Lịch sử pizza - Món ăn hàng đầu thế giới được ghi nhận là di sản văn hoá phi vật thể của nhân loại

Phạm Anh
06/12/2021 02:05
D

Lịch sử pizza vẫn là điều mà các nhà bình luận chưa thể thể tim ra câu trả lời nhưng với quá trình hàng nghìn năm hình thành, chiếc bánh này đã trở thành tổng hoà của nhiều nền văn hoá bản địa để làm nên những chiếc bánh tròn quen thuộc với người dùng ngày nay.

Lịch sử chiếc bánh Pizza

Một số tư liệu cho rằng, “Tổ tiên” của chiếc bánh Pizza bắt đầu xuất hiện từ thời kỳ đồ đá, nó bắt nguồn từ những miếng bánh mỳ khô được nướng trên đá nóng còn sót lại từ các đám cháy. Sau đó, để tận dụng những thức ăn còn dư, con người đã để hết lên trên bề mặt bánh mỳ rồi ăn. Khi nhiều nền văn hóa cổ đại làm ra bánh mì dẹt với một lớp phủ bên trên. Họ hàng của pizza có lẽ là focaccia, một loại bánh mì dẹt của người La Mã tên là panis focacius, được thêm vào một lớp phủ bên trên.

Pizza ngày nay được phát triển ở Napoli, khi người ta thêm cà chua vào món focaccia vào cuối thế kỉ 18. Từ bánh pizza lần đầu tiên được ghi nhận vào năm 997 tại Gaeta và liên tiếp ở nhiều vùng khác của Miền Trung và Nam Ý.

Lịch sử pizza qua các tư liệu lịch sử đã được khám phát
Lịch sử pizza qua các tư liệu lịch sử đã được khám phá.

Pizza được sử dụng chủ yếu trong nội địa nước Ý và được dùng bởi người di cư từ đó. Việc này đã thay đổi sau Thế chiến II, khi quân Đồng Minh đóng quân tại Ý và thưởng thức pizza cùng các món Ý khác.

Một số nhà bình luận đã cho rằng nguồn gốc của pizza hiện đại có thể được bắt nguồn từ pizzarelle, được kosher cho Passover cookie được ăn bởi người Do Thái La Mã sau khi trở về từ Hội đường Do Thái giáo trong khi nghỉ đó, mặc dù một số người nghĩ rằng nguồn gốc của nó là từ món bánh mì dành cho lễ phục sinh của Ý.Abba Eban đã đưa ra giả thuyết rằng pizza hiện đại "lần đầu xuất hiện vào hơn 2000 năm trước khi binh lính La mã thêm phô-mai và dầu ô liu vào matzah".

Một ví dụ khác của bánh mì dẹt tồn tại đến ngày nay từ thời Địa Trung Hải cô đại là Focaccia (có thể cổ ngang với nền Văn minh Etrusca); Mankoucheh trong Lebanon, coca (trong đó có các giống ngọt và mặn) từ Bavaria; Valencia và Quần đảo Baleares; bánh Pita của người hy lạp; Lepinja trong Balkans, hoặc Piadina trong phần Romagna của Emilia-Romagna ở Ý.

Thực phẩm tương tự với bánh mì dẹt ở các nơi khác trên Thế giới bao gồm món bing của Trung Quốc (một loại bánh bột mì của Trung quốc với hình dạng dẹp hoặc giống cái dĩa); món paratha của Ấn độ (trong đó chất béo hòa huyện với nhau), ở miền Trung và miền Nam châu Á, là Naan (có men) và Roti (không men), Sardinian có carasau, spianata, guttiau, pistoccu; và Phần Lan là rieska.

Đáng chú ý là trên khắp châu Âu có rất nhiều loại bánh tương tự dựa trên ý tưởng bao phủ phần trên của bánh với pho mát, thịt, rau và gia vị như flammkuchen của Alsatian, zwiebelkuchen của Đức, và Pháp với món quiche.

Lịch sử pizza đã được nhiều nhà nghiên cứu đặt ra vô số những giả thiết
Lịch sử pizza đã được nhiều nhà nghiên cứu đặt ra vô số những giả thiết.

