Sự lớn mạnh của các "Ông lớn" và những lo ngại về "mặt trái" của sức mạnh này

Ninh Gia
29/12/2020 06:43
D

Những biến động về dịch COVID-19 trong năm 2020 đã đẩy nhanh quá trình chuyển đổi số của nhân loại trong năm qua, cùng với đó là sự lớn mạnh của các "ông lớn" công nghệ về cả sức mạnh tài chính cũng như tầm ảnh hưởng với toàn thế giới đẩy các công ty nhỏ đến bờ vực phá sản và thất nghiệp lan rộng.

Theo đó, do ảnh hưởng của đại dịch viêm đường hô hấp cấp COVID-19, hầu hết người dân trên khắp thế giới trong năm 2020 đều phải trải qua lệnh phong tỏa và thực hiện quy định giãn cách xã hội, theo đó thời gian ở nhà và làm việc từ xa của mỗi cá nhân cũng tăng lên.

Sự lệ thuộc của con người vào các thiết bị và công nghệ đã làm giấy lên quan ngại về sự bất bình đẳng và phân hoá giầu nghèo

Sự lệ thuộc của con người vào các thiết bị và công nghệ đã làm giấy lên quan ngại về sự bất bình đẳng và phân hoá giầu nghèo.

Thực tế này đã đẩy nhanh công cuộc chuyển đổi số, qua đó nâng tầm ảnh hưởng của các công ty công nghệ lớn đối với hàng tỷ người tiêu dùng trên toàn cầu.

Trong đại dịch, hầu hết các hoạt động của con người như học tập, làm việc, mua sắm, tư vấn sức khỏe,... đều được thực hiện trực tuyến. Trong khi người dùng phương Tây lựa chọn Google hay Facebook, thì hàng trăm triệu người Trung Quốc tập trung vào các nền tảng của Baidu, Alibaba, Tencent hoặc Xiaomi.

"Kẻ khóc, người cười" là điều không thể tránh khỏi trong đại dịch. Trong khi chính phủ các nước phải chi hàng nghìn tỷ USD nhằm cứu vãn tình trạng phá sản và thất nghiệp lan rộng, thì giá trị cổ phiếu của các công ty này đã tăng mạnh kể từ tháng 1: cổ phiếu của Facebook tăng 35%, Amazon tăng 67% và Apple tăng 68%.

Giá trị cổ phiếu của Zoom, ứng dụng họp trực tuyến ra mắt năm 2011 do một kỹ sư đến từ California (Mỹ) tạo ra, đã nhảy vọt tới 600% trong năm 2020, còn giá trị cổ phiếu của Airbnb cũng tăng gấp đôi trong ngày diễn ra thương vụ phát hành cổ phiếu lần đầu (IPO) của công ty này.

Trong khi đó, các ứng dụng của Trung Quốc, vốn từ lâu bị bó hẹp trong thị trường nội địa, lại đang bùng nổ tại nhiều cửa hàng ứng dụng trên khắp thế giới, nổi bật là ứng dụng chia sẻ video ngắn TikTok, ứng dụng mua sắm quần áo SHEIN và một nền tảng chia sẻ video khác là Likee.

COVID-19 có thể giúp các công ty công nghệ lớn phát triển mạnh mẽ hơn, nhưng nó cũng làm dấy lên những lời kêu gọi chấn chỉnh các công ty này, với xu hướng ngày càng mở rộng sau hàng trăm vụ việc thâu tóm thị trường.

Ông Toledano, người từng viết cuốn sách về việc đòi lại quyền kiểm soát từ Google, Amazon, Facebook và Apple, cho biết đến năm 2017, các lợi ích, đặc biệt trong lĩnh vực cải tiến công nghệ, được xem là vượt trội so với những tổn thất. Vị thế của các công ty này cũng đã thay đổi, sau hàng loạt các cáo buộc trốn thuế, cạnh tranh không lành mạnh, ăn cắp nội dung truyền thông và lan truyền tin giả.

Nguồn thu nhập có được từ thời kỳ giãn cách xã hội tạo nên động lực tài chính có sự lớn mạnh của các ông lớn công nghệ

Nguồn thu nhập có được từ thời kỳ giãn cách xã hội tạo nên động lực tài chính có sự lớn mạnh của các ông lớn công nghệ.

