Các nhà máy thủy điện trên bậc thang sông Đà đủ điều kiện chống lũ năm 2020

Bộ trưởng Bộ KH&CN Chu Ngọc Anh phát biểu tại phiên họp

Tại cuộc họp, Bộ trưởng Chu Ngọc Anh đánh giá cao EVN và 5 nhà máy thủy điện trên bậc thang sông Đà gồm Lai Châu, Sơn La, Hòa Bình, Huội Quảng, Bản Chát đã hoàn thành tốt nhiệm vụ quản lý, vận hành công trình, điều tiết hồ chứa năm 2019 và đầu năm 2020.

Qua các kết quả quan trắc và đo đạc các thông số, đánh giá tình trạng làm việc của công trình đến thời điểm hiện nay đánh giá công trình đang làm việc an toàn và ổn định.

Các công ty đã thực hiện công tác kiểm tra tổng thể, đánh giá an toàn đập, hồ chứa nước, sửa chữa và củng cố các hạng mục công trình, thiết bị; thực hiện các biện pháp chủ động phòng, chống, xử lý kịp thời các hư hỏng để đảm bảo an toàn đập, hồ chứa nước. Công trình đủ điều kiện sẵn sàng tham gia chống lũ và tích nước năm 2020.

Tại cuộc họp, Bộ trưởng Chu Ngọc Anh đề nghị 5 công trình thủy điện trên bậc thang thủy điện sông Đà cần tiếp tục theo dõi các hiện tượng thấm, nứt, nhiệt độ bê tông trong thân đập, kịp thời đưa ra giải pháp xử lý hiệu quả, đồng thời chú trọng việc xây dựng kế hoạch chi tiết công tác kiểm định an toàn đập; xây dựng kế hoạch khảo sát, đánh giá hiện trạng chất lượng công trình. Quan tâm đến công tác bảo trì thiết bị cơ khí, hệ thống điều khiển nhằm kịp thời thay thế các thiết bị không đảm bảo yêu cầu kỹ thuật.

Đồng bộ triển khai đo đạc bồi lắng các hồ chứa để thuận lợi trong việc đánh giá bồi lắng trên toàn hệ thống và tác động đến chế độ bùn cát vùng hạ du. Nghiên cứu, áp dụng tiến bộ khoa học, công nghệ vào công tác kiểm tra, quan trắc đập; quan trắc khí tượng thủy văn, tính toán quá trình lũ,… để vận hành công trình thủy điện hiệu quả, an toàn cho công trình và vùng hạ du.

Báo cáo tại phiên họp, ông Ngô Sơn Hải – Phó Tổng giám đốc EVN cho biết: Tình hình thủy văn trên lưu vực sông Đà năm 2019 diễn biến bất thường và bất lợi đối với các công trình thủy điện trên bậc thang sông Đà. Tổng lượng dòng chảy về các hồ năm 2019 đều thiếu hụt nghiêm trọng, chỉ bằng gần 55-60% so trung bình nhiều năm (TBNN). Vào mùa lũ năm 2019, lượng nước về không đáp ứng đủ nhu cầu chạy máy nên mực nước hồ luôn ở mức thấp. Cuối mùa lũ, lượng dòng chảy về hồ vẫn không được cải thiện, tình trạng hạn hán thiếu nước kéo dài, đặc biệt hồ Hòa Bình vừa phải tích nước để dự trữ đáp ứng yêu cầu sản xuất vụ Đông xuân năm 2019 - 2020, vừa phải phát điện xả nước duy trì dòng chảy cấp nước cho các nhu cầu sử dụng ở hạ lưu là hết sức khó khăn.

Các Công ty thủy điện trực thuộc Tập đoàn trên hệ thống bậc thang thủy điện Sông Đà đã vận hành hồ chứa nghiêm túc, đúng và đầy đủ những quy định tại Quy trình vận hành liên hồ chứa trên lưu vực sông Hồng ban hành kèm theo Quyết định số 740/QĐ-TTg ngày 17/6/2019 của Thủ tướng Chính phủ (Quy trình 740). Nhưng do năm 2019 gần như không xuất hiện lũ trên lưu vực nên đã ảnh hưởng đến sản lượng điện của các Nhà máy so với trung bình nhiều năm và với thiết kế.

Tổng sản lượng điện sản xuất năm 2019 của các thủy điện trên hệ thống sông Đà, bao gồm Lai Châu, Sơn La, Hòa Bình, Huội Quảng và Bản Chát là 20,323 tỷ kWh giảm 10,6 tỷ kWh so với năm 2018. Tổng sản lượng điện sản xuất 5 tháng đầu năm của 5 nhà máy là 4,39 tỷ kWh giảm 4,58 tỷ so với cùng kỳ năm 2019.

Phó Tổng giám đốc EVN Ngô Sơn Hải phát biểu tại phiên họp

Để đảm bảo vận hành an toàn, ổn định và hiệu quả kinh tế cho các công trình, ông Ngô Sơn Hải kiến nghị Hội đồng tiếp tục có ý kiến với Tổng cục Khí tượng thủy văn trong việc nâng cao chất lượng dự báo mưa trong khu vực nhỏ, tăng khả năng phát hiện lũ sớm và nhận định thời gian xuất hiện đỉnh lũ.

Có ý kiến với Viện Vật lý địa cầu trong việc phối hợp với EVN để có thể dự báo, cảnh báo động đất trên lưu vực cho các chủ đập có kế hoạch phòng chống. Có ý kiến với Tổng cục Phòng chống thiên tai căn cứ trên nhận định của Trung tâm dự báo Khí tượng thủy văn trung ương để vận hành hồ chứa hợp lý, tận dụng tối đa nguồn nước và nếu nhận định không xuất hiện lũ muộn thì chủ động xem xét cho các hồ chứa tích nước sớm hơn so với Quy trình.

Hội đồng có ý kiến với Bộ Tài nguyên và Môi trường trong việc thay đổi Quy trình vận hành liên hồ chứa trên lưu vực sông Hồng theo hướng tiệm cận dần với thời gian thực.

Đồng thời, để tận dụng kết các nguồn lực Bộ Tài nguyên và Môi trường cho phép các cơ quan liên quan trong và ngoài Bộ Tài nguyên và Môi trường nghiên cứu, đề xuất điều chỉnh, bổ sung Quy trình 740, đáp ứng tốt nhiệm vụ đảm bảo vận hành an toàn đập, hồ chứa và hiệu quả khai thác nguồn tài nguyên nước.

Xem xét và có ý kiến về việc lấy nước của Nhà máy nước sông Đà không phụ thuộc vào việc chạy máy của Nhà máy thủy điện Hòa Bình.

Ông Ngô Sơn Hải cũng kiến nghị UBND các tỉnh Lai Châu, Điện Biên, Sơn La và Hòa Bình có biện pháp tuyên truyền người dân trong công tác trồng và phát triển rừng, hạn chế dần đến cấm sử dụng các chất diệt cỏ, phá hủy môi trường, làm tăng bào mòn của đất, gia tăng bồi lắng và các chất lơ lửng ảnh hưởng đến chất lượng nước của các hồ chứa.

 Theo Tạp chí Điện tử