Mối nguy hại của Deepfake trong thời đại số

Phạm Anh
24/05/2022 18:00
D

Deepfake là công nghệ sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để lấy hình ảnh, giọng nói của một người ghép vào video của người khác. Deepfake được biết đến rộng rãi vào tháng 12/2017, sau khi một người dùng có tên "DeepFakes" đã đăng các video khiêu dâm về những người nổi tiếng trên diễn đàn thảo luận nổi tiếng Reddit. 

Nguy hiểm và tinh vi hơn cả fake news (tin tức giả), công nghệ Deepfake với khả năng cắt ghép khuôn mặt và hủy hoại danh tiếng của một cá nhân, tập thể chỉ với vài nút bấm. Bất cứ ai cũng có thể trở thành nạn nhân của vấn nạn Deepfake, đặc biệt là phụ nữ, người nổi tiếng và chính trị gia - nhóm đối tượng dễ bị lợi dụng nhất.

Deepfake là gì, công nghệ Deepfake, video Deepfake

Deepfake là gì?

Thực tế Deepfake là video làm giả khuôn mặt, giọng nói của mọi người thông qua các thuật toán "học sâu" (deep learning) có khả năng thay thế những đặc điểm nhận dạng của một cá nhân bằng người khác. Deepfake làm xuất sắc tới mức mọi thứ trông giống hệt như thật mà không mấy ai nghi ngờ. 

Deepfake là thuật ngữ được tạo nên với sự kết hợp giữa "Deep Learning" và "Fake" (giả mạo), là một kỹ thuật tổng hợp hình ảnh con người dựa trên trí tuệ nhân tạo (AI).

Về bản chất, công nghệ Deepfake được xây dựng trên nền tảng công nghệ học máy (Machine Learning) mã nguồn mở của hãng công nghệ Google. Sau khi quét các video và ảnh chân dung của một người cụ thể, Deepfake sẽ hợp nhất hình ảnh với video riêng biệt nhờ công nghệ AI và thay thế các chi tiết trên gương mặt như mắt, miệng, mũi với chuyển động gương mặt, giọng nói giống như thật. Càng có nhiều video và hình ảnh gốc, thì AI càng hoạt động chính xác và video giả mạo có độ chân thực cao.

Đối với các tập tin âm thanh, deepfake sử dụng bản ghi âm giọng nói của một người thực để huấn luyện máy tính nói chuyện giống hệt người ấy.

Sự kết hợp giữa video hiện có và video nguồn để tạo ra một video giả mạo hiển thị một người hoặc nhiều người đang thực hiện một hành động tại một sự kiện chưa bao giờ thực sự xảy ra.

Mối nguy hiểm của Deepfake trong lừa đảo tiền số

Với công nghệ ngày càng tinh vi, Deepfake ngày càng khó phát hiện và có thể được sử dụng cho nhiều loại tội phạm, khiến chúng trở nên nguy hiểm hơn trên môi trường internet.

Video deepfake phỏng vấn Elon Musk được đăng trên kênh YouTube BitVex.

Như vụ việc mới đây, một kẻ lừa đảo tạo một sàn giao dịch tiền số, dùng video deepfake những người nổi tiếng như Elon Musk để quảng bá và đánh lừa người dùng.

Theo Bleeping Computer, kẻ gian tạo một sàn tiền điện tử có tên BitVex và nói rằng người dùng có thể gửi tiền số để thu về 30% lợi nhuận mỗi ngày, thậm chí có thể hơn nếu số tiền gửi càng lớn.

Ở phần giới thiệu, trang này nêu các đồng sáng lập bao gồm tỷ phú Elon Musk, CEO Binance Changpeng Zhao và CEO quỹ đầu tư Ark Invest Cathie Wood. Tuy nhiên, những tên tuổi này chưa bao giờ thông báo là người sáng lập BitVex.

Các video giả mạo người nổi tiếng xuất hiện trên tính năng video ngắn Shorts của YouTube. Ảnh: gigazine.

