Trung Quốc ra mắt máy bay vận tải không người lái bay 1.600km, chở tối đa 1 tấn hàng

5 mẫu Drone 'Độc và Lạ'

Rotor Technologies ra mắt trực thăng tự lái R550X cho hoạt động thương mại từ năm 2024

Một mô hình ứng dụng công nghệ UAV và trí tuệ nhân tạo phục vụ chỉ huy và hỗ trợ ứng cứu tại hiện trường

Ngành hàng không Trung Quốc vừa ghi dấu ấn mới khi máy bay vận tải không người lái CH-YH1000 thực hiện thành công chuyến bay thử nghiệm đầu tiên hôm thứ Năm vừa qua. Chiếc máy bay tự động khổng lồ này hứa hẹn cách mạng hóa cách thức vận chuyển hàng hóa tới những vùng đất xa xôi, hiểm trở mà các phương tiện truyền thống khó tiếp cận.

Sự ra đời của CH-YH1000 phản ánh chiến lược dài hạn của Trung Quốc trong việc phát triển công nghệ hàng không tự động. Ảnh: Eli Zusman

Bước đột phá trong công nghệ UAV cargo

Công ty Aerospace CH UAV Co., Ltd đã phát triển CH-YH1000 như một giải pháp UAV cargo (UAV cargo, để mô tả những thiết bị có kích thước tương đối lớn, khác xa với hình ảnh drone truyền thống) tiên tiến, nhằm giải quyết bài toán logistics phức tạp tại các khu vực có địa hình khó khăn. Chuyến bay thử nghiệm diễn ra tại một căn cứ không quân ở Tây Bắc Trung Quốc, mang lại kết quả vượt mong đợi với tất cả các chỉ số hiệu suất đạt yêu cầu đề ra.

Dự án này khởi động chỉ một năm trước, thể hiện tốc độ phát triển ấn tượng của công nghệ hàng không tự động Trung Quốc. Sự thành công của CH-YH1000 đánh dấu bước tiến quan trọng trong chiến lược phát triển ngành hàng không không người lái của nước này.

Thông số kỹ thuật vượt trội

CH-YH1000 thuộc loại máy bay không người lái tầm trung, được trang bị hai động cơ mạnh mẽ và thiết kế đặc biệt cho hoạt động hậu cần. Chiếc máy bay vận tải không người lái này áp dụng bố cục máy bay cargo thông thường, tích hợp hệ thống điện tử hàng không đã được kiểm chứng từ dòng sản phẩm CH nổi tiếng.

Điểm nổi bật của CH-YH1000 nằm ở khả năng hoạt động linh hoạt trong nhiều điều kiện khắc nghiệt. Máy bay có thể cất hạ cánh trên các đường băng tạm thời, từ đường đất nén, bãi cỏ cho tới cả đường cao tốc phụ. Hệ thống kit mô-đun cho phép UAV cargo Trung Quốc này hoạt động trên mặt nước và thậm chí cả trên tuyết, mở rộng phạm vi ứng dụng tới những khu vực có cơ sở hạ tầng hạn chế.

Về mặt hiệu suất, máy bay vận tải không người lái CH-YH1000 sở hữu các thông số ấn tượng: tầm bay 1.600 km, thời gian bay liên tục 10 giờ và trần bay lên tới 8.000 mét. Khả năng chở tải 1.000 kg hàng hóa với không gian chứa bốn pallet mỗi chiếc có thể tích một mét khối đặt chiếc máy bay tự động này vào hàng ngũ những UAV vận tải mạnh nhất thế giới.

Tính năng vận hành đa dạng

Điều làm nên sự khác biệt của CH-YH1000 chính là hệ thống cargo đa chức năng. Giao diện hàng hóa hai chế độ cho phép tải và dỡ hàng linh hoạt từ phía trước, đồng thời có thể thả hàng trực tiếp từ bụng máy bay. Khả năng này mở ra nhiều phương thức vận chuyển khác nhau, từ giao hàng thông thường tới cứu trợ khẩn cấp.

Hệ thống nguồn điện tích hợp 6 kilowatt không chỉ phục vụ hoạt động cơ bản mà còn hỗ trợ các thiết bị nhiệm vụ đặc biệt. Tính năng này cho phép máy bay không người lái vận tải thích ứng với nhiều vai trò khác nhau ngoài logistics thuần túy, có thể mở rộng sang các lĩnh vực như quan sát, giám sát hay thậm chí hỗ trợ y tế.

Thử nghiệm lăn bánh đầy tải thực hiện trước đó tại sân bay Zhanghe, tỉnh Hồ Bắc, đã xác nhận độ tin cậy cơ học cao của máy bay. Điều này chứng tỏ CH-YH1000 sẵn sàng hoạt động trong điều kiện thực tế với tải trọng tối đa.

Máy bay vận tải không người lái CH-YH1000 hoàn thành chuyến bay thử nghiệm tại một sân bay ở Tây Bắc Trung Quốc. Ảnh: Eli Zusman

Giải pháp cho vùng sâu vùng xa

Trung Quốc phát triển máy bay không người lái CH-YH1000 với mục tiêu cụ thể: giải quyết thách thức vận chuyển tại những khu vực địa lý khó khăn. Các tỉnh như Tây Tạng và Tân Cương, với địa hình hiểm trở và cơ sở hạ tầng giao thông hạn chế, luôn gặp khó khăn trong việc tiếp nhận hàng hóa thiết yếu.

Chi phí vận chuyển cao và thời gian giao hàng kéo dài là những rào cản lớn ảnh hưởng tới chất lượng cuộc sống của người dân vùng sâu. Kỹ sư dự án ví CH-YH1000 như "chiếc xe bán tải trên không", nhấn mạnh vai trò cầu nối quan trọng giữa các trung tâm kinh tế và những vùng đất xa xôi.

