Thế hệ Z giữa từ lo âu tồn tại đến hành trình tự chủ

Thuỳ Linh
04/07/2025 10:30
D

Là thế hệ đầu tiên lớn lên trong thời đại kỹ thuật số, Thế hệ Z đang đối mặt với một thế giới bất ổn chưa từng thấy.

Thế hệ Z giữa cơn bão toàn cầu: Từ lo âu tồn tại đến hành trình tự chủ

Là thế hệ đầu tiên tiếp cận công nghệ số, Thế hệ Z phải chịu tác động từ tình hình bất ổn toàn cầu theo cách mà không thế hệ nào khác từng trải qua. Ảnh: Getty.

Thế hệ Z trưởng thành giữa chiến tranh, khủng hoảng khí hậu, lạm phát và cả sự đảo lộn của thị trường việc làm toàn cầu.

"Chúng tôi lớn lên khi hình ảnh chiến tranh tràn ngập màn hình. Trước chín giờ sáng, chúng tôi đã thấy máy bay không người lái, tên lửa, trẻ em bị thương. Không thế hệ nào trước chúng tôi chứng kiến điều đó," Amogh Mehrotra, 25 tuổi, nhà nghiên cứu khoa học thần kinh và trí tuệ nhân tạo, chia sẻ.

Từ cuộc xung đột giữa Nga và Ukraine năm 2022, chiến sự kéo dài giữa Israel và Hamas, đến căng thẳng leo thang giữa Israel và Iran, thế giới mà thế hệ này lớn lên ngày càng mong manh. Biến đổi khí hậu, giá nhà tăng vọt, lạm phát và làn sóng sa thải nhân viên cũng khiến việc xây dựng tương lai trở nên khó nắm bắt hơn bao giờ hết.

"Chúng tôi được thừa hưởng những hệ thống hỏng hóc, nhưng lại được kỳ vọng phải sửa chữa chúng," Mehrotra nói.

Thay vì tuyệt vọng hoàn toàn, một số người trẻ đang chọn cách phản ứng bằng sự châm biếm. Trên TikTok, những video ghi lại cảnh tên lửa rơi xuống thành phố với chú thích "Chiến tranh đầu tiên, hơi lo lắng" thu hút hàng triệu lượt thích. Một video khác gợi ý trang phục cho "Thế chiến thứ ba" với phong cách quân đội và trang phục của tù nhân chính trị.

Tuy nhiên, đối mặt thực tế chưa bao giờ dễ dàng. Tanushree Srivastava, 26 tuổi, chuyển từ Ấn Độ sang Vương quốc Anh vào năm 2021 với ước mơ làm việc trong ngành thời trang. Nhưng giấc mơ nhanh chóng sụp đổ trước rào cản thị thực, sự thắt chặt tuyển dụng và tình hình kinh tế suy yếu.

Cô buộc phải từ bỏ ngành học yêu thích và chuyển sang làm quan hệ công chúng tại một công ty tài trợ thị thực. "Tôi đến đây bằng khoản vay lớn của gia đình. Giờ mọi thứ thay đổi liên tục vì chính sách, lạm phát, chiến tranh... Tôi không biết ngày mai sẽ ra sao, vậy tôi có nên lập kế hoạch gì nữa không?"

Srivastava cho biết những căng thẳng địa chính trị khiến cô lo lắng cho sự an toàn của gia đình ở Ấn Độ, nhất là trong bối cảnh căng thẳng gia tăng với Pakistan.

Ý nghĩ về việc mua nhà hay lập gia đình dường như xa vời. "Tất cả trở nên quá rủi ro... Bây giờ chỉ cần tồn tại thôi đã rất tốn kém rồi."

Khảo sát năm 2025 của Deloitte với hơn hai mươi ba nghìn người thuộc Thế hệ Z và Y tại bốn mươi bốn quốc gia cho thấy hơn 80 phần trăm cho rằng chi phí sinh hoạt và bất ổn tài chính là nguyên nhân gây căng thẳng hàng đầu.

Gần một nửa thế hệ Z cảm thấy không an toàn về mặt tài chính và hơn năm mươi phần trăm sống dựa vào lương tháng. Khoảng bốn mươi mốt phần trăm lo sợ rằng họ sẽ không thể nghỉ hưu một cách thoải mái.

Thay vì chờ đợi một tương lai đảm bảo, nhiều người đã chọn con đường tự chủ. Amrita Bhasin, tốt nghiệp Đại học Berkeley, từng nhận được lời mời làm việc tại một tập đoàn công nghệ lớn, nhưng cuối cùng quyết định khởi nghiệp.

