Jaan Kross - Nhà văn biểu tượng của nền văn học Estonia

Jaan Kross với cuộc đời văn học của mình trên biểu trưng của Google trong dịp kỷ niệm 100 năm ngày sinh. Ảnh: Google

Jaan Kross lớn lên cùng với 2 cuộc chiến tranh thế giới

Jaan Kross sinh ra vào ngày này cách nay 100 năm ở Tallinn (Estonia) con trai của một công nhân luyện kim lành nghề, Jaan Kross học tại Trường Jakob Westholm và theo học Đại học Tartu (1938 - 1945) cùng với tốt nghiệp Trường Luật. Ông dạy ở Đại học Tartu với tư cách là một giảng viên cho đến năm 1946 và từng quay lại giảng dạy tại Artes Liberales vào năm 1998.

Năm 1940, khi Jaan Kross 20 tuổi, Liên Xô đã chiếm đóng ba nước vùng Baltic là Estonia, Latvia và Litva, gửi tất cả các chính phủ của họ đến Siberia. Sau đó vào năm 1941, người Đức phát xít xâm lược và chiếm đất nước Estonia.

Jaan Kross khi bắt đầu bước vào đại học.

Kross lần đầu tiên bị người Đức bắt giữ trong sáu tháng vào năm 1944 trong thời kỳ Đức chiếm đóng Estonia (1941 - 1944), bị nghi ngờ về cái được gọi là "chủ nghĩa dân tộc" để thúc đẩy nền độc lập của Estonia.

Sau đó, vào ngày 5/1/1946, khi Estonia một lần nữa trở thành một phần của Liên Xô, Jaan Kross đã bị chính quyền được Liên Xô xây dựng, họ đã giữ ông một thời gian ngắn trong hầm của trụ sở chính quyền sở tại, sau đó ông ở tù tại Tallinn. Cuối cùng , vào tháng 10/1947, trục xuất Jaan đến một trại Gulag ở Vorkuta, Nga.

Ông đã dành tổng cộng 8 năm ở vùng Bắc Nga này cùng với sáu người làm việc trong các hầm mỏ tại trại lao động ở Inta, sau đó làm những công việc dễ dàng hơn, cộng với hai năm dù sống như một người bị trục xuất, nhưng không ở trong trại lao động.

Khi trở về Estonia vào năm 1954, ông đã trở thành một nhà văn chuyên nghiệp, không chỉ bởi vì nghiên cứu luật của ông trong thời kỳ độc lập của Estonia bây giờ không có giá trị gì mà là vì luật pháp của Liên Xô đã thay đổi.

Lúc đầu Kross viết thơ, ám chỉ một số hiện tượng đương đại dưới hình tượng các nhân vật lịch sử. Nhưng sau đó ông sớm chuyển sang viết văn xuôi, một thể loại trở thành tác phẩm chính đúng phong cách của mình.

Jaan Kross cho đến nay là nhà văn người Estonia nổi tiếng nhất trong nước và quốc tế. Ông được đề cử nhiều lần cho giải Nobel Văn học trong đầu những năm 1990, và được mệnh danh là một Cây viết nhân dân của Estonia SSR (1985); ông đã nhận được Giải thưởng Nhà nước của SSR tiếng Estonia (1977).

Ông cũng đã được nhận một số học vị tiến sĩ danh dự quốc tế, bao gồm danh vị cao nhất của Estonia. Năm 1999, ông được trao giải thưởng hội văn học Baltic .

Jaan Kross mang tâm hồn "trẻ" vào tiểu thuyết lịch sử

Tiểu thuyết và truyện ngắn của Jaan Kross gần như mang tính lịch sử; phong cách của ông thường được ghi nhận làm mới đáng kể thể loại của tiểu thuyết lịch sử. Hầu hết các tác phẩm của ông diễn ra ở Estonia mang theo mối quan hệ của người Eston và người Đức Baltic và người Nga.

Jaan Kross với phong cách văn học của mình đã "thổi hồn" vào những câu chuyện kể lịch sử bằng tiểu thuyết.

