Chuyên gia lo ngại về 'thử nghiệm diệt vệ tinh có tính hủy diệt'
Mới đây, 26 doanh nghiệp hàng không vũ trụ trên khắp thế giới vừa đưa ra một tuyên bố chung, thể hiện sự phản đối mạnh mẽ đối với thử nghiệm diệt vệ tinh. Các chuyên gia đều bày tỏ lo ngại rằng các "thử nghiệm diệt vệ tinh có tính hủy diệt" (ASAT) có thể tạo ra nhiều mảnh vụn đe dọa môi trường quỹ đạo và nguy cơ gây nguy hiểm cho các chuyến bay vũ trụ.
Đồ họa của NASA mô tả số lượng rác vũ trụ hiện đang quay quanh Trái đất - Nguồn: NASA.
Tuyên bố này nhằm hỗ trợ những nỗ lực quốc tế nhằm chấm dứt "thử nghiệm diệt vệ tinh có tính hủy diệt" (ASAT). Mục tiêu chính của tuyên bố là tạo ra một môi trường không gian an toàn và bền vững hơn cho toàn cầu.
Danh sách các đối tác ký tên bao gồm các tổ chức lớn, trong đó có Axiom Space, đơn vị đã tổ chức hai sứ mệnh đưa phi hành gia tư nhân tới Trạm Vũ trụ Quốc tế, và Planet, công ty sử dụng hàng trăm vệ tinh để thu thập dữ liệu quan sát Trái đất.
Mỹ đã cam kết từ tháng 4 năm 2022 không tiến hành các vụ thử nghiệm diệt vệ tinh phóng từ mặt đất (DA-ASAT) có tính chất hủy diệt. Tuy nhiên, các chuyên gia cảnh báo rằng những cuộc thử nghiệm ASAT vẫn mang lại mối đe dọa lớn cho an ninh toàn cầu, do tạo ra nhiều mảnh vụn trên quỹ đạo.
Theo tuyên bố, những mảnh vụn này có thể tồn tại lâu dài, gây đe dọa tài sản quốc gia, tàu vũ trụ thương mại và các dịch vụ hàng ngày trên không gian. Nó cũng tăng chi phí và không chắc chắn cho các hoạt động vũ trụ hiện tại và tương lai, làm suy giảm sự hứng thú của nhà đầu tư và nhà khai thác.
Với 37 quốc gia đã tham gia vào nghị quyết chấm dứt ASAT, cùng với những nước lớn như Canada, Pháp, Đức, Nhật Bản, Hàn Quốc và Vương quốc Anh, cộng đồng quốc tế đang dần thúc đẩy nỗ lực để đảm bảo an toàn không gian và giảm thiểu rủi ro cho hoạt động trên quỹ đạo Trái đất.
Tháng 9-2022, Mỹ đưa ra nghị quyết về việc chấm dứt ASAT tại Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc và đề nghị các quốc gia khác đưa ra cam kết tương tự.
Theo tổ chức về an toàn thế giới Secure World Foundation (SWF), hiện nay có 37 quốc gia tham gia vào nghị quyết này. Trong số đó, một số nước có hoạt động không gian mạnh như Canada, Pháp, Đức, Nhật Bản, Hàn Quốc và Vương quốc Anh.
Các hoạt động ASAT trực tiếp không chỉ là một mối đe dọa giả định. Ví dụ, vào năm 2007, Trung Quốc phá hủy một trong những vệ tinh chết của mình và tạo ra một đám mây mảnh vụn mới trên quỹ đạo Trái đất.
Nga cũng làm theo vào tháng 11-2021, phá hủy một tàu vũ trụ thời Liên Xô có tên Cosmos 1408, tạo ra hàng ngàn mảnh vụn trên quỹ đạo Trái đất.
Theo tạp chí Điện tử và Ứng dụng