Sau khi chứng kiến bạn bè bị sa thải, công việc bị thay thế bởi trí tuệ nhân tạo, cô nhận ra rằng ngành công nghệ không còn ổn định. "Nhiều người đã bỏ ra hai trăm đến ba trăm nghìn đô để học khoa học máy tính rồi vẫn thất nghiệp. Họ đã làm mọi thứ đúng quy trình, nhưng kết quả cuối con đường không còn được đảm bảo nữa," cô nói.

Hiện Bhasin là đồng sáng lập Sotira, một nền tảng thương mại điện tử trong lĩnh vực logistics.

Cô không đơn độc. Khảo sát năm 2024 của Fiverr với hơn mười nghìn người thuộc thế hệ Z cho thấy 70 phần trăm đang làm nghề tự do hoặc có kế hoạch theo đuổi, một phần tư muốn khởi nghiệp để đạt sự tự do tài chính và nghỉ hưu sớm.

Harsha Poojari, 29 tuổi, đã thành lập công ty riêng mang tên An Honest Media Company. Cô cho biết mạng xã hội và luồng thông tin dày đặc có thể khiến sức khỏe tinh thần thế hệ Z suy giảm, nhưng cũng tạo ra cơ hội chưa từng có.

"Chúng tôi có quyền tự chủ mà các thế hệ trước không có. Giờ tôi có thể nghỉ việc và làm điều mình muốn, chọn khách hàng phù hợp với giá trị sống," cô chia sẻ.

Poojari tin rằng công việc không nên chỉ là để sống sót. "Tôi cảm thấy điều quan trọng hơn bao giờ hết là thời gian và năng lượng mình bỏ ra phải hướng đến một tương lai tốt đẹp hơn cho cả cá nhân tôi và nhân loại."

Dù phải đối mặt với những khủng hoảng sâu rộng, nhiều người trẻ đang tìm cách điều chỉnh, tái thiết và đổi mới. "Xung đột địa chính trị phơi bày những lỗ hổng của xã hội. Chúng tôi nhìn thấy vấn đề và đang hành động," Bhasin nói. Cô khẳng định, nếu có một thế hệ nào có khả năng giải quyết những vấn đề này, thì chính là Thế hệ Z.

Theo tạp chí Điện tử và Ứng dụng

Bình luận

Tối thiểu 10 chữ Tiếng việt có dấu Không chứa liên kết

Gửi bình luận

Tin cùng chuyên mục

HanoiPrintPack 2025 giới thiệu công nghệ in ấn và đóng gói thông minh tại Hà Nội

HanoiPrintPack 2025 giới thiệu công nghệ in ấn và đóng gói thông minh tại Hà Nội

Dự án Quỳnh Beach Luxury Villa chính thức được cập nhật vào Quy hoạch chung thị xã Hoàng Mai, Nghệ An

Dự án Quỳnh Beach Luxury Villa chính thức được cập nhật vào Quy hoạch chung thị xã Hoàng Mai, Nghệ An

Livehouse - Mô hình bất động sản thế hệ mới

Livehouse - Mô hình bất động sản thế hệ mới

MobiFone triển khai hệ thống thủ tục hành chính chính quyền 2 cấp

MobiFone triển khai hệ thống thủ tục hành chính chính quyền 2 cấp

Sau Bắc Bling, Tuấn Cry ra mắt MV King Bắc

Sau Bắc Bling, Tuấn Cry ra mắt MV King Bắc

Ông Nguyễn Thiện Nghĩa làm Vụ trưởng Hợp tác quốc tế Bộ KH&CN

Ông Nguyễn Thiện Nghĩa làm Vụ trưởng Hợp tác quốc tế Bộ KH&CN

Nhiều đơn vị, cơ quan nhà nước điều chỉnh thông tin tài khoản Zalo sau sáp nhập

Nhiều đơn vị, cơ quan nhà nước điều chỉnh thông tin tài khoản Zalo sau sáp nhập

Content ID và tranh chấp bản quyền tại Việt Nam: AI nhận sai, người chịu thiệt

Content ID và tranh chấp bản quyền tại Việt Nam: AI nhận sai, người chịu thiệt

Tân Hiệu trưởng Trường Đại học Ngoại thương là ai?

Tân Hiệu trưởng Trường Đại học Ngoại thương là ai?

