Trí tuệ nhân tạo: Giải mã những nghi vấn trong văn hóa đại chúng 

Từ những nhận định trên, bà Jen Mullen chia sẻ, việc sử dụng AI trong các câu chuyện là một cách hấp dẫn để kiểm thử ý kiến công chúng. Trong thời kỳ thịnh vượng, văn hóa đại chúng thường nhìn nhận AI qua lăng kính không tưởng tích cực, với các nhân vật như C3PO trong Star Wars, Data trong Star Trek và Wall-E của Disney Pixar. Tuy nhiên, trong các tác phẩm như Hal-9000 của Stanley Kubrick, GERTY trong bộ phim Moon năm 2009 và Ava trong Ex Machina đều chắc chắn thuộc về thế giới lạc lối tiêu cực, và phản ánh sự lo lắng và bất an của công chúng trong những thời kỳ khó khăn.

Bà Jen Mullen, Trưởng bộ phận Giải pháp công nghệ mới nổi của Keysight.

Ngày nay, sự xuất hiện của các chương trình AI dễ tiếp cận đã tạo ra sự bùng nổ thông tin trên phương tiện truyền thông và thu hút sự quan tâm của người tiêu dùng và doanh nghiệp. Mặc dù sự quan tâm đến AI đang gia tăng, nhưng hiểu biết của công chúng về AI vẫn chịu ảnh hưởng nặng nề từ những gì được thể hiện trong khoa học viễn tưởng thay vì thực tế. Quảng cáo cho các phần mềm AI mạnh mẽ trên các trang mạng xã hội và công cụ tìm kiếm cũng góp phần làm nổi bật AI, nhưng thực tế là chỉ có một số tính năng nhỏ của sản phẩm có thể sử dụng thuật toán AI.

Nguồn ảnh: openaccessgovernment

Do đó, có một giả định phổ biến rằngAI là một giải pháp thông minh, phức tạp - gần như có nhận thức - và “thần kỳ”, có thể giải quyết các khó khăn thách thức trong mọi kịch bản có thể hình dung được. Tuy nhiên, AI dễ tiếp cận hơn nhiều so với niềm tin mà văn hóa đại chúng tạo ra cho chúng ta. Đơn giản mà nói, cách tốt nhất để mô tả AI chính là “toán học có định hướng”. Trong bối cảnh này, không có gì khó hiểu khi những nhân vật có sức ảnh hưởng trong nền văn hóa đại chúng tạo ra những lầm tưởng về AI để thu hút sự chú ý của công chúng.

Giải mã những nghi vấn về AI 

Mặc dù không hiểu cách thức vận hành của AI, chúng ta vẫn thường xuyên khai thác công nghệ này. Vì có quá nhiều tin đồn - và lầm tưởng trong văn hóa đại chúng - xung quanh công nghệ mới nổi này, nên khó có thể định nghĩa trí tuệ nhân tạo là gì. Nói đơn giản, AI là một công cụ hữu ích giúp người dùng xác định mẫu (pattern) trong các tập dữ liệu lớn, những mẫu mà người dùng không thể tự phát hiện nếu không có AI.  

Trên thực tế, việc hiểu cách AI vận hành như thế nào, làm gì và các nhà phát triển đang sử dụng công nghệ này ra sao sẽ cho phép chúng ta hình dung về một công nghệ phổ thông, có khả năng đẩy nhanh quá trình tạo ra những đột phá với lợi ích hữu hình.  

Nguồn ảnh: Keysight Technologies

AI vận hành như thế nào? 

AI là một nhánh lớn của ngành khoa học máy tính, nghiên cứu sự phát triển của các máy thông minh nhằm thực hiện các nhiệm vụ mà cho đến gần đây hoàn toàn do con người thực hiện. Các đạo diễn Hollywood và các tác giả khoa học viễn tưởng tương lai thường tưởng tượng AI là những cỗ máy có tri giác, nhưng thực tế không như vậy. Hầu hết các thuật toán AI cần được con người định hướng để giám sát việc huấn luyện, củng cố các quyết định đúng đắn, chỉnh sửa hoặc phủ nhận các kết luận không phù hợp.  

Các nhà phát triển áp dụng AI một cách hợp lý cho các quy trình nhất định để đơn giản hoá việc thu thập thông tin chi tiết và tự động hoá tác vụ để khai thác các bộ dữ liệu khổng lồ, nhằm mục tiêu xác định và vận dụng các mẫu trong dữ liệu. Giao cho quy trình AI thực hiện các tác vụ lặp đi lặp lại tốn thời gian, người dùng có thể nhanh chóng ứng dụng các kết quả phân tích chính để đẩy nhanh quá trình đổi mới sáng tạo. 

AI được sử dụng như thế nào trong các ngành nghề khác nhau? 