Mô tả của Kross về cuộc đấu tranh lịch sử của người Eston chống lại người Đức Baltic thực sự là một phép ẩn dụ cho cuộc đấu tranh đương thời chống lại sự chiếm đóng của Liên Xô.

Tuy nhiên, Kross 'được quốc tế hoan nghênh cho thấy tiểu thuyết của ông cũng đề cập đến các chủ đề vượt ra ngoài biên giới Estonia; cùng với đó, họ đối mặt với các câu hỏi về bản sắc hỗn hợp và lòng trung thành.

Phụ nữ của Sa hoàng đã được coi là tiểu thuyết hay nhất của Jaan Kross; nó cũng là bản được dịch nhiều nhất, bởi vì chủ đề của nó rất phổ biến trong các trường học.

Cuốn tiểu thuyết lấy bối cảnh vào giữa những năm 1950, đề cập đến thời kỳ tan băng sau cái chết của Stalin cũng như cuộc chinh phạt Estonia của Đan Mạch vào thời Trung cổ , và ngày nay được một số nhà phê bình coi là tốt nhất của ông.

Phong cách thường thấy trong tiểu thuyết của Kross là việc sử dụng độc thoại nội, thường là khi nhân vật chính đang cố gắng nghĩ cách thoát khỏi một vấn đề nhức nhối.

Người đọc sẽ thấy nhân vật chính hoặc người kể chuyện, từ Timotheus von Bock trong “The Sa hoàng của Sa hoàng” đến hai bản ngã của Kross, Jaak Sirkel và Peeter Mirk trong tiểu thuyết tự truyện, đều đắm chìm trong đó.

Và đặc biệt là Bernhard Schmidt, nhà phát minh kính viễn vọng may mắn, trong cuốn tiểu thuyết xuất hiện bằng tiếng Anh với tên Thuyền buồm ngược gió (2012).

Một đặc điểm chung khác của tiểu thuyết Jaan Kross là so sánh, đôi khi công khai nhưng thường là bí mật, giữa các thời đại lịch sử khác nhau và ngày nay, trong phần lớn cuộc đời viết lách. Ông cũng thích sử dụng danh tính của những người có cùng tên hoặc gần giống nhau.

Khi Jaan Kross ở cuối thập niên 70, ông đã giảng một loạt bài giảng tại Đại học Tartu giải thích một số khía cạnh của tiểu thuyết của mình, không chỉ là khía cạnh roman à clef, vì thực tế là khá nhiều nhân vật của ông dựa trên người thật, cả trong tiểu thuyết lịch sử thực sự và những cuốn bán tự truyện. Những bài giảng này được tổng hợp trong một cuốn sách có tựa đề Omaeluloolisus ja alltekst (Autobiographism và Subtext) xuất hiện năm 2003.

Jaan Kross đã hoàn thành hồi ký về bản thân mình trong 2 tập tiểu thuyết vào cuối cuộc đời.

Trong suốt hai mươi năm cuối đời, Jaan Kross đã dành một phần thời gian của mình để viết hồi ký (tựa đề là Kallid kaasteelised - Đồng nghiệp thân mến). Hai tập của cuốn tự truyện này với tổng số 1.200 trang, bao gồm khá nhiều bức ảnh từ cuộc đời ông.

Cuộc sống của Jaan Kross bắt đầu lặng lẽ, nhưng sau khi mô tả những thứ khá vô hại như ngôi nhà mùa hè trong thời thơ ấu và những học giả của mình, Kross chuyển sang nỗ lực thành công của Jaan. Bên cạnh đó một phần dài bao gồm những kinh nghiệm của ông về nhà tù và các trại lao động.

Tập thứ hai tiếp tục từ khi Jaan Kross chuyển đến căn hộ ở trung tâm thủ đô Tallinn, nơi ông sống đến cuối đời, cùng với bước tiến thành công ngày càng lớn khi là một nhà văn. Ngoài ra còn có một phần bao gồm một năm làm đại biểu Quốc hội của ông sau khi Estonia giành độc lập.

Chúc mừng 100 năm ngày sinh của Jaan Kross.

Theo Tạp chí Điện tử