Ông Joe Biden sẽ phải đối mặt với 5 thách thức khi làm Tổng thống thứ 46 của Mỹ

Với việc có thể trở thành Tổng thống thứ 46 của Mỹ khiến ông Biden có thể sẽ phải đối mặt với 5 thách thức lớn mà xứ sở cờ hoa đang phải ứng phó sau thời kỳ của Tổng thống Trump.

Ông Joe Biden được cho là sẽ trở thành tổng thống thứ 46 của Mỹ sau khi đánh bại Tổng thống đương nhiệm Donald Trump trong một cuộc bầu cử gây chia rẽ gay gắt, trong bối cảnh nước Mỹ vẫn đang quay cuồng với đại dịch viêm đường hô hấp cấp do chủng mới của virus Corona (COVID-19).

Tuy nhiên, các kế hoạch của ông Biden trong 4 năm tới có thể sẽ đối mặt với nhiều thách thức, khi chính phủ bị chia rẽ và đảng Cộng hòa tuyên bố chiến thắng quan trọng tại Quốc hội.

Nhiều nhà phân tích cho rằng điều này có thể khiến những kế hoạch tham vọng nhất trong chương trình nghị sự của ông Biden “chết yểu”. Theo Natalie Sherman, phóng viên kinh tế của Đài BBC, ông Biden sẽ phải đối mặt với 5 câu hỏi về nền kinh tế Mỹ.

5 thách thức của nền kinh tế Mỹ đang chờ đợi nhiệm kỳ mới của Tổng thống Mỹ thứ 46

Ông Biden sẽ cứu nền kinh tế Mỹ như thế nào?

Trong nhiều tháng, các nhà kinh tế đã kêu gọi Washington bơm tiền nhiều hơn để cứu nền kinh tế đang bị ảnh hưởng nặng nề do các tác động của đại dịch COVID-19, nhưng các cuộc đàm phán đều đi vào bế tắc khi đảng Cộng hòa bác bỏ quy mô của kế hoạch chi tiêu do đảng Dân chủ đề xuất, bất chấp một số áp lực từ ông Trump buộc đảng của ông phải thỏa hiệp.

Nếu hai đảng Cộng hòa và Dân chủ không đạt được thỏa thuận, thì quá trình phục hồi kinh tế và ứng phó đại dịch sẽ bị ảnh hưởng. Ông Biden, được biết đến là người tương đối ôn hòa, sẽ cần thêm bao nhiêu từ ngân sách để giải quyết vấn đề này?

Trong chiến dịch tranh cử, ông Biden đã ủng hộ kế hoạch xóa nợ cho các khoản vay của sinh viên, tăng mức an sinh xã hội cho đối tượng hưu trí và bơm tiền cho các doanh nghiệp nhỏ. Ông cũng đưa ra các đề xuất tham vọng hơn, như đầu tư 2 tỷ USD vào các lĩnh vực như năng lượng sạch, cơ sở hạ tầng và giao thông công cộng.

Tuy nhiên, đảng Cộng hòa có khả năng sẽ kiên định hơn nữa trong việc chống lại các đề xuất chi tiêu từ Nhà Trắng của đảng Dân chủ, và điều này hứa hẹn một cuộc chiến cam go.

Ông Biden sẽ giải quyết sự bất bình đẳng ra sao?

Khi chênh lệch về thu nhập ở Mỹ tăng lên mức cao nhất trong hơn 50 năm, những người theo chủ nghĩa tự do đã vận động tăng thuế đối với người giàu, một đề xuất được công chúng ủng hộ rộng rãi theo các cuộc thăm dò.

Trong chiến dịch tranh cử, Biden đã kêu gọi đảo ngược một phần của việc cắt giảm thuế năm 2017 do Trump ký, hứa hẹn sẽ nâng mức thuế đối với các công ty từ 21% lên 28%, cùng những thay đổi khác. Các nhóm bên ngoài ước tính kế hoạch của ông có thể huy động hơn 3.000 tỷ USD trong thập niên tới – khoản tiền đáng mơ ước trong bối cảnh đại dịch làm tăng nợ công của Mỹ.

Mặc dù các đề xuất của ông Biden không sâu rộng như một số kế hoạch khác được các thành viên trong đảng của ông ủng hộ, nhưng bất kỳ nỗ lực tăng thuế nào cũng sẽ vấp phải sự phản ứng gay gắt từ đảng Cộng hòa và các nhóm doanh nghiệp, những người cho rằng thuế cao hơn sẽ gây tổn hại cho nền kinh tế. Với nền kinh tế đang trong tình trạng bấp bênh, liệu ông Biden có còn bận tâm thúc đẩy vấn đề này không?

Ông Biden có thể thuyết phục Mỹ hành động chống biến đổi khí hậu không?

