Làn sóng nâng lãi suất mạnh nhất 40 năm trên toàn cầu

Thảo Ngân
20/07/2022 07:05
D

Hơn 70 ngân hàng trung ương đã nâng lãi suất trong năm nay để đối phó lạm phát. Đây điều chưa từng xảy ra kể từ thập niên 80.

Ngân hàng Trung ương châu Âu sẽ họp trong tuần này và dự kiến nâng lãi lần đầu tiên kể từ năm 2011. Giới chức cho biết họ có thể chỉ nâng 25 điểm cơ bản (0,25%) và sẽ mạnh tay hơn vào tháng 9.

Các ngân hàng trung ương khác còn hành động mạnh hơn. Ngân hàng Trung ương Canada tuần trước đột ngột nâng lãi suất thêm 1%. "Khi lạm phát ngày càng cao và nhiều doanh nghiệp lẫn người tiêu dùng dự báo lạm phát còn kéo dài, Hội đồng thống đốc quyết định sẽ tiến tới nâng lãi suất mạnh hơn nữa", Hội đồng thiết lập chính sách của ngân hàng trung ương Canada tuyên bố.

Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) tháng trước cũng nâng lãi suất thêm 75%, mạnh nhất gần 30 năm. Cơ quan này được dự báo còn mạnh tay hơn trong tháng này. Ngân hàng Trung ương Philippines tuần trước cũng bất ngờ nâng lãi thêm 0,75%.

Khu phố mua sắm ở Phillippines
Một khu phố mua sắm ở Philippines. Ảnh: NYT

Lạm phát tăng tốc ở nhiều nền kinh tế tiên tiến và đang phát triển từ đầu năm 2021, do nhu cầu hàng hóa tăng mạnh trong bối cảnh nguồn cung thiếu hụt vì đại dịch. Khi ấy, các ngân hàng trung ương hy vọng khi các nền kinh tế mở cửa trở lại và các tuyến đường vận chuyển thông thoáng, mọi chuyện sẽ bình thường.

Tuy nhiên, điều đó đã không xảy ra. Cuộc chiến ở Ukraine càng khiến tình hình thêm căng thẳng, khi làm gián đoạn nguồn cung dầu và lương thực. Các nhà hoạch định chính sách toàn cầu vì thế bắt đầu phản ứng nghiêm túc hơn. Ít nhất 75 ngân hàng trung ương đã quyết định nâng lãi suất trong năm nay.

Vì các nước khó can thiệp để kiềm chế giá năng lượng, họ chỉ còn cách tăng chi phí đi vay để kéo giảm tiêu dùng và kinh doanh, tạo cơ hội cho nguồn cung bắt kịp nhu cầu. Từ đó, lạm phát sẽ hạ nhiệt.

Khi lãi suất tăng vọt trên khắp thế giới, tiền rẻ nhiều năm qua giờ trở nên đắt đỏ. Điều này làm dấy lên lo ngại trong giới đầu tư rằng kinh tế toàn cầu có thể tăng trưởng chậm lại và một số quốc gia rơi vào cuộc suy thoái.

Lãnh đạo nhiều tổ chức quốc tế đã cảnh báo con đường phía trước có thể gập ghềnh, khi các ngân hàng trung ương điều chỉnh chính sách và cuộc chiến ở Ukraine tiếp diễn.

"2022 sẽ là một năm khó khăn và 2023 có thể còn khó khăn hơn, với nguy cơ suy thoái cao hơn", bà Kristalina Georgieva - Tổng giám đốc Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) nhận định tuần trước. Bà Georgieva lập luận rằng các ngân hàng trung ương cần phải phản ứng với lạm phát vì "hành động bây giờ sẽ ít gây tổn hại hơn hành động sau này".

Bà Georgieva chỉ ra rằng khoảng ba phần tư nền kinh tế mà IMF theo dõi đã tăng lãi suất kể từ tháng 7/2021. Các nền kinh tế phát triển tăng trung bình 1,7%, trong khi các nền kinh tế mới nổi tăng hơn 3%.

Vài năm gần đây, các thị trường mới nổi thường tăng lãi suất theo Fed để tránh nội tệ biến động mạnh. Nhưng lần này, không chỉ có Fed nâng lãi. Lạm phát lập kỷ lục ở nhiều nơi, khiến một loạt ngân hàng trung ương ở các nền kinh tế phát triển phải tăng lãi suất.

