Những ngôi sao sinh, tử như thế nào?

Lan Nhi
23/08/2021 12:39
D

Với sự trợ giúp của các công nghệ, thiết bị hiện đại, các nhà thiên văn học đã có thể lý giải về quá trình từ khi sinh và cho đến khi "tắt" của một ngôi sao trong vũ trụ và quá trình này là nguồn gốc sản sinh ra các loại vật chất trong xã hội loài người hiện nay.

Theo các nhà thiên văn, sao được tạo ra từ những đám mây khổng lồ chứa khí và bụi, rải rác trong dải Ngân Hà và các thiên hà. Những đám mây lớn và nặng bị sập sụp vì sức hấp dẫn bên trong. Sau đó, trung tâm đám mây co lại, đặc và nóng lên: Một ngôi sao đang ra đời.

Ngôi sao đang hình thành (tiền sao) hãy còn nằm trong trong một vỏ bụi và khí như trong cái kén. Ở rìa đám mây, một số hành tinh đang bắt đầu và quay xung quanh ngôi sao còn non. Mặt Trời cùng Trái Đất và và các hành tinh trong hệ Mặt Trời cũng được hình thành tương tự như thế.

Khi ngôi sao nóng lên, các phản ứng tổng hợp hạt nhân bắt đầu phát triển và tạo ra năng lượng làm ngôi sao phát ra ánh sáng. Đôi khi, “đám mây mẹ” sinh làm hai, ba ngôi sao, hoặc nhiều hơn nữa. Vật chất còn lại trong môi trường xung quanh những ngôi sao bị bốc thành hơi, hăng mùi những hóa chất như amoniac và cồn.

Đối với ngôi sao trưởng thành, chúng tiêu thụ nhiên liệu hiđro để tồn tại. Mặt Trời hiện nay đang ở trong giai đoạn này. Tuổi thọ ngôi sao tùy thuộc vào cách quản lý kho nhiên liệu chứa trong sao.

Năng lượng được cung cấp bởi những phản ứng hạt nhân, tổng hợp các hạt hiđro thành hêli. Một ngôi sao tiết kiệm nhiên liệu như Mặt Trời có thể sống được tới một chục tỉ năm. Khi không còn năng lượng hạt nhân chống lại sức hấp dẫn để khỏi sập sụp, ngôi sao bắt đầu mất thăng bằng và co dãn.

Trong giai đoạn hấp hối, ngôi sao phồng to, nguội dần và trở thành một ngôi sao lớn kềnh màu đỏ. Ngôi sao kềnh đỏ phun vật chất dưới dạng một luồng gió, gọi là gió sao, tạo thành một vỏ khí và bụi xung quanh sao.

Sau vài triệu năm, vỏ sao tách dần khỏi ngôi sao, còn lõi sao co lại và nóng lên. Lúc đó, vỏ sao được ngôi sao chiếu sáng rực rỡ. Sau khi tiêu thụ hết nhiên liệu, sao tiếp tục co nguội dần để biến thành sao lùn trắng.

Ngôi sao trước kia lớn như Mặt Trời và sáng chói, sau cùng chỉ nhỏ bằng Trái Đất. Ở giai đoạn cuối cùng, ngôi sao rất mờ và không nhìn thấy rõ nữa. Còn vỏ sao tan rã dần để hòa nhập vào môi trường giữa các sao.

Những ngôi sao nặng khoảng một chục lần Mặt Trời chỉ tồn tại vỏn vẹn được một trăm triệu năm. Những ngôi sao này đốt nhiên liệu để sáng bằng một nghìn lần Mặt Trời nên tuổi thọ của chúng rất thấp.

Những ngôi sao lớn như thế, kết liễu đột xuất cuộc đời và bùng nổ để trở thành những ngôi sao siêu mới sáng chói. Trước kia, ngôi sao to hơn cả Mặt Trời, nay đã sập sụp trở thành một ngôi sao có đường kính vài chục km.

Vì thế, vật chất trong sao bị nén và biến dạng thành những hạt neutron (hạt neutron là một thành phần của hạt nguyên tử). Sao neutron tự quay như một con quay, đồng thời phát ra tín hiệu ánh sáng vô tuyến, giới hạn trong một hình chóp nón.