Huyện ở Đà Nẵng làm AI để giải đáp thông tin cho người dân về chính quyền 2 cấp

Huyện ở Đà Nẵng làm AI để giải đáp thông tin cho người dân về chính quyền 2 cấp

Thủ tướng yêu cầu phát triển cơ sở dữ liệu quốc gia về đất đai, kiểm soát tài sản thu nhập

Thủ tướng yêu cầu phát triển cơ sở dữ liệu quốc gia về đất đai, kiểm soát tài sản thu nhập

Cách hiển thị bằng lái xe mới trên VNeID sau khi hoàn thành thủ tục online

Cách hiển thị bằng lái xe mới trên VNeID sau khi hoàn thành thủ tục online

Tin mới cập nhật

OPPO ra mắt bộ đôi đồng hồ thông minh mới

OPPO ra mắt bộ đôi đồng hồ thông minh mới

Redmi Pad 2 Series chính thức ra mắt, giá chỉ từ 4,99 triệu đồng

Redmi Pad 2 Series chính thức ra mắt, giá chỉ từ 4,99 triệu đồng

BYD ATTO 2 - SUV điện đô thị đầu tiên ứng dụng công nghệ CTB tại Việt Nam

BYD ATTO 2 - SUV điện đô thị đầu tiên ứng dụng công nghệ CTB tại Việt Nam

Dyson ra mắt dòng máy tạo kiểu tóc đa năng Dyson Airwrap Co-anda 2x thế hệ mới

Dyson ra mắt dòng máy tạo kiểu tóc đa năng Dyson Airwrap Co-anda 2x thế hệ mới

HanoiPrintPack 2025 giới thiệu công nghệ in ấn và đóng gói thông minh tại Hà Nội

HanoiPrintPack 2025 giới thiệu công nghệ in ấn và đóng gói thông minh tại Hà Nội

Dự án Quỳnh Beach Luxury Villa chính thức được cập nhật vào Quy hoạch chung thị xã Hoàng Mai, Nghệ An

Dự án Quỳnh Beach Luxury Villa chính thức được cập nhật vào Quy hoạch chung thị xã Hoàng Mai, Nghệ An

Tổng thống Trump đẩy mạnh ưu đãi thuế cho ngành Chip, tín dụng lên tới 35%

Tổng thống Trump đẩy mạnh ưu đãi thuế cho ngành Chip, tín dụng lên tới 35%

Doanh nghiệp Việt đối mặt thách thức lớn về an ninh mạng: Vai trò người đứng đầu mang tính quyết định

Doanh nghiệp Việt đối mặt thách thức lớn về an ninh mạng: Vai trò người đứng đầu mang tính quyết định

IPO tại Hồng Kông tăng bùng nổ

IPO tại Hồng Kông tăng bùng nổ

Licogi 13 đặt mục tiêu doanh thu 3.500 tỷ đồng, tập trung ba trụ cột chiến lược trong giai đoạn 2025-2029

Licogi 13 đặt mục tiêu doanh thu 3.500 tỷ đồng, tập trung ba trụ cột chiến lược trong giai đoạn 2025-2029

Ngành điện tử Việt Nam trước bước chuyển lớn với AI, bán dẫn và tự động hóa

Ngành điện tử Việt Nam trước bước chuyển lớn với AI, bán dẫn và tự động hóa

TCL được vinh danh tại Bảo tàng Olympic

TCL được vinh danh tại Bảo tàng Olympic

Tin đọc nhiều

Sau Bắc Bling, Tuấn Cry ra mắt MV King Bắc

Sau Bắc Bling, Tuấn Cry ra mắt MV King Bắc

Ông Nguyễn Thiện Nghĩa làm Vụ trưởng Hợp tác quốc tế Bộ KH&CN

Ông Nguyễn Thiện Nghĩa làm Vụ trưởng Hợp tác quốc tế Bộ KH&CN

Nhiều đơn vị, cơ quan nhà nước điều chỉnh thông tin tài khoản Zalo sau sáp nhập

Nhiều đơn vị, cơ quan nhà nước điều chỉnh thông tin tài khoản Zalo sau sáp nhập

Content ID và tranh chấp bản quyền tại Việt Nam: AI nhận sai, người chịu thiệt

Content ID và tranh chấp bản quyền tại Việt Nam: AI nhận sai, người chịu thiệt

Tân Hiệu trưởng Trường Đại học Ngoại thương là ai?

Tân Hiệu trưởng Trường Đại học Ngoại thương là ai?

Huyện ở Đà Nẵng làm AI để giải đáp thông tin cho người dân về chính quyền 2 cấp

Huyện ở Đà Nẵng làm AI để giải đáp thông tin cho người dân về chính quyền 2 cấp

Thủ tướng yêu cầu phát triển cơ sở dữ liệu quốc gia về đất đai, kiểm soát tài sản thu nhập

Thủ tướng yêu cầu phát triển cơ sở dữ liệu quốc gia về đất đai, kiểm soát tài sản thu nhập

