Công nghệ chuyển đổi tín hiệu não thành giọng nói, giúp người liệt giao tiếp trở lại

Thuỳ Linh
04/04/2025 09:30
D

Các nhà khoa học Đại học California đã phát triển thiết bị cấy ghép não bộ giúp chuyển đổi tín hiệu thần kinh thành lời nói trong thời gian thực chỉ 80 mili giây. Công nghệ đột phá này đã giúp Ann, người bị mất khả năng giao tiếp có thể giao tiếp trở lại bằng chính giọng nói của mình.

Dòng thiết bị chuyển mạch Switchtec PCIe Gen 4.0 16 kênh mới đảm bảo độ linh hoạt cho các ứng dụng điện toán nhúng và ô tô AI thay đổi cuộc sống: từ Nhà thông minh, ô tô tương tác đến chăm sóc sức khỏe Keysight trình diễn các công nghệ không dây tại Mobile World Congress 2025
Đột phá: Thiết bị biến suy nghĩ thành giọng nói gần như tức thì
Đột phá: Thiết bị biến suy nghĩ thành giọng nói gần như tức thì

Công nghệ đột phá trong giao tiếp thần kinh

Nghiên cứu được công bố trên tạp chí uy tín Nature Neuroscience mô tả một thiết bị cấy ghép não có khả năng chuyển đổi suy nghĩ thành lời nói trong thời gian thực. Đây là bước tiến vượt bậc so với các hệ thống giao tiếp não-máy tính (BCI) trước đây vốn tồn tại độ trễ đáng kể.

Ann, một phụ nữ 47 tuổi bị liệt tứ chi và mất khả năng giao tiếp suốt 18 năm sau cơn đột quỵ, là người đầu tiên được thử nghiệm thành công với công nghệ này.

Tiến sĩ Gopala Anumanchipalli, tác giả chính của nghiên cứu đến từ Đại học California, cho biết: "Chúng tôi đã có thể chuyển đổi tín hiệu não của cô ấy thành giọng nói cá nhân hóa trong thời gian thực, chỉ trong vòng 1 giây sau khi cô ấy có ý định nói."

Tốc độ xử lý vượt trội

Điểm đột phá chính của công nghệ này là tốc độ xử lý nhanh chóng:

  • Các hệ thống BCI trước đây: độ trễ khoảng 8 giây, làm gián đoạn cuộc trò chuyện tự nhiên
  • Công nghệ mới: xử lý chỉ trong khoảng 80 mili giây (tương đương 1/2 âm tiết)

Hệ thống này hoạt động liên tục, dịch từng phần nhỏ của ý định giao tiếp thành lời nói theo thời gian thực, tương tự các hệ thống nhận diện giọng nói hiện đại.

Cơ chế hoạt động của thiết bị

Thiết bị mới hoạt động dựa trên một hệ thống điện cực tiên tiến được cấy vào vùng não kiểm soát ngôn ngữ của bệnh nhân. Quá trình chuyển đổi từ ý nghĩ thành lời nói diễn ra qua nhiều bước phức tạp nhưng diễn ra gần như tức thì.

Đầu tiên, các điện cực siêu nhỏ được phẫu thuật cấy ghép sẽ bắt và ghi lại hoạt động điện của tế bào thần kinh khi bệnh nhân tập trung nghĩ về điều họ muốn nói. Những tín hiệu này sau đó được truyền không dây đến một bộ xử lý bên ngoài.

Tại đây, một mô hình trí tuệ nhân tạo chuyên dụng được huấn luyện để nhận dạng mẫu hoạt động não đặc trưng của từng bệnh nhân, sẽ phân tích và giải mã tín hiệu thành các đơn vị âm thanh cơ bản của ngôn ngữ.

Hệ thống sẽ tổng hợp các âm thanh thành câu hoàn chỉnh và phát ra loa với giọng nói được tái tạo từ bản ghi âm trước đây của chính bệnh nhân, giúp họ giữ được bản sắc giọng nói cá nhân.

Quá trình từ lúc bệnh nhân nghĩ đến khi âm thanh được phát ra chỉ kéo dài khoảng 0,8 giây, tạo cảm giác giao tiếp tự nhiên gần như thời gian thực.

Công nghệ này sử dụng hệ thống điện cực ít xâm lấn, tương tự quy trình đã được sử dụng phổ biến trong điều trị động kinh, giúp giảm thiểu rủi ro và tăng khả năng ứng dụng rộng rãi.

