Tái định hình chiến lược phát triển công nghiệp

Với chủ đề "Hài hòa mục tiêu tăng trưởng cao và phát triển bền vững", ngày 9/7/2025, tại Hà Nội, Tạp chí Kinh tế Việt Nam - VnEconomy - Vietnam Economic Times tổ chức Diễn đàn Công nghiệp xanh 2025.

Đây là một sự kiện quan trọng, nơi các chuyên gia trao đổi, thảo luận, nhìn nhận về vai trò của ngành công nghiệp Việt Nam trong bối cảnh vừa đáp ứng nhu cầu tăng trưởng cao, vừa phải đảm bảo môi trường xanh, bền vững.

Công nghiệp - động lực tăng trưởng chính

Sau gần 40 năm thực hiện đường lối đổi mới, Việt Nam vươn lên trở thành một điểm sáng tăng trưởng kinh tế trong khu vực và trên thế giới với nhiều thành tựu đáng ghi nhận. Đặc biệt, Việt Nam đã vươn lên trở thành một trong những quốc gia có nền công nghiệp thuộc vào nhóm các quốc gia có năng lực cạnh tranh toàn cầu ở mức trung bình cao.

TS. Chử Văn Lâm, Chủ tịch Hội đồng biên tập Tạp chí kinh tế Việt Nam phát biểu tại diễn đàn. Ảnh: Việt Dũng

Theo xếp hạng của Tổ chức Phát triển Công nghiệp Liên hợp quốc (UNIDO), năng lực cạnh tranh toàn cầu của ngành công nghiệp Việt Nam đã tăng 16 bậc trong vòng 10 năm, từ vị trí thứ 58 vào năm 2009 lên vị trí thứ 42 vào năm 2019, trở thành quốc gia có mức tăng hạng nhanh nhất trong các nước thuộc khu vực ASEAN, đã tiệm cận vị trí thứ 5 trong khu vực (sau Philippines) và tiến gần hơn với nhóm 4 nước có năng lực cạnh tranh mạnh nhất trong khối ASEAN.

TS. Chử Văn Lâm, Chủ tịch Hội đồng biên tập Tạp chí Kinh tế Việt NamVnEconomy cho biết, trong thời kỳ Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm 2011 - 2020, công nghiệp là ngành có tốc độ tăng trưởng cao nhất trong các ngành kinh tế quốc dân với đóng góp xấp xỉ 30% vào GDP và trở thành ngành xuất khẩu chủ lực của đất nước, góp phần đưa Việt Nam từ vị trí thứ 50 (năm 2010) lên vị trí thứ 22 (năm 2019) trong các quốc gia xuất khẩu lớn nhất thế giới.

Bước vào giai đoạn đầu thực hiện Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm 2021-2030, kinh tế thế giới trải qua hàng loạt các cuộc khủng hoảng như đại dịch Covid-19, xung đột địa chính trị, lạm phát tăng cao, tổng cầu thế giới giảm mạnh, đã tác động đến tăng trưởng kinh tế của Việt Nam… Mặc dù, gặp nhiều khó khăn, thách thức, song trong giai đoạn 2021 – 2024, công nghiệp Việt Nam vẫn tiếp tục giữ được đà tăng trưởng tích cực, đóng góp trên 31% vào GDP của đất nước và là điểm sáng trên thế giới.

Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu hiện đang tiếp tục đối mặt với nhiều bất ổn, từ xung đột địa chính trị đến xu hướng bảo hộ thương mại, chuỗi cung ứng toàn cầu bị gián đoạn và các rủi ro tài chính leo thang, Việt Nam vẫn đặt mục tiêu tăng trưởng GDP năm 2025 ở mức 8% và hướng tới 2 con số trong những năm tiếp theo, trong đó công nghiệp được xác định là động lực tăng trưởng chính.

Tăng trưởng xanh đang mở ra một không gian phát triển mới

Tại Diễn đàn “Công nghiệp xanh: Hài hòa mục tiêu tăng trưởng cao và phát triển bền vững”, các chuyên gia đã chỉ ra rằng, các khu công nghiệp xanh có thể giúp tăng năng suất lao động từ 15 - 25% nhờ áp dụng công nghệ cao, cải thiện môi trường làm việc và thu hút nhân sự chất lượng.

Ở Việt Nam, tăng trưởng xanh đang mở ra một không gian phát triển mới, đặc biệt cho khu vực doanh nghiệp tư nhân. Những doanh nghiệp tiên phong trong ứng dụng công nghệ sạch, tiết kiệm năng lượng hay cung cấp sản phẩm thân thiện môi trường sẽ nắm giữ lợi thế cạnh tranh trên thị trường, nhất là khi các tiêu chuẩn xanh ngày càng trở thành “giấy thông hành” bắt buộc vào các thị trường xuất khẩu lớn như châu Âu hay Hoa Kỳ.

Toàn cảnh Diễn đàn Công nghiệp xanh.

Theo ông Nguyễn Bá Hùng , Chuyên gia Kinh tế trưởng Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB), tăng trưởng xanh là sự tăng trưởng dựa trên việc chuyển đổi mô hình, tái cơ cấu nền kinh tế nhằm tận dụng lợi thế so sánh, nâng cao hiệu quả và sức cạnh tranh thông qua nghiên cứu, ứng dụng công nghệ tiên tiến và phát triển hạ tầng hiện đại.

Một trong những nguyên lý nền tảng của tăng trưởng xanh là khả năng “tách rời” giữa tăng trưởng kinh tế và phát thải. Nghĩa là nền kinh tế có thể mở rộng nhưng không nhất thiết phải đánh đổi bằng việc khai thác tài nguyên cạn kiệt hay gây ô nhiễm môi trường. Đây chính là xu hướng mà nhiều quốc gia tiên tiến đang theo đuổi.

Nhìn nhận xu hướng này, TS. Chử Văn Lâm cho rằng: “Trong bài toán tăng trưởng cao và phát triển bền vững, lời giải không ở sự đánh đổi, mà trong cách chúng ta nhìn nhận lại để thiết kế chiến lược công nghiệp một cách hài hòa nhất, vừa đảm bảo yêu cầu tăng trưởng cao, đáp ứng yêu cầu của thị trường quốc tế và phù hợp với khả năng thực tiễn Việt Nam”.

Luật Công nghiệp công nghệ số - Bài 2: Cơ chế chính sách để hiện thực hóa Chiến lược phát triển công nghiêp bán dẫn Việt Nam Trong những năm vừa qua, ngành công nghiệp bán dẫn toàn cầu đã ghi nhận mức tăng trưởng vượt bậc. Năm 2023 tổng doanh thu ...

VinSpeed: Động lực mới cho tham vọng phát triển hạ tầng và công nghiệp Việt Nam VinSpeed đề xuất đầu tư đường sắt cao tốc Bắc - Nam, mở ra hướng đi mới cho phát triển hạ tầng và công nghiệp ...

ENTECH Hà Nội 2025 quy tụ hơn 200 doanh nghiệp, thúc đẩy chuyển dịch năng lượng xanh Ngày 18/6, Trung tâm Khuyến công và tư vấn phát triển công nghiệp Hà Nội (Sở Công thương Hà Nội) đã tổ chức họp báo ...

Theo tạp chí Điện tử và Ứng dụng