Liên minh châu Âu (EU) đã công bố bộ quy tắc mới đầy tham vọng nhằm kiềm soát các công ty này, từ việc hạn chế sức mạnh của họ trong thị trường chung cho đến thực hiện các biện pháp trừng phạt mạnh tay đối với việc phát tán tin giả và những tuyên bố mang tính kích động, cũng như yêu cầu chuyển đổi thuật toán.

Đạo luật dịch vụ kỹ thuật số (DSA) đã khiến các công ty phải đối mặt với những hình phạt nghiêm khắc, hoặc thậm chí bị loại khỏi thị trường EU do vi phạm quy định.

Bà Margrethe Vestager, Ủy viên phụ trách cạnh tranh của EU cho biết dự thảo luật sẽ "lập lại trật tự cho thế giới trực tuyến hỗn loạn", kiểm soát những "kẻ gác cổng" vĩ đại đang thâu tóm các thị trường.

Mỹ cũng đang hành động trước những lo ngại về cạnh tranh không lành mạnh, khi các cơ quan thi hành pháp luật liên bang và quốc gia của nước này đệ đơn kiện Facebook hôm 9/12 nhằm lật lại các thương vụ thâu tóm Instagram và WhatsApp.

Bộ trưởng Tư pháp bang New York Letitia James cho biết trong gần 10 năm qua, Facebook đã sử dụng ưu thế và sức mạnh độc quyền để chèn ép các đối thủ nhỏ hơn, cũng như dập tắt khả năng cạnh tranh của các công ty này, hoàn toàn bằng chi phí hàng ngày của người dùng.

Hồi tháng 10, Bộ Tư pháp Mỹ và 11 bang của nước này cũng đã kiện Google, cáo buộc công ty này tăng cường độc quyền trên lĩnh vực tìm kiếm và quảng cáo trực tuyến.

Trong khi đó, tại Trung Quốc, giới chức nước này đã siết chặt quy định về nội dung trong vài tháng qua, cũng như thông báo các quy định mới về thương mại điện tử.

Việc đình chỉ IPO đối với công ty thanh toán trực tuyến Ant Group, có giá trị vốn hóa lên tới 34 tỷ USD, được giới quan sát nhận định là đòn mạnh của Chính phủ Trung Quốc đối với hoạt động thương mại điện tử. Tuần trước, các thanh tra thị trường đã mở cuộc điều tra đối với Alibaba, công ty mẹ của Ant.

Bất chấp phản đối từ phía cộng đồng về việc không kiểm soát nguồn tin sai sự thật và phát biểu kích động, lợi nhuận ròng của các công ty công nghệ không bị ảnh hưởng nhiều.

Tại Mỹ, Facebook bị các nhà quảng cáo kêu gọi tẩy chay hồi tháng 7, cùng với làn sóng hưởng ứng đòi "quyền được sống cho người da màu", song không chịu thiệt hại đáng kể nào về kinh tế.

Các nền tảng gọi xe là Uber và Lyft, từng từ chối tuyển hàng nghìn tài xế theo yêu cầu luật pháp tại California, vẫn thu hút rất nhiều người ủng hộ trong cuộc trưng cầu ý dân hồi tháng 11 vừa qua.

Tại Pháp, Amazon bị cáo buộc phá hoại các doanh nghiệp nhỏ, bóc lột nhân viên và thúc đẩy việc tiêu dùng quá mức bất chấp rủi ro về môi trường, thế nhưng công ty của tỷ phú Jeff Bezos vẫn đạt mức doanh thu kỷ lục trong ngày "Black Friday" vừa qua.

Bà Shoshana Zuboff, giáo sư tại Trường Kinh doanh Harvard, đồng thời là tác giả của cuốn sách viết về "chủ nghĩa tư bản kiểm soát", đã lên tiếng phản đối việc bán dữ liệu người dùng cho các nhà quảng cáo. Phát biểu tại Nghị viện châu Âu hồi tuần trước, bà Zuboff cho biết cần ngăn chặn khả năng Google thâu tóm công ty chế tạo thiết bị theo dõi sức khỏe FitBit.