Tuy nhiên, các chuyên gia cũng lưu ý rằng công nghệ này vẫn đang trong giai đoạn thử nghiệm lâm sàng và cần thêm thời gian nghiên cứu trước khi có thể được áp dụng rộng rãi.

Tiềm năng và hạn chế

Giáo sư Patrick Degenaar, chuyên gia thần kinh học tại Đại học Newcastle, nhận định đây là "bước tiến quan trọng trong lĩnh vực giao tiếp thần kinh, mở ra tiềm năng to lớn cho các bệnh nhân mất giọng nói."

Tuy nhiên, công nghệ vẫn tồn tại một số hạn chế:

  • Hiện chỉ có thể nhận diện khoảng 1.024 từ vựng
  • Đang trong giai đoạn thử nghiệm lâm sàng
  • Cần thêm thời gian phát triển trước khi ứng dụng rộng rãi

Ann, người thụ hưởng công nghệ này, bày tỏ niềm vui khi được "nghe lại giọng nói của chính mình" và háo hức với khả năng giao tiếp mà không cần dùng đến phương tiện hỗ trợ truyền thống.

Với đầu tư thích hợp, các nhà nghiên cứu dự đoán công nghệ này có thể được triển khai trong thực tế y khoa trong vòng 5-10 năm tới. Điều này mở ra hy vọng cho hàng triệu người bị mất khả năng giao tiếp do đột quỵ, chấn thương hay các bệnh lý thần kinh khác.

Thành tựu này không chỉ đại diện cho bước tiến trong y học mà còn là minh chứng cho sức mạnh của việc kết hợp giữa công nghệ AI, khoa học thần kinh và kỹ thuật điện tử trong việc cải thiện chất lượng cuộc sống cho những người khuyết tật.

Theo tạp chí Điện tử và Ứng dụng

Bình luận

Tối thiểu 10 chữ Tiếng việt có dấu Không chứa liên kết

Gửi bình luận

Tin cùng chuyên mục

Mô phỏng kỹ thuật số thúc đẩy hợp tác hiệu quả giữa người và robot trong công nghiệp

Mô phỏng kỹ thuật số thúc đẩy hợp tác hiệu quả giữa người và robot trong công nghiệp

NVIDIA ra mắt mô hình GR00T N1 cho robot hình người

NVIDIA ra mắt mô hình GR00T N1 cho robot hình người

Mặt trời nhân tạo mở ra bước tiến mới trong sản xuất hydro xanh

Mặt trời nhân tạo mở ra bước tiến mới trong sản xuất hydro xanh

Một mô hình ứng dụng công nghệ UAV và trí tuệ nhân tạo phục vụ chỉ huy và hỗ trợ ứng cứu tại hiện trường

Một mô hình ứng dụng công nghệ UAV và trí tuệ nhân tạo phục vụ chỉ huy và hỗ trợ ứng cứu tại hiện trường

Sẽ sớm có công nghệ nước siêu tinh khiết mới?

Sẽ sớm có công nghệ nước siêu tinh khiết mới?

MOST: Hệ thống lưu trữ năng lượng mặt trời dưới dạng lỏng

MOST: Hệ thống lưu trữ năng lượng mặt trời dưới dạng lỏng

Bé trai tài năng hơn bé gái - Định kiến giới vẫn còn tồn tại nặng nề trên thế giới

Bé trai tài năng hơn bé gái - Định kiến giới vẫn còn tồn tại nặng nề trên thế giới

Máy bay không người lái có thể mô phỏng lại hoạt động của chim

Máy bay không người lái có thể mô phỏng lại hoạt động của chim

Hệ thống miễn dịch bẩm sinh bảo vệ trẻ em ít bị nhiễm COVID-19 thể nặng

Hệ thống miễn dịch bẩm sinh bảo vệ trẻ em ít bị nhiễm COVID-19 thể nặng

COVID-19 là phần lớn nguyên nhân dẫn đến hội chứng trầm cảm ở người bệnh

COVID-19 là phần lớn nguyên nhân dẫn đến hội chứng trầm cảm ở người bệnh

Công bố kết quả giải trình tự 1.000 hệ gene người Việt: Giúp điều trị y tế chính xác hơn

Công bố kết quả giải trình tự 1.000 hệ gene người Việt: Giúp điều trị y tế chính xác hơn

Công nghệ mRNA - 'Mũi tiêm kích' tiên phong của nhân loại trong điều trị các bệnh nan y

Công nghệ mRNA - 'Mũi tiêm kích' tiên phong của nhân loại trong điều trị các bệnh nan y

