VIB cảnh báo các chiêu thức lừa đảo mới nhắm vào người dùng ngân hàng số
Trước tình trạng tội phạm công nghệ cao ngày càng gia tăng và diễn biến phức tạp, Ngân hàng TMCP Quốc Tế Việt Nam (VIB) vừa phát đi thông báo khẩn cảnh báo khách hàng về các chiêu thức lừa đảo tinh vi liên quan đến hoạt động ngân hàng điện tử.
- 'Bùng nổ' hành vi lừa đảo thông qua tin nhắn giả mạo thương hiệu
- 5 thủ đoạn lừa đảo chiếm đoạt tài sản người dân đang được nhiều đối tượng sử dụng
- 91% vụ lừa đảo trực tuyến liên quan đến ngân hàng
VIB cảnh báo các hành vi lừa đảo mới nhắm vào người dùng ngân hàng số.
Sự phát triển mạnh mẽ của thanh toán số đã tạo ra cơ hội lớn cho tội phạm mạng hoạt động. Theo quan sát của Ngân hàng TMCP Quốc Tế Việt Nam (VIB), tình hình lừa đảo trực tuyến tại Việt Nam trong thời gian qua có diễn biến phức tạp, với các thủ đoạn được nâng cấp liên tục để qua mặt các biện pháp bảo mật.
Điều đáng lo ngại là tội phạm mạng hiện nay hoạt động theo mô hình có tổ chức, phân chia vai trò rõ ràng từ thu thập thông tin, tạo website giả mạo đến thực hiện giao dịch trái phép. Mỗi khâu trong chuỗi này đều được chuyên nghiệp hóa, khiến người dùng thường khó nhận biết được mối nguy hiểm. Dưới đây là một số chiêu thức lừa đảo phổ biến và khuyến cáo giao dịch an toàn cho khách hàng.
4 chiêu thức lừa đảo phổ biến nhằm vào tài khoản ngân hàng
Chiêu thức thứ nhất: Mạo danh nhân viên ngân hàng
Thủ đoạn phổ biến nhất hiện nay là kẻ xấu tự xưng là nhân viên VIB để tiếp cận khách hàng. Chúng thường bắt đầu bằng những cuộc gọi có vẻ chuyên nghiệp, yêu cầu khách hàng xác thực sinh trắc học hoặc cung cấp hình ảnh giấy tờ cá nhân.
Những tên lừa đảo này đã nghiên cứu kỹ quy trình làm việc của ngân hàng để tạo ra cuộc trò chuyện có tính thuyết phục cao. Chúng có thể biết được một số thông tin cá nhân cơ bản của khách hàng, khiến nạn nhân tin rằng đang giao tiếp với nhân viên thật.
Mục tiêu cuối cùng của thủ đoạn này là thu thập đầy đủ dữ liệu sinh trắc học, bao gồm khuôn mặt và giọng nói để tạo ra hồ sơ giả mạo. Khi có đủ thông tin này, tội phạm có thể mở tài khoản mới hoặc chiếm quyền kiểm soát tài khoản hiện tại của nạn nhân.
Chiêu thức thứ hai: Lợi dụng tâm lý tham lợi với dịch vụ hấp dẫn
Loại lừa đảo thứ hai khai thác tâm lý ham muốn được hưởng lợi ích của khách hàng. Tội phạm gọi điện mời chào những dịch vụ hấp dẫn như nâng hạn mức thẻ tín dụng, hoàn phí thường niên hoặc hỗ trợ hủy thẻ miễn phí.
Khi khách hàng tỏ ra quan tâm, chúng sẽ hướng dẫn truy cập vào một đường link giả mạo website ngân hàng. Trang web này được thiết kế gần như giống hệt website chính thức, khiến nhiều người khó phân biệt.
Quá trình "giao dịch" trên trang giả này sẽ yêu cầu khách hàng nhập đầy đủ thông tin thẻ và mã OTP. Thông tin này ngay lập tức được gửi về máy chủ của tội phạm, cho phép chúng thực hiện các giao dịch trái phép ngay sau đó.
Chiêu thức thứ ba: Giả mạo ứng dụng cơ quan nhà nước
Thủ đoạn nguy hiểm thứ ba là tạo ra các ứng dụng và website giả mạo các cơ quan nhà nước. Tội phạm thường nhắm vào những tên tuổi có uy tín như Bộ Công an, Tổng Cục Thuế hay VNeID để tạo lòng tin.
Những ứng dụng giả mạo này chứa mã độc được cài đặt sẵn. Khi người dùng tải về và cài đặt, mã độc sẽ ngầm chiếm quyền kiểm soát thiết bị di động. Từ đó, chúng có thể đọc được tin nhắn OTP, theo dõi hoạt động ngân hàng và thậm chí thực hiện giao dịch mà chủ thiết bị hoàn toàn không hay biết.
Điều đặc biệt nguy hiểm ở thủ đoạn này là người dùng thường tin tưởng tuyệt đối vào các ứng dụng mang tên cơ quan nhà nước. Chúng thường được quảng bá qua các kênh mạng xã hội với nội dung có vẻ chính thức và khẩn cấp.
Chiêu thức thứ tư: Khai thác xu hướng mua sắm trực tuyến
Thủ đoạn cuối cùng nhắm vào thói quen mua sắm trực tuyến ngày càng phổ biến. Tội phạm giả danh nhân viên giao hàng hoặc sàn thương mại điện tử để gửi tin nhắn xác nhận đơn hàng giả.
Tin nhắn này thường có nội dung khẩn cấp, yêu cầu khách hàng xác nhận hoặc thanh toán thêm phí qua một đường link. Nhiều người vì lo lắng đơn hàng bị hủy hoặc phát sinh chi phí nên thường click vào link mà không cân nhắc kỹ.