Chính vì bức xạ ánh sáng có hình chóp nón và quay như một ngọn đèn biển nên thiên thể phát ra những ánh sáng xung quanh lập lòe. Thiên thể kỳ lạ này được được đặt tên là pulsar (sao xung). Một số pulsar tự quay rất nhanh với vận tốc quay cao tới 640 vòng mỗi giây.

Tuy quay nhanh như thế, nhưng nhịp quay của pulsar luôn đảm bảo tốc độ quay đều trong suốt quá trình tồn tại. Pulsar là những đồng hồ thiên nhiên chính xác hơn bất cứ đồng hồ nguyên tử nào do loài người trên Trái Đất chế tạo tính đến nay.

Theo Tạp chí Điện tử

Bình luận

Tối thiểu 10 chữ Tiếng việt có dấu Không chứa liên kết

Gửi bình luận

Tin cùng chuyên mục

Sẽ sớm có công nghệ nước siêu tinh khiết mới?

Sẽ sớm có công nghệ nước siêu tinh khiết mới?

MOST: Hệ thống lưu trữ năng lượng mặt trời dưới dạng lỏng

MOST: Hệ thống lưu trữ năng lượng mặt trời dưới dạng lỏng

Bé trai tài năng hơn bé gái - Định kiến giới vẫn còn tồn tại nặng nề trên thế giới

Bé trai tài năng hơn bé gái - Định kiến giới vẫn còn tồn tại nặng nề trên thế giới

Máy bay không người lái có thể mô phỏng lại hoạt động của chim

Máy bay không người lái có thể mô phỏng lại hoạt động của chim

Hệ thống miễn dịch bẩm sinh bảo vệ trẻ em ít bị nhiễm COVID-19 thể nặng

Hệ thống miễn dịch bẩm sinh bảo vệ trẻ em ít bị nhiễm COVID-19 thể nặng

COVID-19 là phần lớn nguyên nhân dẫn đến hội chứng trầm cảm ở người bệnh

COVID-19 là phần lớn nguyên nhân dẫn đến hội chứng trầm cảm ở người bệnh

Công bố kết quả giải trình tự 1.000 hệ gene người Việt: Giúp điều trị y tế chính xác hơn

Công bố kết quả giải trình tự 1.000 hệ gene người Việt: Giúp điều trị y tế chính xác hơn

Công nghệ mRNA - 'Mũi tiêm kích' tiên phong của nhân loại trong điều trị các bệnh nan y

Công nghệ mRNA - 'Mũi tiêm kích' tiên phong của nhân loại trong điều trị các bệnh nan y

Tiếp xúc với không khí ô nhiễm mức độ cao khiến bộ não người có thể bị lão hoá thêm 15 năm

Tiếp xúc với không khí ô nhiễm mức độ cao khiến bộ não người có thể bị lão hoá thêm 15 năm

Vật liệu chống cháy - Công trình đưa tên tuổi Tiến sĩ người Việt trở thành nhà khoa học hàng đầu Australia

Vật liệu chống cháy - Công trình đưa tên tuổi Tiến sĩ người Việt trở thành nhà khoa học hàng đầu Australia

Công nghệ tái tạo hoàn toàn bằng tái chế pin EV được phát triển đầu tiên trên thế giới

Công nghệ tái tạo hoàn toàn bằng tái chế pin EV được phát triển đầu tiên trên thế giới

Trái đất vẫn tăng thêm 2,4 độ C bất chấp COP26 được thực thi trên toàn cầu

Trái đất vẫn tăng thêm 2,4 độ C bất chấp COP26 được thực thi trên toàn cầu

Tin mới cập nhật

Bộ tạo tín hiệu: Sự khác biệt giữa công nghệ Analog và Digital

Bộ tạo tín hiệu: Sự khác biệt giữa công nghệ Analog và Digital

Keysight AppFusion giải pháp hiển thị và bảo mật mạng toàn diện

Keysight AppFusion giải pháp hiển thị và bảo mật mạng toàn diện

Đột phá, cách mạng trong thực hiện Nghị quyết 57

Đột phá, cách mạng trong thực hiện Nghị quyết 57

Cuộc cách mạng trong ngành quảng cáo: Từ tìm kiếm đến trí tuệ nhân tạo

Cuộc cách mạng trong ngành quảng cáo: Từ tìm kiếm đến trí tuệ nhân tạo

Những dấu mốc nổi bật về khoa học công nghệ của Việt Nam 2024

Những dấu mốc nổi bật về khoa học công nghệ của Việt Nam 2024

Samsung và cuộc cách mạng 'AI cho mọi người'