Tin mới cập nhật

Đảm bảo thông tin liên lạc thông suốt dịp lễ 30/4 và 1/5 năm 2025

Đảm bảo thông tin liên lạc thông suốt dịp lễ 30/4 và 1/5 năm 2025

Samsung tiếp tục tổ chức sự kiện SIC Tech Day 2025 tại Hà Nội

Samsung tiếp tục tổ chức sự kiện SIC Tech Day 2025 tại Hà Nội

Sơn Hà đặt mục tiêu doanh thu 11.800 tỷ đồng năm 2025

Sơn Hà đặt mục tiêu doanh thu 11.800 tỷ đồng năm 2025

VNPT sẵn sàng cho đại lễ

VNPT sẵn sàng cho đại lễ

Home Credit triển khai chương trình 'Ưu đãi hết cỡ - Sống vui hết mình'

Home Credit triển khai chương trình 'Ưu đãi hết cỡ - Sống vui hết mình'

Alma Resort được vinh danh Top 500 khách sạn tốt nhất thế giới

Alma Resort được vinh danh Top 500 khách sạn tốt nhất thế giới

Thị trường chứng khoán Châu Á - Thái Bình Dương bật tăng khi phố Wall hồi phục

Thị trường chứng khoán Châu Á - Thái Bình Dương bật tăng khi phố Wall hồi phục

Công bố Báo cáo ‘Dòng chảy pháp luật kinh doanh Việt Nam 2024’

Công bố Báo cáo ‘Dòng chảy pháp luật kinh doanh Việt Nam 2024’

Lễ hội Cowboy Town tại Công viên Thiên đường Bảo Sơn dịp 30/4 - 1/5

Lễ hội Cowboy Town tại Công viên Thiên đường Bảo Sơn dịp 30/4 - 1/5

Sinh viên RMIT giành ngôi vị quán quân tại cuộc thi sáng tạo L’Oréal Brandstorm 2025

Sinh viên RMIT giành ngôi vị quán quân tại cuộc thi sáng tạo L’Oréal Brandstorm 2025

Liên danh VNPT - Viettel trượt gói thầu gần 2.000 tỷ tại sân bay Long Thành

Liên danh VNPT - Viettel trượt gói thầu gần 2.000 tỷ tại sân bay Long Thành

Xiaomi công bố báo cáo ESG thường niên: tiếp cận công nghệ ứng phó với biển đổi khí hậu

Xiaomi công bố báo cáo ESG thường niên: tiếp cận công nghệ ứng phó với biển đổi khí hậu

Tin đọc nhiều

Mô phỏng kỹ thuật số thúc đẩy hợp tác hiệu quả giữa người và robot trong công nghiệp

Mô phỏng kỹ thuật số thúc đẩy hợp tác hiệu quả giữa người và robot trong công nghiệp

NVIDIA ra mắt mô hình GR00T N1 cho robot hình người

NVIDIA ra mắt mô hình GR00T N1 cho robot hình người

Mặt trời nhân tạo mở ra bước tiến mới trong sản xuất hydro xanh

Mặt trời nhân tạo mở ra bước tiến mới trong sản xuất hydro xanh

Một mô hình ứng dụng công nghệ UAV và trí tuệ nhân tạo phục vụ chỉ huy và hỗ trợ ứng cứu tại hiện trường

Một mô hình ứng dụng công nghệ UAV và trí tuệ nhân tạo phục vụ chỉ huy và hỗ trợ ứng cứu tại hiện trường

Hệ thống miễn dịch bẩm sinh bảo vệ trẻ em ít bị nhiễm COVID-19 thể nặng

Hệ thống miễn dịch bẩm sinh bảo vệ trẻ em ít bị nhiễm COVID-19 thể nặng

Hé lộ những bí ẩn trong thư gửi thế hệ mai sau ở Nhà máy Thủy điện Hòa Bình

Hé lộ những bí ẩn trong thư gửi thế hệ mai sau ở Nhà máy Thủy điện Hòa Bình

Con người - Động vật bậc cao nhất nhưng lại cô đơn nhất trên hành tinh của mình

Con người - Động vật bậc cao nhất nhưng lại cô đơn nhất trên hành tinh của mình

Quasar: Những 'đèn hiệu' cực sáng trong Vũ trụ

Quasar: Những 'đèn hiệu' cực sáng trong Vũ trụ

Phương trình Einstein '100 năm tuổi' lần đầu tiên được sử dụng để tạo ra vật chất từ ánh sáng

Phương trình Einstein '100 năm tuổi' lần đầu tiên được sử dụng để tạo ra vật chất từ ánh sáng

Virus SARS-CoV-2 xuất hiện từ bao giờ?

