Thế hệ Z giữa từ lo âu tồn tại đến hành trình tự chủ

Thuỳ Linh
04/07/2025 10:30
D

Là thế hệ đầu tiên lớn lên trong thời đại kỹ thuật số, Thế hệ Z đang đối mặt với một thế giới bất ổn chưa từng thấy.

Thế hệ Z giữa cơn bão toàn cầu: Từ lo âu tồn tại đến hành trình tự chủ

Là thế hệ đầu tiên tiếp cận công nghệ số, Thế hệ Z phải chịu tác động từ tình hình bất ổn toàn cầu theo cách mà không thế hệ nào khác từng trải qua. Ảnh: Getty.

Thế hệ Z trưởng thành giữa chiến tranh, khủng hoảng khí hậu, lạm phát và cả sự đảo lộn của thị trường việc làm toàn cầu.

"Chúng tôi lớn lên khi hình ảnh chiến tranh tràn ngập màn hình. Trước chín giờ sáng, chúng tôi đã thấy máy bay không người lái, tên lửa, trẻ em bị thương. Không thế hệ nào trước chúng tôi chứng kiến điều đó," Amogh Mehrotra, 25 tuổi, nhà nghiên cứu khoa học thần kinh và trí tuệ nhân tạo, chia sẻ.

Từ cuộc xung đột giữa Nga và Ukraine năm 2022, chiến sự kéo dài giữa Israel và Hamas, đến căng thẳng leo thang giữa Israel và Iran, thế giới mà thế hệ này lớn lên ngày càng mong manh. Biến đổi khí hậu, giá nhà tăng vọt, lạm phát và làn sóng sa thải nhân viên cũng khiến việc xây dựng tương lai trở nên khó nắm bắt hơn bao giờ hết.

"Chúng tôi được thừa hưởng những hệ thống hỏng hóc, nhưng lại được kỳ vọng phải sửa chữa chúng," Mehrotra nói.

Thay vì tuyệt vọng hoàn toàn, một số người trẻ đang chọn cách phản ứng bằng sự châm biếm. Trên TikTok, những video ghi lại cảnh tên lửa rơi xuống thành phố với chú thích "Chiến tranh đầu tiên, hơi lo lắng" thu hút hàng triệu lượt thích. Một video khác gợi ý trang phục cho "Thế chiến thứ ba" với phong cách quân đội và trang phục của tù nhân chính trị.

Tuy nhiên, đối mặt thực tế chưa bao giờ dễ dàng. Tanushree Srivastava, 26 tuổi, chuyển từ Ấn Độ sang Vương quốc Anh vào năm 2021 với ước mơ làm việc trong ngành thời trang. Nhưng giấc mơ nhanh chóng sụp đổ trước rào cản thị thực, sự thắt chặt tuyển dụng và tình hình kinh tế suy yếu.

Cô buộc phải từ bỏ ngành học yêu thích và chuyển sang làm quan hệ công chúng tại một công ty tài trợ thị thực. "Tôi đến đây bằng khoản vay lớn của gia đình. Giờ mọi thứ thay đổi liên tục vì chính sách, lạm phát, chiến tranh... Tôi không biết ngày mai sẽ ra sao, vậy tôi có nên lập kế hoạch gì nữa không?"

Srivastava cho biết những căng thẳng địa chính trị khiến cô lo lắng cho sự an toàn của gia đình ở Ấn Độ, nhất là trong bối cảnh căng thẳng gia tăng với Pakistan.

Ý nghĩ về việc mua nhà hay lập gia đình dường như xa vời. "Tất cả trở nên quá rủi ro... Bây giờ chỉ cần tồn tại thôi đã rất tốn kém rồi."

Khảo sát năm 2025 của Deloitte với hơn hai mươi ba nghìn người thuộc Thế hệ Z và Y tại bốn mươi bốn quốc gia cho thấy hơn 80 phần trăm cho rằng chi phí sinh hoạt và bất ổn tài chính là nguyên nhân gây căng thẳng hàng đầu.

Gần một nửa thế hệ Z cảm thấy không an toàn về mặt tài chính và hơn năm mươi phần trăm sống dựa vào lương tháng. Khoảng bốn mươi mốt phần trăm lo sợ rằng họ sẽ không thể nghỉ hưu một cách thoải mái.

Thay vì chờ đợi một tương lai đảm bảo, nhiều người đã chọn con đường tự chủ. Amrita Bhasin, tốt nghiệp Đại học Berkeley, từng nhận được lời mời làm việc tại một tập đoàn công nghệ lớn, nhưng cuối cùng quyết định khởi nghiệp.

