Chi tiêu theo số phận: Khi thế hệ trẻ đánh đổi tương lai để 'sống cho hiện tại'

Tuấn Nam
25/09/2024 06:00
D

Trong thời đại số hóa và bất ổn kinh tế toàn cầu, một hiện tượng đáng chú ý đang nổi lên trong cộng đồng Gen Z và Millennials (Gen Y): "chi tiêu theo số phận". Thuật ngữ này, thoạt nghe có vẻ bi quan, nhưng lại phản ánh một thực tế đang diễn ra hàng ngày trong cuộc sống của nhiều người trẻ. Vậy đâu là nguyên nhân sâu xa và tác động lâu dài của xu hướng này?

Thế hệ Z và thế hệ thiên niên kỷ ngày càng “chi tiêu vô tội vạ”. Đâu là cách ngăn chặn

Hình minh họa. Nguồn: Getty

Khi nỗi sợ hãi chi phối quyết định tài chính

"Chi tiêu theo số phận" không đơn thuần là một hành vi tiêu dùng bốc đồng. Nó là biểu hiện của một tâm lý phức tạp, được nuôi dưỡng bởi sự bất an về tương lai và cảm giác bất lực trước những thách thức kinh tế. Theo Psychology Today, đây là hành vi mua sắm vô thức nhằm tự an ủi bản thân khi cảm thấy bi quan về nền kinh tế và tương lai.

Điều đáng nói là 96% người Mỹ lo lắng về tình trạng kinh tế hiện tại, và hơn một phần tư trong số họ đang sử dụng chi tiêu như một cơ chế đối phó với căng thẳng. Con số này không chỉ đáng báo động mà còn phản ánh một vấn đề sâu rộng hơn trong xã hội: sự thiếu vắng niềm tin vào tương lai của một bộ phận lớn thế hệ trẻ.

Ylva Baeckström, giảng viên cao cấp về tài chính tại Trường Kinh doanh King's, đã đưa ra một nhận xét sâu sắc khi cho rằng chi tiêu theo số phận tạo ra "ảo tưởng về sự kiểm soát trong một thế giới có vẻ như ngoài tầm kiểm soát". Điều này gợi mở một câu hỏi lớn: Liệu chúng ta đang trao quyền kiểm soát cuộc sống của mình cho những lo lắng và bất an?

Trường hợp của Stefania Troncoso Fernández, một nhà quảng cáo 28 tuổi ở Colombia, minh họa rõ nét cho thực trạng này. Cô chia sẻ rằng lạm phát cao và bất ổn chính trị khiến việc tiết kiệm trở nên dường như vô nghĩa. Khi một chương trình hỗ trợ mua nhà của chính phủ bị hủy bỏ, nó không chỉ đóng lại cánh cửa sở hữu nhà của Fernández mà còn tước đi hy vọng về một tương lai ổn định. Trang CNBC thông tin.

Thế hệ "nghèo hơn cha mẹ": Một tiên đoán tự thực hiện?

Baeckström đưa ra một nhận định gây sốc: thế hệ trẻ hiện nay có thể là "thế hệ đầu tiên nghèo hơn cha mẹ họ trong một thời gian dài". Đây không chỉ là một dự đoán mà còn là một cảnh báo. Khi niềm tin vào khả năng vượt qua thành tựu của thế hệ trước bị lung lay, nó có thể dẫn đến một vòng luẩn quẩn của sự tự bại.

Chi tiêu theo số phận, trong ngữ cảnh này, có thể được xem như một hành động phản kháng vô thức. Nếu tương lai dường như không thể đạt được, tại sao không tận hưởng hiện tại? Tuy nhiên, đây chính là con đường ngắn hạn dẫn đến hậu quả dài hạn.

Khi công nghệ trở thành "đồng phạm"

Sự phát triển của công nghệ thanh toán như Apple Pay và Google Pay đã vô tình trở thành "đồng phạm" trong xu hướng chi tiêu theo số phận. Samantha Rosenberg, đồng sáng lập của Belong, chỉ ra rằng các phương thức thanh toán này "bỏ qua cảm xúc liên quan đến quá trình quyết định mua hàng". Khi việc chi tiêu trở nên quá dễ dàng, ranh giới giữa nhu cầu thực sự và mua sắm bốc đồng trở nên mờ nhạt.

Để đối phó với xu hướng này, các chuyên gia đề xuất một loạt giải pháp, từ việc tăng cường "cảm giác đau đớn" khi chi trả đến việc nâng cao kiến thức tài chính. Tuy nhiên, điều quan trọng nhất có lẽ là thay đổi tư duy.

