Cái hồn tinh túy của trà đạo Việt

Ngô Thuỷ
20/12/2019 15:10
D

Từ xưa, những tiền nhân sành sỏi nghệ thuật uống trà đã từng nói “nhất thủy – nhì trà – tam bôi – tứ bình – ngũ quần anh” cũng phần nào nói lên được phong cách của trà Việt. 

Nhất thủy: Nước thường là nước do tuyết tan, nước mưa hứng ở giữa trời, nước lấy từ các con suối thiên nhiên hoặc lấy từ nước giếng sâu. Cách đun nước cũng hết sức cung phu. Phải đun bằng than để không làm mất đi mùi vị của trà. Đun nước khoảng sôi sủi tăm, sôi đầu nhang. Tuyệt đối không dùng nước sôi để pha trà vì sẽ làm hỏng mùi vị và làm cháy trà.

Tam bôi tức là chén uống trà, các cụ thường chọn các loại chén hột mít, chén mắt trâu. Trước khi rót trà cần phải tráng qua nước sôi để làm nóng và tẩy vệ sinh.

Trà đạo Việt (Nguồn: tlabbey.com)

Tứ bình chính là ẩm pha trà. Trước khi pha trà cần phải rửa trà bằng một ít nước sôi, sau đó đổ đi… để cho trà nở đều và mang đậm hương vị nhất.

Cuối cùng là Ngũ quần anh - bạn trà. Để tìm được một người bạn trà, biết thưởng thức nghệ thuật của trà, văn hóa uống trà rất khó, nên các cụ ngày xưa đã đưa nghệ thuật uống trà vào hàng chiếu trên của các bậc thi sĩ.

Ngoài ra, phong cách mời trà của người Việt cũng lắm công phu. Sau khi tráng chén bằng nước sôi cho sạch và giữ nhiệt, người ta xếp các chén nằm sát nhau thể hiện sự gắn bó giữa con người với con người, cái tình làng nghĩa xóm khi mời nhau chén trà. Hình tròn của các chén xếp thành thể hiện mong muốn viên mãn, đầy đủ.

Làm ấm chén trà trước khi rót trà (nguồn: 

Nếu rót trà theo hình tròn của các chén, mỗi chén rót một chút, từ đầu đến cuối, rồi lại vòng ngược lại đến đầu, điều này làm cho trà không có sự chênh lệch đậm nhạt giữa chén đầu và chén cuối. Ý nghĩa của nó là thể hiện sự bình đẳng giữa chủ và khách trong sự hưởng thụ tinh tuý của thiên nhiên.

Vì lẽ ấy các bậc tiền nhân thường có cách uống trà như sau: trước khi uống thường đưa qua mũi để tận hưởng hương vị trà, sau mới hạ dần xuống miệng, môi nhấp ngụm nhỏ, thấy chát đắng, chân răng cảm nhận như chặt lại, miệng chép liền mấy cái đã thấy dịch vị trong miệng tiết ra có vị ngọt dịu, lòng sảng khoái luận về trà.

Các chén trà để cạnh nhau và rót theo hình tròn (nguồn: internet)

Thời điểm uống trà hợp lý nhất là vào lúc mờ sáng (khoảng 4-5 giờ sáng) khi thời khắc âm dương giao hòa, đêm qua - ngày tới, uống trà thời khắc giao hòa này sẽ có lợi cho sức khỏe và tâm hồn, hướng người thưởng trà tới những điều tốt đẹp.

Về không gian thưởng trà của người Việt thường mang hơi hướng của văn hóa thiền - là không gian thanh tịnh, thuần khiết, tao nhã, êm dịu. 

Trà đạo Việt không là một cái đạo như trà đạo Nhật Bản, không quá cầu kỳ như trà nghệ Trung Hoa, cũng không quá thực dụng như trà châu Âu. Trà đạo Việt Nam tuy thoáng mà thấm đậm nét đẹp văn hóa, bình dị, mộc mạc mà chân thành như chính con người Việt.

Người Việt có văn hóa thưởng trà từ ngàn đời xưa (nguồn: vietcotra.vn)

Văn hóa uống trà của người Việt Nam đã hình thành từ thế kỷ thứ 9. Trà đạo Việt Nam không đạo ấy mà là đạo. Cái đạo ấy bình dị như trong Cư trần lạc đạo của Trần Nhân Tông: “đói ăn khát uống mệt ngủ liền”. 

