi các giải pháp phong toả hay giãn cách xã hội.

Hai loại "hộ chiếu vắc-xin" đã và đang trở thành tiêu điểm thu hút sự chú ý trong thời gian gần đây. Một loại cho phép những người đã tiêm vắc-xin ngừa COVID-19 được tiếp cận với nhiều hoạt động hơn, ví dụ như "thẻ xanh" của Israel cho phép người sở hữu chứng nhận này được đến các địa điểm như phòng tập thể dục, khách sạn và nhà hát.

Loại thứ hai cho phép những người sở hữu nó có thể thực hiện các chuyến đi du lịch quốc tế. Trong bối cảnh các chứng chỉ, chứng nhận bằng giấy đối mặt với nguy cơ bị làm giả mạo cao hơn, các quốc gia có thể sẽ tập trung hơn vào các chứng nhận kỹ thuật số.

Theo Hiệp hội Vận tải Hàng không Quốc tế (IATA), để có thể được chấp thuận sử dụng rộng rãi "hộ chiếu vắc-xin" loại thứ hai, cần phải giải quyết nhiều vấn đề liên quan tới hậu cần, trong đó có nhu cầu về các tiêu chuẩn toàn cầu để xét nghiệm cũng như chứng chỉ, chứng nhận tiêm vắc-xin ngừa COVID-19.

Bên cạnh đó, chính phủ các nước cũng cần phải có khả năng và có thái độ sẵn sàng cung cấp cho người dân đã được tiêm chủng các chứng chỉ số cần thiết để sử dụng trong một hệ thống như vậy.

Một số quốc gia đã thể hiện sự nhiệt tình và hứng khởi với ý tưởng cho phép hoạt động đi lại, du lịch dựa trên tình trạng tiêm vắc-xin của một cá nhân. Cụ thể, tại cuộc họp hẹp vào đầu tháng này, các Bộ trưởng Kinh tế của khu vực ASEAN đã thảo luận về khả năng phát triển quy trình y tế chung đối với y tế hoặc các chứng nhận tiêm vắc-xin ngừa COVID-19 nhằm mở lại các hành lang đi lại, du lịch.

Trong khi đó, Trung Quốc, nước đã đưa ra một chứng chỉ kỹ thuật số cho các xét nghiệm virus SARS-CoV-2 và tình trạng tiêm vắc-xin ngừa COVID-19 cho công dân nước này nhằm tạo thuận lợi cho việc đi lại, du lịch xuyên biên giới, cũng đang tìm kiếm việc thảo luận những “sự sắp xếp, bố trí” công nhận có đi có lại với các quốc gia khác.

Tuy nhiên lại gặp phải những vấn đề rất lớn khi triển khai bởi các biện pháp áp dụng phòng dịch ở mỗi quốc gia. Ảnh: EuroNews

Còn Nhật Bản đang xem xét triển vọng phát hành các "hộ chiếu vắc-xin" nhằm cho phép công dân nước này đi du lịch nước ngoài, nếu các quốc gia khác đòi hỏi các loại hộ chiếu như vậy ngay khi nhập cảnh.

Hiện các cuộc tranh luận về đạo đức đã tập trung nhiều hơn vào "hộ chiếu vắc-xin" trong nước và tính hợp pháp của việc phân biệt đối xử theo tình trạng tiêm vắc-xin, nhất là đối với những người không được sự tiếp cận bình đẳng về vắc-xin.

Mở rộng ra ở cấp độ quốc tế, có lo ngại cho rằng các quốc gia hoặc du khách có khả năng tiếp cận tốt hơn với vắc-xin sẽ được hưởng đặc ân một cách không công bằng.

Tuy nhiên, nỗi lo chính về "hộ chiếu vắc-xin" có lẽ là vấn đề y tế. Người đã được tiêm vắc-xin ngừa COVID-19 vẫn có thể lây truyền bệnh dù không có triệu chứng lâm sàng.

Trên thực tế, các kết quả cho đến nay cho thấy rằng việc tiêm vắc-xin ngừa COVID-19 làm giảm đáng kể nguy cơ lây truyền bệnh, song bức tranh tổng thể vẫn chưa rõ ràng và các chính phủ sẽ phải cân nhắc những rủi ro.

Ví dụ, nếu một người đã được tiêm vắc-xin phòng COVID-19 đi du lịch ở các quốc gia không có ổ dịch, nguy cơ lây bệnh là tối thiểu. Tuy nhiên, một du khách đến từ một quốc gia có dịch bệnh hoành hành ngay cả khi họ đã được tiêm phòng, có thể không được chào đón ở quốc gia khác, trừ trường hợp dân số của quốc gia tiếp nhận cũng đã được tiêm phòng đầy đủ.

Do vậy, báo Business Times cho rằng nên coi "hộ chiếu vắc-xin" có thể cải thiện cơ hội thiết lập “bong bóng du lịch” và “hành lang đi lại” giữa các quốc gia có tình hình dịch bệnh được kiểm soát, song không có khả năng mở rộng cánh cửa cho cư dân của các quốc gia vẫn đang bị đại dịch COVID-19 hoành hành.

Theo Tạp chí Điện tử