Chi tiêu theo số phận: Khi thế hệ trẻ đánh đổi tương lai để 'sống cho hiện tại'

Tuấn Nam
25/09/2024 06:00
D

Trong thời đại số hóa và bất ổn kinh tế toàn cầu, một hiện tượng đáng chú ý đang nổi lên trong cộng đồng Gen Z và Millennials (Gen Y): "chi tiêu theo số phận". Thuật ngữ này, thoạt nghe có vẻ bi quan, nhưng lại phản ánh một thực tế đang diễn ra hàng ngày trong cuộc sống của nhiều người trẻ. Vậy đâu là nguyên nhân sâu xa và tác động lâu dài của xu hướng này?

Thế hệ Z và thế hệ thiên niên kỷ ngày càng “chi tiêu vô tội vạ”. Đâu là cách ngăn chặn

Hình minh họa. Nguồn: Getty

Khi nỗi sợ hãi chi phối quyết định tài chính

"Chi tiêu theo số phận" không đơn thuần là một hành vi tiêu dùng bốc đồng. Nó là biểu hiện của một tâm lý phức tạp, được nuôi dưỡng bởi sự bất an về tương lai và cảm giác bất lực trước những thách thức kinh tế. Theo Psychology Today, đây là hành vi mua sắm vô thức nhằm tự an ủi bản thân khi cảm thấy bi quan về nền kinh tế và tương lai.

Điều đáng nói là 96% người Mỹ lo lắng về tình trạng kinh tế hiện tại, và hơn một phần tư trong số họ đang sử dụng chi tiêu như một cơ chế đối phó với căng thẳng. Con số này không chỉ đáng báo động mà còn phản ánh một vấn đề sâu rộng hơn trong xã hội: sự thiếu vắng niềm tin vào tương lai của một bộ phận lớn thế hệ trẻ.

Ylva Baeckström, giảng viên cao cấp về tài chính tại Trường Kinh doanh King's, đã đưa ra một nhận xét sâu sắc khi cho rằng chi tiêu theo số phận tạo ra "ảo tưởng về sự kiểm soát trong một thế giới có vẻ như ngoài tầm kiểm soát". Điều này gợi mở một câu hỏi lớn: Liệu chúng ta đang trao quyền kiểm soát cuộc sống của mình cho những lo lắng và bất an?

Trường hợp của Stefania Troncoso Fernández, một nhà quảng cáo 28 tuổi ở Colombia, minh họa rõ nét cho thực trạng này. Cô chia sẻ rằng lạm phát cao và bất ổn chính trị khiến việc tiết kiệm trở nên dường như vô nghĩa. Khi một chương trình hỗ trợ mua nhà của chính phủ bị hủy bỏ, nó không chỉ đóng lại cánh cửa sở hữu nhà của Fernández mà còn tước đi hy vọng về một tương lai ổn định. Trang CNBC thông tin.

Thế hệ "nghèo hơn cha mẹ": Một tiên đoán tự thực hiện?

Baeckström đưa ra một nhận định gây sốc: thế hệ trẻ hiện nay có thể là "thế hệ đầu tiên nghèo hơn cha mẹ họ trong một thời gian dài". Đây không chỉ là một dự đoán mà còn là một cảnh báo. Khi niềm tin vào khả năng vượt qua thành tựu của thế hệ trước bị lung lay, nó có thể dẫn đến một vòng luẩn quẩn của sự tự bại.

Chi tiêu theo số phận, trong ngữ cảnh này, có thể được xem như một hành động phản kháng vô thức. Nếu tương lai dường như không thể đạt được, tại sao không tận hưởng hiện tại? Tuy nhiên, đây chính là con đường ngắn hạn dẫn đến hậu quả dài hạn.

Khi công nghệ trở thành "đồng phạm"

Sự phát triển của công nghệ thanh toán như Apple Pay và Google Pay đã vô tình trở thành "đồng phạm" trong xu hướng chi tiêu theo số phận. Samantha Rosenberg, đồng sáng lập của Belong, chỉ ra rằng các phương thức thanh toán này "bỏ qua cảm xúc liên quan đến quá trình quyết định mua hàng". Khi việc chi tiêu trở nên quá dễ dàng, ranh giới giữa nhu cầu thực sự và mua sắm bốc đồng trở nên mờ nhạt.

Để đối phó với xu hướng này, các chuyên gia đề xuất một loạt giải pháp, từ việc tăng cường "cảm giác đau đớn" khi chi trả đến việc nâng cao kiến thức tài chính. Tuy nhiên, điều quan trọng nhất có lẽ là thay đổi tư duy.