Samsung và cuộc cách mạng 'AI cho mọi người'

ASUS đa dạng hóa hệ sinh thái laptop AI bằng sản phẩm mới Vivobook S 14

ASUS đa dạng hóa hệ sinh thái laptop AI bằng sản phẩm mới Vivobook S 14

Grab kết nối người dân với tuyến Metro số 1 bằng ưu đãi khủng

Grab kết nối người dân với tuyến Metro số 1 bằng ưu đãi khủng

Logitech triển khai chiến dịch mới mang tên 'I LOVE POP'

Logitech triển khai chiến dịch mới mang tên 'I LOVE POP'

 Viettel High Tech tiếp tục mở rộng tại thị trường châu Mỹ

 Viettel High Tech tiếp tục mở rộng tại thị trường châu Mỹ

Nhận diện các hình thức lừa đảo ngân hàng và biện pháp phòng tránh

Nhận diện các hình thức lừa đảo ngân hàng và biện pháp phòng tránh

Mục tiêu đến năm 2030, chuyển giao công nghệ AI cho 50% cơ sở y tế tuyến quận, huyện

Mục tiêu đến năm 2030, chuyển giao công nghệ AI cho 50% cơ sở y tế tuyến quận, huyện

Tin đọc nhiều

Công bố kết quả giải trình tự 1.000 hệ gene người Việt: Giúp điều trị y tế chính xác hơn

Công bố kết quả giải trình tự 1.000 hệ gene người Việt: Giúp điều trị y tế chính xác hơn

Công nghệ mRNA - 'Mũi tiêm kích' tiên phong của nhân loại trong điều trị các bệnh nan y

Công nghệ mRNA - 'Mũi tiêm kích' tiên phong của nhân loại trong điều trị các bệnh nan y

Công nghệ tái tạo hoàn toàn bằng tái chế pin EV được phát triển đầu tiên trên thế giới

Công nghệ tái tạo hoàn toàn bằng tái chế pin EV được phát triển đầu tiên trên thế giới

Bước đột phá lớn trong việc sản xuất Lithium từ chất thải nhiên liệu hóa thạch

Bước đột phá lớn trong việc sản xuất Lithium từ chất thải nhiên liệu hóa thạch

Hé lộ những bí ẩn trong thư gửi thế hệ mai sau ở Nhà máy Thủy điện Hòa Bình

Hé lộ những bí ẩn trong thư gửi thế hệ mai sau ở Nhà máy Thủy điện Hòa Bình

NASA phát hiện tiểu hành tinh bay qua Trái Đất thứ 1000

NASA phát hiện tiểu hành tinh bay qua Trái Đất thứ 1000

Quasar: Những 'đèn hiệu' cực sáng trong Vũ trụ

Quasar: Những 'đèn hiệu' cực sáng trong Vũ trụ

Phương trình Einstein '100 năm tuổi' lần đầu tiên được sử dụng để tạo ra vật chất từ ánh sáng

Phương trình Einstein '100 năm tuổi' lần đầu tiên được sử dụng để tạo ra vật chất từ ánh sáng

Virus SARS-CoV-2 xuất hiện từ bao giờ?

Virus SARS-CoV-2 xuất hiện từ bao giờ?

Việt Nam nuôi cấy và phân lập thành công virus corona mới

Việt Nam nuôi cấy và phân lập thành công virus corona mới

Video xem nhiều

Ford F-150 Lightning 2022 ra mắt: Bán tải chạy điện giá khởi điểm chưa đến 40 nghìn USD

Ford F-150 Lightning 2022 ra mắt: Bán tải chạy điện giá khởi điểm chưa đến 40 nghìn USD