Trường hợp của Daivik Goel, một nhà sáng lập startup 25 tuổi ở Silicon Valley, là một ví dụ đáng chú ý. Khi tìm thấy niềm vui và ý nghĩa trong công việc, xu hướng chi tiêu theo số phận của anh "hoàn toàn biến mất". Điều này gợi ý rằng, thay vì chỉ tập trung vào việc kiểm soát chi tiêu, chúng ta cần nhìn nhận vấn đề một cách toàn diện hơn, bao gồm cả việc tìm kiếm sự thỏa mãn trong sự nghiệp và cuộc sống.

Vượt qua "số phận" bằng sự tự chủ

Hiện tượng chi tiêu theo số phận không chỉ là một vấn đề tài chính cá nhân mà còn là một triệu chứng của những thách thức lớn hơn mà thế hệ trẻ đang phải đối mặt. Để vượt qua nó, cần có sự nỗ lực từ nhiều phía: từ cá nhân trong việc nâng cao nhận thức và kỹ năng quản lý tài chính, đến xã hội trong việc tạo ra một môi trường kinh tế ổn định và công bằng hơn.

Cuối cùng, việc vượt qua "số phận" này đòi hỏi sự tự chủ và niềm tin vào khả năng định hình tương lai của chính mình. Chỉ khi đó, thế hệ trẻ mới có thể thực sự làm chủ không chỉ tài chính của mình mà còn cả vận mệnh của họ trong một thế giới đang không ngừng thay đổi.

XEM THÊM: Sự trở về của thế hệ Gen Z

 

Thế hệ Millennials (Gen Y) hay còn gọi là thế hệ thiên niên kỷ, là nhóm nhân khẩu học nằm giữa thế hệ X và thế hệ Z.

Trung tâm Nghiên cứu Pew xác định thế hệ thiên niên kỷ sinh từ 1981 đến 1996, dựa theo "các yếu tố chính trị, kinh tế và xã hội". Theo định nghĩa này, những người thuộc thế Y lớn tuổi nhất sẽ bước sang tuổi 40 và người trẻ nhất sẽ tròn 25 tuổi vào năm 2021.

 

Theo tạp chí Điện tử và Ứng dụng

Tin cùng chuyên mục

Trump dọa áp thuế 200% lên Trung Quốc nếu hạn chế xuất khẩu nam châm đất hiếm

Trump dọa áp thuế 200% lên Trung Quốc nếu hạn chế xuất khẩu nam châm đất hiếm

Thế giới dưới tác động của thuốc giảm cân GLP-1

Thế giới dưới tác động của thuốc giảm cân GLP-1

Ra mắt không gian văn hóa di sản gốm sứ tâm linh Nason

Ra mắt không gian văn hóa di sản gốm sứ tâm linh Nason

Giấc mơ Nobel của Trump vẫn còn xa

Giấc mơ Nobel của Trump vẫn còn xa

Ngành Văn hóa Việt Nam 80 năm đồng hành cùng sự nghiệp cách mạng vẻ vang của Đảng và dân tộc

Ngành Văn hóa Việt Nam 80 năm đồng hành cùng sự nghiệp cách mạng vẻ vang của Đảng và dân tộc

Hà Nội khai mạc Hội chợ thương hiệu hàng xuất khẩu Việt Nam 2025

Hà Nội khai mạc Hội chợ thương hiệu hàng xuất khẩu Việt Nam 2025

Ba điều châu Âu mong muốn khi chuẩn bị gặp Tổng thống Mỹ Donald Trump

Ba điều châu Âu mong muốn khi chuẩn bị gặp Tổng thống Mỹ Donald Trump

Kỷ niệm 20 năm thành lập Câu lạc bộ 'Mãi mãi tuổi 20'

Kỷ niệm 20 năm thành lập Câu lạc bộ 'Mãi mãi tuổi 20'

Trải nghiệm cưới trên những tầng mây tại Vinpearl Landmark 81

Trải nghiệm cưới trên những tầng mây tại Vinpearl Landmark 81

Tổng Bí thư Tô Lâm dự chương trình 'Dưới Cờ Vinh Quang'

Tổng Bí thư Tô Lâm dự chương trình 'Dưới Cờ Vinh Quang'

Treatonomics bùng nổ giữa thời kỳ bất ổn

Treatonomics bùng nổ giữa thời kỳ bất ổn

Mường Thanh ra mắt bộ sưu tập bánh Trung thu 'Nguyệt Vũ Đoàn Viên'

Mường Thanh ra mắt bộ sưu tập bánh Trung thu 'Nguyệt Vũ Đoàn Viên'