"Đó không phải là điều chúng ta thấy trong vài thập kỷ qua", Bruce Kasman - kinh tế trưởng tại JPMorgan Chase cho biết. Lần cuối cùng nhiều quốc gia lớn đột ngột tăng lãi suất để chống lại lạm phát là vào thập niên 80. Khi đó, eurozone còn chưa tồn tại và thị trường tài chính toàn cầu kém phát triển hơn.

Việc hàng loạt ngân hàng trung ương trên thế giới cùng nâng lãi suất sẽ gây ra nhiều tác động. Thứ nhất, thị trường có nguy cơ rối loạn hơn khi kỷ nguyên lãi suất thấp kết thúc. Các quốc gia và công ty sẽ phải cố gắng điều chỉnh để thích nghi với việc dòng vốn chuyển hướng. Sự thay đổi của dòng vốn sẽ ảnh hưởng đến khả năng các quốc gia và doanh nghiệp bán được trái phiếu, cổ phiếu để huy động vốn.

"Các điều kiện tài chính đã thắt chặt do áp lực lạm phát gia tăng trên diện rộng, bất ổn địa chính trị từ cuộc chiến tại Ukraine và sự chậm lại trong tăng trưởng toàn cầu. Giờ đây, vốn đầu tư gián tiếp đang bắt đầu chảy ra khỏi các thị trường mới nổi", Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen nhận định tuần trước.

Còn với thị trường tài chính, khi lãi suất tăng, giá cổ phiếu và các tài sản khác có thể giảm trong dài hạn. Vì người gửi tiết kiệm có thể nhận được tiền lời cao hơn cho các khoản đầu tư ít rủi ro hơn, như trái phiếu chính phủ.

Thứ ba, một số quốc gia có thể rơi vào suy thoái kinh tế khi người tiêu dùng và các công ty giảm chi tiêu. Chuyên gia Bruce Kasman ước tính rằng Mỹ và Tây Âu có 40% khả năng suy thoái trong năm tới. Rủi ro đó bắt nguồn cả từ các động thái của ngân hàng trung ương và cuộc chiến ở Ukraine chưa có dấu hiệu kết thúc.

Người dân mua sắm thực phẩm ở Paris, Pháp.
Người dân mua sắm thực phẩm ở Paris, Pháp. Ảnh: NYT

Tuy nhiên, nếu hiện tại họ tránh được suy thoái - với tỷ lệ thất nghiệp ở mức thấp, người tiêu dùng vẫn chi tiêu và lạm phát tăng cao - Fed và các ngân hàng trung ương khác sau này sẽ phải tăng lãi suất nhiều hơn để kìm hãm tăng trưởng và lạm phát, ông nói.

Fed vẫn mong muốn "hạ cánh mềm". Trong đó, việc tuyển dụng lao động và chi tiêu chỉ giảm đủ để tăng trưởng tiền lương và giá cả vừa phải, không đến mức suy thoái kinh tế.

Tuy nhiên, lạm phát hiện rất khó giảm. Chỉ số giá tiêu dùng tháng trước của Mỹ tăng 9,1%, vượt dự báo của giới phân tích. Ở Canada, lạm phát tăng với tốc độ nhanh nhất kể từ năm 1983. Ở Anh, lạm phát cũng ở mức cao nhất 40 năm.

Điều đó nhấn mạnh rằng các yếu tố toàn cầu - như nguồn cung hàng tiêu dùng hạn chế, cũng như giá dầu và thực phẩm tăng đột biến - đang khiến giá cả tăng vọt. Nó cũng giải thích tại sao rất nhiều ngân hàng trung ương đang phản ứng rất nhanh, bất chấp việc làm như vậy là tăng nguy cơ suy thoái.

Ngân hàng Trung ương Anh là ngân hàng trung ương lớn đầu tiên bắt đầu tăng lãi suất vào tháng 12/2021 và liên tục tăng lãi kể từ đó. Các nhà hoạch định chính sách ngày càng lo lắng lạm phát tạo ra một cuộc khủng hoảng giá sinh hoạt ở Anh và lo ngại lãi suất cao hơn có thể gây ra gánh nặng kinh tế.

Dù vậy, Ngân hàng Trung ương Anh báo hiệu rằng có thể hành động mạnh hơn nữa, tương tự các nước khác. Huw Pill - kinh tế trưởng của Ngân hàng Trung ương Anh cho biết họ đã sẵn sàng nếu hoàn cảnh bắt buộc phải thắt chặt tiền tệ nhanh hơn.