Isuzu Mu-X 2021 hoàn toàn mới: Thiết kế hiện đại và đầy công nghệ

Isuzu Mu-X 2021 hoàn toàn mới: Thiết kế hiện đại và đầy công nghệ

Honda MSX 125 Grom 2021 mẫu xe côn tay phiên bản đường đua

Honda MSX 125 Grom 2021 mẫu xe côn tay phiên bản đường đua

Clip: Khuyến cáo đối với người lao động, người làm việc, người bán hàng tại khu dịch vụ trong dịch Covid-19

Clip: Khuyến cáo đối với người lao động, người làm việc, người bán hàng tại khu dịch vụ trong dịch Covid-19

Geneva Motor Show 2020: Bentley hé lộ siêu xe Bacalar triệu đô

Geneva Motor Show 2020: Bentley hé lộ siêu xe Bacalar triệu đô

Lộ diện siêu xe hypercar Czinger 21C tăng tốc 0-100km/h chưa tới 2 giây

Lộ diện siêu xe hypercar Czinger 21C tăng tốc 0-100km/h chưa tới 2 giây

“Rắn tiên tri” dự đoán đội tuyển Việt Nam thắng Thái Lan

“Rắn tiên tri” dự đoán đội tuyển Việt Nam thắng Thái Lan

Xe máy điện VinFast được CNN chọn là 1 trong 5 biểu tượng mới của Hà Nội

Xe máy điện VinFast được CNN chọn là 1 trong 5 biểu tượng mới của Hà Nội

Một ngày trải nghiệm giấc mơ trở thành tay đua F1 chuyên nghiệp ở Nhật Bản

Một ngày trải nghiệm giấc mơ trở thành tay đua F1 chuyên nghiệp ở Nhật Bản

Trực tiếp: Apple ra mắt Iphone 11 tại Cupertino, California, Mỹ

Trực tiếp: Apple ra mắt Iphone 11 tại Cupertino, California, Mỹ

Sếp nhà bán lẻ làm lộ ngày bán iPhone 11

Sếp nhà bán lẻ làm lộ ngày bán iPhone 11

5G thay đổi tương lai của bạn như thế nào?

5G thay đổi tương lai của bạn như thế nào?

Bàn về tầm nhìn và các trụ cột của công nghệ thông tin di động 6G
04/03/2022
Chip xử lý A15 Bionic của Apple có gì mới
15/09/2021
Sex Education mùa 3 được Netflix công chiếu vào 17/9
14/09/2021
iPhone 13 không thay đổi nhiều về ngoại hình, camera được nâng cấp mạnh
13/09/2021
Cách xem trực tiếp sự kiện ra mắt iPhone 13 và Apple Watch 7
10/09/2021
VNEID của Bộ Công an khác các ứng dụng đang được vận hành?
10/09/2021
'Cái tôi' thời 4.0 và tính hai mặt của mạng xã hội
04/09/2021
'Muôn màu' cảm xúc của trẻ trong ngày khai giảng online
24/08/2021
Chủ tịch Chu Ngọc Anh giải toả 'ách tắc' về Giấy đi đường cho người dân Thủ đô
10/08/2021
Hàng loạt Macbook M1 tự dưng vỡ màn hình, Apple có đồng ý bảo hành?
02/08/2021
6 bộ phim hay nhất để xem trên VieON
29/01/2021
Bắc Ninh: Không ký kết triển khai dự án Owifi 5G với CSE Singapore
27/06/2020
Bị World Bank cấm dự thầu 7 năm, công ty Sao Bắc Đẩu thừa nhận sai sót
27/06/2020
Wefinex - Mô hình hoạt động đa cấp "đội lốt" đầu tài chính trên mạng internet
10/06/2020
Khai trừ MISA khỏi Câu lạc bộ Chữ ký số và Giao dịch điện tử Việt Nam
27/05/2020
Chuyển đổi số - Nên hiểu như thế nào cho đúng
25/05/2020
Chống thất thu thuế là thách thức lớn đối với nền kinh tế số
29/04/2020
Cách chuyển tập tin sang máy tính mới
10/11/2019
VNPT, MobiFone, VTC sẽ hoàn thành cổ phần hóa trước năm 2021
20/08/2019
5G thay đổi tương lai của bạn như thế nào?
26/07/2019
Nhận diện hành vi lừa đảo trên không gian mạng
25/07/2019
Truyền hình OTT - Hướng đi mới của các “nhà Đài”
24/07/2019