Tại sao chúng ta vẫn đo công suất máy bằng mã lực?
Để đo lường sức mạnh của một khối động cơ nói chung máy móc, của xe hơi, xe máy lẫn máy lạnh… họ thường dùng đơn vị đo là mã lực. Vậy ta hiểu mã lực là gì và tại sao đã ở thế kỷ 21 mà người ta vẫn dùng đơn vị mã lực để đo công suất động cơ?
- SL1200A series - Giải pháp đo kiểm trạm sạc xe điện như máy biến áp công suất lớn
- Sẵn sàng giải tỏa công suất cho Nhà máy điện gió lớn nhất Việt Nam
- Microchip công bố thiết kế sặc không dây công suất lên đến15W với chuẩn Qi 1.3 trên xe ô tô
Nếu bạn đang mua một chiếc ô tô và không có kinh nghiệm về các phép đo công suất hoặc số liệu thống kê của xe, bạn có thể bị bối rối bởi một trong những khả năng quan trọng của chiếc xe, mã lực của nó.
Dựa trên thuật ngữ đó, bạn có thể giả định rằng một con ngựa có thể sản xuất khoảng 1 mã lực. Về mặt ngôn ngữ, nó có ý nghĩa hoàn hảo. Tuy nhiên, trên thực tế, nó lại không phải là như vậy.
Vậy, một con ngựa có thể sản xuất bao nhiêu mã lực ? Và làm thế nào mà thuật ngữ này bắt đầu, tại sao? Chúng ta hãy cùng tìm hiểu:
Theo trang web Giáo dục Năng lượng của Đại học Calgary (Canada), công suất tối đa của một con ngựa thực sự gần với 15 mã lực. Và trên thực tế so sánh với đơn vị sức ngựa là "sức người", vì một người khỏe mạnh bình thường có thể sản xuất chỉ hơn 1 mã lực . SOUND
Vậy thì thuật ngữ này bắt nguồn từ đâu? Nó lần đầu tiên được đặt ra vào cuối những năm 1700 bởi James Watt, một kỹ sư người Scotland được nhớ đến với động cơ hơi nước mang tính biểu tượng và cực kỳ hiệu quả.
Tìm kiếm một cách để quảng cáo các thiết bị, ông đã phát minh ra một đơn vị đo lường có thể thể hiện một cách hiệu quả tính ưu việt của động cơ hơi nước của mình so với một thứ mà mọi người quen thuộc: ngựa.
Watt xác định, từ quan sát cá nhân thay vì nghiên cứu khoa học nghiêm ngặt, rằng một con ngựa đang làm việc bình thường có thể quay bánh xe máy 144 lần mỗi giờ .
Sử dụng con số này, ông ước tính rằng ngựa có khả năng đẩy 32.572 pound 1 foot mỗi phút, hoặc khoảng 14.774,41 kg 1 mét mỗi phút. Để thuận tiện, ông đã làm tròn con số này lên đến 33.000 pound foot-pound công việc mỗi phút (14.968,55 kg), và đơn vị "mã lực" ra đời, theo Encyclopedia Britannica .
Watt không quan tâm nhiều đến độ chính xác của phép đo, chỉ biết rằng nó làm nổi bật những cải tiến năng suất mạnh mẽ mà người mua sẽ trải nghiệm nếu họ mua một trong những động cơ hơi nước của anh ấy.
Máy móc của ông thực sự mạnh mẽ và đáng tin cậy hơn nhiều so với ngựa, và kết quả là, rất ít người đặt câu hỏi, hoặc quan tâm đến tính xác thực của các tính toán của ông.
Watt là một thiên tài kỹ thuật và được các đồng nghiệp của ông tôn kính đến mức, để ghi nhận những nỗ lực và hành động tiên phong của ông, đơn vị công suất "watt" cuối cùng được đặt theo tên ông vào năm 1882.
Tuy nhiên, do chúng ta hiện nay Biết một con ngựa có thể tạo ra nhiều hơn 1 mã lực, tại sao chúng ta vẫn sử dụng thuật ngữ Watt được tạo ra như một phần của chiến dịch tiếp thị?
