Trung Quốc vươn lên thách thức Hoa Kỳ trong cuộc đua AI
Trung Quốc đang nỗ lực xây dựng và phát triển năng lực trí tuệ nhân tạo (AI) của riêng mình, bất chấp các hạn chế từ Hoa Kỳ. Cuộc đua giữa hai cường quốc công nghệ đang diễn ra gay gắt, Trung Quốc cho thấy những bước tiến đáng chú ý.
Trung Quốc đang tập trung vào các mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo. Ảnh: Getty.
Trong bối cảnh AI trở thành chiến trường chiến lược giữa Mỹ và Trung Quốc, Washington đã áp dụng các quy định hạn chế về công nghệ bán dẫn đối với Trung Quốc, đặc biệt trong khả năng xử lý chip tiếp theo cần thiết cho AI, nhắm bảo vệ ninh quốc gia. Trước quy định này, Trung Quốc đã chủ động tìm hướng đi riêng bằng cách phát triển công nghệ mở nguồn, phần mềm và cả sản xuất chip.
Những nỗ lực thống trị thế giới trí tuệ nhân tạo của Trung Quốc có thể sẽ được đền đáp khi những người trong ngành và các nhà phân tích công nghệ nói với chúng tôi rằng các mô hình AI của Trung Quốc đã rất phổ biến và đang bắt kịp, thậm chí vượt qua các mô hình từ Hoa Kỳ về mặt hiệu suất.
Làn sóng mô hình ngôn ngữ lớn của Trung Quốc
Các công ty công nghệ Trung Quốc đang tạo ra một làn sóng các mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) có tính cạnh tranh cao. Điểm khác biệt lớn nhất nằm ở chiến lược nguồn mở - một phương thức hoàn toàn khác so với các mô hình độc quyền của OpenAI.
Qwen của Alibaba và DeepSeek-R1 đã trở thành những cái tên được chú ý trong cộng đồng AI toàn cầu. Các chuyên gia công nghệ nhận định rằng những mô hình này không chỉ là bản sao, mà còn thể hiện khả năng sáng tạo riêng biệt.
Trên Hugging Face, một kho lưu trữ LLM, LLM Trung Quốc được tải xuống nhiều nhất, theo Tiezhen Wang, một kỹ sư học máy tại công ty. Qwen, một họ mô hình AI do gã khổng lồ thương mại điện tử Trung Quốc Alibaba tạo ra, là hình ảnh phổ biến nhất trên Hugging Face, anh cho biết.
Wang trả lời báo chí rằng: “Qwen đang nhanh chóng trở nên phổ biến nhờ hiệu suất vượt trội trong các tiêu chuẩn cạnh tranh”.
Ông nói thêm rằng Qwen có “mô hình cấp phép rất thuận lợi” có nghĩa là các công ty có thể sử dụng mà không cần “xem xét pháp lý rộng rãi”.
Qwen có nhiều kích cỡ hoặc tham số khác nhau, như được biết đến trong thế giới LLM. Các mô hình tham số lớn mạnh hơn nhưng có chi phí tính toán cao hơn, trong khi các mô hình nhỏ hơn rẻ hơn khi chạy.
Wang nói thêm: “Bất kể bạn chọn kích thước nào, Qwen có thể là một trong những mẫu có hiệu suất tốt nhất hiện nay”.
DeepSeek, một công ty khởi nghiệp, gần đây cũng tạo nên làn sóng với một mô hình có tên là DeepSeek-R1. Tháng trước, DeepSeek cho biết mô hình R1 của họ cạnh tranh với o1 của OpenAI - một mô hình được thiết kế để suy luận hoặc giải quyết các nhiệm vụ phức tạp hơn.
Các công ty này tuyên bố rằng các mô hình của họ có thể cạnh tranh với các dịch vụ mã nguồn mở khác như Meta Llama cũng như các LLM đóng như OpenAI, trên nhiều chức năng khác nhau.
Grace Isford, đối tác tại Lux Capital, qua email chia sẻ với báo cho rằng: “Trong năm qua, chúng ta đã chứng kiến sự gia tăng các đóng góp nguồn mở của Trung Quốc vào AI với hiệu suất thực sự mạnh mẽ, chi phí phục vụ thấp và thông lượng cao”.
Chính sách hạn chế xuất khẩu chip của Hoa Kỳ dường như không thể ngăn cản bước tiến của Trung Quốc. Các ông lớn công nghệ như Huawei, Baidu và Alibaba đã chứng minh năng lực trong việc phát triển chip AI nội địa.
Chiến lược của Trung Quốc rõ ràng: xây dựng một hệ sinh thái công nghệ độc lập. Việc tận dụng nguồn chip Nvidia đã tích trữ và đầu tư mạnh mẽ vào nghiên cứu chip riêng là những bước đi quan trọng.
Tham vọng toàn cầu
Các chuyên gia quốc tế nhìn nhận Trung Quốc không chỉ đơn thuần muốn bắt kịp, mà còn muốn dẫn đầu cuộc đua AI. Mục tiêu của họ là xây dựng các mô hình ngôn ngữ trở thành nền tảng cho các ứng dụng tương lai.
So sánh với các hệ điều hành như Windows hay iOS, các mô hình AI của Trung Quốc đang được xem như những "hệ điều hành" của thế giới số sắp tới.
Mặc dù vậy, con đường phía trước vẫn còn nhiều chông gai. Khoảng cách công nghệ với Hoa Kỳ vẫn là thách thức lớn. Nhưng với tốc độ phát triển nhanh chóng và sự đầu tư mạnh mẽ, Trung Quốc đang cho thấy quyết tâm thay đổi cuộc chơi.
Cuộc đua AI toàn cầu vẫn đang diễn ra, và Trung Quốc đang chứng minh mình là một đối thủ đáng gờm.
Trong bối cảnh công nghệ không ngừng biến đổi, Trung Quốc đang viết lại những quy tắc của riêng mình. Với chiến lược sáng tạo và quyết tâm, quốc gia này đang từng bước khẳng định vị thế trong cuộc cách mạng trí tuệ nhân tạo.
Câu hỏi lớn vẫn còn đó: Liệu Trung Quốc có thể vượt lên dẫn đầu trong cuộc đua AI toàn cầu?
Theo tạp chí Điện tử và Ứng dụng