Tin mới cập nhật

Concert 'Việt Nam Trong Tôi' quyên góp 4,2 tỷ đồng cho miền Trung

Concert 'Việt Nam Trong Tôi' quyên góp 4,2 tỷ đồng cho miền Trung

‘Một mảnh đất, hai mùa gặt’, hướng đi mới cho ĐMT nông nghiệp

‘Một mảnh đất, hai mùa gặt’, hướng đi mới cho ĐMT nông nghiệp

VTV hướng dẫn tiếp sóng Lễ kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9

VTV hướng dẫn tiếp sóng Lễ kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9

vivo V60 5G chính thức ra mắt, giá từ 15.990.000 đồng

vivo V60 5G chính thức ra mắt, giá từ 15.990.000 đồng

Synology ra mắt bản nâng cấp AI cho Office Suite

Synology ra mắt bản nâng cấp AI cho Office Suite

Du Lịch Việt ghi nhận tăng trưởng dịp Lễ Quốc khánh 2/9

Du Lịch Việt ghi nhận tăng trưởng dịp Lễ Quốc khánh 2/9

AI giúp phát hiện dấu hiệu ung thư da, giảm nhu cầu sinh thiết

AI giúp phát hiện dấu hiệu ung thư da, giảm nhu cầu sinh thiết

Keurig Dr Pepper chi 18 tỷ đô la thâu tóm JDE Peet’s, củng cố mảng kinh doanh cà phê

Keurig Dr Pepper chi 18 tỷ đô la thâu tóm JDE Peet’s, củng cố mảng kinh doanh cà phê

Thủ tướng chỉ đạo tập trung khắc phục hậu quả BÃO SỐ 5; quyết liệt ứng phó mưa lũ sau bão

Thủ tướng chỉ đạo tập trung khắc phục hậu quả BÃO SỐ 5; quyết liệt ứng phó mưa lũ sau bão

Trump dọa áp thuế 200% lên Trung Quốc nếu hạn chế xuất khẩu nam châm đất hiếm

Trump dọa áp thuế 200% lên Trung Quốc nếu hạn chế xuất khẩu nam châm đất hiếm

Lazada Việt Nam và POP MART 'khuấy động' Ngày Siêu Thương Hiệu

Lazada Việt Nam và POP MART 'khuấy động' Ngày Siêu Thương Hiệu

Các hãng ô tô lớn đối mặt với sự thật phũ phàng trong thời đại ‘đa khủng hoảng’

Các hãng ô tô lớn đối mặt với sự thật phũ phàng trong thời đại ‘đa khủng hoảng’

Tin đọc nhiều

Trump dọa áp thuế 200% lên Trung Quốc nếu hạn chế xuất khẩu nam châm đất hiếm

Trump dọa áp thuế 200% lên Trung Quốc nếu hạn chế xuất khẩu nam châm đất hiếm

Thế giới dưới tác động của thuốc giảm cân GLP-1

Thế giới dưới tác động của thuốc giảm cân GLP-1

Ra mắt không gian văn hóa di sản gốm sứ tâm linh Nason

Ra mắt không gian văn hóa di sản gốm sứ tâm linh Nason

Giấc mơ Nobel của Trump vẫn còn xa

Giấc mơ Nobel của Trump vẫn còn xa

Ngành Văn hóa Việt Nam 80 năm đồng hành cùng sự nghiệp cách mạng vẻ vang của Đảng và dân tộc

Ngành Văn hóa Việt Nam 80 năm đồng hành cùng sự nghiệp cách mạng vẻ vang của Đảng và dân tộc

Hà Nội khai mạc Hội chợ thương hiệu hàng xuất khẩu Việt Nam 2025

Hà Nội khai mạc Hội chợ thương hiệu hàng xuất khẩu Việt Nam 2025

Ba điều châu Âu mong muốn khi chuẩn bị gặp Tổng thống Mỹ Donald Trump

Ba điều châu Âu mong muốn khi chuẩn bị gặp Tổng thống Mỹ Donald Trump

Kỷ niệm 20 năm thành lập Câu lạc bộ 'Mãi mãi tuổi 20'

Kỷ niệm 20 năm thành lập Câu lạc bộ 'Mãi mãi tuổi 20'

Hơn 23.200 cú sét đánh ở miền Bắc rạng sáng nay

Hơn 23.200 cú sét đánh ở miền Bắc rạng sáng nay

Dell Technologies châu Á-Thái Bình Dương và Nhật Bản có Chủ tịch mới

Dell Technologies châu Á-Thái Bình Dương và Nhật Bản có Chủ tịch mới

Video xem nhiều

Ford F-150 Lightning 2022 ra mắt: Bán tải chạy điện giá khởi điểm chưa đến 40 nghìn USD