Christopher Waller - Thành viên Hội đồng Thống đốc Fed, cho rằng lạm phát phải là trọng tâm của mọi cuộc họp. Còn Brendan McKenna - nhà kinh tế tại Wells Fargo cho rằng xu hướng nâng lãi suất chưa đến đỉnh điểm. "Chúng ta thậm chí có thể chứng kiến các động thái quyết liệt hơn", ông nói.

Một câu hỏi quan trọng là điều đó sẽ có ý nghĩa gì đối với nền kinh tế toàn cầu. Ngân hàng Thế giới (WB) tháng trước dự báo tăng trưởng toàn cầu chậm lại mạnh trong năm nay nhưng vẫn ở mức tích cực. Tuy nhiên, vẫn có nguy cơ "đáng kể" về tình trạng tăng trưởng đình trệ và lạm phát vẫn ở mức cao.

Nếu lạm phát cao vẫn khó giảm, các ngân hàng trung ương có thể phải phản ứng mạnh mẽ hơn hiện tại. Ông Kasman cho rằng câu hỏi với Fed lúc này là "Liệu Fed có thể hy sinh tăng trưởng đến mức nào?"

Theo Tạp chí Điện tử

Bình luận

Tối thiểu 10 chữ Tiếng việt có dấu Không chứa liên kết

Gửi bình luận

Tin cùng chuyên mục

Tesla mất 152 tỷ USD vốn hóa sau cuộc khẩu chiến giữa Musk và Trump

Tesla mất 152 tỷ USD vốn hóa sau cuộc khẩu chiến giữa Musk và Trump

Hé lộ cổ đông chi phối VNPAY: Nắm 99,99% vốn và sở hữu quyền lực tài chính khổng lồ

Hé lộ cổ đông chi phối VNPAY: Nắm 99,99% vốn và sở hữu quyền lực tài chính khổng lồ

Cổ phiếu SAP tăng vọt 10% sau báo cáo lợi nhuận Quý I gây sốc

Cổ phiếu SAP tăng vọt 10% sau báo cáo lợi nhuận Quý I gây sốc

Việt Nam - Singapore tăng cường hợp tác quản lý, giám sát thị trường vốn và tài sản số

Việt Nam - Singapore tăng cường hợp tác quản lý, giám sát thị trường vốn và tài sản số

Dấu hiệu cảnh báo cho nền kinh tế lớn thứ hai thế giới

Dấu hiệu cảnh báo cho nền kinh tế lớn thứ hai thế giới

Thị Trường chứng khoán châu Á - Thái Bình Dương biến động trái chiều

Thị Trường chứng khoán châu Á - Thái Bình Dương biến động trái chiều

Bitcoin lao dốc hơn 5% sau kế hoạch dự trữ chiến lược của Trump

Bitcoin lao dốc hơn 5% sau kế hoạch dự trữ chiến lược của Trump

Nvidia đối mặt điều tra chống độc quyền tại Trung Quốc, cổ phiếu sụt giảm

Nvidia đối mặt điều tra chống độc quyền tại Trung Quốc, cổ phiếu sụt giảm

FTSE Rusell và Morgan Stanley làm việc với UBCKNN về việc nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam

FTSE Rusell và Morgan Stanley làm việc với UBCKNN về việc nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam

Eximbank lên tiếng về tài liệu 'rủi ro nghiêm trọng' lan truyền trên mạng

Eximbank lên tiếng về tài liệu 'rủi ro nghiêm trọng' lan truyền trên mạng

Kiểm soát thị trường ngoại hối tại Việt Nam: Bài học từ các nước tiên tiến

Kiểm soát thị trường ngoại hối tại Việt Nam: Bài học từ các nước tiên tiến

EVNFinance: Áp lực hay động lực từ việc tăng vốn điều lệ?

EVNFinance: Áp lực hay động lực từ việc tăng vốn điều lệ?