Eric Lacey, giảng viên cao cấp về ngôn ngữ tiếng Anh tại Đại học Winchester, Vương quốc Anh cho biết: “Do ngôn ngữ luôn thay đổi, nên có nhiều từ bị ghẻ lạnh về nguồn gốc của chúng hơn mọi người có thể nhận ra.
Lacey nói với Live Science trong một email: “Đôi khi, các từ có vẻ không ổn vì chúng đang sử dụng các nghĩa cũ hơn. "Không có gì cao hay cao về 'đường cao tốc' - từ này xuất phát từ một nghĩa cũ hơn của 'cao' là 'đường chính', và vì vậy 'đường cao tốc' chỉ là 'đường chính'". Chúng ta có cùng một loại trong cụm từ 'biển cả', chỉ có nghĩa là 'biển chính.'
Loại nhầm lẫn này gây ra nhiều từ ngữ cho các phép đo của chúng ta.
"Cũng có rất nhiều thứ không còn ý nghĩa nữa bởi vì, cũng như với 'mã lực', chúng dựa trên những ước tính có thể thay đổi hoặc sai lầm", Lacey nói. "Ví dụ, số đo của một 'mẫu Anh' gần như là đơn vị đất mà một người có thể cày bằng một con bò đực trong một ngày - khoảng 4,426 mét vuông (47,641 bộ vuông). Tuy nhiên, điều này có thể là cao hơn hoặc thấp hơn tùy thuộc vào loại cày, hình dạng của đất và mức độ yêu cầu của địa phương. "
Ý nghĩa của một từ có thể bị hỏng hoặc phần lớn bị lãng quên theo thời gian, nhưng điều gì khiến một thuật ngữ có thể đứng vững trước thử thách của thời gian? Tại sao một số từ được gán cho quá khứ trong khi những từ khác, chẳng hạn như "mã lực", trở nên phổ biến?
"Đây là chén thánh của ngôn ngữ học! Nếu chúng tôi có thể dự đoán chính xác những từ nào sẽ ăn sâu vào tâm trí mọi người, chúng tôi sẽ kiếm được một khoản tiền lớn từ việc cung cấp chúng cho ngành quảng cáo", Lacey nói. "Điều quan trọng cần ghi nhớ ở đây là những từ mọi người sử dụng được hướng dẫn bởi hai điều: cá nhân và cách họ tương tác.
Các cá nhân có thể tránh những từ như nói tục, vì chúng có nghĩa có vấn đề hoặc hàm ý tiêu cực, hoặc có thể chọn từ vì họ thích nghĩa mới hoặc cách chúng phát âm, Lacey nói.
"Thứ hai, các cá nhân có thể chọn một số từ nhất định vì bức tranh lớn hơn về các tương tác khác nhau của họ, họ có thể tham gia vào các xu hướng xã hội, phản ứng với các sự kiện văn hóa hoặc cố gắng mô phỏng vốn từ vựng của ai đó mà họ muốn trở thành", Lacey nói. Ở cấp độ nhóm, mọi người có thể sử dụng các từ để báo hiệu danh tính và giá trị của họ, để cho thấy họ là người cập nhật hoặc để chế nhạo điều gì đó.
"Trong bối cảnh này, chúng ta có thể thấy một từ (có ý nghĩa văn hóa) như 'mã lực' đã tồn tại như thế nào", Lacey nói. "Nếu ngựa không phải là nguồn năng lượng công nghiệp rõ ràng nhất vào đầu thế kỷ 19, thì chắc chắn thuật ngữ này sẽ trở nên phổ biến như vậy, nhưng thực tế là một từ duy nhất có thể truyền tải sự dư thừa mong muốn của cái cũ và đồng thời mở ra cái mới có nghĩa là nó đã trở thành hiện thực trong tâm trí của mọi người. "
Khi được hỏi liệu anh ấy có ủng hộ việc đổi tên "mã lực" thành "sức người", Lacey nói, "Là một nhà ngôn ngữ học, tôi rất vui với điều đó!" Nó sẽ là một ví dụ rõ ràng về một từ thực sự nói cho mọi người biết nó đã làm gì và sẽ có ý nghĩa hơn như một đơn vị đo lường, ông nói thêm.
Theo Tạp chí Điện tử
Tối thiểu 10 chữ Tiếng việt có dấu Không chứa liên kết
Gửi bình luận