Trường hợp của Daivik Goel, một nhà sáng lập startup 25 tuổi ở Silicon Valley, là một ví dụ đáng chú ý. Khi tìm thấy niềm vui và ý nghĩa trong công việc, xu hướng chi tiêu theo số phận của anh "hoàn toàn biến mất". Điều này gợi ý rằng, thay vì chỉ tập trung vào việc kiểm soát chi tiêu, chúng ta cần nhìn nhận vấn đề một cách toàn diện hơn, bao gồm cả việc tìm kiếm sự thỏa mãn trong sự nghiệp và cuộc sống.

Vượt qua "số phận" bằng sự tự chủ

Hiện tượng chi tiêu theo số phận không chỉ là một vấn đề tài chính cá nhân mà còn là một triệu chứng của những thách thức lớn hơn mà thế hệ trẻ đang phải đối mặt. Để vượt qua nó, cần có sự nỗ lực từ nhiều phía: từ cá nhân trong việc nâng cao nhận thức và kỹ năng quản lý tài chính, đến xã hội trong việc tạo ra một môi trường kinh tế ổn định và công bằng hơn.

Cuối cùng, việc vượt qua "số phận" này đòi hỏi sự tự chủ và niềm tin vào khả năng định hình tương lai của chính mình. Chỉ khi đó, thế hệ trẻ mới có thể thực sự làm chủ không chỉ tài chính của mình mà còn cả vận mệnh của họ trong một thế giới đang không ngừng thay đổi.

XEM THÊM: Sự trở về của thế hệ Gen Z

 

Thế hệ Millennials (Gen Y) hay còn gọi là thế hệ thiên niên kỷ, là nhóm nhân khẩu học nằm giữa thế hệ X và thế hệ Z.

Trung tâm Nghiên cứu Pew xác định thế hệ thiên niên kỷ sinh từ 1981 đến 1996, dựa theo "các yếu tố chính trị, kinh tế và xã hội". Theo định nghĩa này, những người thuộc thế Y lớn tuổi nhất sẽ bước sang tuổi 40 và người trẻ nhất sẽ tròn 25 tuổi vào năm 2021.

 

Theo tạp chí Điện tử và Ứng dụng

Tin cùng chuyên mục

Tin mới cập nhật

Tin đọc nhiều

Kí ức kiều bào: Truyện tranh tái hiện lịch sử người Việt tại Pháp và Tân Thế giới

Kí ức kiều bào: Truyện tranh tái hiện lịch sử người Việt tại Pháp và Tân Thế giới

Gần 7.000 bạn trẻ lan tỏa văn hóa thần tượng tích cực trong Tháng Nhân đạo 2025

Gần 7.000 bạn trẻ lan tỏa văn hóa thần tượng tích cực trong Tháng Nhân đạo 2025

Chính thức khởi động giải IRONMAN 70.3 Đà Nẵng 2025

Chính thức khởi động giải IRONMAN 70.3 Đà Nẵng 2025

Kỷ nguyên máy bay chiến đấu do AI thiết kế đã bắt đầu tại Trung Quốc

Kỷ nguyên máy bay chiến đấu do AI thiết kế đã bắt đầu tại Trung Quốc

Lễ hội biển Sầm Sơn - Khát vọng tỏa sáng khai màn mùa hè sôi động phố biển

Lễ hội biển Sầm Sơn - Khát vọng tỏa sáng khai màn mùa hè sôi động phố biển

adidas khai trương 'Ngôi nhà thể thao' tại Saigon Centre

adidas khai trương 'Ngôi nhà thể thao' tại Saigon Centre

Phát hiện đường dây thầu đề trên điện thoại do “hot girl” cầm đầu

Phát hiện đường dây thầu đề trên điện thoại do “hot girl” cầm đầu

Nhiều doanh nghiệp lại chuyển sang làm việc từ xa cần cẩn trọng tấn công mạng

Nhiều doanh nghiệp lại chuyển sang làm việc từ xa cần cẩn trọng tấn công mạng

Ngày thầy thuốc nghĩ của những "chiến sĩ blouse trắng" ở tâm dịch Vĩnh Phúc

Ngày thầy thuốc nghĩ của những "chiến sĩ blouse trắng" ở tâm dịch Vĩnh Phúc

Hội chứng xuất hiện mấu xương ở phía sau hộp sọ do tư thế sử dụng smartphone

Hội chứng xuất hiện mấu xương ở phía sau hộp sọ do tư thế sử dụng smartphone

Video xem nhiều

Đại học Miami tạo ra cảm biến chất lượng không khí phát hiện Covid-19

Đại học Miami tạo ra cảm biến chất lượng không khí phát hiện Covid-19

Clip: Khuyến cáo đối với người lao động, người làm việc, người bán hàng tại khu dịch vụ trong dịch Covid-19

