Đề xuất ứng dụng thiết bị Drone trong công tác truyền thông ở cơ sở

Ban biên tập Tạp chí Điện tử dẫn quan điểm, đề xuất của Cục thông tin cơ sở về việc ứng dụng công nghệ mới vào công tác truyền thông ở cơ sở, hiệu quả tại các khu vực miền núi, biên giới, hải đảo, vùng hay bị thảm họa, thiên tai. Tiêu đề bài báo do Ban biên tập Tạp chí Điện tử đặt.

Drone hay còn gọi là Unmanned Aerial Vehicle (UAV). Theo Cục quản lý hàng không liên bang Mỹ (FAA) định nghĩa, Drone là một loại phương tiện máy bay không người lái, được điều khiển từ xa tích hợp thêm những thiết bị phát thanh, ghi hình (camera)... Drone có nhiều hình dạng, kích thước và công dụng khác nhau tùy vào mục đích sử dụng.

1. Ứng dụng của thiết bị Drone hiện nay

a) Các nước trên thế giới:

Ứng dụng trong dự báo thời tiết: Thiết bị Drone được ứng dụng phổ biến ở nhiều quốc gia phát triển như Mỹ, Nga, Nhật, Trung Quốc và các nước Châu Âu nhằm quan sát, thu thập thông tin khí tượng phục vụ cho mục đích dự báo thời tiết.

Ứng dụng trong cứu hộ, cứu nạn: Giúp phát hiện con người trong những trường hợp nguy hiểm như sạt lở, lũ lụt, hỏa hoạn hay động đất và truyền trực tiếp đến trung tâm chỉ huy cứu hộ, cứu nạn.

Cơn bão Harvey tấn công bang Texas (Mỹ) với hậu quả tàn khốc vào năm 2017; thiết bị Drone đã hỗ trợ vận chuyển hàng hoá, thuốc men, đồ cứu trợ và tìm kiếm những nạn nhân mắc kẹt trong vùng bão, đống đổ nát, được công nhận là công cụ cứu sinh quan trọng trong thảm kịch này. Philippine cũng dùng thiết bị Drone trong công tác cứu hộ và tìm kiếm sau cơn bão Hải Yến (Haiyan) năm 2013. Nhật Bản dùng thiết bị Drone trong công tác cứu hộ và tìm kiếm trong thảm họa kép vào năm 2011.

Ảnh minh họa. Ảnh internet

Với công nghệ sử dụng hình ảnh nhiệt gắn trên thiết bị Drone trong tìm kiếm cứu hộ, cứu nạn, việc tìm kiếm người bị chôn vùi dưới đống đổ nát, người ẩn dưới tán cây rậm rạp, bị lạc trong một khu rừng rậm cực kỳ hiệu quả. Giải pháp mới này có khả năng hỗ trợ việc cứu hộ bằng một mạng lưới các thiết bị Drone hoạt động đồng thời và giao tiếp với nhau qua một giao thức trao đổi nội bộ, hệ thống xử lý mặt đất sẽ bắt tín hiệu từ mạng Drone, phân tích, chuyển tiếp kết quả và chỉ dẫn cho các đội tìm kiếm như hình mô tả dưới đây.

Kịch bản tìm kiếm với mạng các UAV. Ảnh internet

Thiết bị Drone thu thập dữ liệu trực quan ở các khu vực bị ảnh hưởng giúp chính quyền, cơ quan chức năng đánh giá thiệt hại để có kế hoạch khắc phục hậu quả một cách chính xác. Các công ty bảo hiểm có thể nhanh chóng chuẩn bị và thực hiện các nhiệm vụ phân tích thiệt hại ở nhiều thành phố, làng mạc.

Ứng dụng trong lĩnh vực y tế: Các nước Mỹ, Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Australia… sử dụng thiết bị Drone được trang bị loa phát thanh để phục vụ công tác chống dịch Covid-19; thông báo giải tán đám đông, truyền thông về dịch bệnh, nhắc nhở người dân đeo khẩu trang, hạn chế đi lại, đảm bảo về nhà an toàn, khuyến cáo bảo vệ sức khỏe cho bản thân và người xung quanh.