Vào thế kỷ 16 Napoli, bánh mì phẳng galette (bánh khoai tây rán) được gọi là bánh pizza. Được biết đến như là món ăn cho những người nghèo, nó đã được bán trên vỉa hè và không được công nhận là công thức nấu ăn trong một thời gian dài.

Sau này nó đã được thay thế bởi dầu, cà chua (sau khi người châu Âu tiếp xúc với châu Mỹ) hoặc cá. Vào năm 1843, Alexandre Dumas, đã mô tả sự đa dạng của lớp phủ trên bánh pizza.

Một câu chuyện thường được kể lại vào ngày 11 tháng 6 năm 1889, để tôn vinh nữ Hoàng của Ý, Margherita của Savoy, thợ làm bánh pizza của Neapolitan Raffaele Esposito đã làm bánh "Pizza Margherita", một pizza được trang trí với cà chua, phô mai, và húng quế, để đại diện cho màu sắc của nước Ý như trên cờ Ý.

Pizza bây giờ là một loại bánh mì và cà chua, thường phục vụ cùng với phô mai. Tuy nhiên, đến cuối thế kỉ 19 và đầu thế kỷ 20, món ăn này rất ngọt, không có rau thơm, và các phiên bản cũ hơn giống với các loại bánh mì dẹt hiện nay được gọi là schiacciata.

Cuốn sách dạy nấu ăn từ đầu thế kỷ 20 của Editrice Artusi's, La Scienza trong cucina e l'Arte di mangiar bene cho ba công thức nấu ăn cho pizza, tất cả đều có vị ngọt.

Sau một cuộc tranh luận của một số độc giả, Artusi đã thêm vào một bản sao ấn bản năm 1911 (được sáng tác bởi nhà sử học thực phẩm Alberto Capatti) một tờ giấy được đánh máy, gắn liền với khối lượng, với công thức "pizza alla napoletana": mozzarella, cà chua, cá cơm và nấm.

Tuy nhiên, vào năm 1927, bộ sưu tập nấu ăn của vùng Ada Boni đã bao gồm các công thức chế biến từ cà chua và phô mai mozzarella.

Lịch sử pizza đã được Doodle tôn vinh là một trong những món ăn phổ biến nhất thế giới nhân dịp món ăn này trong nghệ thuật ẩm thực của Neapolitan “Pizzaiuolo” được ghi vào danh sách Di sản Văn hoá phi vật thể do UNESCO công nhận vào ngày này năm 2007.

Lịch sử pizza được tôn vinh trên biểu trưng của Google hôm nay
Lịch sử pizza được tôn vinh trên biểu trưng của Google hôm nay.

Thông qua thử thách cắt bánh pizza, Google đã cho thấy đây là món bánh được yêu thích nhất từ ​​khắp nơi trên thế giới và thách thức người dùng cắt lát dựa trên loại bánh pizza đã lựa chọn. Nhưng hãy theo dõi sát sao các lớp phủ và số lượng lát được yêu cầu — thứ tự càng chính xác, bạn càng kiếm được nhiều sao!

Mặc dù bánh mì dẹt với lớp trên đã được tiêu thụ trong nhiều thế kỷ ở các nền văn minh cổ đại từ Ai Cập đến La Mã, thành phố Naples ở phía tây nam nước Ý được nhiều người ghi nhận là nơi sản sinh ra loại bánh pizza được biết đến ngày nay (lớp bột nhào với cà chua và pho mát) vào cuối những năm 1700. Ở đây, câu chuyện về bánh pizza bắt đầu: một chiếc bánh được nướng cùng với hàng thế kỷ di cư toàn cầu, phát triển kinh tế và tiến hóa công nghệ.

Ngày 6/12, Google thiết kế game vui để tôn vinh pizza

Google nhấn mạnh trong giới thiệu về Doodle ngày 6.12 rằng, pizza là một trong những món ăn phổ biến nhất trên thế giới. Về việc chọn tôn vinh pizza với Doodle ngày 6.12, Google thông tin, ngày 6.12.2007, nghệ thuật ẩm thực của Napoli “Pizzaiuolo” đã được UNESCO ghi vào Danh sách Di sản Văn hóa Phi vật thể Đại diện của Nhân loại. 

