Đội ngũ Tri thức Việt Nam có nhiệm vụ thi đua phụng sự Tổ quốc, phụng sự Nhân dân
Bác Hồ đã dạy: “Là một bộ phận trong lực lượng cách mạng, tri thức có nhiệm vụ thi đua phụng sự Tổ quốc, phụng sự Nhân dân”, đội ngũ trí thức khoa học và công nghệ Việt Nam luôn mang trên mình nhiệt huyết cách mạng, khát vọng vươn lên, đưa khoa học và công nghệ trở thành động lực, là quốc sách hàng đầu để phát triển đất nước; phát triển đất nước phải dựa và bằng khoa học và công nghệ.
Hôm nay, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (Liên hiệp Hội Việt Nam) long trọng tổ chức Lễ tôn vinh 135 trí thức khoa học và công nghệ (KH&CN) tiêu biểu năm 2024.
Tham dự buổi Lễ có đồng chí Trần Thanh Mẫn, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội nước Cộng hòa XHCN Việt Nam; đồng chí Phan Xuân Dũng, Chủ tịch Liên hiệp Hội Việt Nam; cùng đông đảo các nhà khoa học đến từ các Hội chuyên ngành trực thuộc Liên hiệp Hội Việt Nam trên toàn quốc.
Ông Phan Xuân Dũng, Chủ tịch Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam phát biểu khai mạc. Ảnh: Phạm Anh
Phát biểu khai mạc, Chủ tịch Liên hiệp Hội Việt Nam Phan Xuân Dũng nhấn mạnh: 'Suốt chiều dài lịch sử, đội ngũ trí thức KH&CN phấn đấu liên tục và có nhiều cống hiến, phát huy sức mạnh đoàn kết trong liên minh công - nông - trí vì sự nghiệp của Đất nước, của Dân tộc và Nhân dân.'
Đồng chí Trần Thanh Mẫn phát biểu tại buổi Lễ: "Thay mặt Lãnh đạo Đảng, Nhà nước, tôi ghi nhận, đánh giá cao về những nỗ lực cố gắng, những kết quả nổi bật đã đạt được của Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam, đội ngũ trí thức khoa học và công nghệ. Đặc biệt, tôi trân trọng ghi nhận, nhiệt liệt biểu dương 135 trí thức khoa học và công nghệ tiêu biểu được vinh danh hôm nay".
Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn phát biểu tại Buổi Lễ. Ảnh: Phạm Anh
Nhiệm vụ "Tôn vinh những tri thức có đóng góp thiết thực, hiệu quả vào sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa (CNH, HĐH) đất nước và hội nhập quốc tế" là nội dung quan trọng được nêu trong Nghị quyết số 27-NQ/TW ngày 66/7/2008 của Ban Chấp hành Trung ương về xây dựng đội ngũ trí thức trong thời kỳ đẩy mạnh CNH, HĐH đất nước. Chỉ thị số 42-CT/TW ngày 16/4/2010 của Bộ Chính trị về tập tục đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của Liên hiệp Hội Việt Nam trong thời kỳ đẩy mạnh CNH, HĐH đất nước cũng yêu nhân tiêu biểu trong hoạt động sáng tạo khoa học và công nghệ. Tại Nghi quyết số 45-NQ/TW ngày 24/11/2023 của Ban Chấp hành Trung ương khóa XIII đã đề ra nhiệm vụ, giải pháp “Đổi mới công tác tên vinh trí thức, trong đụng nhân tài".
Thực hiện chủ trương của Đảng, hoạt động tôn vinh trí thức đã được Đoàn Chủ tịch Hội đồng Trung ương Liên hiệp Hội Việt Nam thực hiện hiệu quả trong thời gian qua, định kỳ 5 năm 02 lần, góp phần tích cực vào công tác vận động trí thức và thúc đẩy các phong trào sáng tạo khoa học và công nghệ (KH&CN), phát triển kinh tế - xã hội, bảo vệ quốc phòng, an ninh và hội nhập quốc tế.
"Bên cạnh những thành tựu đạt được, chúng ta cũng thẳng thắn thấy rằng: cơ chế, chính sách chưa khuyến khích, phát huy tối đa tiềm năng, sức sáng tạo của đội ngũ trí thức khoa học và công nghệ; khoa học công nghệ chưa đáp ứng được yêu cầu của thực tiễn, sự kỳ vọng của Đảng, Nhà nước và Nhân dân."