Để tăng độ "uy tín", nền tảng thậm chí còn đăng nhiều video deepfake về các nhân vật nổi tiếng trong giới tiền số như Musk, Wood, Brad Garlinghouse, Michael Saylor và Charles Hoskinson lên các nền tảng video như Vimeo, YouTube. Một số tài khoản YouTube thậm chí đã bị tấn công chiếm quyền điều khiển để phát những video này.

Chẳng hạn, trong video "phỏng vấn Musk" trên YouTube, nhân vật có khuôn mặt giống tỷ phú công nghệ Mỹ nói đã đầu từ 50 triệu USD vào BitVex. Tuy nhiên, khi xem kỹ video, phần lồng tiếng, biểu cảm khuôn mặt lẫn nội dung phỏng vấn được Bleeping Computer nhận xét là "ngớ ngẩn đến mức hài hước".

BitVex cho phép người dùng đăng ký và gửi tiền số. Giống như hầu hết các trò gian lận tương tự, website hiển thị các lần rút tiền gần đây của nhiều loại tiền điện tử khác nhau nhằm tạo sự tin tưởng. Dù vậy, một phân tích cho thấy đây chỉ là các đoạn mã JavaScript được hiển thị ngẫu nhiên và sẽ thay đổi sau mỗi lần làm mới trang.

Bleeping Computer kiểm tra địa chỉ tiền điện tử được công bố dưới dạng tài khoản BitVex. Ảnh: gigazine

Hiện trò lừa đảo này chưa quá thành công khi mới có 1.700 USD tiền số đã được gửi vào địa chỉ của kẻ lừa đảo. Tuy nhiên, do các địa chỉ này thường xuyên thay đổi, kẻ tấn công có thể đã thu về số tiền nhiều hơn.

Đây không phải là lần đầu tên tuổi của Elon Musk và người nổi tiếng trong giới tiền số bị lợi dụng. Tháng 1 năm ngoái, kẻ gian tạo website giả mạo nói về việc Musk tặng tiền điện tử, sau đó lừa hàng nghìn người và kiếm về hơn 580.000 USD chỉ sau một tuần.

Đầu tháng này, một video deepfake thảo luận và kêu gọi đầu tư tiền số giữa Elon Musk, Jack Dorsey và Cathie Wood đăng trên YouTube cũng khiến nhiều người tưởng thật. Kẻ gian sau đó đã thu về 1,3 triệu USD từ nạn nhân.

Với việc tiền số ngày càng phổ biến, các trò lừa đảo liên quan đến loại hình này cũng tăng mạnh thời gian qua. Theo thống kê của Chainalysis đầu năm nay, tổn thất do tội phạm liên quan đến tiền số năm 2021 đã tăng 79% so với 2020, lên 14 tỷ USD, chủ yếu do hành vi trộm cắp và lừa đảo tăng đột biến. Trong đó, lừa đảo là hình thức phổ biến nhất, sau đó là trộm cắp - hầu hết xảy ra thông qua việc hack các doanh nghiệp tiền điện tử.

Tự bảo vệ mình trước công nghệ Deepfake

Các nhà khoa học cho rằng, càng nhiều hình ảnh, video cá nhân được đăng lên Internet thì khả năng bị làm giả danh tính bằng Deepfake càng cao. Để hạn chế đến mức thấp nhất khả năng bị làm giả danh tính, trước mắt, mỗi cá nhân hãy tự khống chế số lượng người có thể xem video và hình ảnh của chính mình.

Rõ ràng, Deepfake đã trở thành vấn nạn trên thế giới, khiến nhiều người bị lâm vào tình cảnh khó khăn sau khi bị phát tán những những đoạn video giả mạo trên mạng.