Drone tầm nhiệt tìm người sốt do Covid-19. Ảnh internet

Tại Trung Quốc, nhiều địa phương đã sử dụng thiết bị Drone để phun thuốc khử trùng, diệt khuẩn môi trường, làm sạch môi trường từ trên cao cho các ngôi làng, thị trấn, thành phố, nhắc nhở người dân bằng loa phát thanh gắn trên Drone. Thành phố Phụ Tân thuộc tỉnh Liêu Ninh (Trung Quốc) đã dùng Drone trang bị loa phát thanh và camera tầm nhiệt để hỗ trợ theo dõi dịch bệnh. Loa phát thanh thông báo nhắc người dân chú ý giữ vệ sinh cá nhân và thực hiện các biện pháp phòng bệnh; camera tầm nhiệt có thể phát hiện chính xác nhiệt độ và hình ảnh người đang sốt cao ở nơi đông người, nhờ đó cơ quan chức năng có thể xác định bất kỳ người nào nghi nhiễm nCoV trong phạm vi camera tầm nhiệt quét đến. Sau đó, gửi thông báo tới trung tâm và trung tâm gửi thông báo kêu gọi người nghi nhiễm tới bệnh viện kiểm tra.

Ứng dụng trong phòng cháy, chữa cháy: Ngày 15/4/2019, tại Pháp, đội cứu hoả đã triển khai thiết bị Drone để chữa cháy Nhà thờ Đức bà Paris. Các thiết bị Drone cung cấp cho các trung tâm chỉ huy chữa cháy một cái nhìn 360° về một tòa nhà đang cháy, đồng thời bơm nước dập tắt ngọn lửa. Bằng cách sử dụng hình ảnh có cảm ứng nhiệt để theo dõi tiến trình hỏa hoạn và phát hiện nạn nhân qua làn khói dày… Qua đó, đội cứu hoả đã xử lý được các những ngọn lửa lớn từ phía bên trong của công trình đang cháy, giảm thiệt hại đáng kể. Thiết bị Drone có thể đưa nước, các phương tiện khác lên độ cao mà lực lượng cứu hỏa không thể đưa lên được.

Ứng dụng trong lĩnh vực nông nghiệp: Ở Mỹ, thiết bị Drone được các trang trại nông nghiệp sử dụng để quản lý chính xác và tăng chất lượng thu hoạch trong khi duy trì hoặc giảm đầu vào cho sản xuất. Ở Đức, thiết bị Drone được dùng để quản lý đất và bảo vệ môi trường. Hiện nay việc sử dụng thiết bị Drone trong nông nghiệp ở Nhật Bản, Hàn Quốc đạt khoảng 70% ở những vùng có địa hình khó tiếp cận và không sử dụng nhiều lao động phổ thông.

Ứng dụng trong công tác truyền thông: Gần đây có rất nhiều thông tin về những trường hợp phóng viên đi chiến trường hoặc khảo sát những địa hình hiểm trở gặp nạn trong lúc làm việc. Trong thời buổi công nghệ phát triển hiện nay, thay vì phải tự mình thâm nhập vào những khu chiến sự, leo trèo trên những địa hình hiểm trở, thì những nhà báo, phóng viên trong tương lai có thể sử dụng thiết bị Drone để ghi lại những hình ảnh, thước phim cần thiết mà không phải đối mặt với những rủi ro về mạng sống. Công dụng của thiết bị Drone không chỉ dừng lại ở đó, những góc chụp, góc nhìn được thực hiện bằng thiết bị Drone có thể đem lại cho phóng viên, nhà báo cái nhìn toàn cảnh về vị trí nơi họ đang quan sát. Hiện nay có nhiều trường đào tạo báo chí, truyền thông trên thế giới đã giảng dạy cho sinh viên về những tiện ích và cách sử dụng thiết bị Drone để tác nghiệp.

Ảnh minh họa. Ảnh internet

b) Tại Việt Nam:

Trong lĩnh vực nông nghiệp: Hiện nay một số địa phương đã sử dụng thiết bị Drone phục vụ sản xuất nông nghiệp, như ở các huyện Nga Sơn, Hậu Lộc, Hoằng Hóa, Yên Định thuộc tỉnh Thanh Hóa đã dùng thiết bị Drone do doanh nghiệp Ari Drone Việt Nam cung cấp để phun thuốc trừ sâu cho cây trồng với năng suất bằng 28 người lao động thủ công, thời gian phun chỉ từ 10 - 15 phút cho 01 ha lúa.