Tin mới cập nhật

AI giúp phát hiện dấu hiệu ung thư da, giảm nhu cầu sinh thiết

AI giúp phát hiện dấu hiệu ung thư da, giảm nhu cầu sinh thiết

Keurig Dr Pepper chi 18 tỷ đô la thâu tóm JDE Peet’s, củng cố mảng kinh doanh cà phê

Keurig Dr Pepper chi 18 tỷ đô la thâu tóm JDE Peet’s, củng cố mảng kinh doanh cà phê

Thủ tướng chỉ đạo tập trung khắc phục hậu quả BÃO SỐ 5; quyết liệt ứng phó mưa lũ sau bão

Thủ tướng chỉ đạo tập trung khắc phục hậu quả BÃO SỐ 5; quyết liệt ứng phó mưa lũ sau bão

Trump dọa áp thuế 200% lên Trung Quốc nếu hạn chế xuất khẩu nam châm đất hiếm

Trump dọa áp thuế 200% lên Trung Quốc nếu hạn chế xuất khẩu nam châm đất hiếm

Các hãng ô tô lớn đối mặt với sự thật phũ phàng trong thời đại ‘đa khủng hoảng’

Các hãng ô tô lớn đối mặt với sự thật phũ phàng trong thời đại ‘đa khủng hoảng’

Tiết kiệm hộ gia đình Trung Quốc thúc đẩy chứng khoán tăng vọt: CSI 300 ghi nhận đỉnh cao mới

Tiết kiệm hộ gia đình Trung Quốc thúc đẩy chứng khoán tăng vọt: CSI 300 ghi nhận đỉnh cao mới

Huawei Việt Nam lần thứ 2 liên tiếp nhận giải thưởng 'Nơi làm việc tốt nhất châu Á' 2025

Huawei Việt Nam lần thứ 2 liên tiếp nhận giải thưởng 'Nơi làm việc tốt nhất châu Á' 2025

Thế giới dưới tác động của thuốc giảm cân GLP-1

Thế giới dưới tác động của thuốc giảm cân GLP-1

Sẽ vinh danh những thầy, cô giáo tại 248 xã, phường, đặc khu vùng biên giới

Sẽ vinh danh những thầy, cô giáo tại 248 xã, phường, đặc khu vùng biên giới

Ông Trần Lưu Quang làm Bí thư Thành ủy TP.HCM

Ông Trần Lưu Quang làm Bí thư Thành ủy TP.HCM

Mừng đại lễ 02/9, săn seal công nghệ giá từ 29 nghìn đồng

Mừng đại lễ 02/9, săn seal công nghệ giá từ 29 nghìn đồng

L’Oréal kỷ niệm 16 năm Citizen Day: Gắn kết cộng đồng, lan tỏa giá trị bền vững

L’Oréal kỷ niệm 16 năm Citizen Day: Gắn kết cộng đồng, lan tỏa giá trị bền vững

Tin đọc nhiều

Cơn lốc bán tháo tiền điện tử xóa sổ 270 tỷ đô la giá trị thị trường

Cơn lốc bán tháo tiền điện tử xóa sổ 270 tỷ đô la giá trị thị trường

Garmin Pay chính thức ra mắt tại Việt Nam

Garmin Pay chính thức ra mắt tại Việt Nam

 Cổ phiếu MWG giảm sâu, vốn hóa thị trường giảm gần 29.000 tỷ đồng

Cổ phiếu MWG giảm sâu, vốn hóa thị trường giảm gần 29.000 tỷ đồng

Bản tin cổ phiếu công nghệ 14/9: Big Tech Trung Quốc mất giá đồng loạt

Bản tin cổ phiếu công nghệ 14/9: Big Tech Trung Quốc mất giá đồng loạt

Cổ phiếu AST vẫn nằm trong diện cảnh báo vì tiếp tục thua lỗ

Cổ phiếu AST vẫn nằm trong diện cảnh báo vì tiếp tục thua lỗ

 Tân Chủ tịch Hội đồng quản trị Vietcombank là ai?

Tân Chủ tịch Hội đồng quản trị Vietcombank là ai?

Hà Nội: Phát tán tài liệu giả một tài khoản Facebook bị nghi vấn thao túng chứng khoán

Hà Nội: Phát tán tài liệu giả một tài khoản Facebook bị nghi vấn thao túng chứng khoán

Mất dần vị thế tại Trung Quốc khiến cổ phiếu Telsa đánh mất giá trị

Mất dần vị thế tại Trung Quốc khiến cổ phiếu Telsa đánh mất giá trị

Thị trường chứng khoán 9/8: Phân tích tín hiệu kỹ thuật phiên chiều

Thị trường chứng khoán 9/8: Phân tích tín hiệu kỹ thuật phiên chiều

Lãi suất tiết kiệm Ngân hàng ACB tháng 8/2021 mới nhất

Lãi suất tiết kiệm Ngân hàng ACB tháng 8/2021 mới nhất

Video xem nhiều

Ford F-150 Lightning 2022 ra mắt: Bán tải chạy điện giá khởi điểm chưa đến 40 nghìn USD