Google thông tin thêm khi giới thiệu về Doodle ngày 6.12 rằng, trong trò chơi tương tác có một số loại pizza được yêu thích nhất khắp thế giới như: Margherita, pizza trắng, calabresa, mozzarella...

Hướng dẫn cách chơi trò chơi Doodle cắt pizza, Google nhấn mạnh người dùng theo dõi kỹ các lớp phủ và số lượng lát cắt được yêu cầu, càng chính xác thì người chơi càng có cơ hội được nhiều sao hơn. 

Hình ảnh trò chơi Doodle cắt pizza

Google cũng giới thiệu đôi nét về pizza khi đăng Doogle ngày 6.12 để tôn vinh món ăn này. Theo đó, dù bánh mì dẹt với lớp phủ ở trên đã được tiêu thụ trong nhiều thế kỷ ở những nền văn minh cổ đại từ Ai Cập đến La Mã, thành phố Naples ở phía tây nam Italia được nhiều người ghi nhận là nơi sản sinh ra loại pizza nổi tiếng ngày nay (phần đế bánh với cà chua và pho mát) vào cuối những năm 1700.

Google thông tin, cùng với nhiều thế kỷ di cư toàn cầu, sự phát triển của kinh tế, cách mạng công nghệ, pizza đã trở thành món ăn được biết đến trên toàn cầu. Ngày nay, ước tính có khoảng 5 tỉ chiếc pizza được tiêu thụ trên toàn thế giới mỗi năm. Riêng ở Mỹ, mỗi giây có 350 miếng pizza được tiêu thụ!

Theo Tạp chí Điện tử

Bình luận

Tối thiểu 10 chữ Tiếng việt có dấu Không chứa liên kết

Gửi bình luận

Tin cùng chuyên mục

MoMo ký kết hợp tác chiến lược cùng Bộ Công An

MoMo ký kết hợp tác chiến lược cùng Bộ Công An

Boeing mang gì đến triển lãm Quốc phòng quốc tế Việt Nam 2024?

Boeing mang gì đến triển lãm Quốc phòng quốc tế Việt Nam 2024?

Khởi động cuộc thi 'Hoa khôi sinh viên Việt Nam' năm 2024

Khởi động cuộc thi 'Hoa khôi sinh viên Việt Nam' năm 2024

Vietnam Medipharm Expo 2024 quy tụ gần 100 gian hàng đến từ 8 quốc gia và vùng lãnh thổ

Vietnam Medipharm Expo 2024 quy tụ gần 100 gian hàng đến từ 8 quốc gia và vùng lãnh thổ

UNIQLO khai trương cửa hàng đầu tiên tại thành phố Biên Hòa vào ngày 20/12

UNIQLO khai trương cửa hàng đầu tiên tại thành phố Biên Hòa vào ngày 20/12

Vietnam Web Summit 2024 hội tụ công nghệ đột phá trong kỷ nguyên số

Vietnam Web Summit 2024 hội tụ công nghệ đột phá trong kỷ nguyên số

Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng gửi thư chúc mừng nhân ngày Nhà giáo Việt Nam

Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng gửi thư chúc mừng nhân ngày Nhà giáo Việt Nam

Sáng kiến ESG Việt Nam 2025: Quản trị vững vàng, tương lai bền vững

Sáng kiến ESG Việt Nam 2025: Quản trị vững vàng, tương lai bền vững

PLASE SHOW lần thứ 11 đang diễn ra tại TP. HCM

PLASE SHOW lần thứ 11 đang diễn ra tại TP. HCM

Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam tiếp nhận tác phẩm hội họa của vua Hàm Nghi

Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam tiếp nhận tác phẩm hội họa của vua Hàm Nghi

Gần 1.500 vận động viên tham dự giải đấu BIM Group IRONMAN 70.3 Phú Quốc 2024

Gần 1.500 vận động viên tham dự giải đấu BIM Group IRONMAN 70.3 Phú Quốc 2024

Bosch Rexroth trình diễn nền tảng điều khiển mở nhất trong ngành

Bosch Rexroth trình diễn nền tảng điều khiển mở nhất trong ngành

Tin mới cập nhật

Giải pháp phòng chống tội phạm lừa đảo sử dụng công nghệ cao

Giải pháp phòng chống tội phạm lừa đảo sử dụng công nghệ cao

ĐH Kinh tế Quốc dân đoạt ngôi Quán quân 'Sinh viên Kinh doanh số 2024'

