Kinh tế số là gì?

1. Kinh tế số là gì?

Kinh tế số là một thuật ngữ được sử dụng với tần suất tăng rất cao trong thời gian gần đây. Một số nhận định, kinh tế số là việc áp dụng các tiến bộ về mặt công nghệ vào phát triển kinh tế. Một số khác lại cho rằng, kinh tế số đơn thuần là thương mại điện tử, là nền công nghệ 4.0 hay việc bán hàng online.

Thực tế, trên thế giới hiện nay có rất nhiều định nghĩa về Kinh tế số. Theo nhóm cộng tác Kinh tế số của Oxford, 'kinh tế số được định nghĩa là nền kinh tế vận hành dựa trên nền tảng công nghệ số, đặc biệt là các giao dịch điện tử tiến hành thông qua internet'. 3 thành phần chính trong nền kinh tế số bao gồm doanh nghiệp số, hạ tầng kinh doanh số và thương mại điện tử.

2. Đặc điểm cốt lõi của kinh tế số

• Số hóa & Giám sát: Với sự ra đời của công nghệ, các “đối tượng” đều tạo ra tín hiệu số. Các tín hiệu này có thể được đo lường, theo dõi và phân tích giúp đưa ra quyết định tốt hơn
• Kết nối: Nền kinh tế số giúp giao tiếp tốt hơn bằng cách kết nối tất cả các nhà cung cấp, người lao động, đồng thời cải thiện tính  hiệu quả và tăng khả năng kinh doanh của doanh nghiệp.  Doanh nghiệp có thể kinh doanh  tốt hơn nhiều khi  tham gia vào nền kinh tế  số.
• Cá nhân hóa: Nền kinh tế kỹ thuật số phụ thuộc hoàn toàn vào sự cá nhân hóa khách hàng, hay nói cách khác nó là nền kinh tế “cá nhân hóa”. Các công ty nỗ lực cung cấp sản phẩm theo nhu cầu và mong muốn của từng khách hàng.
• Chia sẻ: Nền kinh tế kỹ  số hoạt động bằng cách chia sẻ. Nhu cầu  một công ty sẽ được đáp ứng bởi công ty khác, vì đây là quy trình chung của họ.

3. Ưu & nhược điểm của kinh tế số

Với sự phát triển của nền kinh tế số, nhiều xu hướng mới và ý tưởng khởi nghiệp đã bắt đầu xuất hiện. Nếu chúng ta nhìn xung quanh hầu hết mọi doanh nghiệp đều tham gia vào thế giới kỹ thuật số, một số công ty lớn như: Google, Apple, Microsoft, Amazon. Xét về ưu điểm, kinh tế số có những điểm sau:

• Thương mại điện tử tăng trưởng

Nền kinh tế số tăng trưởng thúc đẩy thương mại điện tử, ngày càng khẳng định tầm quan trọng và chiếm lĩnh thị trường. Mọi hoạt động mua bán, phân phối, tiếp thị, sáng tạo, bán hàng được thực hiện chỉ với cú đúp nhấn chuột.

• Thúc đẩy sử dụng Internet

Mọi công việc đều hoạt động trên mạng internet, với sự trợ giúp của internet. Do đó, có một sự gia tăng mạnh mẽ về đầu tư công nghệ. Nhu cầu nhiều về phần cứng, nghiên cứu công nghệ, phần mềm, dịch vụ, truyền thông kỹ thuật số, v.v ... đã ảnh hưởng gián tiếp đến hàng nhập khẩu cũng như xuất khẩu trên thế giới.

• Hàng hóa & dịch vụ kỹ thuật số

Mọi loại hàng hóa đã được kỹ thuật số, bạn không cần phải đi chợ để mua đồ, mọi thứ bạn đều có thể mua bán trên internet. Xem phim, chuyển tiền đều có thể thực hiện trực tuyến.

• Minh bạch

Tất cả các giao dịch trong nền kinh tế số đều thực hiện trực tuyến. Con người ít sử dụng tiền mặt, điều này gián tiếp làm giảm tiền bẩn và tham nhũng trên thị trường giúp nền kinh tế minh bạch hơn.

Đi liền với đó, sự phát triển của nền kinh tế số, tạo ra 3 nhược điểm lớn, bao gồm:

• Nhiều người mất việc: Sự bùng nổ của kinh tế số và công nghệ đang làm tăng tỷ lệ thất nghiệp.
• Thiếu hụt đội ngũ chuyên gia: Để thiết lập nền kinh tế số cần đến một khoản đầu tư lớn cũng như các nguồn lực và không thể thực hiện được ở các khu vực nông thôn. Vì vậy, phát triển kỹ thuật không thể diễn ra ở khu vực nông thôn. Hay nói cách khác, nền kinh tế số không có sẵn, đặc biệt là ở khu vực nông thôn và bán nông thôn.
• Đầu tư tốn kém: Một cơ sở hạ tầng mạnh mẽ, internet siêu tốc, mạng di động và viễn thông khỏe là những điều cần thiết để làm việc trong nền kinh tế số - đây là những hạng mục đầu tư lớn. Vì thế, bản chất của nền kinh tế số liên quan đến chi phí và đòi hỏi đầu tư lớn nên nó là một quá trình phát triển chậm, tốn kém.

 4. Hai mặt của nền kinh tế số

Công nghệ số bao gồm 2 yếu tố chính: Công nghệ truyền thông (CT) và Công nghệ thông tin (IT)

Với công nghệ thông tin (IT) phải kể đến các thành phần của CNTT gồm Trí tuệ nhân tạo (AI) và Người máy (robotics), máy học (machine learning), cả hai đều tăng tốc xử lý dữ liệu cũng như giảm số lượng công việc và tạo ra lực lượng tập trung cho các hoạt động kinh tế.

Còn công nghệ truyền thông (CT) , lại thảo luận về tất cả các thiết bị và chương trình được sử dụng để xử lý và truyền đạt thông tin. Internet, đa phương tiện, e-mail, điện thoại... là những ví dụ về công nghệ truyền thông.

Theo Tạp chí Điện tử