AI là công cụ tăng cường - không phải công nghệ thay thế cho khả năng sáng tạo của con người. Giống như một hoạ sĩ sử dụng các chất liệu màu, cọ vẽ và kỹ thuật khác nhau để tạo hình trên tranh, các nhà phát triển cũng sử dụng các công cụ liên ngành trong AI để làm việc trong nhiều lĩnh vực, như nghiên cứu y khoa, phát triển xe tự hành hoặc lập bản đồ các hệ thống thời tiết phức tạp.  

Ngành y 

AI đang được các nhà nghiên cứu và bác sĩ lâm sàng sử dụng ngày càng nhiều để hỗ trợ cải thiện công tác chẩn đoán, theo dõi và đưa ra phác đồ điều trị. Hơn nữa, khi tỷ lệ bệnh nhân trên bác sĩ tiếp tục tăng, công nghệ học sâu và AI cho phép các bác sĩ tiếp tục cung cấp dịch vụ y tế chất lượng cao trên quy mô lớn. Các bác sĩ sử dụng AI để phát hiện nhanh hơn các triệu chứng và điều kiện sức khỏe để có thể đưa ra phác đồ điều trị được cá nhân hóa cao. Trong lĩnh vực nghiên cứu thuốc, AI cho phép tự động hóa một số giai đoạn của quy trình để đẩy nhanh việc khám phá các biện pháp xử lý nhanh và hiệu quả hơn, cuối cùng tạo ra các loại thuốc an toàn và kết quả điều trị tốt hơn cho bệnh nhân. 

Ngành thông tin vô tuyến 

AI sẽ ngày càng phổ biến và trở thành nhân tố quan trọng trong các mạng vô tuyến thế hệ sau như 6G. Công nghệ AI và máy học sẽ trở thành các công nghệ hỗ trợ trọng yếu của công nghệ 6G nhờ khả năng tối ưu hóa mạng và thiết kế các dạng sóng mới. AI đang thúc đẩy đổi mới sáng tạo trong ngành thông tin vô tuyến trong các lĩnh vực như tiết kiệm năng lượng và định vị. Trong lĩnh vực công nghệ vô tuyến thế hệ sau, dự kiến AI sẽ đóng vai trò then chốt trong việc cải thiện các tham số tần số vô tuyến, chẳng hạn như băng thông kênh, giám sát tần số và độ nhạy ăng ten.

Ngành sản xuất ô tô 

Trong ngành ô tô, xe tự lái là lĩnh vực có thể ứng dụng AI nhiều nhất. Tuy nhiên, sự gia tăng bùng nổ của các phương tiện được kết nối cùng các chức năng thông minh, chẳng hạn như nhận dạng giọng nói và hình ảnh, đã tạo ra một sự bùng nổ tương tự trong nhu cầu về AI và tự động hóa. Các nhà sản xuất thiết bị gốc đang sử dụng ngày càng nhiều các công nghệ như thị giác máy tính, xử lý ngôn ngữ tự nhiên và tự động hóa AI để tích hợp các hệ thống máy tính tiên tiến và kết nối vô tuyến vào các thiết kế xe hơi mới. Các hệ thống này đang cải thiện đáng kể an toàn giao thông đường bộ, giúp xe ô tô có thể tích cực hỗ trợ người lái theo dõi điều kiện đường xá và giao thông. 

AI tăng tốc quá trình đột phá

AI sẽ tiếp tục thay đổi quá trình quản lý đổi mới sáng tạo và tạo ra một chân trời vô hạn khả năng sáng tạo của loài người. Người tiêu dùng và các doanh nghiệp cũng kỳ vọng rất cao, không chỉ ở chất lượng của các sản phẩm đổi mới sáng tạo mà còn ở tốc độ đưa các sản phẩm đột phá đến với họ. Tương tự như việc dỡ bỏ các hạn chế về năng lực xử lý giúp nâng cao hiệu quả vận hành của các doanh nghiệp, AI đang chuyển đổi vòng đời phát triển các sản phẩm dịch vụ đột phá.  

Trong tác phẩm The Decay of Lying (Sự suy tàn của dối trá) Oscar Wilde từng nói: “Life imitates art farmore than art imitates life” (tạm dịch: Cuộc sống bắt chước nghệ thuật nhiều hơn nghệ thuật bắt chước cuộc sống). Theo thời gian, khi những tiên đoán khoa học viễn tưởng qua nhiều thập kỷ dần trở thành những điều bình thường trong cuộc sống hiện đại, chúng ta sẽ thấy lời tiên tri trong tác phẩm của Wilde ngày càng chính xác.

Hay như Star Trek tiên đoán về các thiết bị chẩn đoán y tế cầm tay và điện thoại di động. Phim Gia đình Nhà Jetsons tưởng tượng ra các cuộc trò chuyện video và các thiết bị gia dụng thông minh. Trong Dune, lần đầu tiên Frank Herbert cho chúng ta biết về thiết bị bay không người lái. AI đang tăng tốc đột phá, cho phép các nhà phát triển tạo ra tương lai như tiên đoán của những người giàu trí tưởng tượng trong những kỷ nguyên đã qua. 

Theo tạp chí Điện tử và Ứng dụng