Các nhà hoạt động về biến đổi khí hậu đã rất thất vọng khi ông Biden tiết lộ kế hoạch chống biến đổi khí hậu đầu tiên của mình, nhưng vào mùa Xuân này, ông đã trở lại với một đề xuất sâu rộng, được hoạch định với sự giúp đỡ của chính những người từng chỉ trích mình và được mô tả là kế hoạch tham vọng nhất của một ứng viên tổng thống Mỹ.

Đề xuất này bao gồm đầu tư 400 tỷ USD vào nghiên cứu năng lượng tái tạo, thắt chặt các quy định về ô nhiễm ô tô, ngăn chặn các tác nhân gây ô nhiễm trong công ty, xây dựng 500.000 trạm sạc xe chạy điện và loại bỏ ô nhiễm carbon từ các nhà máy điện vào năm 2035.

Đảng Cộng hòa cảnh báo kế hoạch này sẽ “chôn vùi” nền kinh tế Mỹ, nhưng việc ban hành quy định này, ngay cả một phiên bản có giới hạn, sẽ đánh dấu một bước ngoặt rõ rệt so với những năm dưới thời ông Trump, khi Nhà Trắng mở rộng đất công cho việc khoan dầu, cắt giảm các quy định và tẩy chay các nỗ lực toàn cầu, như Hiệp định Paris về biến đổi khí hậu.

Ông Biden có ngưng các cuộc chiến thương mại của ông Trump?

Lập trường thương mại hiếu chiến của Donald Trump - tấn công các đồng minh, chỉ trích các tổ chức quốc tế và áp dụng thuế biên giới mới đối với hàng hóa nhập khẩu từ các nước trên thế giới - có lẽ là chính sách kinh tế đặc biệt nhất của ông.

Hiện có một chút nghi ngờ rằng Biden sẽ tìm cách thiết lập lại, tái khẳng định vai trò của Mỹ với tư cách là một đồng minh và nhà lãnh đạo trên trường quốc tế, nhưng về bản chất thì sẽ khác biệt ở mức thế nào?

Đối với Trung Quốc, ông đã cam kết hành động “mạnh tay” và ít người mong đợi ông sẽ sớm loại bỏ thuế quan mà Trump áp lên hàng hóa Trung Quốc trong cuộc chiến thương mại.

Cựu Phó Tổng thống cũng tán thành ý tưởng về thuế quan trong một số trường hợp, đề ra kế hoạch thu phí đối với các quốc gia không đáp ứng các nghĩa vụ về khí hậu và môi trường.

Và giống như Trump, ông hứa sẽ hồi sinh ngành sản xuất của Mỹ, với các yêu cầu “Mua hàng Mỹ” mạnh hơn đối với hạng mục chi tiêu của chính phủ, và điều đó có thể khiến Mỹ xung đột với các quy tắc thương mại quốc tế.

Các tổ chức quốc tế và các đồng minh lâu năm bị Trump xa lánh, như Canada và châu Âu, có thể sẽ dễ thở hơn với tần suất các cuộc tấn công thương mại giảm nhẹ, nhưng một số căng thẳng vẫn sẽ kéo dài.

Cụ thể là trường hợp của Vương quốc Anh, việc đồng ý một thỏa thuận thương mại có thể trở nên khó khăn hơn khi ông Biden đã bày tỏ rõ ràng rằng không đặt ưu tiên cao cho việc này.

Biden sẽ xé nhỏ các “đại gia công nghệ”?

Các hoạt động của những đại công ty công nghệ của Mỹ đang bị giám sát chặt chẽ trên khắp thế giới và tại thị trường nội địa, nơi các chính trị gia cánh tả và cánh hữu đã kêu gọi các quy tắc cứng rắn hơn trong các lĩnh vực như cạnh tranh và quyền riêng tư của người tiêu dùng.

Ông Biden đã ủng hộ việc chia nhỏ các công ty như một “biện pháp cuối cùng” và chỉ trích Facebook và những công ty khác đã không làm đủ để giám sát thông tin sai lệch và nội dung độc hại khác trên nền tảng của họ. Ông ủng hộ hủy bỏ điều luật bảo vệ các công ty công nghệ khỏi trách nhiệm pháp lý đối với nội dung được đăng trên nền tảng của họ.

Tuy nhiên, cả Biden và Phó Tổng thống Kamala Harris - người nhận được sự ủng hộ rộng rãi ở Thung lũng Silicon, đã im lặng một cách bất thường về chủ đề này, chẳng hạn như không đề cập đến lập trường liên quan của mình trên trang web của chiến dịch.

Mặc dù một số thay đổi phải đợi Quốc hội thảo luận, nhưng Nhà Trắng vẫn nắm giữ quyền lực đáng kể để tiến hành các cuộc điều tra cạnh tranh, thực thi quyền riêng tư và các quy định khác và có thể quyết định xem có nên tiến hành thu thêm thuế từ các công ty công nghệ hay không.

Với áp lực từ sự hiện diện của đảng Cộng hòa trong Quốc hội, liệu ông Biden có thay đổi được luật lệ mảng công nghệ hay không vẫn là câu hỏi cần xem xét.