AI tác động đến cơ hội nghề nghiệp của con người ra sao?
Mới đây, IMF đã công bố rằng Trí tuệ nhân tạo (AI) sẽ gây tác động đến khoảng 60% việc làm ở các nền kinh tế phát triển. Có thể nhận định, tác động của AI đối với cơ hội nghề nghiệp của con người có thể rất đa dạng và phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau.
Theo báo cáo của tổ chức này, một nửa số việc làm chịu ảnh hưởng từ AI sẽ gặp hậu quả tiêu cực, trong khi phần còn lại có thể hưởng lợi từ sự nâng cao năng suất lao động nhờ vào sự phát triển của AI.
Kristalina Georgieva, Tổng Giám đốc Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), đã tuyên bố rằng công nghệ AI sẽ đặt ra thách thức đối với 60% lực lượng lao động trong các nền kinh tế phát triển. Trong cuộc phỏng vấn tại Washington trước chuyến đi Davos, Thụy Sĩ, tham gia Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF), bà Georgieva đã trích dẫn báo cáo ngày 14/1 của IMF, trong đó nêu rõ rằng tổng cộng, khoảng 40% công việc trên toàn thế giới sẽ phải đối mặt với ảnh hưởng của AI, đặc biệt là các nền kinh tế phát triển và một số thị trường mới nổi, với tỷ lệ ảnh hưởng lên đến 60%.
Bà Georgieva đã thông báo rằng sau này, tỷ lệ này sẽ giảm xuống 40% đối với các thị trường mới nổi và chỉ còn 26% đối với các nước có thu nhập thấp. IMF cũng chỉ ra rằng một nửa trong số các việc làm chịu tác động của AI sẽ phải đối mặt với tác động tiêu cực, trong khi nửa còn lại có thể hưởng lợi từ sự cải thiện về năng suất lao động nhờ vào sự phát triển của AI.
Cũng theo báo cáo của IMF cho hay AI ban đầu có ít tác động đối với các thị trường mới nổi và các nền kinh tế đang phát triển, và khả năng được hưởng lợi từ AI của các đối tượng này cũng thấp hơn.
Điều này có thể làm gia tăng sự chênh lệch về kỹ thuật số và sự cách biệt về thu nhập giữa các nước. Cũng theo báo cáo trên, những người lao động lớn tuổi hơn sẽ có khả năng chịu ảnh hưởng tiêu cực bởi những thay đổi mà AI mang lại cao hơn.
Bà Georgieva cho biết IMF nhận thấy có một cơ hội quan trọng về mặt chính sách để có thể giúp giải quyết những lo ngại này.
Theo quan chức này, “chúng ta phải tập trung hỗ trợ các nước có thu nhập thấp để có thể nắm bắt được những cơ hội mà AI sẽ mang lại." Bà khẳng định dù có rủi ro, nhưng AI là một cơ hội lớn cho tất cả mọi người.
Tác động của trí tuệ nhân tạo đối với cơ hội nghề nghiệp
Tác động có thể rất đa dạng và phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau, dưới đây là một số chiều hướng chính:
Tăng cường năng suất: AI có thể tăng cường năng suất lao động bằng cách thực hiện các công việc lặp lại, giúp con người dành thời gian và năng lượng cho các nhiệm vụ sáng tạo và phức tạp hơn.
Mất việc làm truyền thống: Một số ngành nghề truyền thống có thể chịu ảnh hưởng lớn khi công nghệ AI thay thế những công việc lặp lại và dễ dàng tự động hóa. Điều này có thể dẫn đến sự mất mát việc làm trong một số lĩnh vực.
Sáng tạo và Nghệ thuật: Trái ngược, AI cũng tạo ra cơ hội mới trong lĩnh vực sáng tạo và nghệ thuật. Nó có thể hỗ trợ con người trong việc tạo ra nội dung sáng tạo, thiết kế, và đối tác trong quá trình sáng tạo.
Yêu cầu kỹ năng mới: Sự phổ cập của AI đòi hỏi con người phải phát triển các kỹ năng mới, chẳng hạn như khả năng làm việc cùng với công nghệ, quản lý dữ liệu, và phát triển và duy trì các hệ thống AI.
Tạo ra ngành nghề mới: AI cũng mở ra những ngành nghề mới, như phân tích dữ liệu, quản lý AI, và phát triển giải pháp AI. Những người có kỹ năng trong các lĩnh vực này có thể có cơ hội nghề nghiệp lớn.
Thách thức xã hội: Tác động của AI có thể gây ra thách thức xã hội, đặc biệt là nếu không có biện pháp chính sách và giáo dục phù hợp để đào tạo lại lực lượng lao động và hỗ trợ những người mất việc.
Có thể nhận định, AI không chỉ mang đến thách thức mà còn tạo ra cơ hội nghề nghiệp mới. Quan trọng là xã hội phải phát triển các chiến lược và biện pháp hỗ trợ để tận dụng những cơ hội và đối mặt với thách thức từ sự phát triển của công nghệ AI.
AI đã có những bước tiến thần tốc
Theo dữ liệu mà Finbold thu được, tính đến năm 2023, giá trị ước tính của thị trường AI là 207,9 tỉ USD và được dự đoán sẽ tăng 788,64% để đạt 1.870 tỉ USD vào năm 2030 sau khi vượt ngưỡng 1.000 tỉ USD lần đầu tiên vào năm 2028, ở mức 1.060 tỉ USD.
Ấn Độ đứng đầu trong số các quốc gia có mức độ tin cậy cao nhất đối với các hệ thống AI, với số điểm 75%. Trung Quốc đứng thứ hai với số điểm 67%, tiếp theo là Nam Phi ở vị trí thứ ba với số điểm 57%. Brazil đứng thứ tư với số điểm 56%, trong khi Singapore chiếm vị trí thứ năm với số điểm 45%. Mỹ đứng ở vị trí thứ sáu với số điểm là 40%.
Bất chấp số điểm tin cậy của các hệ thống AI khác nhau, thị phần công nghệ được dự đoán sẽ tiếp tục gia tăng trong những năm tới, do nhiều yếu tố thúc đẩy.
Đáng chú ý, nhu cầu tự động hóa ngày càng tăng có thể sẽ làm tăng nhu cầu về các dịch vụ AI. Khi nhiều doanh nghiệp tìm cách tự động hóa các quy trình để giảm chi phí và tăng hiệu quả, các công cụ tự động hóa do AI cung cấp có thể giúp đạt được những mục tiêu này.
Hơn nữa, tính khả dụng ngày càng tăng của dữ liệu từ nhiều nguồn khác nhau có thể được tận dụng để phát triển các thuật toán AI tinh vi hơn và thúc đẩy tăng trưởng.
Hơn nữa, khi trở nên phổ biến và dễ tiếp cận hơn, AI cũng được kỳ vọng sẽ mở rộng sang các ngành và trường hợp sử dụng mới. Các khoản đầu tư của chính phủ vào nghiên cứu và phát triển AI cũng như các quy định để đảm bảo việc sử dụng AI có đạo đức và trách nhiệm cũng có thể thúc đẩy tăng trưởng trong thị trường AI.
Theo tạp chí Điện tử và Ứng dụng