Tại Việt Nam, không ít người vẫn vô tư chia sẻ những bức ảnh cá nhân, với khuôn mặt rõ nét lên mạng xã hội ở chế độ công khai. Bởi lối suy nghĩ chủ quan cho rằng, Deepfake là chuyện xa vời, xảy ra ở đâu đó chứ không ảnh hưởng tới mình, vì họ không phải người nổi tiếng hay là chính trị gia. Tuy nhiên, hãy nhớ rằng bất kỳ ai cũng có thể biến bức ảnh, bản ghi âm, video thành những đoạn phim giả mạo nhằm làm mất uy tín, sỉ nhục, quấy rối hoặc chơi xấu và dùng vào mục đích tống tiền người khác.

Theo Tạp chí Điện tử

Bình luận

Tối thiểu 10 chữ Tiếng việt có dấu Không chứa liên kết

Gửi bình luận

Tin cùng chuyên mục

Lancs Networks tích hợp FPGA, ARM và PUF bảo vệ hạ tầng số quốc gia

Lancs Networks tích hợp FPGA, ARM và PUF bảo vệ hạ tầng số quốc gia

Tấn công mạng quy mô lớn nhắm vào các tập đoàn công nghiệp châu Á - Thái Bình Dương

Tấn công mạng quy mô lớn nhắm vào các tập đoàn công nghiệp châu Á - Thái Bình Dương

Nền tảng phát triển phần mềm hiện đại đối mặt với nguy cơ tấn công mạng ngày càng gia tăng

Nền tảng phát triển phần mềm hiện đại đối mặt với nguy cơ tấn công mạng ngày càng gia tăng

Keysight AppFusion giải pháp hiển thị và bảo mật mạng toàn diện

Keysight AppFusion giải pháp hiển thị và bảo mật mạng toàn diện

Nhận diện các hình thức lừa đảo ngân hàng và biện pháp phòng tránh

Nhận diện các hình thức lừa đảo ngân hàng và biện pháp phòng tránh

Fortinet dự báo về mối đe dọa an ninh mạng năm 2025

Fortinet dự báo về mối đe dọa an ninh mạng năm 2025

Nâng cao nhận thức cộng đồng về lừa đảo trực tuyến

Nâng cao nhận thức cộng đồng về lừa đảo trực tuyến

Meta tăng cường phòng chống lừa đảo trong mùa lễ hội

Meta tăng cường phòng chống lừa đảo trong mùa lễ hội

Lừa đảo tài chính tiếp tục đe dọa các công ty khu vực Đông Nam Á

Lừa đảo tài chính tiếp tục đe dọa các công ty khu vực Đông Nam Á

An ninh mạng tại Việt Nam đang bị đe dọa nghiêm trọng

An ninh mạng tại Việt Nam đang bị đe dọa nghiêm trọng

Kaspersky trang bị kiến thức an ninh mạng cơ bản cho giáo viên Việt Nam

Kaspersky trang bị kiến thức an ninh mạng cơ bản cho giáo viên Việt Nam

Fortinet giới thiệu giải pháp quản lý rủi ro mới

Fortinet giới thiệu giải pháp quản lý rủi ro mới

Tin mới cập nhật

Phát huy vai trò trí thức khoa học và công nghệ trong thực hiện Nghị quyết 57-NQ/TW

Phát huy vai trò trí thức khoa học và công nghệ trong thực hiện Nghị quyết 57-NQ/TW

Zalo rực rỡ cờ hoa mừng Đại lễ

Zalo rực rỡ cờ hoa mừng Đại lễ

TV TCL QD-Mini LED 'ăn điểm' tuyệt đối

TV TCL QD-Mini LED 'ăn điểm' tuyệt đối

Bộ Khoa học và Công nghệ điều chuyển, bổ nhiệm nhân sự tại 7 đơn vị trực thuộc

Bộ Khoa học và Công nghệ điều chuyển, bổ nhiệm nhân sự tại 7 đơn vị trực thuộc

VinFast VF 7 được vinh danh là 'mẫu xe mới được mong chờ nhất' tại Ấn Độ

VinFast VF 7 được vinh danh là 'mẫu xe mới được mong chờ nhất' tại Ấn Độ

FPT tăng cường đảm bảo chất lượng internet trong dịp Đại lễ

FPT tăng cường đảm bảo chất lượng internet trong dịp Đại lễ

Startup Việt ra mắt hệ sinh thái Loca AI: giải pháp giao tiếp toàn cầu cho người Việt