Tuy nhiên, một số ý kiến khác lại cho rằng hoạt động quảng cáo tập trung không phải điều gì mới. Jacques Cremer, Giáo sư tại Đại học Kinh tế Toulouse (Pháp), cho rằng việc Facebook, Google và Twitter sử dụng dữ liệu để quảng cáo là "bình thường".

Theo ông Cremer, việc kiểm soát các nền tảng công nghệ là điều cần thiết, nhưng cần tránh biến những nền tảng này thành "bù nhìn", bởi đó là sản phẩm của "những công ty sáng tạo, có hệ thống quản lý tuyệt vời và chất lượng dịch vụ cao".

Theo Tạp chí Điện tử

Bình luận

Tối thiểu 10 chữ Tiếng việt có dấu Không chứa liên kết

Gửi bình luận

Tin cùng chuyên mục

Sự thúc đẩy của Công nghệ tiên tiến trong quá trình tiến hóa tiếp theo của loài người

Sự thúc đẩy của Công nghệ tiên tiến trong quá trình tiến hóa tiếp theo của loài người

Đo kiểm trong sản xuất đại trà bảng mạch giá thấp: Đương đầu thách thức

Đo kiểm trong sản xuất đại trà bảng mạch giá thấp: Đương đầu thách thức

Dự báo công nghệ năm 2023 của Keysight - Kiến giải từ hãng đo lường và kiểm thử hàng đầu thị trường (phần 2)

Dự báo công nghệ năm 2023 của Keysight - Kiến giải từ hãng đo lường và kiểm thử hàng đầu thị trường (phần 2)

Giải pháp nguồn outdoor giúp giảm chi phí vận hành khai thác (Opex) cho mạng di động

Giải pháp nguồn outdoor giúp giảm chi phí vận hành khai thác (Opex) cho mạng di động

Dự báo công nghệ năm 2023 của Keysight - Kiến giải từ hãng đo lường và kiểm thử hàng đầu thị trường (phần 1)

Dự báo công nghệ năm 2023 của Keysight - Kiến giải từ hãng đo lường và kiểm thử hàng đầu thị trường (phần 1)

Chuyển đổi số: Những việc cần làm ngay một cách thực chất!

Chuyển đổi số: Những việc cần làm ngay một cách thực chất!

AI "lấn sân" hội họa, nghệ thuật AI có phải là nghệ thuật đích thực?

AI "lấn sân" hội họa, nghệ thuật AI có phải là nghệ thuật đích thực?

5G và các thách thức trong thiết kế hệ thống IoT công nghiệp

5G và các thách thức trong thiết kế hệ thống IoT công nghiệp

Cần giải pháp “gỡ khó” về nguyên liệu cho ngành… điện tử

Cần giải pháp “gỡ khó” về nguyên liệu cho ngành… điện tử

Chuyển đổi số để Báo chí cách mạng Việt Nam bắt nhịp với thời đại công nghệ

Chuyển đổi số để Báo chí cách mạng Việt Nam bắt nhịp với thời đại công nghệ

Một số khuyến nghị về định hướng chiến lược chuyển đổi số báo chí quốc gia

Một số khuyến nghị về định hướng chiến lược chuyển đổi số báo chí quốc gia

Báo chí số - Nhìn lại 30 năm nghiên cứu và triển vọng phía trước

Báo chí số - Nhìn lại 30 năm nghiên cứu và triển vọng phía trước

Tin mới cập nhật

Chương trình 'Năng lượng và phát triển' trên kênh VTC14

Chương trình 'Năng lượng và phát triển' trên kênh VTC14

Visa hợp tác cùng SmartPay thúc đẩy các giải pháp thanh toán số tại Việt Nam

Visa hợp tác cùng SmartPay thúc đẩy các giải pháp thanh toán số tại Việt Nam

Panasonic khởi động cuộc thi 'Qua ống kính trẻ thơ 2023'

Panasonic khởi động cuộc thi 'Qua ống kính trẻ thơ 2023'

Lãi suất đầu năm 2023 vẫn 'neo' cao là do đâu?