Sau khi chứng kiến bạn bè bị sa thải, công việc bị thay thế bởi trí tuệ nhân tạo, cô nhận ra rằng ngành công nghệ không còn ổn định. "Nhiều người đã bỏ ra hai trăm đến ba trăm nghìn đô để học khoa học máy tính rồi vẫn thất nghiệp. Họ đã làm mọi thứ đúng quy trình, nhưng kết quả cuối con đường không còn được đảm bảo nữa," cô nói.

Hiện Bhasin là đồng sáng lập Sotira, một nền tảng thương mại điện tử trong lĩnh vực logistics.

Cô không đơn độc. Khảo sát năm 2024 của Fiverr với hơn mười nghìn người thuộc thế hệ Z cho thấy 70 phần trăm đang làm nghề tự do hoặc có kế hoạch theo đuổi, một phần tư muốn khởi nghiệp để đạt sự tự do tài chính và nghỉ hưu sớm.

Harsha Poojari, 29 tuổi, đã thành lập công ty riêng mang tên An Honest Media Company. Cô cho biết mạng xã hội và luồng thông tin dày đặc có thể khiến sức khỏe tinh thần thế hệ Z suy giảm, nhưng cũng tạo ra cơ hội chưa từng có.

"Chúng tôi có quyền tự chủ mà các thế hệ trước không có. Giờ tôi có thể nghỉ việc và làm điều mình muốn, chọn khách hàng phù hợp với giá trị sống," cô chia sẻ.

Poojari tin rằng công việc không nên chỉ là để sống sót. "Tôi cảm thấy điều quan trọng hơn bao giờ hết là thời gian và năng lượng mình bỏ ra phải hướng đến một tương lai tốt đẹp hơn cho cả cá nhân tôi và nhân loại."

Dù phải đối mặt với những khủng hoảng sâu rộng, nhiều người trẻ đang tìm cách điều chỉnh, tái thiết và đổi mới. "Xung đột địa chính trị phơi bày những lỗ hổng của xã hội. Chúng tôi nhìn thấy vấn đề và đang hành động," Bhasin nói. Cô khẳng định, nếu có một thế hệ nào có khả năng giải quyết những vấn đề này, thì chính là Thế hệ Z.

Theo tạp chí Điện tử và Ứng dụng

Bình luận

Tối thiểu 10 chữ Tiếng việt có dấu Không chứa liên kết

Gửi bình luận

Tin cùng chuyên mục

VNPT tăng cường nhân lực và thiết bị ứng phó với bão RAGASA

VNPT tăng cường nhân lực và thiết bị ứng phó với bão RAGASA

Việt Nam lần đầu đăng cai giải ba môn phối hợp IRONMAN cự ly toàn phần tại Đà Nẵng

Việt Nam lần đầu đăng cai giải ba môn phối hợp IRONMAN cự ly toàn phần tại Đà Nẵng

NXB Kim Đồng ra mắt 3 tiểu thuyết nhân kỷ niệm 105 ngày sinh của nhà văn Tô Hoài

NXB Kim Đồng ra mắt 3 tiểu thuyết nhân kỷ niệm 105 ngày sinh của nhà văn Tô Hoài

Trí thức Khoa học Công nghệ kiến nghị Quốc hội 6 vấn đề cấp thiết sau sáp nhập

Trí thức Khoa học Công nghệ kiến nghị Quốc hội 6 vấn đề cấp thiết sau sáp nhập

Tổng Bí thư Tô Lâm: Lấy Nhân dân làm trung tâm, chủ thể, mục tiêu và động lực của đổi mới

Tổng Bí thư Tô Lâm: Lấy Nhân dân làm trung tâm, chủ thể, mục tiêu và động lực của đổi mới

Murdochs có thể tham gia thỏa thuận cứu TikTok tại Mỹ

Murdochs có thể tham gia thỏa thuận cứu TikTok tại Mỹ

Đảng bộ Liên hiệp các Hội KH&KT Việt Nam: Nòng cốt tập hợp trí thức trong kỷ nguyên mới

Đảng bộ Liên hiệp các Hội KH&KT Việt Nam: Nòng cốt tập hợp trí thức trong kỷ nguyên mới

MoMo cùng Chubb Life Việt Nam ra mắt MoMoCare

MoMo cùng Chubb Life Việt Nam ra mắt MoMoCare

Khai trương Tổng đài điện thoại quốc gia về phòng, chống mua bán người 111

Khai trương Tổng đài điện thoại quốc gia về phòng, chống mua bán người 111

ABC ngừng phát sóng chương trình Jimmy Kimmel vô thời hạn sau bình luận gây tranh cãi

ABC ngừng phát sóng chương trình Jimmy Kimmel vô thời hạn sau bình luận gây tranh cãi

Đại hội đầu tiên của Đảng bộ Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể Trung ương có 350 đại biểu tham dự

