Giấc mơ công nghệ và tham vọng của người giàu nhất Ấn Độ

Sự bành trướng của Reliance Industries trong lĩnh vực công nghệ không chỉ khiến nông dân truyền thống ở Ấn Độ mà cả các doanh nghiệp nhỏ khác cũng cảm thấy lo ngại.

Năm 2020 đã đặt một cú "hãm phanh" bất ngờ đối với nền kinh tế toàn cầu, nhưng đối với người giàu nhất Ấn Độ, đây sẽ là một năm bội thu.

Trong đại dịch, Mukesh Ambani, 63 tuổi, chủ tịch của Reliance Industries (RIL), công ty niêm yết giá trị nhất Ấn Độ, đã trở nên giàu có hơn. Nhờ những gã khổng lồ công nghệ sẵn sàng cung cấp hơn 20 tỉ USD để hỗ trợ chiến lược kinh doanh của Ambani, tập đoàn viễn thông - dầu mỏ 50 năm tuổi này đã thanh toán xong các khoản nợ của mình.

Mukesh Ambani đạt được những dấu mốc sự nghiệp và cá nhân nhờ doanh nghiệp Jio Platform mới được thành lập chưa đầy một năm trước. Công ty con này chịu trách nhiệm duy trì ngành kinh tế Internet trung thành, bao gồm hoạt động kinh doanh kỹ thuật số, truyền thông không dây, dịch vụ đám mây…

Tại cuộc họp thường niên của Reliance vào tháng 7, Ambani đã đề cập đến Jio vô số lần trong vòng hai giờ. Chiến lược chuyển đổi hoạt động kinh doanh dầu khí và hóa chất đã trưởng thành của Reliance sang công nghệ được thể hiện một cách sinh động.

Liên quan đến hàng loạt khoản đầu tư của các ông lớn công nghệ bao gồm Facebook (5,7 tỉ USD) và Google (4,5 tỉ USD) vào Reliance trong năm 2020, Kazim Rizvi, nhà sáng lập chính sách công nghệ The Dialogue, cho biết: “Ngành công nghệ có dư địa tăng trưởng rất lớn. Không có gì ngạc nhiên khi Reliance muốn một phần trong miếng bánh. Các khoản đầu tư gần đây của Facebook và Google cũng chứng minh rằng ngành công nghệ của Ấn Độ có nhiều tiềm năng phát triển”.

Vào năm 2021, Reliance sẽ tập trung vào một loạt lĩnh vực kinh doanh nhằm nâng cao trọng tâm của công ty vào công nghệ. Điều này bao gồm cả việc quảng bá 5G tại thị trường Ấn Độ. Reliance cũng chuẩn bị thúc đẩy việc nhúng dịch vụ thanh toán Whatsapp trên Facebook, giúp nền tảng mua sắm trực tuyến JioMart của họ mở rộng các kênh.

Rizvi cho biết: “Công cuộc mở rộng của Jio rất quan trọng đối với sự tăng trưởng trong tương lai của Reliance vì số hóa sẽ đóng một vai trò quan trọng trong làn sóng cơ hội kinh tế tiếp theo của Ấn Độ”.

Nhu cầu nhiên liệu giảm và kinh doanh viễn thông tăng gấp đôi vai trò trụ cột

Reliance vẫn là một công ty dệt vào năm 1973, trước khi lấn sân sang lĩnh vực dầu khí. Hơn 20 năm trước, Reliance đã thành lập nhà máy lọc dầu lớn nhất thế giới ở Jamnagar trên Bờ Tây của Ấn Độ và từ đó đã trở thành tầm nhìn của thế giới. Trong vòng vài năm, Reliance đã chiếm 12% thị trường nhiên liệu hóa dầu tại quốc gia này.

Một nhà phân tích của cơ quan tín dụng từ New Delhi cho biết: “Lọc và hóa dầu luôn là lĩnh vực kinh doanh biểu tượng của Reliance, nhưng làn sóng đầu tư này từ những gã khổng lồ như Facebook và Google đã chuyển trọng tâm kinh doanh của họ từ B-side sang C. Ngành bán lẻ kỹ thuật số ít bị ảnh hưởng bởi kinh tế vĩ mô”.

