Sàn thương mại điện tử Việt Nam: Shopee và TikTok shop tăng trưởng mạnh, Tiki và Sendo lao dốc

Thị trường thương mại điện tử (TMĐT) Việt Nam đang chứng kiến sự phân hóa rõ rệt khi Shopee và TikTok Shop ghi nhận mức tăng trưởng doanh số ấn tượng trong nửa đầu năm 2024. Ngược lại, các sàn thương mại điện tử nội địa như Tiki và Sendo lại đang lao dốc, đối mặt với nhiều thách thức về tài chính và thị phần. Cuộc đua thị phần trở nên khốc liệt hơn bao giờ hết, khi các ông lớn quốc tế dần chiếm ưu thế, đẩy các đối thủ Việt Nam vào tình thế khó khăn.

Ảnh minh họa.

Trong sáu tháng đầu năm 2024, tổng doanh số của năm sàn TMĐT lớn nhất ở Việt Nam đã đạt 143.900 tỷ đồng, tăng 54,91% so với cùng kỳ năm ngoái, nhưng giảm gần 7% so với nửa cuối năm 2023. Đáng chú ý, Shopee và TikTok Shop đang chiếm lĩnh thị trường, với mức tăng trưởng doanh số lần lượt là 66% và 150,5% so với cùng kỳ. Điều này cho thấy sự cạnh tranh mạnh mẽ, đặc biệt khi TikTok Shop, chỉ mới xuất hiện tại Việt Nam từ năm 2022, đã nhanh chóng nổi lên như một đối thủ đáng gờm.

Tiki và Sendo đối mặt thách thức

Ngược lại, các sàn TMĐT có yếu tố Việt Nam như Tiki và Sendo đang gặp nhiều khó khăn. Tiki, dù được thành lập từ năm 2010, ngày càng tỏ rõ sự yếu thế. Các số liệu tài chính cho thấy công ty này đang gặp nhiều khó khăn về tài chính, với việc các nhà đầu tư lớn như VNG đã chịu lỗ đáng kể từ khoản đầu tư vào Tiki. Tương tự, Sendo cũng đang đối diện với sự suy giảm, ghi nhận lỗ hàng trăm tỷ đồng trong năm 2023.

Bất chấp những khó khăn của một số sàn, thị trường TMĐT Việt Nam vẫn đang tăng trưởng mạnh mẽ. Năm 2023 đã chứng kiến 2,2 tỷ sản phẩm được giao dịch thành công trên các sàn lớn, tăng 52,3% so với năm 2022. Theo dự báo, doanh thu từ các sàn bán lẻ trực tuyến B2C tại Việt Nam có thể đạt 650.000 tỷ đồng vào năm 2024, trong đó năm sàn lớn nhất có thể đóng góp hơn 310.000 tỷ đồng, tăng 35% so với năm trước.

Với sự phát triển này, thị trường TMĐT Việt Nam hứa hẹn tiếp tục là một mảnh đất màu mỡ nhưng cũng đầy thử thách đối với các doanh nghiệp trong nước và quốc tế.

Tóm tắt tình hình các sàn thương mại điện tử ở Việt Nam như sau:

Shopee và TikTok Shop đang dẫn đầu về tăng trưởng.
TikTok Shop tăng trưởng mạnh mẽ 150,5% trong 6 tháng đầu 2024.
Shopee vẫn giữ vị trí số 1 nhưng đang bị TikTok Shop đe dọa.

Các sàn gặp khó khăn:

Lazada, Tiki và Sendo đều ghi nhận sự sụt giảm doanh số.
Tiki và Sendo - hai sàn có yếu tố Việt Nam - đang tỏ ra "đuối sức" trong cuộc đua.
Tiki chịu lỗ lớn, khiến VNG mất toàn bộ khoản đầu tư.
Sendo cũng ghi nhận lỗ hàng trăm tỷ đồng trong năm 2023.

Triển vọng:

Việt Nam được dự báo là một trong những thị trường tăng trưởng nhanh nhất khu vực Đông Nam Á về mua sắm trực tuyến.
Dự kiến 5 sàn thương mại điện tử hàng đầu có thể đạt doanh thu trên 310.000 tỷ đồng vào năm 2024, tăng 35% so với 2023.

Nhìn chung, thị trường thương mại điện tử Việt Nam đang phát triển mạnh mẽ, nhưng có sự phân hóa rõ rệt giữa các sàn. Các sàn có vốn đầu tư nước ngoài như Shopee và TikTok Shop đang chiếm ưu thế, trong khi các sàn nội địa đang gặp nhiều thách thức.