Đại hội đầu tiên của Đảng bộ Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể Trung ương có 350 đại biểu tham dự

Khởi tố loạt youtuber, KOL trốn thuế

Khởi tố loạt youtuber, KOL trốn thuế

Tin mới cập nhật

Xiaomi mở rộng hệ sinh thái AIoT tại Việt Nam

Xiaomi mở rộng hệ sinh thái AIoT tại Việt Nam

Xiaomi mở phòng trưng bày xe điện tại Châu Âu vào năm 2027, cân nhắc sản xuất địa phương

Xiaomi mở phòng trưng bày xe điện tại Châu Âu vào năm 2027, cân nhắc sản xuất địa phương

Xiaomi 15T Series chính thức ra mắt với nhiều cải tiến đáng chú ý

Xiaomi 15T Series chính thức ra mắt với nhiều cải tiến đáng chú ý

Cổ phiếu Alibaba tăng vọt hơn 6% nhờ kế hoạch bơm thêm hàng tỷ USD vào AI

Cổ phiếu Alibaba tăng vọt hơn 6% nhờ kế hoạch bơm thêm hàng tỷ USD vào AI

Roche đặt mục tiêu trở thành công ty hàng đầu trong lĩnh vực điều trị béo phì

Roche đặt mục tiêu trở thành công ty hàng đầu trong lĩnh vực điều trị béo phì

UNIQLO khai trương cửa hàng thứ 30 tại Việt Nam

UNIQLO khai trương cửa hàng thứ 30 tại Việt Nam

Panasonic trao 20 suất học bổng cho sinh viên xuất sắc

Panasonic trao 20 suất học bổng cho sinh viên xuất sắc

VNPT tăng cường nhân lực và thiết bị ứng phó với bão RAGASA

VNPT tăng cường nhân lực và thiết bị ứng phó với bão RAGASA

Việt Nam lần đầu đăng cai giải ba môn phối hợp IRONMAN cự ly toàn phần tại Đà Nẵng

Việt Nam lần đầu đăng cai giải ba môn phối hợp IRONMAN cự ly toàn phần tại Đà Nẵng

NXB Kim Đồng ra mắt 3 tiểu thuyết nhân kỷ niệm 105 ngày sinh của nhà văn Tô Hoài

NXB Kim Đồng ra mắt 3 tiểu thuyết nhân kỷ niệm 105 ngày sinh của nhà văn Tô Hoài

Cổ phiếu Nhật Bản tiếp tục phá kỷ lục

Cổ phiếu Nhật Bản tiếp tục phá kỷ lục

PITAKA không chỉ là sự khác biệt

PITAKA không chỉ là sự khác biệt

Tin đọc nhiều

Việt Nam lần đầu đăng cai giải ba môn phối hợp IRONMAN cự ly toàn phần tại Đà Nẵng

Việt Nam lần đầu đăng cai giải ba môn phối hợp IRONMAN cự ly toàn phần tại Đà Nẵng

NXB Kim Đồng ra mắt 3 tiểu thuyết nhân kỷ niệm 105 ngày sinh của nhà văn Tô Hoài

NXB Kim Đồng ra mắt 3 tiểu thuyết nhân kỷ niệm 105 ngày sinh của nhà văn Tô Hoài

Trí thức Khoa học Công nghệ kiến nghị Quốc hội 6 vấn đề cấp thiết sau sáp nhập

Trí thức Khoa học Công nghệ kiến nghị Quốc hội 6 vấn đề cấp thiết sau sáp nhập

Tổng Bí thư Tô Lâm: Lấy Nhân dân làm trung tâm, chủ thể, mục tiêu và động lực của đổi mới

Tổng Bí thư Tô Lâm: Lấy Nhân dân làm trung tâm, chủ thể, mục tiêu và động lực của đổi mới

Murdochs có thể tham gia thỏa thuận cứu TikTok tại Mỹ

Murdochs có thể tham gia thỏa thuận cứu TikTok tại Mỹ

Đảng bộ Liên hiệp các Hội KH&KT Việt Nam: Nòng cốt tập hợp trí thức trong kỷ nguyên mới

Đảng bộ Liên hiệp các Hội KH&KT Việt Nam: Nòng cốt tập hợp trí thức trong kỷ nguyên mới

MoMo cùng Chubb Life Việt Nam ra mắt MoMoCare

MoMo cùng Chubb Life Việt Nam ra mắt MoMoCare

Khai trương Tổng đài điện thoại quốc gia về phòng, chống mua bán người 111

Khai trương Tổng đài điện thoại quốc gia về phòng, chống mua bán người 111

ABC ngừng phát sóng chương trình Jimmy Kimmel vô thời hạn sau bình luận gây tranh cãi