Clip: Khuyến cáo đối với người lao động, người làm việc, người bán hàng tại khu dịch vụ trong dịch Covid-19

Lộ diện siêu xe hypercar Czinger 21C tăng tốc 0-100km/h chưa tới 2 giây

Lộ diện siêu xe hypercar Czinger 21C tăng tốc 0-100km/h chưa tới 2 giây

“Rắn tiên tri” dự đoán đội tuyển Việt Nam thắng Thái Lan

“Rắn tiên tri” dự đoán đội tuyển Việt Nam thắng Thái Lan

Xe máy điện VinFast được CNN chọn là 1 trong 5 biểu tượng mới của Hà Nội

Xe máy điện VinFast được CNN chọn là 1 trong 5 biểu tượng mới của Hà Nội

Một ngày trải nghiệm giấc mơ trở thành tay đua F1 chuyên nghiệp ở Nhật Bản

Một ngày trải nghiệm giấc mơ trở thành tay đua F1 chuyên nghiệp ở Nhật Bản

Bắc Sơn mây hát

Bắc Sơn mây hát

Pretzel - Bánh quy cây: Biểu tượng văn hoá châu Âu với nhiều tranh cãi về nguồn gốc

Pretzel - Bánh quy cây: Biểu tượng văn hoá châu Âu với nhiều tranh cãi về nguồn gốc

Làm thế nào để nâng cao tương tác giữa loa và phòng nghe hiệu quả

Làm thế nào để nâng cao tương tác giữa loa và phòng nghe hiệu quả

Sếp nhà bán lẻ làm lộ ngày bán iPhone 11

Sếp nhà bán lẻ làm lộ ngày bán iPhone 11

Chiếc điều hòa cá nhân này của Sony là tất cả những gì bạn cần để sống sót qua mùa hè nóng nực

Chiếc điều hòa cá nhân này của Sony là tất cả những gì bạn cần để sống sót qua mùa hè nóng nực

Những gì bạn muốn biết về 5G

Những gì bạn muốn biết về 5G

Bàn về tầm nhìn và các trụ cột của công nghệ thông tin di động 6G
04/03/2022
Chip xử lý A15 Bionic của Apple có gì mới
15/09/2021
Sex Education mùa 3 được Netflix công chiếu vào 17/9
14/09/2021
iPhone 13 không thay đổi nhiều về ngoại hình, camera được nâng cấp mạnh
13/09/2021
Cách xem trực tiếp sự kiện ra mắt iPhone 13 và Apple Watch 7
10/09/2021
VNEID của Bộ Công an khác các ứng dụng đang được vận hành?
10/09/2021
'Cái tôi' thời 4.0 và tính hai mặt của mạng xã hội
04/09/2021
'Muôn màu' cảm xúc của trẻ trong ngày khai giảng online
24/08/2021
Chủ tịch Chu Ngọc Anh giải toả 'ách tắc' về Giấy đi đường cho người dân Thủ đô
10/08/2021
Hàng loạt Macbook M1 tự dưng vỡ màn hình, Apple có đồng ý bảo hành?
02/08/2021
6 bộ phim hay nhất để xem trên VieON
29/01/2021
Bắc Ninh: Không ký kết triển khai dự án Owifi 5G với CSE Singapore
27/06/2020
Bị World Bank cấm dự thầu 7 năm, công ty Sao Bắc Đẩu thừa nhận sai sót
27/06/2020
Wefinex - Mô hình hoạt động đa cấp "đội lốt" đầu tài chính trên mạng internet
10/06/2020
Khai trừ MISA khỏi Câu lạc bộ Chữ ký số và Giao dịch điện tử Việt Nam
27/05/2020
Chuyển đổi số - Nên hiểu như thế nào cho đúng
25/05/2020
Chống thất thu thuế là thách thức lớn đối với nền kinh tế số
29/04/2020
Cách chuyển tập tin sang máy tính mới
10/11/2019
VNPT, MobiFone, VTC sẽ hoàn thành cổ phần hóa trước năm 2021
20/08/2019
5G thay đổi tương lai của bạn như thế nào?
26/07/2019
Nhận diện hành vi lừa đảo trên không gian mạng
25/07/2019
Truyền hình OTT - Hướng đi mới của các “nhà Đài”
24/07/2019