Đồng chí Trần Thanh Mẫn, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội nước Cộng hòa XHCN Việt Nam
Đối với Liên hiệp Hội Việt Nam, năm 2024 là lần thứ 5 tổ chức sự kiện có ý nghĩa đặc biệt quan trọng này. Quy chế xét chọn trí thức KH&CN tiêu biểu đã được sửa đổi, bổ sung hoàn thiện thêm trên cơ sở rút kinh nghiệm sau 04 lần tổ chức, được các hội thành viên, đơn vị trực thuộc Liên hiệp Hội Việt Nam đồng tình và đánh giá cao.
Người được lựa chọn tôn vinh là trí thức hoạt động trong các viện, trung tâm, cơ sở nghiên cứu, trường đại học, doanh nghiệp hoặc các cơ quan của các ngành, lĩnh vực, địa phương hoặc trong hệ thống Liên hiệp Hội Việt Nam từ 10 năm trở lên, có uy tín khoa học, có nhiều đóng góp thiết thực, hiệu quả, tầm ảnh hưởng đến sự phát triển của ngành, của cơ quan, đơn vị; được xã hội công nhận, được cơ quan, đơn vị đó đề cử và được các cơ quan, đơn vị thuộc hệ thống Liên hiệp Hội Việt Nam giới thiệu.
Toàn cảnh Buổi Lễ Tôn vinh trí thức KH&CN tiêu biểu năm 2024. Ảnh: Phạm Anh
Sau khi ban hành Kế hoạch số 71/KH-LHHVN ngày 30/01/2024 về việc tổ chức hoạt động Tôn vinh trí thức KH&CN tiêu biểu năm 2024, ngày 30/01/2024, Đoàn Chủ tịch Liên hiệp Hội Việt Nam đã có văn bản chỉ đạo Cơ quan Trung ương Liên hiệp Hội Việt Nam, Hội đồng Xét chọn trí thức KH&CN tiêu biểu, các Hội ngành toàn quốc và các Liên hiệp hội tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương tích cực triển khai, với tinh thần hợp tác và trách nhiệm cao, xét chọn ở cấp đơn vị và gửi hồ sơ đề nghị xét chọn tôn vinh trí thức KH&CN tiểu biểu về Liên hiệp Hội Việt Nam kịp thời gian và đúng quy định, cụ thể như sau:
Các đơn vị đã tổ chức triển khai việc bình xét, đề cử trí thức KH&CN tiêu biểu thuộc ngành, địa phương, đơn vị mình, bao gồm các hoạt động: Tuyên truyền về mục đích, ý nghĩa của hoạt động tôn vinh trí thức KH&CN tiêu biểu; giới thiệu Quy chế và Kế hoạch tôn vinh trí thức KH&CN tiêu biểu; thành lập hội đồng và tổ chức họp để lựa chọn, tư vấn, đề nghị tập thể lãnh đạo cơ quan, đơn vị quyết định giới thiệu trí thức tiêu biểu nhất trong ngành, địa phương, đơn vị của mình và hoàn thiện hồ sơ gửi về Liên hiệp Hội Việt Nam.
Liên hiệp Hội Việt Nam đã tập hợp, tổng hợp hồ sơ, tóm tắt thành tích của 145 trí thức theo đề nghị của Hội ngành toàn quốc (55 trí thức), Liên hiệp hội tỉnh, thành phố (59 trí thức), Cơ quan Trung ương Liên hiệp Hội Việt Nam (02 trí thức), Hội đồng xét chọn trí thức KH&CN tiêu biểu (29 trí thức).
Hệ thống tổ chức, bộ máy cán bộ của Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam còn có những bất cập, nội dung và phương thức hoạt động chưa có nhiều đổi mới, chưa tạo được môi trường thuận lợi nhất để đội ngũ trí thức hoạt động và tham gia hiệu quả hơn đối với những vấn đề quan trọng của đất nước.
Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn
Trên cơ sở các điều kiện, tiêu chuẩn được quy định trong Quy chế xét chọn, tôn vinh trí thức KH&CN tiêu biểu được ban hành kèm theo Quyết định số 206/QĐ-LHHVN ngày 15/3/2022, Đoàn Chủ tịch Liên hiệp Hội Việt Nam đã thành lập Hội đồng Xét chọn tri thức KH&CN tiêu biểu, tổ chức họp Hội đồng vào 02 ngày 14/6/2024 và 17/7/2024. Với tinh thần làm việc khách quan, trách nhiệm cao, Hội đồng đã bình xét, lựa chọn được 135 tri thức đáp ứng đầy đủ các điều kiện, tiêu chuẩn để đề nghị Đoàn Chủ tịch Liên hiệp Hội Việt Nam xem xét, quyết định tôn vinh. Để bảo đảm khách quan, theo quy định, Danh sách trì thức đã được đăng tải công khai trên Trang thông tin điện tử tổng hợp vasta.vn của Liên hiệp Hội Việt Nam trong thời gian 10 ngày để lấy ý kiến nhân dân trước khi quyết định công nhận danh hiệu Trí thức KH&CN tiêu biểu năm 2024.
Tại Buổi Lễ, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cũng chỉ ra những cơ hội và thách thức như: quá trình toàn cầu hóa giúp khoa học và công nghệ nước ta từng bước hội nhập, giao lưu với nền khoa học công nghệ của quốc tế, tạo thuận lợi cho việc học tập, trao đổi kinh nghiệm, tiếp thu những thành tựu khoa học công nghệ quốc tế phục vụ cho sự phát triển của đất nước. Tuy nhiên cũng đặt ra nhiều thách thức mới, các sản phẩm khoa học công nghệ của nước ngoài xâm nhập mạnh mẽ vào thị trường trong nước, tạo sự cạnh tranh gay gắt, nẩy sinh các vấn đề tranh chấp mới liên quan đến sở hữu trí tuệ, bản quyền, nhãn hiệu, chỉ dẫn địa lý, kiểu dáng công nghiệp.
Bên cạnh đó là yêu cầu cấp thiết về hành lang pháp lý, thể chế, chính sách, đội ngũ cán bộ làm công tác khoa học và các trung tâm khoa học lớn của nước ta. Trong bối cảnh đó đòi hỏi đội ngũ trí thức nước nhà phải có nhận thức mới, tư duy khoa học gắn với những giải pháp thiết thực, hiệu quả để đưa khoa học và công nghệ trở thành động lực phát triển đất nước. Đảng, Nhà nước luôn quan tâm và đặt niềm tin vào đội ngũ trí thức nước nhà; xây dựng đội ngũ trí thức vững mạnh toàn diện và phát triển bền vững là trách nhiệm của Đảng, Nhà nước, của cả hệ thống chính trị và xã hội.
Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đề nghị Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam với truyền thống đoàn kết, phát huy những kết quả đã đạt được, tiếp tục là hạt nhân tập hợp, đoàn kết, phát huy sức sáng tạo của đông đảo đội ngũ trí thức khoa học và công nghệ trong nước và nước ngoài, góp phần tích cực tham gia xây dựng Đảng, Nhà nước trong sạch, vững mạnh; phát huy hơn nữa vai trò là thành viên của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam trong giám sát và phản biện xã hội; đẩy mạnh và nâng cao chất lượng các phong trào thi đua yêu nước, góp phần tích cực phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng, an ninh, đối ngoại và phòng chống tham nhũng, tiêu cực.
Các trí thức nhận biểu trưng Trí thức tiêu biểu năm 2024. Ảnh KT
Đồng chí Trần Thanh Mẫn nhắn nhủ đến các trí thức tiêu biểu được vinh danh hôm nay sẽ là những tấm gương sáng lan tỏa, truyền cảm hứng trong đơn vị mình, tổ chức mình, trong toàn đội ngũ và xã hội, xứng đáng với niềm tin, hy vọng của Đảng, Nhà nước và Nhân dân như Cố Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng từng phát biểu: các trí thức của nước nhà là những người làm rạng danh cho đất nước, vẻ vang cho dân tộc.
Danh sách 135 Trí thức KH&CN tiêu biểu năm 2024 tại đây.
Theo tạp chí Điện tử và Ứng dụng