AWD và 4WD trên ô tô là gì - Giống và khác nhau thế nào?

Hệ dẫn động AWD là gì?

Hệ dẫn động AWD (All-Wheel Drive) tạm dịch “hệ dẫn động tất cả các bánh”, ltrong đó mô-men xoắn được truyền từ động cơ đến các trục trước và sau đến cả bốn bánh thông qua bộ vi sai. Trên thực tế, có hai loại hệ dẫn động được gọi là AWD.

Loại thứ nhất dẫn động tất cả các bánh xe liên tục, một số nhà sản xuất gọi đây là dẫn động AWD toàn thời gian (Full-time AWD). Loại thứ hai, thường được gọi là dẫn động AWD bán thời gian (Part-time AWD) hoặc dẫn động AWD tự động (Automatic AWD), hoạt động hầu hết thời gian ở chế độ dẫn động hai bánh, chỉ truyền lực đến cả bốn bánh khi cần hệ kiểm soát lực kéo.

Hệ dẫn động AWD hoạt động như thế nào?

Hệ dẫn động AWD thường hoạt động tự động, tùy thuộc vào điều kiện vận hành như đường xá, thời tiết, xe sẽ từ tính toán các mức độ mô-men truyền tải khác nhau tới các bánh.

Tất cả các bánh xe nhận được mô-men xoắn thông qua một loạt các bộ vi sai, khớp nối nhớt và/hoặc ly hợp đa đĩa, giúp phân phối lực đến các bánh xe để tối ưu hóa lực kéo của xe.

Dẫn động AWD toàn thời gian (Full-Time AWD)

Dẫn động AWD toàn thời gian, nghĩa là cả cầu trước và cầu sau đều được dẫn động mọi lúc, mọi nơi. Trong điều kiện thời tiết bình thường, dẫn động toàn thời gian có thể giúp xe xử lý tốt hơn và đảm bảo rằng toàn bộ công suất được truyền vào mặt đường.

Và trong điều kiện trơn trượt, bùn lầy hoặc đường đất, nó tự cung cấp và phân bổ thêm lực kéo cho bánh xe cần để xử lý để vận hành an toàn.

Dẫn động AWD bán thời gian (Part-Time AWD)  

Trong hoạt động bình thường, AWD bán thời gian truyền mô-men xoắn đến hai bánh dẫn động, phía trước hoặc phía sau tức hoạt động như một hệ dẫn động hai bánh xe, tùy thuộc vào nhà sản xuất và kiểu xe.

Sau đó, hệ thống sẽ tự động điều khiển hai bánh còn lại khi điều kiện đường xá cần thêm lực kéo. AWD bán thời gian hiện đại sử dụng một loạt các cảm biến điện tử cung cấp thông tin cho máy tính, điều khiển tỷ lệ mô-men truyền đến mỗi bánh xe.

Ưu nhược - điểm của hệ dẫn động AWD

Ưu điểm của hệ dẫn động AWD là người lái xe không phải can thiệp vào hệ thống. Xe sẽ tự tính toán các mức độ mô-men truyền tải khác nhau tới các bánh. AWD được trang bị trên nhiều loại xe, từ sedan nhỏ gọn đến các mẫu xe như SUV, off-road và bán tải.

Mặc dù AWD có thể hoạt động tốt trong nhiều điều kiện khác nhau, từ mưa, tuyết đến đường địa hình nhẹ, nhưng nó không phải là lựa chọn tối ưu đối với dân chơi off-road. Tuy nhiên, nhận thức này đang dần thay đổi khi các hệ thống AWD hiện đại ngày càng trở nên tối ưu hơn và có khả năng mạnh mẽ hơn.

Nhược điểm của hệ dẫn động AWD là làm tăng chi phí của một chiếc xe và trong hầu hết các trường hợp, sẽ làm giảm khả năng tiết kiệm nhiên liệu.

Hệ dẫn động 4WD là gì?

Hệ dẫn động 4WD (Four/4-Wheel Drive) là hệ thống dẫn động truyền thống 4×4, mô-men được truyền tới cho cả bốn bánh của xe. Không có gì đáng ngạc nhiên vì nguyên tắc này đã có từ thời sơ khai của giao thông cơ giới.

Hình ảnh đặc trưng của xe 4WD là một chiếc xe tải có khoảng sáng gầm cao, gầm xe được che chắn, móc kéo và lốp to, sần sùi. Và đúng là hệ thống này vẫn được tìm thấy chủ yếu trong các xe bán tải và SUV cỡ lớn.

Ngày nay, kỹ thuật 4WD ngày càng được cải tiến điều đó giúp cho hệ truyền động này ngày càng được trang bị trên nhiều mẫu xe, thậm chí nó xuất hiện ở cả những mẫu xe sang trọng.

Hệ thống 4WD cung cấp mô-men xoắn thông qua một loạt vi sai trước, sau và trung tâm, hộp số và khớp nối, cho phép xe vận hành với lực kéo tối đa trong nhiều điều kiện khác nhau.