Để cải thiện tình hình hiện tại và đối phó với sự cạnh tranh ngày càng khốc liệt từ các đối thủ lớn như Shopee và TikTok Shop, Tiki và Sendo có thể xem xét triển khai một loạt giải pháp dưới đây.
1. Tái cấu trúc mô hình kinh doanh
Tối ưu hoá chi phí: Cần rà soát và cắt giảm các chi phí không cần thiết, đồng thời tối ưu hóa vận hành để giảm thiểu lỗ.
Tập trung vào các thị trường ngách: Định hình lại chiến lược sản phẩm và dịch vụ để tập trung vào các phân khúc thị trường có ít đối thủ cạnh tranh hơn hoặc có nhu cầu cao mà chưa được khai thác triệt để.
2. Cải thiện trải nghiệm người dùng
Nâng cao chất lượng dịch vụ khách hàng: Tăng cường dịch vụ hỗ trợ khách hàng, giải quyết khiếu nại nhanh chóng, và đảm bảo chính sách đổi trả rõ ràng, minh bạch.
Cá nhân hoá trải nghiệm mua sắm: Sử dụng dữ liệu lớn (Big Data) và trí tuệ nhân tạo (AI) để cá nhân hóa các đề xuất sản phẩm và chiến lược tiếp thị, giúp người dùng cảm thấy trải nghiệm mua sắm thú vị và tiện lợi hơn.
3. Tăng cường hợp tác và liên kết
Hợp tác với các nhà cung cấp lớn: Tăng cường quan hệ đối tác với các nhà cung cấp lớn và có uy tín để đảm bảo nguồn hàng chất lượng, đồng thời có thể thương lượng được mức giá cạnh tranh hơn.
Kết nối với các đối tác chiến lược: Xem xét hợp tác với các công ty công nghệ, ngân hàng, và các nền tảng thanh toán để mở rộng dịch vụ và tạo sự tiện lợi cho khách hàng.
4. Đầu tư vào công nghệ và đổi mới sản phẩm
Cải t iến hệ thống thanh toán và giao hàng: Đầu tư vào công nghệ để cải thiện tốc độ và độ chính xác của hệ thống thanh toán và giao hàng, đồng thời phát triển các dịch vụ mới như thanh toán sau (Buy Now, Pay Later) hoặc giao hàng nhanh trong 24 giờ.
Tăng cường ứng dụng công nghệ AI: Sử dụng AI để tối ưu hóa quản lý kho bãi, dự đoán xu hướng tiêu dùng, và cải thiện quy trình vận hành tổng thể.
5. Chiến lược tiếp thị và xây dựng thương hiệu
Tăng cường marketing đa kênh: Sử dụng đa dạng kênh truyền thông xã hội, email marketing, và quảng cáo trực tuyến để tiếp cận khách hàng tiềm năng. Đồng thời, xây dựng các chương trình khách hàng thân thiết để giữ chân khách hàng cũ.
Xây Dựng Niềm Tin Thương Hiệu: Tập trung vào việc xây dựng niềm tin với khách hàng thông qua việc đảm bảo chất lượng sản phẩm, minh bạch thông tin, và thực hiện đúng các cam kết với khách hàng.
6. Thu hút vốn đầu tư
Tìm kiếm đầu tư từ các quỹ đầu tư chiến lược: Tiki và Sendo có thể cần thu hút thêm vốn từ các nhà đầu tư chiến lược để củng cố tài chính và đầu tư vào các sáng kiến mới.
Xem xét sáp nhập hoặc hợp nhất: Nếu cần thiết, việc sáp nhập hoặc hợp nhất với một đối tác phù hợp có thể giúp củng cố vị thế trên thị trường.
7. Nâng cao năng lực quản trị
Tái cơ cấu ban lãnh đạo: Đảm bảo đội ngũ lãnh đạo có đủ kinh nghiệm và tầm nhìn để dẫn dắt doanh nghiệp vượt qua giai đoạn khó khăn.
Đào tạo nhân viên: Đầu tư vào đào tạo và phát triển nhân viên để nâng cao hiệu quả làm việc và khả năng thích ứng với các thay đổi trong thị trường.
Việc triển khai đồng bộ và quyết liệt các giải pháp này có thể giúp Tiki và Sendo lấy lại đà tăng trưởng và cải thiện vị thế của mình trong thị trường TMĐT Việt Nam.