Lãi suất đầu năm 2023 vẫn 'neo' cao là do đâu?

UNIQLO tổ chức Tuần Lễ Cảm Ơn

UNIQLO tổ chức Tuần Lễ Cảm Ơn

Dữ liệu thông tin là nguồn năng lượng mới để thúc đẩy nền kinh tế

Dữ liệu thông tin là nguồn năng lượng mới để thúc đẩy nền kinh tế

Sony 'bội thu' giải thưởng tại TIPA World Awards 2023

Sony 'bội thu' giải thưởng tại TIPA World Awards 2023

Quy hoạch điện VIII gắn phát triển năng lượng với sản xuất xanh

Quy hoạch điện VIII gắn phát triển năng lượng với sản xuất xanh

PowerShot V10: thiết bị bỏ túi dành cho nhà sáng tạo nội dung

PowerShot V10: thiết bị bỏ túi dành cho nhà sáng tạo nội dung

Đào tạo và sát hạch giấy phép lái xe đường bộ cần được đồng bộ với công nghệ

Đào tạo và sát hạch giấy phép lái xe đường bộ cần được đồng bộ với công nghệ

Keysight được Fira xác nhận hợp chuẩn công cụ tự động đo kiểm tuân thủ lớp vật lý PHY băng siêu rộng

Keysight được Fira xác nhận hợp chuẩn công cụ tự động đo kiểm tuân thủ lớp vật lý PHY băng siêu rộng

Wuling HongGuang Mini EV: xe điện "bình dân" sắp ra mắt tại Việt Nam

Wuling HongGuang Mini EV: xe điện "bình dân" sắp ra mắt tại Việt Nam

Tin đọc nhiều

Sự thúc đẩy của Công nghệ tiên tiến trong quá trình tiến hóa tiếp theo của loài người

Sự thúc đẩy của Công nghệ tiên tiến trong quá trình tiến hóa tiếp theo của loài người

Đo kiểm trong sản xuất đại trà bảng mạch giá thấp: Đương đầu thách thức

Đo kiểm trong sản xuất đại trà bảng mạch giá thấp: Đương đầu thách thức

Dự báo công nghệ năm 2023 của Keysight - Kiến giải từ hãng đo lường và kiểm thử hàng đầu thị trường (phần 2)

Dự báo công nghệ năm 2023 của Keysight - Kiến giải từ hãng đo lường và kiểm thử hàng đầu thị trường (phần 2)

Giải pháp nguồn outdoor giúp giảm chi phí vận hành khai thác (Opex) cho mạng di động

Giải pháp nguồn outdoor giúp giảm chi phí vận hành khai thác (Opex) cho mạng di động

AI "lấn sân" hội họa, nghệ thuật AI có phải là nghệ thuật đích thực?

AI "lấn sân" hội họa, nghệ thuật AI có phải là nghệ thuật đích thực?

5G và các thách thức trong thiết kế hệ thống IoT công nghiệp

5G và các thách thức trong thiết kế hệ thống IoT công nghiệp

Bàn về tầm nhìn và các trụ cột của công nghệ thông tin di động 6G

Bàn về tầm nhìn và các trụ cột của công nghệ thông tin di động 6G

Cơ quan thuế trong kỷ nguyên số

Cơ quan thuế trong kỷ nguyên số

Cách mạng công nghiệp lần thứ 4 - Industry 4.0 là gì?

Cách mạng công nghiệp lần thứ 4 - Industry 4.0 là gì?

Nên hiểu thế nào về giá dầu âm lần đầu tiên trong lịch sử nhân loại

Nên hiểu thế nào về giá dầu âm lần đầu tiên trong lịch sử nhân loại

Video xem nhiều

Đại học Miami tạo ra cảm biến chất lượng không khí phát hiện Covid-19

Đại học Miami tạo ra cảm biến chất lượng không khí phát hiện Covid-19

Ford F-150 Lightning 2022 ra mắt: Bán tải chạy điện giá khởi điểm chưa đến 40 nghìn USD

Ford F-150 Lightning 2022 ra mắt: Bán tải chạy điện giá khởi điểm chưa đến 40 nghìn USD

