Thấy gì từ tầm nhìn quản lý nước của Singapore?
Singapore đã thành công trong việc đảm bảo nguồn cung cấp nước nhờ tầm nhìn dài hạn, sử dụng công nghệ tiên tiến và hợp tác với các bên liên quan. Kinh nghiệm của Singapore cung cấp bài học quý giá cho các thành phố khác trên thế giới đang đối mặt với tình trạng thiếu nước trong tương lai.
Xem nước như tài sản
Từ khi độc lập vào năm 1965, Singapore đã phải đối mặt với hai thách thức chính về quản lý nước: dân số bùng nổ và nguy cơ ngập lụt. Từ năm 1990 đến 2018, dân số Singapore gần như tăng gấp đôi, đạt 5,8 triệu người. Không có nguồn nước tự nhiên, Singapore phải ký hợp đồng với Malaysia để cung cấp nước uống. Đồng thời, khoảng 30% đất đai của Singapore nằm ở độ cao dưới 5m so với mực nước biển, khiến đảo quốc này đối diện với nguy cơ ngập lụt và thách thức đảm bảo nguồn cung cấp nước bền vững.
Các đợt hạn hán và lụt lặp đi lặp lại càng làm gia tăng rủi ro cho tài sản và cư dân, đồng thời khiến việc quản lý nguồn nước trở nên phức tạp. Bước chuyển quan trọng là Singapore đã sớm coi nước như một tài sản môi trường cần được bảo vệ và tích lũy. Giải pháp ban đầu là xây dựng các hồ chứa và hệ thống thoát nước để cung cấp nước và giảm thiểu nguy cơ ngập lụt.
Khi đất nước phát triển, các quan chức nhận ra cần phải phát triển và thực hiện chiến lược tăng cường khả năng chống chịu về nước. Theo Kế hoạch nước năm 1972, cơ quan chức năng thiết kế chính sách xây dựng các khu vực và hồ chứa để thu thập nước mưa, nhằm tăng cường nguồn cung cấp nước. Việc triển khai mạng lưới thoát nước trên toàn đảo song song với quá trình đô thị hóa và phát triển kinh tế nhanh chóng là một thách thức lớn, đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chính phủ và quy hoạch sử dụng đất.
Ba chiến lược quản lý nước
Trong hơn hai thập niên qua, Cơ quan Quản lý nước quốc gia Singapore (PUB) đã thành công trong việc thu gom nước mưa quy mô lớn, xử lý và tái sử dụng nước thải, cũng như khử mặn nước biển. PUB đã thu gom và xử lý toàn bộ nước thải để biến chúng thành nguồn nước sạch và chất lượng cao, tiên phong trong việc sử dụng nước tái chế, được gọi là NEWater.
Từ năm 2017, NEWater đã cung cấp tới 40% nhu cầu nước hàng ngày của Singapore, tương đương 430 triệu gallon (1.954 triệu lít). Với nhu cầu dự kiến tăng gấp đôi vào năm 2060, PUB có kế hoạch tăng công suất cung cấp NEWater lên tới 55% nhu cầu. Theo kế hoạch, nước khử mặn sẽ chiếm 30% tổng nhu cầu vào năm 2060, tăng 5% so với năm 2017. Phần còn lại sẽ đến từ các vùng chứa nước địa phương và nước nhập khẩu.
Thách thức lớn nhất là Singapore thiếu các nguồn nước ngọt tự nhiên như nước ngầm và các tầng chứa nước, cùng với thiếu không gian để thu và trữ nước mưa. Thách thức này nêu bật tầm quan trọng của đập nước Marina (Marina Barrage), hồ chứa nước đầu tiên ở trung tâm đảo quốc, giúp đảm bảo nguồn nước sạch và giảm ngập lụt.
Giảm tiêu thụ nước
Quản lý nước sẽ không hiệu quả nếu không kết hợp tiết kiệm nước. Theo Kế hoạch xanh Singapore 2030, mục tiêu là giảm tiêu thụ nước trong hộ gia đình xuống còn 130 lít/người/ngày. Hiện tại, khoảng 45% lượng nước tiêu thụ hàng ngày là từ các hộ gia đình, trong khi 55% còn lại là từ các ngành công nghiệp và lĩnh vực phi dân sinh. Trong năm 2023, mức tiêu thụ nước trong các hộ gia đình đã giảm xuống còn 141 lít/người/ngày, so với 149 lít vào năm 2022.
Trọng tâm của việc giảm tiêu thụ nước là khuyến khích sử dụng nước hiệu quả trong các hộ gia đình và doanh nghiệp. PUB khuyến khích mọi người thay đổi thói quen hàng ngày như tái sử dụng nước và mua các thiết bị tiết kiệm nước. Nghiên cứu của PUB từ năm 2021 đến 2022 cho thấy việc tắm, xả nước, rửa trong nhà bếp và giặt giũ chiếm khoảng 80% tổng lượng nước sử dụng trong gia đình.
Từ ngày 15-4-2024, các hộ gia đình sẽ nhận được voucher điện tử trị giá 300 SGD để mua các thiết bị tiết kiệm năng lượng và nước. Bộ trưởng Bộ Phát triển bền vững và Môi trường Grace Fu cho biết các sản phẩm gia dụng tiết kiệm nước cùng với thói quen tốt sẽ giúp giảm thêm 10 lít nước/ngày để đạt mục tiêu 130 lít/ngày.
Singapore đã chứng minh rằng với kế hoạch tốt và sự cam kết, một quốc gia có thể thích ứng thành công với các nguy cơ từ biến đổi khí hậu. Việc giảm tiêu thụ nước trong hộ gia đình là một bước quan trọng trong hành trình này, góp phần xây dựng một Singapore bền vững.
Theo tạp chí Điện tử và Ứng dụng