Virus SARS-CoV-2 xuất hiện từ bao giờ?

Video xem nhiều

Giới thiệu chương trình bình chọn “Xe của năm 2022"

Giới thiệu chương trình bình chọn “Xe của năm 2022"

Ford F-150 Lightning 2022 ra mắt: Bán tải chạy điện giá khởi điểm chưa đến 40 nghìn USD

Ford F-150 Lightning 2022 ra mắt: Bán tải chạy điện giá khởi điểm chưa đến 40 nghìn USD

Isuzu Mu-X 2021 hoàn toàn mới: Thiết kế hiện đại và đầy công nghệ

Isuzu Mu-X 2021 hoàn toàn mới: Thiết kế hiện đại và đầy công nghệ

Honda MSX 125 Grom 2021 mẫu xe côn tay phiên bản đường đua

Honda MSX 125 Grom 2021 mẫu xe côn tay phiên bản đường đua

Clip: Khuyến cáo đối với người lao động, người làm việc, người bán hàng tại khu dịch vụ trong dịch Covid-19

Clip: Khuyến cáo đối với người lao động, người làm việc, người bán hàng tại khu dịch vụ trong dịch Covid-19

Geneva Motor Show 2020: Bentley hé lộ siêu xe Bacalar triệu đô

Geneva Motor Show 2020: Bentley hé lộ siêu xe Bacalar triệu đô

“Rắn tiên tri” dự đoán đội tuyển Việt Nam thắng Thái Lan

“Rắn tiên tri” dự đoán đội tuyển Việt Nam thắng Thái Lan

Xe máy điện VinFast được CNN chọn là 1 trong 5 biểu tượng mới của Hà Nội

Xe máy điện VinFast được CNN chọn là 1 trong 5 biểu tượng mới của Hà Nội

Trực tiếp: Apple ra mắt Iphone 11 tại Cupertino, California, Mỹ

Trực tiếp: Apple ra mắt Iphone 11 tại Cupertino, California, Mỹ

Sếp nhà bán lẻ làm lộ ngày bán iPhone 11

Sếp nhà bán lẻ làm lộ ngày bán iPhone 11

Những gì bạn muốn biết về 5G

Những gì bạn muốn biết về 5G

5G thay đổi tương lai của bạn như thế nào?

5G thay đổi tương lai của bạn như thế nào?

Bàn về tầm nhìn và các trụ cột của công nghệ thông tin di động 6G
04/03/2022
Chip xử lý A15 Bionic của Apple có gì mới
15/09/2021
Sex Education mùa 3 được Netflix công chiếu vào 17/9
14/09/2021
iPhone 13 không thay đổi nhiều về ngoại hình, camera được nâng cấp mạnh
13/09/2021
Cách xem trực tiếp sự kiện ra mắt iPhone 13 và Apple Watch 7
10/09/2021
VNEID của Bộ Công an khác các ứng dụng đang được vận hành?
10/09/2021
'Cái tôi' thời 4.0 và tính hai mặt của mạng xã hội
04/09/2021
'Muôn màu' cảm xúc của trẻ trong ngày khai giảng online
24/08/2021
Chủ tịch Chu Ngọc Anh giải toả 'ách tắc' về Giấy đi đường cho người dân Thủ đô
10/08/2021
Hàng loạt Macbook M1 tự dưng vỡ màn hình, Apple có đồng ý bảo hành?
02/08/2021
6 bộ phim hay nhất để xem trên VieON
29/01/2021
Bắc Ninh: Không ký kết triển khai dự án Owifi 5G với CSE Singapore
27/06/2020
Bị World Bank cấm dự thầu 7 năm, công ty Sao Bắc Đẩu thừa nhận sai sót
27/06/2020
Wefinex - Mô hình hoạt động đa cấp "đội lốt" đầu tài chính trên mạng internet
10/06/2020
Khai trừ MISA khỏi Câu lạc bộ Chữ ký số và Giao dịch điện tử Việt Nam
27/05/2020
Chuyển đổi số - Nên hiểu như thế nào cho đúng
25/05/2020
Chống thất thu thuế là thách thức lớn đối với nền kinh tế số
29/04/2020
Cách chuyển tập tin sang máy tính mới
10/11/2019
VNPT, MobiFone, VTC sẽ hoàn thành cổ phần hóa trước năm 2021
20/08/2019
5G thay đổi tương lai của bạn như thế nào?
26/07/2019
Nhận diện hành vi lừa đảo trên không gian mạng
25/07/2019
Truyền hình OTT - Hướng đi mới của các “nhà Đài”
24/07/2019