Hệ dẫn động 4WD hoạt động như thế nào?

Giống như hệ thống AWD, hệ dẫn động 4WD được thiết kế để truyền mô-men xoắn đến cả bốn bánh của xe để tăng độ bám đường khi cần thiết. Nhưng hệ thống 4WD có xu hướng mạnh mẽ hơn AWD và thường có thể xử lý các địa hình gồ ghề hơn. Và nó cũng có hai loại: toàn thời gian và bán thời gian.

Nhiều hệ thống dẫn động 4WD cũng có dải số thấp và cao mà người lái có thể lựa chọn bằng công tắc điện tử hoặc cần gạt cơ. Cài đặt thấp cung cấp lực kéo tối đa trong môi trường địa hình, trong khi cài đặt cao là cấu hình mặc định, hữu ích cho các điều kiện đường trơn trượt, chẳng hạn như tuyết, băng, cát hoặc sỏi.

Dẫn động 4WD toàn thời gian (Full-Time 4WD) 

Hệ dẫn động 4WD toàn thời gian hoạt động như một hệ thống AWD toàn thời gian, với cả bốn bánh xe đều nhận lực truyền liên tục. Trên một số xe, người lái có thể có tùy chọn kiểm soát cách phân bổ sức mạnh cho cầu trước và cầu sau thông qua các chế độ trên công tắc hay cần gạt cơ.

Dẫn động 4WD bán thời gian (Part-Time 4WD)   

Đây thực sự là kiểu truyền thống của hệ dẫn động bốn bánh và hầu hết có thể được tìm thấy trên xe tải và xe SUV được thiết kế để hoạt động trong những điều kiện khắc nghiệt hơn.

Trong trường hợp này, xe thường được dẫn động bằng hai bánh, thường là ở phía sau. Người lái xe sẽ tự đưa ra quyết định sử dụng hệ dẫn động 4 bánh khi cần thiết. Một số hệ thống cũng cho phép người lái khóa vi sai của xe để tăng thêm lực kéo trong điều kiện địa hình phức tạp.

Ưu nhược - điểm của hệ dẫn động 4WD

Xe trang bị hệ dẫn động 4WD nói chung là tốt nhất trong việc xử lý các điều kiện bất lợi, cả trên đường và off-road. Mặc dù hệ thống này hiện đã có sẵn trên các dòng xe bán tải và xe SUV hạng sang được, nhưng về cơ bản, chúng vẫn có xu hướng được sử dụng cho xe cần độ chắc chắn và sức kéo tối đa.

Ngày nay, thiết kế 4WD ngày càng trở nên tinh tế, điều đó cho phép hệ thống này có thể được trang bị trên nhiều mẫu xe. Tuy nhiên, tùy thuộc vào kiểu dáng và kiểu xe, 4WD vẫn thường mang lại cảm giác lái cứng hơn 2WD. Những hệ thống này cũng có ảnh hưởng bất lợi đến việc tiết kiệm nhiên liệu và làm tăng giá thành ban đầu của xe.

Hệ dẫn động AWD và 4WD khác nhau như thế nào?

Hiện nay, hệ dẫn động AWD và 4WD xét theo công nghệ, kỹ thuật thì cơ bản có rất ít sự khác nhau. Sự khác nhau dễ nhận thấy nhất của hai hệ thống này là ở cái tên mà nhà sản xuất đặt, mục tiêu thiết kế để thực hiện khả năng hoạt động ở những điều kiện, địa hình đường xá mà chiếc xe vận hành tốt.

Nói cách khác, 2 hệ thống này như kiểu bia và rượu, nó khác nhau ở hàm lượng alcohol, tức độ mạnh của nó. Còn việc uống nhiều thì kiểu gì cũng say. AWD thì mềm mại hơn, tinh tế hơn, còn 4WD thì mạnh mẽ hơn, cứng cáp hơn.

• AWD là thiết kế cải tiến của 4WD (nó thực sự ra đời sau), với các trang bị kỹ thuật, công nghệ hiện đại, tinh tế. AWD được thiết kế cho tất cả các dòng xe, và mục đích chính là chạy trên đường (On-Road). Xét độ mạnh thì nó kém 4WD

• 4WD là thiết kế truyền thống, có từ sơ khai. Ngày nay nó cũng được trang bị hiện đại và tinh tế như AWD. 4WD luôn được ưu tiên về sự mạnh mẽ, và mục đích của nó là chạy trên đường địa hình Off-Road, xử lý những điều kiện phức tạp, khắc nghiệt hơn AWD.

• AWD thì hoàn toàn tự động điều khiển, điều chỉnh (mặc dù cho thêm lựa chọn dải số thấp cao), còn 4WD thì chắc chắn sẽ có thêm nút hoặc cần gạt điều khiển cho người lái, ở 4WD bán thời gian được phân biệt rõ ràng hơn, lúc này việc dẫn động cả bốn bánh xe phụ thuộc hoàn toàn vào người lái thông qua nút bấm hoặc cần gạt, khóa.

Theo Tạp chí Điện tử