Máy bay không người lái này hứa hẹn cải thiện đáng kể chuỗi cung ứng, giảm chi phí vận chuyển và rút ngắn thời gian giao hàng. Thay vì phụ thuộc vào đường bộ hiểm trở hay hàng không dân dụng đắt đỏ, các khu vực này có thể tiếp cận nguồn cung ổn định và hiệu quả hơn.

Chuyên gia hàng không quân sự Fu Qianshao, sau khi trực tiếp quan sát CH-YH1000 tại triển lãm Airshow China 2024, đánh giá cao khả năng tải/dỡ hàng nhanh chóng của UAV cargo này. Theo ông Fu, thiết kế tối ưu cho phép thực hiện nhiều chuyến bay trong ngày, từ đó nâng cao hiệu quả và giảm chi phí vận hành.

Cấu trúc vững chắc của máy bay cũng được chuyên gia đánh giá tích cực. Việc loại bỏ cabin phi công giúp giảm trọng lượng tổng thể, tạo ra không gian và sức chở lớn hơn cho hàng hóa. Đây là lợi thế cạnh tranh quan trọng của máy bay không người lái vận tải so với máy bay truyền thống.

Khả năng hoạt động tự động giúp giảm thiểu chi phí nhân sự, đặc biệt quan trọng trong các nhiệm vụ vận chuyển tới vùng sâu vùng xa. Yếu tố này góp phần làm cho dịch vụ logistics trở nên phù hợp về mặt kinh tế, mở ra cơ hội tiếp cận cho nhiều đối tượng khách hàng.

Tác động chiến lược và tương lai

Sự ra đời của CH-YH1000 phản ánh chiến lược dài hạn của Trung Quốc trong việc phát triển công nghệ hàng không tự động. Đất nước này đang tập trung đầu tư mạnh mẽ vào các hệ thống không người lái nhằm đạt được mục tiêu kinh tế và an ninh quốc gia.

Máy bay không người lái không chỉ phục vụ mục đích dân sự mà còn có thể ứng dụng trong lĩnh vực quốc phòng, cứu hộ cứu nạn và hỗ trợ khẩn cấp. Khả năng vận chuyển nhanh chóng tới những khu vực khó tiếp cận mang lại lợi thế chiến thuật quan trọng trong nhiều tình huống.

Triển vọng thương mại hóa CH-YH1000 cũng rất khả quan. Với nhu cầu logistics ngày càng tăng và xu hướng tự động hóa trong ngành vận tải, máy bay không người lái CH-YH1000 này có tiềm năng xuất khẩu sang nhiều thị trường quốc tế, đặc biệt là các nước có địa hình tương tự.

So sánh với công nghệ thế giới

Trên thị trường toàn cầu, các hãng lớn như Amazon với dự án Prime Air hay UPS với chương trình Flight Forward cũng đang phát triển các giải pháp giao hàng tự động tương tự. Tuy nhiên, CH-YH1000 nổi bật với khả năng chở tải lớn hơn đáng kể và tầm hoạt động xa hơn so với nhiều UAV cargo hiện tại.

Các máy bay tự động của phương Tây thường tập trung vào giao hàng trong đô thị với khoảng cách ngắn và trọng lượng nhỏ. Ngược lại, CH-YH1000 được thiết kế để giải quyết thách thức vận tải tầm xa tại các khu vực có địa hình phức tạp, thể hiện cách tiếp cận khác biệt trong phát triển công nghệ hàng không tự động.

Mặc dù đạt được thành công ban đầu, CH-YH1000 vẫn phải đối mặt với những thách thức về mặt kỹ thuật và quy định. Vấn đề an toàn bay, quản lý không lưu và tiêu chuẩn quốc tế là những yếu tố quyết định tới khả năng triển khai rộng rãi của máy bay không người lái vận tải.

Cạnh tranh với các nhà sản xuất UAV hàng đầu thế giới cũng đòi hỏi Trung Quốc phải liên tục cải tiến công nghệ và giảm chi phí sản xuất. Tuy nhiên, với tốc độ phát triển nhanh chóng và nguồn lực đầu tư mạnh mẽ, UAV cargo Trung Quốc hoàn toàn có thể cạnh tranh hiệu quả trên thị trường toàn cầu.

Việc tích hợp máy bay không người lái vào hệ thống giao thông hiện tại cũng đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan quản lý và các bên liên quan. Điều này bao gồm việc xây dựng cơ sở hạ tầng hỗ trợ, đào tạo nhân lực vận hành và thiết lập quy trình bảo trì định kỳ.

Tương lai của ngành logistics không người lái

Thành công của CH-YH1000 mở ra kỷ nguyên mới cho ngành máy bay không người lái vận tải, hứa hẹn mang lại những thay đổi tích cực trong cách thức con người vận chuyển và tiếp cận hàng hóa thiết yếu. Đặc biệt tại những vùng đất xa xôi nhất, công nghệ này có thể cải thiện đáng kể chất lượng cuộc sống của người dân địa phương.

Xu hướng phát triển công nghệ hàng không tự động sẽ tiếp tục mở rộng với những ứng dụng đa dạng hơn, từ y tế khẩn cấp, cứu trợ thiên tai cho tới vận chuyển hàng hóa thương mại. Sự kết hợp giữa trí tuệ nhân tạo, công nghệ cảm biến tiên tiến và hệ thống điều khiển tự động sẽ tạo ra những máy bay tự động ngày càng thông minh và hiệu quả hơn.

Theo tạp chí Điện tử và Ứng dụng