Ford F-150 Lightning 2022 ra mắt: Bán tải chạy điện giá khởi điểm chưa đến 40 nghìn USD

Isuzu Mu-X 2021 hoàn toàn mới: Thiết kế hiện đại và đầy công nghệ

Isuzu Mu-X 2021 hoàn toàn mới: Thiết kế hiện đại và đầy công nghệ

Honda MSX 125 Grom 2021 mẫu xe côn tay phiên bản đường đua

Honda MSX 125 Grom 2021 mẫu xe côn tay phiên bản đường đua

Geneva Motor Show 2020: Bentley hé lộ siêu xe Bacalar triệu đô

Geneva Motor Show 2020: Bentley hé lộ siêu xe Bacalar triệu đô

Lộ diện siêu xe hypercar Czinger 21C tăng tốc 0-100km/h chưa tới 2 giây

Lộ diện siêu xe hypercar Czinger 21C tăng tốc 0-100km/h chưa tới 2 giây

Xe máy điện VinFast được CNN chọn là 1 trong 5 biểu tượng mới của Hà Nội

Xe máy điện VinFast được CNN chọn là 1 trong 5 biểu tượng mới của Hà Nội

Một ngày trải nghiệm giấc mơ trở thành tay đua F1 chuyên nghiệp ở Nhật Bản

Một ngày trải nghiệm giấc mơ trở thành tay đua F1 chuyên nghiệp ở Nhật Bản

Bắc Sơn mây hát

Bắc Sơn mây hát

Trực tiếp: Apple ra mắt Iphone 11 tại Cupertino, California, Mỹ

Trực tiếp: Apple ra mắt Iphone 11 tại Cupertino, California, Mỹ

Sếp nhà bán lẻ làm lộ ngày bán iPhone 11

Sếp nhà bán lẻ làm lộ ngày bán iPhone 11

Chiếc điều hòa cá nhân này của Sony là tất cả những gì bạn cần để sống sót qua mùa hè nóng nực

Chiếc điều hòa cá nhân này của Sony là tất cả những gì bạn cần để sống sót qua mùa hè nóng nực

5G thay đổi tương lai của bạn như thế nào?

5G thay đổi tương lai của bạn như thế nào?

Bàn về tầm nhìn và các trụ cột của công nghệ thông tin di động 6G
04/03/2022
Chip xử lý A15 Bionic của Apple có gì mới
15/09/2021
Sex Education mùa 3 được Netflix công chiếu vào 17/9
14/09/2021
iPhone 13 không thay đổi nhiều về ngoại hình, camera được nâng cấp mạnh
13/09/2021
Cách xem trực tiếp sự kiện ra mắt iPhone 13 và Apple Watch 7
10/09/2021
VNEID của Bộ Công an khác các ứng dụng đang được vận hành?
10/09/2021
'Cái tôi' thời 4.0 và tính hai mặt của mạng xã hội
04/09/2021
'Muôn màu' cảm xúc của trẻ trong ngày khai giảng online
24/08/2021
Chủ tịch Chu Ngọc Anh giải toả 'ách tắc' về Giấy đi đường cho người dân Thủ đô
10/08/2021
Hàng loạt Macbook M1 tự dưng vỡ màn hình, Apple có đồng ý bảo hành?
02/08/2021
6 bộ phim hay nhất để xem trên VieON
29/01/2021
Bắc Ninh: Không ký kết triển khai dự án Owifi 5G với CSE Singapore
27/06/2020
Bị World Bank cấm dự thầu 7 năm, công ty Sao Bắc Đẩu thừa nhận sai sót
27/06/2020
Wefinex - Mô hình hoạt động đa cấp "đội lốt" đầu tài chính trên mạng internet
10/06/2020
Khai trừ MISA khỏi Câu lạc bộ Chữ ký số và Giao dịch điện tử Việt Nam
27/05/2020
Chuyển đổi số - Nên hiểu như thế nào cho đúng
25/05/2020
Chống thất thu thuế là thách thức lớn đối với nền kinh tế số
29/04/2020
Cách chuyển tập tin sang máy tính mới
10/11/2019
VNPT, MobiFone, VTC sẽ hoàn thành cổ phần hóa trước năm 2021
20/08/2019
5G thay đổi tương lai của bạn như thế nào?
26/07/2019
Nhận diện hành vi lừa đảo trên không gian mạng
25/07/2019
Truyền hình OTT - Hướng đi mới của các “nhà Đài”
24/07/2019