Ford F-150 Lightning 2022 ra mắt: Bán tải chạy điện giá khởi điểm chưa đến 40 nghìn USD

Isuzu Mu-X 2021 hoàn toàn mới: Thiết kế hiện đại và đầy công nghệ

Isuzu Mu-X 2021 hoàn toàn mới: Thiết kế hiện đại và đầy công nghệ

Honda MSX 125 Grom 2021 mẫu xe côn tay phiên bản đường đua

Honda MSX 125 Grom 2021 mẫu xe côn tay phiên bản đường đua

Geneva Motor Show 2020: Bentley hé lộ siêu xe Bacalar triệu đô

Geneva Motor Show 2020: Bentley hé lộ siêu xe Bacalar triệu đô

Lộ diện siêu xe hypercar Czinger 21C tăng tốc 0-100km/h chưa tới 2 giây

Lộ diện siêu xe hypercar Czinger 21C tăng tốc 0-100km/h chưa tới 2 giây

Xe máy điện VinFast được CNN chọn là 1 trong 5 biểu tượng mới của Hà Nội

Xe máy điện VinFast được CNN chọn là 1 trong 5 biểu tượng mới của Hà Nội

Một ngày trải nghiệm giấc mơ trở thành tay đua F1 chuyên nghiệp ở Nhật Bản

Một ngày trải nghiệm giấc mơ trở thành tay đua F1 chuyên nghiệp ở Nhật Bản

Bắc Sơn mây hát

Bắc Sơn mây hát

Trực tiếp: Apple ra mắt Iphone 11 tại Cupertino, California, Mỹ

Trực tiếp: Apple ra mắt Iphone 11 tại Cupertino, California, Mỹ

Sếp nhà bán lẻ làm lộ ngày bán iPhone 11

Sếp nhà bán lẻ làm lộ ngày bán iPhone 11

Chiếc điều hòa cá nhân này của Sony là tất cả những gì bạn cần để sống sót qua mùa hè nóng nực

Chiếc điều hòa cá nhân này của Sony là tất cả những gì bạn cần để sống sót qua mùa hè nóng nực

5G thay đổi tương lai của bạn như thế nào?

5G thay đổi tương lai của bạn như thế nào?

Bàn về tầm nhìn và các trụ cột của công nghệ thông tin di động 6G
04/03/2022
Chip xử lý A15 Bionic của Apple có gì mới
15/09/2021
Sex Education mùa 3 được Netflix công chiếu vào 17/9
14/09/2021
iPhone 13 không thay đổi nhiều về ngoại hình, camera được nâng cấp mạnh
13/09/2021
Cách xem trực tiếp sự kiện ra mắt iPhone 13 và Apple Watch 7
10/09/2021
VNEID của Bộ Công an khác các ứng dụng đang được vận hành?
10/09/2021
'Cái tôi' thời 4.0 và tính hai mặt của mạng xã hội
04/09/2021
'Muôn màu' cảm xúc của trẻ trong ngày khai giảng online
24/08/2021
Chủ tịch Chu Ngọc Anh giải toả 'ách tắc' về Giấy đi đường cho người dân Thủ đô
10/08/2021
Hàng loạt Macbook M1 tự dưng vỡ màn hình, Apple có đồng ý bảo hành?
02/08/2021
6 bộ phim hay nhất để xem trên VieON
29/01/2021
Bắc Ninh: Không ký kết triển khai dự án Owifi 5G với CSE Singapore
27/06/2020
Bị World Bank cấm dự thầu 7 năm, công ty Sao Bắc Đẩu thừa nhận sai sót
27/06/2020
Wefinex - Mô hình hoạt động đa cấp "đội lốt" đầu tài chính trên mạng internet
10/06/2020
Khai trừ MISA khỏi Câu lạc bộ Chữ ký số và Giao dịch điện tử Việt Nam
27/05/2020
Chuyển đổi số - Nên hiểu như thế nào cho đúng
25/05/2020
Chống thất thu thuế là thách thức lớn đối với nền kinh tế số
29/04/2020
Cách chuyển tập tin sang máy tính mới
10/11/2019
VNPT, MobiFone, VTC sẽ hoàn thành cổ phần hóa trước năm 2021
20/08/2019
5G thay đổi tương lai của bạn như thế nào?
26/07/2019
Nhận diện hành vi lừa đảo trên không gian mạng
25/07/2019
Truyền hình OTT - Hướng đi mới của các “nhà Đài”
24/07/2019