Cấp bách "cứu" ngành hàng không vượt COVID

Nguồn: Cục Thống kê Hàng không Việt Nam.

Chịu trận đầu tiên vẫn là những hãng vận tải hàng không khi phải hủy hoặc hoãn lại các chuyến bay đã lên lịch trình trước đó. Do vậy, hai hãng bay Vietnam Airlines (HVN) và Vietjet (VJC) lỗ gộp lần lượt là 3.201 tỉ đồng và 612 tỉ đồng mặc dù sản lượng khai thác có phần cải thiện hơn so với quý II, thậm chí có thời điểm vượt mức trước dịch.

Lý giải cho kết quả ảm đạm, Vietnam Airlines cho biết các hãng hàng không trong nước tăng tải ồ ạt, đồng thời thực hiện nhiều chương trình kích cầu (giảm giá vé), trong khi thị trường hàng không quốc tế chưa được khai thác trở lại. Chính điều này đã kéo giảm hiệu quả hoạt động của Vietnam Airlines Group (bao gồm Vietnam Airlines, Pacific Airlines và VASCO).

Bên cạnh đó, các hãng kinh doanh dịch vụ hàng không như Dịch vụ Hàng không Taseco (AST), Dịch vụ Sân bay Quốc tế (CIA) và Dịch vụ Hàng không Sân bay Đà Nẵng (MAS) cũng đều báo lỗ do tình trạng dịch bệnh tái bùng phát tại Đà Nẵng. Đối với CIA và AST, đòn giáng còn đến từ tình trạng đóng cửa thị trường quốc tế.

Trong khi các doanh nghiệp vận tải hàng không lỗ nặng thì các ông lớn dịch vụ hàng hóa chịu ảnh hưởng ít hơn do không phải tiếp xúc với hành khách như những công ty dịch vụ hàng không và vận tải hàng không.

Bởi lẽ đó, các dịch vụ liên quan đến hàng hóa không bị tác động quá nhiều bởi lệnh phong tỏa và giãn cách. Kết quả là Dịch vụ Hàng hóa Sài Gòn (SCS) và Dịch vụ Hàng hóa Nội Bài (NCT) ghi nhận kết quả giảm lần lượt 12% và 6% so với cùng kỳ - giảm yếu nhất trong nhóm hàng không.

Biến động lợi nhuận gộp của nhóm doanh nghiệp hàng không.

Nhìn chung, hoạt động kinh doanh cốt lõi của các doanh nghiệp hàng không dù có cải thiện so với quý trước đó, nhưng vẫn chưa đủ để xua tan vẻ ảm đạm của ngành hàng không.

Phân hóa về doanh thu tài chính

Quý III/2020, nhiều doanh nghiệp chứng kiến doanh thu tài chính tăng mạnh như SCS (105%), NCS (20%), AST (16%) và CIA (165%) và từ đó phần nào cải thiện bức tranh kinh doanh quý 3/2020.

Đáng chú ý, ACV thoát lỗ ròng nhờ ghi nhận doanh thu tài chính gần 580 tỉ đồng trong đó chủ yếu đến từ khoản lãi từ 33.000 tỉ đồng tiền gửi ngân hàng.

Trong khi đó, điều ngược lại đang diễn ra với hai hãng hàng không lớn nhất Việt Nam. Vietjet đành ngậm ngùi báo lỗ hơn 971 tỉ đồng trong quý 3 khi không còn lực đỡ mạnh từ các khoản doanh thu bất thường như quý II – giai đoạn hãng hàng không chi phí thấp ghi nhận lãi 1.063 tỉ đồng nhờ doanh thu tài chính và thu nhập khác.

Tương tự, Vietnam Airlines ghi nhận doanh thu tài chính giảm 56% so với cùng kỳ, xuống 131,9 tỉ đồng. Quý III/2020, hãng hàng không với biểu tượng sen vàng báo lỗ 3.912 tỉ đồng, nối tiếp mức lỗ 3.945 tỉ đồng của quý trước đó.

Trong số 11 doanh nghiệp hàng không niêm yết trên sàn, có 6 doanh nghiệp báo lỗ. Đáng chú ý, SCS và NCT báo lãi ròng giảm không quá mạnh, tương ứng 10% và 8%. Trong khi đó, SAS giảm lãi ròng 36% nhưng bớt nghiêm trọng hơn mức giảm 79% của quý II/2020.

Cấp bách "cứu" ngành hàng không vượt COVID

Mới đây, Bộ KH&ĐT vừa gửi văn bản tới các bộ, ngành lấy ý kiến góp ý về dự thảo gói hỗ trợ lần 2 cho các đối tượng gặp khó khăn do đại dịch COVID-19 (gói kích thích kinh tế lần 2).

Theo đánh giá của Bộ KH&ĐT, đại dịch COVID-19 đã khiến các doanh nghiệp hàng không giảm sâu doanh thu, thiếu hụt dòng tiền và có thể gây mất khả năng thanh toán, phá sản. Nếu không có biện pháp đặc thù thì hệ lụy xảy ra có thể rất lớn, ảnh hưởng đến toàn bộ cấu trúc, cạnh tranh của ngành hàng không, hàng ngàn người lao động mất việc làm và sẽ tốn nguồn lực, chi phí rất lớn để phục hồi lại trạng thái trước dịch bệnh. Do đó, Bộ này đề xuất Chính phủ xây dựng chính sách đặc thù để tháo gỡ khó khăn cho các DN hàng không bị ảnh hưởng nghiêm trọng do đại dịch COVID-19.

Cụ thể, bảo lãnh các khoản vay cho các doanh nghiệp hàng không; nghiên cứu cơ chế cho Tổng công ty kinh doanh và đầu tư vốn nhà nước (SCIC) được phép đầu tư vào các doanh nghiệp hàng không theo hướng cho phép thực hiện quy chế đặc thù để đảm bảo tách bạch kết quả hoạt động đầu tư này với kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh chung của doanh nghiệp đồng thời giảm 70% mức thuế bảo vệ môi trường năm 2021 đối với nhiên liệu bay; áp dụng mức giá tối thiểu 0 đồng đối với các dịch vụ chuyên ngành hàng không thuộc danh mục nhà nước quy định khung giá và tiếp tục gia hạn thời gian giảm 50% giá cất/hạ cánh, giá dịch vụ điều hành bay đi/đến cho các chuyến bay nội địa.

Ước tính nguồn lực khoảng 11.000 tỉ đồng đối với các khoản vay bảo lãnh của Chính phủ sẽ hỗ trợ dòng tiền và thanh khoản cho các doanh nghiệp, tránh việc các doanh nghiệp phải tuyên bố phá sản, gây ra tác động bất ổn cho kinh tế - xã hội.

Theo Tạp chí Điện tử