Trong trà đạo Việt, chữ đạo được hiểu là con đường. Thưởng thức một chén trà mang phong cách Việt là thưởng thức cả một nét văn hóa Việt. Pha một ấm trà nóng người ta có thể ngồi trà đàm, nhâm nhi suy ngẫm bàn luận về thế sự.

Một chén trà xanh thơm của người Việt chứa đựng nhiều ý nghĩa. Màu nước vàng sánh trong xanh như trời biển. Vị đắng chát gợi lên nỗi vất vả của người làm trà thủ công. Hậu vị ngọt mát của trà chính là tâm hồn người Việt giàu tình. 

Hình thức đối ẩm trong trà đạo Việt (nguồn: internet)

Như G.S Trần Ngọc Thêm nói: “Người Việt Nam mời nhau uống trà không phải đơn thuần là để giải khát, mà là để biểu hiện một phong độ văn hóa thanh cao, một sự kết giao tri kỷ, một tấm lòng ước mong hòa hợp, một sự tâm đắc của những người đối thoại. Người Việt Nam mời nhau uống trà là để bắt đầu một lời tâm sự, để bàn chuyện gia đình, xã hội, chuyện thế thái nhân tình, để cảm thấy trong chén trà có cả hương vị của đất trời, cỏ cây và muôn vật.”

Với những đặc điểm trên nên văn hóa trà Việt đã được người đời tổng kết vừa có nét cầu kỳ, vừa mang tính dân dã. Khi uống một chén trà trong người cảm thấy giải khát, sung sướng trong buổi trưa hè nắng nóng hay cảm thấy ám áp trong những ngày giá rét đêm đông, như uống cả thiên nhiên phong thủy hỏa thổ vào lòng với niềm vui sướng.

Bình luận

Tối thiểu 10 chữ Tiếng việt có dấu Không chứa liên kết

Gửi bình luận

Tin cùng chuyên mục

Kỳ nghỉ phong cách ngôi sao: bạn đã biết chưa?

Kỳ nghỉ phong cách ngôi sao: bạn đã biết chưa?

Heineken Starverse: Sân khấu ánh sáng và công nghệ 3D mapping kỳ ảo

Heineken Starverse: Sân khấu ánh sáng và công nghệ 3D mapping kỳ ảo

Chợ hoa Quảng Bá: Điểm check-in mới hấp dẫn giới trẻ

Chợ hoa Quảng Bá: Điểm check-in mới hấp dẫn giới trẻ

PV GAS phát động Giải chạy bộ online “Xuân Dầu khí 2022”

PV GAS phát động Giải chạy bộ online “Xuân Dầu khí 2022”

Hội chợ Du lịch trực tuyến  'Cất cánh du lịch Bà Rịa Vũng Tàu 2021'

Hội chợ Du lịch trực tuyến  'Cất cánh du lịch Bà Rịa Vũng Tàu 2021'

Lãng đãng thu vàng bên bờ hồ Gươm

Lãng đãng thu vàng bên bờ hồ Gươm

Camping hấp dẫn người chơi bằng những thú vị trong mỗi chuyến 'du hí'

Camping hấp dẫn người chơi bằng những thú vị trong mỗi chuyến 'du hí'

Tìm về ‘Làng nguyên thuỷ Mộc Châu’

Tìm về ‘Làng nguyên thuỷ Mộc Châu’

‘Săn trăng’ cùng bạn kiếp trước trên đảo ngọc Phú Quốc

‘Săn trăng’ cùng bạn kiếp trước trên đảo ngọc Phú Quốc

Phát hiện hành tinh nóng nhất từ trước đến nay khiến ngay cả sắt cũng phải bốc hơi?

Phát hiện hành tinh nóng nhất từ trước đến nay khiến ngay cả sắt cũng phải bốc hơi?