Startup Việt ra mắt hệ sinh thái Loca AI: giải pháp giao tiếp toàn cầu cho người Việt

Trải nghiệm Redmi Note 14 5G: tích hợp AI, cấu trúc bền bỉ, camera 108MP

Trải nghiệm Redmi Note 14 5G: tích hợp AI, cấu trúc bền bỉ, camera 108MP

LG Goldstar Refreshment Center: góc nhìn di sản và điểm đến mang đậm tính kết nối

LG Goldstar Refreshment Center: góc nhìn di sản và điểm đến mang đậm tính kết nối

Phương pháp 'chia tách' đưa các vệ tinh công suất thấp vào kỷ nguyên 5G

Phương pháp 'chia tách' đưa các vệ tinh công suất thấp vào kỷ nguyên 5G

Triển lãm ‘Con đường thống nhất’ nhân kỷ niệm 50 năm Ngày giải phóng miền Nam

Triển lãm ‘Con đường thống nhất’ nhân kỷ niệm 50 năm Ngày giải phóng miền Nam

Rạng Đông trong kỷ nguyên vươn mình bứt phá

Rạng Đông trong kỷ nguyên vươn mình bứt phá

Tin đọc nhiều

Các doanh nghiệp Đông Nam Á tiếp tục bị tấn công bởi Bruteforce

Các doanh nghiệp Đông Nam Á tiếp tục bị tấn công bởi Bruteforce

Visa cảnh báo: người tiêu dùng cần thận trọng trong mùa mua sắm cuối năm

Visa cảnh báo: người tiêu dùng cần thận trọng trong mùa mua sắm cuối năm

Kaspersky nâng cao nhận thức miễn dịch không gian mạng ở Đông Nam Á

Kaspersky nâng cao nhận thức miễn dịch không gian mạng ở Đông Nam Á

TikTok đang bị coi là mối đe doạ an ninh mới với nước Mỹ

TikTok đang bị coi là mối đe doạ an ninh mới với nước Mỹ

Làm việc từ xa và những hiểm hoạ mà có thể bạn chưa biết?

Làm việc từ xa và những hiểm hoạ mà có thể bạn chưa biết?

Chiêu thức lừa đảo khách sử dụng thẻ tín dụng

Chiêu thức lừa đảo khách sử dụng thẻ tín dụng

Khoảng 95% các vụ gian lận tài chính liên quan đến người dùng thẻ trực tuyến

Khoảng 95% các vụ gian lận tài chính liên quan đến người dùng thẻ trực tuyến

Trung Quốc nhấn mạnh tầm quan trọng của an ninh mạng trong nền kinh tế số

Trung Quốc nhấn mạnh tầm quan trọng của an ninh mạng trong nền kinh tế số

Google Chrome đang bị tấn công, ảnh hưởng tới 3,2 tỉ người dùng

Google Chrome đang bị tấn công, ảnh hưởng tới 3,2 tỉ người dùng

Kỹ năng an toàn thông tin - 'Lỗ hổng lớn' trên không gian mạng của người dùng Việt

Kỹ năng an toàn thông tin - 'Lỗ hổng lớn' trên không gian mạng của người dùng Việt

Video xem nhiều

Đại học Miami tạo ra cảm biến chất lượng không khí phát hiện Covid-19

Đại học Miami tạo ra cảm biến chất lượng không khí phát hiện Covid-19

Thông điệp lan tỏa mùa dịch COVID-19

Thông điệp lan tỏa mùa dịch COVID-19

Clip: Khuyến cáo đối với người lao động, người làm việc, người bán hàng tại khu dịch vụ trong dịch Covid-19

Clip: Khuyến cáo đối với người lao động, người làm việc, người bán hàng tại khu dịch vụ trong dịch Covid-19