Danh sách 126 Bí thư, Chủ tịch UBND xã, phường mới của Hà Nội sau sáp nhập

Danh sách 126 Bí thư, Chủ tịch UBND xã, phường mới của Hà Nội sau sáp nhập

Thay đổi hành vi của người tiêu dùng để kiến tạo một kỷ nguyên xanh

Thay đổi hành vi của người tiêu dùng để kiến tạo một kỷ nguyên xanh

Trải nghiệm data 4G không giới hạn cùng Vietnamobile

Trải nghiệm data 4G không giới hạn cùng Vietnamobile

Video xem nhiều

Ford F-150 Lightning 2022 ra mắt: Bán tải chạy điện giá khởi điểm chưa đến 40 nghìn USD

Ford F-150 Lightning 2022 ra mắt: Bán tải chạy điện giá khởi điểm chưa đến 40 nghìn USD

Khởi động nền tảng SMEdx hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ chuyển đổi số

Khởi động nền tảng SMEdx hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ chuyển đổi số

Honda MSX 125 Grom 2021 mẫu xe côn tay phiên bản đường đua

Honda MSX 125 Grom 2021 mẫu xe côn tay phiên bản đường đua

Thông điệp lan tỏa mùa dịch COVID-19

Thông điệp lan tỏa mùa dịch COVID-19

Geneva Motor Show 2020: Bentley hé lộ siêu xe Bacalar triệu đô

Geneva Motor Show 2020: Bentley hé lộ siêu xe Bacalar triệu đô

Lộ diện siêu xe hypercar Czinger 21C tăng tốc 0-100km/h chưa tới 2 giây

Lộ diện siêu xe hypercar Czinger 21C tăng tốc 0-100km/h chưa tới 2 giây

Cỗ xe lai phản lực tăng tốc từ 0 - 1010 km/h trong 50 giây tham vọng phá kỷ lục thế giới

Cỗ xe lai phản lực tăng tốc từ 0 - 1010 km/h trong 50 giây tham vọng phá kỷ lục thế giới

“Rắn tiên tri” dự đoán đội tuyển Việt Nam thắng Thái Lan

“Rắn tiên tri” dự đoán đội tuyển Việt Nam thắng Thái Lan

Cô bé 14 tuổi tìm ra giải pháp mới xóa điểm mù trên xe hơi

Cô bé 14 tuổi tìm ra giải pháp mới xóa điểm mù trên xe hơi

Bắc Sơn mây hát

Bắc Sơn mây hát

Trực tiếp: Apple ra mắt Iphone 11 tại Cupertino, California, Mỹ

Trực tiếp: Apple ra mắt Iphone 11 tại Cupertino, California, Mỹ

5G thay đổi tương lai của bạn như thế nào?

5G thay đổi tương lai của bạn như thế nào?

Bàn về tầm nhìn và các trụ cột của công nghệ thông tin di động 6G
04/03/2022
Chip xử lý A15 Bionic của Apple có gì mới
15/09/2021
Sex Education mùa 3 được Netflix công chiếu vào 17/9
14/09/2021
iPhone 13 không thay đổi nhiều về ngoại hình, camera được nâng cấp mạnh
13/09/2021
Cách xem trực tiếp sự kiện ra mắt iPhone 13 và Apple Watch 7
10/09/2021
VNEID của Bộ Công an khác các ứng dụng đang được vận hành?
10/09/2021
'Cái tôi' thời 4.0 và tính hai mặt của mạng xã hội
04/09/2021
'Muôn màu' cảm xúc của trẻ trong ngày khai giảng online
24/08/2021
Chủ tịch Chu Ngọc Anh giải toả 'ách tắc' về Giấy đi đường cho người dân Thủ đô
10/08/2021
Hàng loạt Macbook M1 tự dưng vỡ màn hình, Apple có đồng ý bảo hành?
02/08/2021
6 bộ phim hay nhất để xem trên VieON
29/01/2021
Bắc Ninh: Không ký kết triển khai dự án Owifi 5G với CSE Singapore
27/06/2020
Bị World Bank cấm dự thầu 7 năm, công ty Sao Bắc Đẩu thừa nhận sai sót
27/06/2020
Wefinex - Mô hình hoạt động đa cấp "đội lốt" đầu tài chính trên mạng internet
10/06/2020
Khai trừ MISA khỏi Câu lạc bộ Chữ ký số và Giao dịch điện tử Việt Nam
27/05/2020
Chuyển đổi số - Nên hiểu như thế nào cho đúng
25/05/2020
Chống thất thu thuế là thách thức lớn đối với nền kinh tế số
29/04/2020
Cách chuyển tập tin sang máy tính mới
10/11/2019
VNPT, MobiFone, VTC sẽ hoàn thành cổ phần hóa trước năm 2021
20/08/2019
5G thay đổi tương lai của bạn như thế nào?
26/07/2019
Nhận diện hành vi lừa đảo trên không gian mạng
25/07/2019
Truyền hình OTT - Hướng đi mới của các “nhà Đài”
24/07/2019