Làng chài Momray giữa lòng hồ thủy điện trên sông Sê San

Làng chài Momray giữa lòng hồ thủy điện trên sông Sê San

Trải nghiệm trượt cát ở Quảng Bình

Trải nghiệm trượt cát ở Quảng Bình

Tin mới cập nhật

Keysight và AMD tái định nghĩa đo đối chuẩn hiệu năng hạ tầng đám mây và biên mạng

Keysight và AMD tái định nghĩa đo đối chuẩn hiệu năng hạ tầng đám mây và biên mạng

Đài Loan công bố kế hoạch đào tạo bán dẫn miễn phí cho sinh viên Việt Nam

Đài Loan công bố kế hoạch đào tạo bán dẫn miễn phí cho sinh viên Việt Nam

Samsung biến 'mỗi giờ xem TV đều là giờ Trái Đất'

Samsung biến 'mỗi giờ xem TV đều là giờ Trái Đất'

Innodisk sẽ trình diễn tích hợp AI tại biên (EdgeAI) tại sự kiện NVIDIA GTC

Innodisk sẽ trình diễn tích hợp AI tại biên (EdgeAI) tại sự kiện NVIDIA GTC

Tình hình tài chính và khó khăn của Trường Quốc tế Mỹ Việt Nam

Tình hình tài chính và khó khăn của Trường Quốc tế Mỹ Việt Nam

Giải mã xu hướng bảo mật OT tại FORTINET APAC OT Security Summit 2024

Giải mã xu hướng bảo mật OT tại FORTINET APAC OT Security Summit 2024

Lenovo Tab M11: tablet cho học tập và giải trí

Lenovo Tab M11: tablet cho học tập và giải trí

Làm thế nào để cải thiện chất lượng dịch vụ thẻ ngân hàng?

Làm thế nào để cải thiện chất lượng dịch vụ thẻ ngân hàng?

Keysight hỗ trợ triển khai các đổi mới sáng tạo về Massive MIMO cho Open RAN

Keysight hỗ trợ triển khai các đổi mới sáng tạo về Massive MIMO cho Open RAN

Vai trò trọng yếu của POS trong duy trì hoạt động bán lẻ liền mạch

Vai trò trọng yếu của POS trong duy trì hoạt động bán lẻ liền mạch

EVN được thực hiện việc tăng giá điện

EVN được thực hiện việc tăng giá điện

Samsung ra mắt Galaxy S24 Ultra bản đặc biệt, giới hạn 2.000 chiếc

Samsung ra mắt Galaxy S24 Ultra bản đặc biệt, giới hạn 2.000 chiếc

Tin đọc nhiều

Kỳ nghỉ phong cách ngôi sao: bạn đã biết chưa?

Kỳ nghỉ phong cách ngôi sao: bạn đã biết chưa?

‘Săn trăng’ cùng bạn kiếp trước trên đảo ngọc Phú Quốc

‘Săn trăng’ cùng bạn kiếp trước trên đảo ngọc Phú Quốc

Phát hiện hành tinh nóng nhất từ trước đến nay khiến ngay cả sắt cũng phải bốc hơi?

Phát hiện hành tinh nóng nhất từ trước đến nay khiến ngay cả sắt cũng phải bốc hơi?

Làng chài Momray giữa lòng hồ thủy điện trên sông Sê San

Làng chài Momray giữa lòng hồ thủy điện trên sông Sê San

Trải nghiệm trượt cát ở Quảng Bình

Trải nghiệm trượt cát ở Quảng Bình

8 trải nghiệm thú vị bạn nên thử tại phố cổ Insadong, Hàn Quốc

8 trải nghiệm thú vị bạn nên thử tại phố cổ Insadong, Hàn Quốc

Những lễ hội đặc biệt về ẩm thực độc đáo khắp thế giới

Những lễ hội đặc biệt về ẩm thực độc đáo khắp thế giới

Bali và những trải nghiệm tuyệt vời ở Ubud

Bali và những trải nghiệm tuyệt vời ở Ubud

5 "tuyệt chiêu" giúp đặt tour du lịch giá rẻ dịp lễ cao điểm

5 "tuyệt chiêu" giúp đặt tour du lịch giá rẻ dịp lễ cao điểm

Người dân sống trong 'tổ mối' hơn 10.000 năm tuổi tại Iran

Người dân sống trong 'tổ mối' hơn 10.000 năm tuổi tại Iran

Video xem nhiều

Đại học Miami tạo ra cảm biến chất lượng không khí phát hiện Covid-19

Đại học Miami tạo ra cảm biến chất lượng không khí phát hiện Covid-19

Ford F-150 Lightning 2022 ra mắt: Bán tải chạy điện giá khởi điểm chưa đến 40 nghìn USD