ĐH Kinh tế Quốc dân đoạt ngôi Quán quân 'Sinh viên Kinh doanh số 2024'

FPT Shop mở bán độc quyền siêu phẩm HONOR Magic V3

FPT Shop mở bán độc quyền siêu phẩm HONOR Magic V3

Fortinet dự báo về mối đe dọa an ninh mạng năm 2025

Fortinet dự báo về mối đe dọa an ninh mạng năm 2025

VinaPhone chính thức phủ sóng 5G đến 63/63 tỉnh thành

VinaPhone chính thức phủ sóng 5G đến 63/63 tỉnh thành

Samsung 990 EVO Plus chính thức có mặt tại Việt Nam

Samsung 990 EVO Plus chính thức có mặt tại Việt Nam

Toshiba Lifestyle mang triết lý 'Sự hoàn hảo trong thầm lặng' chinh phục người dân thủ đô

Toshiba Lifestyle mang triết lý 'Sự hoàn hảo trong thầm lặng' chinh phục người dân thủ đô

'Galaxy AI is here - Lì xì một Galaxy như ý'

'Galaxy AI is here - Lì xì một Galaxy như ý'

Hơn 1.400 giáo viên tham dự chương trình tập huấn AI miễn phí

Hơn 1.400 giáo viên tham dự chương trình tập huấn AI miễn phí

Microchip giới thiệu MTCH2120 vào danh mục điều khiển cảm ứng điện dung

Microchip giới thiệu MTCH2120 vào danh mục điều khiển cảm ứng điện dung

Samsung One UI 7 beta: biến giấc mơ AI thành hiện thực

Samsung One UI 7 beta: biến giấc mơ AI thành hiện thực

MoMo ký kết hợp tác chiến lược cùng Bộ Công An

MoMo ký kết hợp tác chiến lược cùng Bộ Công An

Tin đọc nhiều

MoMo ký kết hợp tác chiến lược cùng Bộ Công An

MoMo ký kết hợp tác chiến lược cùng Bộ Công An

Boeing mang gì đến triển lãm Quốc phòng quốc tế Việt Nam 2024?

Boeing mang gì đến triển lãm Quốc phòng quốc tế Việt Nam 2024?

Khởi động cuộc thi 'Hoa khôi sinh viên Việt Nam' năm 2024

Khởi động cuộc thi 'Hoa khôi sinh viên Việt Nam' năm 2024

Vietnam Medipharm Expo 2024 quy tụ gần 100 gian hàng đến từ 8 quốc gia và vùng lãnh thổ

Vietnam Medipharm Expo 2024 quy tụ gần 100 gian hàng đến từ 8 quốc gia và vùng lãnh thổ

UNIQLO khai trương cửa hàng đầu tiên tại thành phố Biên Hòa vào ngày 20/12

UNIQLO khai trương cửa hàng đầu tiên tại thành phố Biên Hòa vào ngày 20/12

Khởi động bình chọn sản phẩm, dịch vụ an toàn thông tin Make in Vietnam xuất sắc 2022

Khởi động bình chọn sản phẩm, dịch vụ an toàn thông tin Make in Vietnam xuất sắc 2022

Nhiều thiết bị số phục vụ CPĐT chưa được đánh giá ATTT

Nhiều thiết bị số phục vụ CPĐT chưa được đánh giá ATTT

Bộ Công an có thêm 2 thứ trưởng

Bộ Công an có thêm 2 thứ trưởng

Các Bộ trưởng ITU: “Covid-19 kích hoạt bước ngoặt cho kỷ nguyên kỹ thuật số”

Các Bộ trưởng ITU: “Covid-19 kích hoạt bước ngoặt cho kỷ nguyên kỹ thuật số”

VNPT, MobiFone, VTC sẽ hoàn thành cổ phần hóa trước năm 2021

VNPT, MobiFone, VTC sẽ hoàn thành cổ phần hóa trước năm 2021

Video xem nhiều

Ford F-150 Lightning 2022 ra mắt: Bán tải chạy điện giá khởi điểm chưa đến 40 nghìn USD

Ford F-150 Lightning 2022 ra mắt: Bán tải chạy điện giá khởi điểm chưa đến 40 nghìn USD