Tại tỉnh Thái Bình, một số công ty đã tiến hành phun thuốc trừ sâu hơn 200ha diện tích lúa bằng thiết bị Drone giúp tiết kiệm chi phí và nhân công, đồng thời còn giúp người nông dân tránh được các độc hại do thuốc bảo vệ thực vật gây ra.

Tại tỉnh Phú Yên cũng tiến hành phun thuốc bảo vệ thực vật cho 150ha lúa bằng thiết bị Drone giúp giảm chi phí thuê dịch vụ khoảng 10%, năng suất dự kiến tăng từ 7 đến 15%. Các tỉnh An Giang, Đồng Tháp, Hậu Giang và một số tỉnh ở khu vực Tây nguyên đã ứng dụng thiết bị Drone trong hoạt động nông nghiệp để phun thuốc trừ sâu, phun phân bón lá, gieo hạt, quản lý cây trồng, quản lý thủy lợi. Thiết bị Drone góp phần giúp ngành nông nghiệp Việt Nam phát triển theo hướng bền vững.

Ảnh minh họa. Ảnh internet

Trong lĩnh vực đo đạc, khảo sát: Tại tỉnh Thanh Hóa một số dự án sử dụng thiết bị Drone do Công ty Trắc địa Bản đồ THC thực hiện như: Tính khối lượng chi tiết mỏ đất ở xã Xuân Hoà, huyện Như Xuân; khảo sát lập bản đồ 1/5000 phục vụ quy hoạch chung xã Hưng Lộc, huyện Hậu Lộc; khảo sát chi tiết mặt bằng nhà xưởng Công ty Long Hải, Thị xã Nghi Sơn; khảo sát lập bản đồ 1/5000 phục vụ quy hoạch chung xã Hưng Lộc, huyện Hậu Lộc; thành lập bản đồ địa chính xã Hà Ninh, huyện Hà Trung.

2. Đề xuất ứng dụng thiết bị Drone trong công tác truyền thông ở cơ sở

Hoạt động thông tin cơ sở hiện nay được tổ chức bằng nhiều loại hình thông tin khác nhau, như: Hệ thống truyền thanh xã, phường, thị trấn; Tuyên truyền lưu động; Tuyên truyền miệng của báo cáo viên, tuyên truyền viên cơ sở và các hình thức hoạt động thông tin cơ sở khác. Tuy nhiên, hiện nay nhiều khu vực miền núi, vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo người dân sống phân tán; đồng bào dân tộc thiểu số sống ở vùng núi cao, vùng lõm, không có điện, không có sóng viễn thông, nơi bị lũ lụt chia cắt… thì việc truyền thông đến người dân bằng những loại hình, phương tiện thông tin trên bị hạn chế rất nhiều.

Qua tìm hiểu việc ứng dụng thiết bị Drone ở một số quốc gia trên thế giới và ở một số địa phương trong nước, cho thấy “công nghệ sẽ ngày càng đóng vai trò quan trọng và là công cụ vận hành không thể thiếu trong bất cứ hoạt động gì trong tương lai”. Do đó, việc sử dụng thiết bị Drone gắn loa phát thanh, camera rất có hiệu quả trong công tác truyền thông ở những khu vực miền núi, biên giới, hải đảo, vùng hay bị thảm họa, thiên tai, giúp các cơ quan quản lý và người dân địa phương chủ động trong việc phòng, chống dịch bệnh cũng như các thảm họa, thiên tai.

Cục Thông tin cơ sở đề xuất với Ban Chỉ đạo Quốc gia Phòng, chống thiên tai; Tổng cục Phòng, chống thiên tai (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) đầu tư, trang bị thiết bị Drone cho Ban Chỉ huy phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn một số tỉnh khu vực miền núi phía Bắc và khu vực miền Trung - Tây Nguyên, nơi thường xuyên xảy ra thiên tai để phục vụ công tác truyền thông và trợ giúp chính quyền, người dân chủ động ứng phó với thiên tai, hạn chế tối đa thiệt hại về người và tài sản.

Khổng Mạnh Tuấn - Cục Thông tin cơ sở