ABC ngừng phát sóng chương trình Jimmy Kimmel vô thời hạn sau bình luận gây tranh cãi

Đại hội đầu tiên của Đảng bộ Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể Trung ương có 350 đại biểu tham dự

Đại hội đầu tiên của Đảng bộ Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể Trung ương có 350 đại biểu tham dự

Video xem nhiều

Ford F-150 Lightning 2022 ra mắt: Bán tải chạy điện giá khởi điểm chưa đến 40 nghìn USD

Ford F-150 Lightning 2022 ra mắt: Bán tải chạy điện giá khởi điểm chưa đến 40 nghìn USD

Honda MSX 125 Grom 2021 mẫu xe côn tay phiên bản đường đua

Honda MSX 125 Grom 2021 mẫu xe côn tay phiên bản đường đua

Clip: Khuyến cáo đối với người lao động, người làm việc, người bán hàng tại khu dịch vụ trong dịch Covid-19

Clip: Khuyến cáo đối với người lao động, người làm việc, người bán hàng tại khu dịch vụ trong dịch Covid-19

Geneva Motor Show 2020: Bentley hé lộ siêu xe Bacalar triệu đô

Geneva Motor Show 2020: Bentley hé lộ siêu xe Bacalar triệu đô

Lộ diện siêu xe hypercar Czinger 21C tăng tốc 0-100km/h chưa tới 2 giây

Lộ diện siêu xe hypercar Czinger 21C tăng tốc 0-100km/h chưa tới 2 giây

Bắc Sơn mây hát

Bắc Sơn mây hát

Làm thế nào để nâng cao tương tác giữa loa và phòng nghe hiệu quả

Làm thế nào để nâng cao tương tác giữa loa và phòng nghe hiệu quả

Trực tiếp: Apple ra mắt Iphone 11 tại Cupertino, California, Mỹ

Trực tiếp: Apple ra mắt Iphone 11 tại Cupertino, California, Mỹ

Sếp nhà bán lẻ làm lộ ngày bán iPhone 11

Sếp nhà bán lẻ làm lộ ngày bán iPhone 11

Chiếc điều hòa cá nhân này của Sony là tất cả những gì bạn cần để sống sót qua mùa hè nóng nực

Chiếc điều hòa cá nhân này của Sony là tất cả những gì bạn cần để sống sót qua mùa hè nóng nực

Những gì bạn muốn biết về 5G

Những gì bạn muốn biết về 5G

5G thay đổi tương lai của bạn như thế nào?

5G thay đổi tương lai của bạn như thế nào?

Bàn về tầm nhìn và các trụ cột của công nghệ thông tin di động 6G
04/03/2022
Chip xử lý A15 Bionic của Apple có gì mới
15/09/2021
Sex Education mùa 3 được Netflix công chiếu vào 17/9
14/09/2021
iPhone 13 không thay đổi nhiều về ngoại hình, camera được nâng cấp mạnh
13/09/2021
Cách xem trực tiếp sự kiện ra mắt iPhone 13 và Apple Watch 7
10/09/2021
VNEID của Bộ Công an khác các ứng dụng đang được vận hành?
10/09/2021
'Cái tôi' thời 4.0 và tính hai mặt của mạng xã hội
04/09/2021
'Muôn màu' cảm xúc của trẻ trong ngày khai giảng online
24/08/2021
Chủ tịch Chu Ngọc Anh giải toả 'ách tắc' về Giấy đi đường cho người dân Thủ đô
10/08/2021
Hàng loạt Macbook M1 tự dưng vỡ màn hình, Apple có đồng ý bảo hành?
02/08/2021
6 bộ phim hay nhất để xem trên VieON
29/01/2021
Bắc Ninh: Không ký kết triển khai dự án Owifi 5G với CSE Singapore
27/06/2020
Bị World Bank cấm dự thầu 7 năm, công ty Sao Bắc Đẩu thừa nhận sai sót
27/06/2020
Wefinex - Mô hình hoạt động đa cấp "đội lốt" đầu tài chính trên mạng internet
10/06/2020
Khai trừ MISA khỏi Câu lạc bộ Chữ ký số và Giao dịch điện tử Việt Nam
27/05/2020
Chuyển đổi số - Nên hiểu như thế nào cho đúng
25/05/2020
Chống thất thu thuế là thách thức lớn đối với nền kinh tế số
29/04/2020
Cách chuyển tập tin sang máy tính mới
10/11/2019
VNPT, MobiFone, VTC sẽ hoàn thành cổ phần hóa trước năm 2021
20/08/2019
5G thay đổi tương lai của bạn như thế nào?
26/07/2019
Nhận diện hành vi lừa đảo trên không gian mạng
25/07/2019
Truyền hình OTT - Hướng đi mới của các “nhà Đài”
24/07/2019