Thông điệp lan tỏa mùa dịch COVID-19

Thông điệp lan tỏa mùa dịch COVID-19

Clip: Khuyến cáo đối với người lao động, người làm việc, người bán hàng tại khu dịch vụ trong dịch Covid-19

Clip: Khuyến cáo đối với người lao động, người làm việc, người bán hàng tại khu dịch vụ trong dịch Covid-19

Cỗ xe lai phản lực tăng tốc từ 0 - 1010 km/h trong 50 giây tham vọng phá kỷ lục thế giới

Cỗ xe lai phản lực tăng tốc từ 0 - 1010 km/h trong 50 giây tham vọng phá kỷ lục thế giới

“Rắn tiên tri” dự đoán đội tuyển Việt Nam thắng Thái Lan

“Rắn tiên tri” dự đoán đội tuyển Việt Nam thắng Thái Lan

Pretzel - Bánh quy cây: Biểu tượng văn hoá châu Âu với nhiều tranh cãi về nguồn gốc

Pretzel - Bánh quy cây: Biểu tượng văn hoá châu Âu với nhiều tranh cãi về nguồn gốc

Làm thế nào để nâng cao tương tác giữa loa và phòng nghe hiệu quả

Làm thế nào để nâng cao tương tác giữa loa và phòng nghe hiệu quả

Trực tiếp: Apple ra mắt Iphone 11 tại Cupertino, California, Mỹ

Trực tiếp: Apple ra mắt Iphone 11 tại Cupertino, California, Mỹ

Chiếc điều hòa cá nhân này của Sony là tất cả những gì bạn cần để sống sót qua mùa hè nóng nực

Chiếc điều hòa cá nhân này của Sony là tất cả những gì bạn cần để sống sót qua mùa hè nóng nực

Những gì bạn muốn biết về 5G

Những gì bạn muốn biết về 5G

5G thay đổi tương lai của bạn như thế nào?

5G thay đổi tương lai của bạn như thế nào?

Bàn về tầm nhìn và các trụ cột của công nghệ thông tin di động 6G
04/03/2022
Chip xử lý A15 Bionic của Apple có gì mới
15/09/2021
Sex Education mùa 3 được Netflix công chiếu vào 17/9
14/09/2021
iPhone 13 không thay đổi nhiều về ngoại hình, camera được nâng cấp mạnh
13/09/2021
Cách xem trực tiếp sự kiện ra mắt iPhone 13 và Apple Watch 7
10/09/2021
VNEID của Bộ Công an khác các ứng dụng đang được vận hành?
10/09/2021
'Cái tôi' thời 4.0 và tính hai mặt của mạng xã hội
04/09/2021
'Muôn màu' cảm xúc của trẻ trong ngày khai giảng online
24/08/2021
Chủ tịch Chu Ngọc Anh giải toả 'ách tắc' về Giấy đi đường cho người dân Thủ đô
10/08/2021
Hàng loạt Macbook M1 tự dưng vỡ màn hình, Apple có đồng ý bảo hành?
02/08/2021
6 bộ phim hay nhất để xem trên VieON
29/01/2021
Bắc Ninh: Không ký kết triển khai dự án Owifi 5G với CSE Singapore
27/06/2020
Bị World Bank cấm dự thầu 7 năm, công ty Sao Bắc Đẩu thừa nhận sai sót
27/06/2020
Wefinex - Mô hình hoạt động đa cấp "đội lốt" đầu tài chính trên mạng internet
10/06/2020
Khai trừ MISA khỏi Câu lạc bộ Chữ ký số và Giao dịch điện tử Việt Nam
27/05/2020
Chuyển đổi số - Nên hiểu như thế nào cho đúng
25/05/2020
Chống thất thu thuế là thách thức lớn đối với nền kinh tế số
29/04/2020
Cách chuyển tập tin sang máy tính mới
10/11/2019
VNPT, MobiFone, VTC sẽ hoàn thành cổ phần hóa trước năm 2021
20/08/2019
5G thay đổi tương lai của bạn như thế nào?
26/07/2019
Nhận diện hành vi lừa đảo trên không gian mạng
25/07/2019
Truyền hình OTT - Hướng đi mới của các “nhà Đài”
24/07/2019