Isuzu Mu-X 2021 hoàn toàn mới: Thiết kế hiện đại và đầy công nghệ

Isuzu Mu-X 2021 hoàn toàn mới: Thiết kế hiện đại và đầy công nghệ

Geneva Motor Show 2020: Bentley hé lộ siêu xe Bacalar triệu đô

Geneva Motor Show 2020: Bentley hé lộ siêu xe Bacalar triệu đô

Lộ diện siêu xe hypercar Czinger 21C tăng tốc 0-100km/h chưa tới 2 giây

Lộ diện siêu xe hypercar Czinger 21C tăng tốc 0-100km/h chưa tới 2 giây

Cỗ xe lai phản lực tăng tốc từ 0 - 1010 km/h trong 50 giây tham vọng phá kỷ lục thế giới

Cỗ xe lai phản lực tăng tốc từ 0 - 1010 km/h trong 50 giây tham vọng phá kỷ lục thế giới

“Rắn tiên tri” dự đoán đội tuyển Việt Nam thắng Thái Lan

“Rắn tiên tri” dự đoán đội tuyển Việt Nam thắng Thái Lan

Xe máy điện VinFast được CNN chọn là 1 trong 5 biểu tượng mới của Hà Nội

Xe máy điện VinFast được CNN chọn là 1 trong 5 biểu tượng mới của Hà Nội

Bắc Sơn mây hát

Bắc Sơn mây hát

Trực tiếp: Apple ra mắt Iphone 11 tại Cupertino, California, Mỹ

Trực tiếp: Apple ra mắt Iphone 11 tại Cupertino, California, Mỹ

Sếp nhà bán lẻ làm lộ ngày bán iPhone 11

Sếp nhà bán lẻ làm lộ ngày bán iPhone 11

Những gì bạn muốn biết về 5G

Những gì bạn muốn biết về 5G

5G thay đổi tương lai của bạn như thế nào?

5G thay đổi tương lai của bạn như thế nào?

Bàn về tầm nhìn và các trụ cột của công nghệ thông tin di động 6G
04/03/2022
Chip xử lý A15 Bionic của Apple có gì mới
15/09/2021
Sex Education mùa 3 được Netflix công chiếu vào 17/9
14/09/2021
iPhone 13 không thay đổi nhiều về ngoại hình, camera được nâng cấp mạnh
13/09/2021
Cách xem trực tiếp sự kiện ra mắt iPhone 13 và Apple Watch 7
10/09/2021
VNEID của Bộ Công an khác các ứng dụng đang được vận hành?
10/09/2021
'Cái tôi' thời 4.0 và tính hai mặt của mạng xã hội
04/09/2021
'Muôn màu' cảm xúc của trẻ trong ngày khai giảng online
24/08/2021
Chủ tịch Chu Ngọc Anh giải toả 'ách tắc' về Giấy đi đường cho người dân Thủ đô
10/08/2021
Hàng loạt Macbook M1 tự dưng vỡ màn hình, Apple có đồng ý bảo hành?
02/08/2021
6 bộ phim hay nhất để xem trên VieON
29/01/2021
Bắc Ninh: Không ký kết triển khai dự án Owifi 5G với CSE Singapore
27/06/2020
Bị World Bank cấm dự thầu 7 năm, công ty Sao Bắc Đẩu thừa nhận sai sót
27/06/2020
Wefinex - Mô hình hoạt động đa cấp "đội lốt" đầu tài chính trên mạng internet
10/06/2020
Khai trừ MISA khỏi Câu lạc bộ Chữ ký số và Giao dịch điện tử Việt Nam
27/05/2020
Chuyển đổi số - Nên hiểu như thế nào cho đúng
25/05/2020
Chống thất thu thuế là thách thức lớn đối với nền kinh tế số
29/04/2020
Cách chuyển tập tin sang máy tính mới
10/11/2019
VNPT, MobiFone, VTC sẽ hoàn thành cổ phần hóa trước năm 2021
20/08/2019
5G thay đổi tương lai của bạn như thế nào?
26/07/2019
Nhận diện hành vi lừa đảo trên không gian mạng
25/07/2019
Truyền hình OTT - Hướng đi mới của các “nhà Đài”
24/07/2019