Lộ diện siêu xe hypercar Czinger 21C tăng tốc 0-100km/h chưa tới 2 giây

Lộ diện siêu xe hypercar Czinger 21C tăng tốc 0-100km/h chưa tới 2 giây

Cỗ xe lai phản lực tăng tốc từ 0 - 1010 km/h trong 50 giây tham vọng phá kỷ lục thế giới

Cỗ xe lai phản lực tăng tốc từ 0 - 1010 km/h trong 50 giây tham vọng phá kỷ lục thế giới

“Rắn tiên tri” dự đoán đội tuyển Việt Nam thắng Thái Lan

“Rắn tiên tri” dự đoán đội tuyển Việt Nam thắng Thái Lan

Một ngày trải nghiệm giấc mơ trở thành tay đua F1 chuyên nghiệp ở Nhật Bản

Một ngày trải nghiệm giấc mơ trở thành tay đua F1 chuyên nghiệp ở Nhật Bản

Bắc Sơn mây hát

Bắc Sơn mây hát

Pretzel - Bánh quy cây: Biểu tượng văn hoá châu Âu với nhiều tranh cãi về nguồn gốc

Pretzel - Bánh quy cây: Biểu tượng văn hoá châu Âu với nhiều tranh cãi về nguồn gốc

Trực tiếp: Apple ra mắt Iphone 11 tại Cupertino, California, Mỹ

Trực tiếp: Apple ra mắt Iphone 11 tại Cupertino, California, Mỹ

Chiếc điều hòa cá nhân này của Sony là tất cả những gì bạn cần để sống sót qua mùa hè nóng nực

Chiếc điều hòa cá nhân này của Sony là tất cả những gì bạn cần để sống sót qua mùa hè nóng nực

5G thay đổi tương lai của bạn như thế nào?

5G thay đổi tương lai của bạn như thế nào?

Bàn về tầm nhìn và các trụ cột của công nghệ thông tin di động 6G
04/03/2022
Chip xử lý A15 Bionic của Apple có gì mới
15/09/2021
Sex Education mùa 3 được Netflix công chiếu vào 17/9
14/09/2021
iPhone 13 không thay đổi nhiều về ngoại hình, camera được nâng cấp mạnh
13/09/2021
Cách xem trực tiếp sự kiện ra mắt iPhone 13 và Apple Watch 7
10/09/2021
VNEID của Bộ Công an khác các ứng dụng đang được vận hành?
10/09/2021
'Cái tôi' thời 4.0 và tính hai mặt của mạng xã hội
04/09/2021
'Muôn màu' cảm xúc của trẻ trong ngày khai giảng online
24/08/2021
Chủ tịch Chu Ngọc Anh giải toả 'ách tắc' về Giấy đi đường cho người dân Thủ đô
10/08/2021
Hàng loạt Macbook M1 tự dưng vỡ màn hình, Apple có đồng ý bảo hành?
02/08/2021
6 bộ phim hay nhất để xem trên VieON
29/01/2021
Bắc Ninh: Không ký kết triển khai dự án Owifi 5G với CSE Singapore
27/06/2020
Bị World Bank cấm dự thầu 7 năm, công ty Sao Bắc Đẩu thừa nhận sai sót
27/06/2020
Wefinex - Mô hình hoạt động đa cấp "đội lốt" đầu tài chính trên mạng internet
10/06/2020
Khai trừ MISA khỏi Câu lạc bộ Chữ ký số và Giao dịch điện tử Việt Nam
27/05/2020
Chuyển đổi số - Nên hiểu như thế nào cho đúng
25/05/2020
Chống thất thu thuế là thách thức lớn đối với nền kinh tế số
29/04/2020
Cách chuyển tập tin sang máy tính mới
10/11/2019
VNPT, MobiFone, VTC sẽ hoàn thành cổ phần hóa trước năm 2021
20/08/2019
5G thay đổi tương lai của bạn như thế nào?
26/07/2019
Nhận diện hành vi lừa đảo trên không gian mạng
25/07/2019
Truyền hình OTT - Hướng đi mới của các “nhà Đài”
24/07/2019