TikTok - Ứng dụng dễ gây nghiện đối với giới trẻ

Mỹ Anh, sinh viên năm thứ nhất tại một trường đại học ở Đà Nẵng, cho biết cô cũng hay ngồi nhà lướt TikTok mà không cần đi ra ngoài. "Ban đầu mình chỉ coi cho vui, nhưng càng xem càng được gợi ý nhiều video hay. Có lúc xem đến khi điện thoại sập nguồn mới dứt ra được", cô nói.

Theo chị Hoàng Dung, do con phải học trực tuyến trong khi chị vẫn đi làm, nên mới cho con dùng smartphone. "Lúc dịch căng thẳng, thấy con hạn chế ra ngoài cũng tốt nên tôi không nghiêm khắc việc cháu lướt mạng xã hội. Đến khi phát hiện con có một số dấu hiệu bất thường, cả nhà mới bắt đầu hoang mang", chị cho biết.

Chị nhận thấy con gái 14 tuổi có những cử chỉ lạ ở ngón tay. "Ban đầu, con hay chạm đầu ngón tay cái vào ngón trỏ khi gặp câu hỏi khó hoặc bị căng thẳng. Vài ngày gần đây, con liên tục lặp lại hành động đó trong vô thức, ngay cả khi đang ăn cơm", chị Dung nói. "Khi tham khảo trên một nhóm phụ huynh, một số người cũng cho biết con họ thi thoảng cũng có biểu hiện vô thức như chập môi, nháy mắt hoặc nhếch miệng khi nói chuyện. Những đứa trẻ này đều dành nhiều thời gian xem video trên điện thoại, đặc biệt từ những ứng dụng như TikTok".

TikTok với trẻ em đã không còn mang tính giải trí mà đã thực hiện hành vi ra ngoài đời thực.

Theo WSJ, các bác sĩ ở nhiều quốc gia đã lên tiếng báo động khi họ tiếp nhận ngày càng nhiều trường hợp, nhất là nữ sinh trong tuổi vị thành niên, xuất hiện triệu chứng rối loạn Tic. Trong y khoa, rối loạn Tic (Tic Disorder) là thuật ngữ để chỉ cử động bất thường của các cơ, lặp đi lặp lại không kiểm soát được.

Báo này dẫn thống kê của các nhà nghiên cứu tại Đại học Sydney rằng các hành vi giống hội chứng Tic ở bé gái có thể xuất phát từ những căng thẳng kéo dài, song song với ảnh hưởng của các video trên TikTok.

Tiến sĩ Donald Gilbert, chuyên gia thần kinh học tại Trung tâm Y tế Bệnh viện Nhi Cincinnati (Mỹ), cho biết năm ngoái, trung bình cứ tám đứa trẻ đến khám tại đây có một mắc chứng rối loạn vận động. Hầu hết bệnh nhân của ông là bé gái. Một nửa trong số đó đã phục hồi hoàn toàn sau điều trị, trong đó có cả liệu pháp tránh xa TikTok.

WSJ cũng dẫn thống kê từ các phòng cấp cứu tại Mỹ cho thấy số lượng bé gái trong độ tuổi 12-17 phải nhập viện hàng tuần vì sức khoẻ tâm thần đã tăng đều từ năm 2020 đến tháng 1/2022. Trước đó, nhà thần kinh học trẻ em Mariam Hull tại Bệnh viện Nhi Texas phát hiện rằng các rối loạn tâm lý có khả năng lây lan.

"Tuy nhiên trước kia, hầu hết các triệu chứng bị giới hạn do địa lý, còn giờ đây, phương tiện truyền thông xã hội cho phép chúng lây lan toàn cầu. Nếu chỉ xem video một lần, trẻ em không thể phát triển rối loạn Tic, nhưng các thuật toán của TikTok đã thu hút trẻ xem các video tương tự như vậy nhiều lần nữa", bà cho biết. "Một số đứa trẻ cho tôi xem các video TikTok trên điện thoại của chúng, và nó chứa đầy những thử thách nấu ăn hay đọc bảng chữ cái kiểu Tourette".

Các bác sĩ tin rằng những video TikTok không chỉ liên quan đến hội chứng Tic ở bé gái mà còn dẫn đến hội chứng rối loạn ăn uống khi tràn lan các video về chế độ ăn kiêng khắc nghiệt.

Nhờ cơ chế hiển thị video cá nhân hóa "gây nghiện", TikTok trở thành ứng dụng được tải nhiều nhất năm 2021 trên hai kho ứng dụng App Store và Google Play theo thống kê của Sensor Tower. Tính đến tháng 7/2021, TikTok cũng được tải xuống hơn ba tỷ lần - cột mốc chỉ Facebook đạt được trước đó.

Đầu tháng 3, tổng chưởng lý của tám bang ở Mỹ tuyên bố tiến hành cuộc điều tra nhằm vào TikTok, liên quan đến những rủi ro nền tảng này có thể gây ra đối với sức khỏe tâm thần của giới trẻ.

"Như nhiều bậc cha mẹ và người yêu trẻ, tôi lo ngại về tác động tiêu cực của mạng xã hội này đối với trẻ em và vị thành niên", Tổng chưởng lý Vermont TJ Donovan nói.

Đại diện TikTok luôn phủ nhận mối tương quan giữa những video trên nền tảng của mình với bệnh nhân Tic. Tuy nhiên, người phát ngôn TikTok cho biết nền tảng cũng đang tìm cách cung cấp cho người dùng nhiều quyền kiểm soát hơn đối với nội dung họ xem, trong đó có thể chặn nội dung mà họ không muốn.

Theo New York Post, đến nay vẫn chưa có giải pháp nào giải quyết tận cùng vấn đề. Các mạng xã hội vẫn luôn ưu tiên lợi nhuận nên không thể chờ vào sự thay đổi của họ. Thay vào đó, phụ huynh cần dành nhiều thời gian hơn cho con em trong tuổi vị thành niên.

Các bác sĩ, giáo sư về thần kinh học cũng khuyên rằng nên giữ cho trẻ tránh xa mạng xã hội trước khi chúng đủ tuổi vị thành niên và có nhận thức đầy đủ về tác hại của các video trên đó.

Theo Tạp chí Điện tử