Năm ngoái, khi đại dịch tràn qua Ấn Độ, suy thoái kinh tế đã khiến nhu cầu về nhiên liệu như dầu khí giảm mạnh, lợi nhuận của Reliance trong quý 3 năm 2020 giảm 15% so với cùng kỳ năm ngoái, chỉ còn 96,7 tỉ rupee (1,3 tỉ USD).

Tuy nhiên, với sự gia tăng nhu cầu về các cuộc gọi video công việc, nền tảng phát sóng trực tiếp và cơ sở dữ liệu mua sắm trực tuyến, hoạt động kinh doanh viễn thông của công ty đã tăng gần gấp ba trong cùng kỳ.

Reliance có thể trở thành Amazon của Ấn Độ không?

Nhiều người cho rằng Reliance có đầy đủ phẩm chất của một công ty công nghệ hàng đầu toàn cầu. Chỉ cần nhìn vào thái độ của Zuckerberg trên Facebook.

Vào tháng 12 năm ngoái, tại hội thảo trực tuyến chủ đề “Ngành công nghiệp nhiên liệu Ấn Độ” của Facebook, Zuckerberg và Ambani đã thảo luận: “Sự năng động của Ấn Độ rất quan trọng đối với thế giới. Ấn Độ đang mở rộng năng lực sản xuất địa phương và liên tục nâng cao trình độ công nghệ của mình. Tất cả các quyết định được đưa ra ở đây có thể ảnh hưởng đến nhận thức toàn cầu về công nghệ - cách công nghệ thúc đẩy tiến bộ kinh tế liên tục và mang lại lợi ích tốt hơn cho nhân loại".

Mặc dù Reliance mang gen của một nền kinh tế truyền thống, các chuyên gia đồng ý rằng Reliance đủ hiểu biết về công nghệ để phục vụ chính xác thế hệ người tiêu dùng kỹ thuật số mới.

Kedar Kulkarni, đồng sáng lập kiêm Giám đốc điều hành của HyperVerge, một kỳ lân máy học đến từ Thung lũng Silicon, cho biết: “Reliance đã là một công ty dựa trên công nghệ. Khi xem xét sâu về công ty này, chúng ta có thể thấy từ cấu trúc của trung tâm dữ liệu của họ”. HyperVerge đã giúp Jio Platform của Reliance nhúng chương trình nhận dạng khuôn mặt và sử dụng KYC để xác định khách hàng.

Cuộc chiến giá bán lẻ bắt đầu, bảo mật dữ liệu làm dấy lên lo ngại

Để trở thành công ty kinh tế Internet hàng đầu của Ấn Độ, con đường này không phải là bằng phẳng. Dịch vụ bán lẻ và giao hàng trực tuyến của Reliance từng khiến các nông dân truyền thống tại Ấn Độ nghi ngờ về khả năng bị đe dọa và đào thải.

Do lo ngại sinh kế ảnh hưởng, nông dân ở Pujab và Haryana đã phá hủy trạm phát sóng viễn thông của Jio. Sau đó, Reliance phải nhờ đến sự can thiệp của pháp luật để đảm bảo an toàn cho các tháp trạm gốc. Tương tự, ở những khu vực khác, nhiều doanh nghiệp nhỏ coi tham vọng kỹ thuật số của Reliance là mối đe dọa có khả năng nổ ra một số cuộc biểu tình tương tự.

Nhưng có thể chính phủ Ấn Độ và người dùng ngày càng tăng của Reliance phải đối mặt với những thách thức lớn hơn. Do thiếu luật bảo mật dữ liệu tại quốc gia này, quyền riêng tư cá nhân của người dùng được Reliance thu thập nguy hiểm hơn, bao gồm dấu vân tay và mật khẩu được để lại trong một loạt sản phẩm từ dịch vụ điện thoại di động, mua sắm đến điều trị y tế và giáo dục.

Mặc dù Facebook, Google và các công ty khác đã là cổ đông của Reliance, vào tháng 11 năm ngoái, Reliance vẫn tuyên bố tại một cuộc hội thảo của Quốc hội rằng họ “không có bất kỳ cơ chế nào để chia sẻ dữ liệu với bên thứ ba”.