Ford F-150 Lightning 2022 ra mắt: Bán tải chạy điện giá khởi điểm chưa đến 40 nghìn USD

Thông điệp lan tỏa mùa dịch COVID-19

Thông điệp lan tỏa mùa dịch COVID-19

Clip: Khuyến cáo đối với người lao động, người làm việc, người bán hàng tại khu dịch vụ trong dịch Covid-19

Clip: Khuyến cáo đối với người lao động, người làm việc, người bán hàng tại khu dịch vụ trong dịch Covid-19

Cỗ xe lai phản lực tăng tốc từ 0 - 1010 km/h trong 50 giây tham vọng phá kỷ lục thế giới

Cỗ xe lai phản lực tăng tốc từ 0 - 1010 km/h trong 50 giây tham vọng phá kỷ lục thế giới

“Rắn tiên tri” dự đoán đội tuyển Việt Nam thắng Thái Lan

“Rắn tiên tri” dự đoán đội tuyển Việt Nam thắng Thái Lan

Pretzel - Bánh quy cây: Biểu tượng văn hoá châu Âu với nhiều tranh cãi về nguồn gốc

Pretzel - Bánh quy cây: Biểu tượng văn hoá châu Âu với nhiều tranh cãi về nguồn gốc

Làm thế nào để nâng cao tương tác giữa loa và phòng nghe hiệu quả

Làm thế nào để nâng cao tương tác giữa loa và phòng nghe hiệu quả

Trực tiếp: Apple ra mắt Iphone 11 tại Cupertino, California, Mỹ

Trực tiếp: Apple ra mắt Iphone 11 tại Cupertino, California, Mỹ

Chiếc điều hòa cá nhân này của Sony là tất cả những gì bạn cần để sống sót qua mùa hè nóng nực

Chiếc điều hòa cá nhân này của Sony là tất cả những gì bạn cần để sống sót qua mùa hè nóng nực

Những gì bạn muốn biết về 5G

Những gì bạn muốn biết về 5G

5G thay đổi tương lai của bạn như thế nào?

5G thay đổi tương lai của bạn như thế nào?

Bàn về tầm nhìn và các trụ cột của công nghệ thông tin di động 6G
04/03/2022
Chip xử lý A15 Bionic của Apple có gì mới
15/09/2021
Sex Education mùa 3 được Netflix công chiếu vào 17/9
14/09/2021
iPhone 13 không thay đổi nhiều về ngoại hình, camera được nâng cấp mạnh
13/09/2021
Cách xem trực tiếp sự kiện ra mắt iPhone 13 và Apple Watch 7
10/09/2021
VNEID của Bộ Công an khác các ứng dụng đang được vận hành?
10/09/2021
'Cái tôi' thời 4.0 và tính hai mặt của mạng xã hội
04/09/2021
'Muôn màu' cảm xúc của trẻ trong ngày khai giảng online
24/08/2021
Chủ tịch Chu Ngọc Anh giải toả 'ách tắc' về Giấy đi đường cho người dân Thủ đô
10/08/2021
Hàng loạt Macbook M1 tự dưng vỡ màn hình, Apple có đồng ý bảo hành?
02/08/2021
6 bộ phim hay nhất để xem trên VieON
29/01/2021
Bắc Ninh: Không ký kết triển khai dự án Owifi 5G với CSE Singapore
27/06/2020
Bị World Bank cấm dự thầu 7 năm, công ty Sao Bắc Đẩu thừa nhận sai sót
27/06/2020
Wefinex - Mô hình hoạt động đa cấp "đội lốt" đầu tài chính trên mạng internet
10/06/2020
Khai trừ MISA khỏi Câu lạc bộ Chữ ký số và Giao dịch điện tử Việt Nam
27/05/2020
Chuyển đổi số - Nên hiểu như thế nào cho đúng
25/05/2020
Chống thất thu thuế là thách thức lớn đối với nền kinh tế số
29/04/2020
Cách chuyển tập tin sang máy tính mới
10/11/2019
VNPT, MobiFone, VTC sẽ hoàn thành cổ phần hóa trước năm 2021
20/08/2019
5G thay đổi tương lai của bạn như thế nào?
26/07/2019
Nhận diện hành vi lừa đảo trên không gian mạng
25/07/2019
Truyền hình OTT - Hướng đi mới của các “nhà Đài”
24/07/2019