Trang web giả mạo này sẽ thu thập thông tin thẻ tín dụng hoặc tài khoản ngân hàng của nạn nhân. Thủ đoạn này đặc biệt hiệu quả vào những dịp mua sắm cao điểm như Black Friday, Singles Day hay gần Tết Nguyên đán.
8 biện pháp cụ thể giúp khách hàng bảo vệ tài sản
Xác thực sinh trắc học
VIB khuyến cáo khách hàng chỉ thực hiện xác thực sinh trắc học thông qua hai kênh chính thức: ứng dụng MyVIB hoặc trực tiếp tại quầy giao dịch của ngân hàng. Biện pháp này được xem là tuyến phòng thủ đầu tiên, ngăn chặn kẻ xấu sử dụng thông tin cá nhân để mở tài khoản giả mạo.
Theo phân tích của các chuyên gia an ninh mạng, sinh trắc học hiện là phương thức bảo mật khó bị đánh bại nhất. Tuy nhiên, nhiều khách hàng vẫn mắc bẫy khi tin tưởng các website giả mạo yêu cầu cập nhật thông tin sinh trắc học.
Bảo mật thông tin
VIB nhấn mạnh khách hàng tuyệt đối không chia sẻ mã OTP, mật khẩu hay thông tin thẻ cho bất kỳ ai, kể cả người thân. Ngân hàng cũng cảnh báo về thủ đoạn mới của tội phạm: gọi điện giả danh nhân viên ngân hàng để lấy thông tin xác thực.
Thực tế cho thấy, 90% các vụ lừa đảo tài khoản ngân hàng bắt nguồn từ việc khách hàng vô tình tiết lộ thông tin cá nhân. Các chuyên gia khuyến nghị khách hàng luôn nhớ rằng ngân hàng không bao giờ yêu cầu cung cấp mật khẩu qua điện thoại hay tin nhắn.
Cảnh giác với ứng dụng lạ
Một trong những cảnh báo quan trọng là việc tránh cài đặt ứng dụng từ nguồn không rõ ràng hoặc truy cập các đường link đáng ngờ. VIB đặc biệt lưu ý khách hàng không cấp quyền "trợ năng" cho các ứng dụng không xác định được nguồn gốc.
Quyền trợ năng cho phép ứng dụng đọc và kiểm soát màn hình thiết bị, từ đó có thể đánh cắp thông tin đăng nhập ngân hàng. Đây là thủ đoạn tinh vi mà nhiều khách hàng chưa nhận thức được mức độ nguy hiểm.
Cho thuê tài khoản
VIB cảnh báo hành vi bán, cho thuê hoặc mở hộ tài khoản thanh toán là vi phạm pháp luật nghiêm trọng. Theo quy định hiện hành, việc này có thể bị xử phạt hành chính từ 20-30 triệu đồng, thậm chí truy cứu trách nhiệm hình sự.
Nhiều người trẻ thường nhận lời mở tài khoản hộ với số tiền công khoảng 500.000-1 triệu đồng, không biết rằng tài khoản này có thể được sử dụng để rửa tiền hoặc lừa đảo. Khi bị phát hiện, chủ tài khoản sẽ phải chịu trách nhiệm pháp lý thay cho kẻ chủ mưu.
Phản ứng nhanh khi có nghi ngờ
Ngân hàng khuyến cáo khách hàng khóa thẻ hoặc tài khoản ngay lập tức khi phát hiện dấu hiệu bất thường thông qua ứng dụng MyVIB hoặc gọi tổng đài 1900 2200 / 1800 8195. Thời gian vàng để ngăn chặn thiệt hại thường chỉ tính bằng phút.
Trường hợp phát hiện có người yêu cầu chuyển tiền hoặc cung cấp thông tin cá nhân bất thường, khách hàng cần lập tức trình báo công an. Việc báo cáo kịp thời không chỉ bảo vệ bản thân mà còn giúp cơ quan chức năng ngăn chặn kẻ xấu tiếp tục lừa đảo người khác.
Chủ động kiểm soát tài khoản
VIB khuyến khích khách hàng thường xuyên kiểm tra và điều chỉnh hạn mức giao dịch cũng như các tính năng thẻ trên ứng dụng MyVIB. Việc cài đặt hạn mức phù hợp sẽ giúp hạn chế thiệt hại trong trường hợp tài khoản bị xâm nhập.
Kênh thông tin chính thức
Để tránh thông tin sai lệch, VIB khuyến cáo khách hàng chỉ theo dõi thông tin cảnh báo từ các kênh chính thức: website vib.com.vn, các trang Facebook, Instagram, Zalo có dấu xác thực của VIB, tổng đài 1900 2200 / 1800 8195 và email hỗ trợ dvkh247@vib.com.vn.
Trung tâm Dịch vụ Khách hàng hoạt động 24/7 để hỗ trợ kịp thời mọi trường hợp nghi ngờ lừa đảo. Khách hàng được khuyến khích liên hệ ngay khi có bất kỳ thắc mắc nào về tính xác thực của các thông tin nhận được.
Những khuyến cáo này không chỉ giúp khách hàng nâng cao cảnh giác, bảo vệ tài khoản và tài sản cá nhân mà còn góp phần tạo dựng môi trường giao dịch tài chính an toàn, lành mạnh. Trên hết, mỗi khách hàng cần chủ động trang bị kiến thức, tuân thủ các nguyên tắc bảo mật và chỉ tin tưởng các kênh liên lạc chính thức từ ngân hàng để phòng tránh rủi ro ngay từ sớm.
Theo tạp chí Điện tử và Ứng dụng